Alıntı yaparak yanıtlaErtesi Gün neler olacak
Eğer Reis yerel seçimde ,gelecek programına uygun bir sonuç alırsa Londralı Memo'e Pasha'ya bas gaza derse
vatandaş vergide neler beklemeli ?
Türkiye yarın yerel yöneticilerini seçecek. Artık uzun bir süre seçim söz konusu değil. Yani ekonomik ve mali politikaların seçim baskısından uzak yürürlüğe gireceği bir dönemin başlayacağı söylenebilir. Bunlar arasında en fazla merak edilenleri ise vergiler.
Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek de seçim sonrasına işaret etmişti. Sayın Bakan seçim sonrası için “Enflasyonist yeni vergi getirilmeyeceğini, katma değer vergisi genel oranını, kurumlar vergisini ve gelir vergisini artırmayacaklarını, (…) Ama istisnaları, muafiyetleri, indirim oranlarını gözden geçireceğiz." Şeklinde açıklamalarda bulundu.
Sayın Şimşek ne demek istedi? Seçim sonrası vergi var mı? Hangi vergiler gelecek? Hangi kesim veya kesimler vergilendirilecek? Bu açıklamaya bakarak anlamaya çalışalım.
OLMAYACAKLAR
Sayın Bakanın açıklamalarını önem sırasına göre açıklamak gerekirse bir defa yeni bir vergi ihdas edilmeyeceğini söyleyebiliriz. Bundan, önceki yıllardaki gibi ek motorlu taşıtlar vergisi, ek emlak vergisi, net aktif vergisi, ekonomik denge vergisi türünden bir verginin söz konusu olmayacağını çıkarıyoruz.
KDV ARTIŞLARI OLACAK MI
Sayın Bakan ikinci olarak gelir ve kurumlar vergisi oranları ile KDV alanındaki genel oranın arttırılmayacağını belirtiyor. Bir defa bu ifadede, KDV yönünde teknik bir düzeltme yapmak gerekiyor. Zira KDV Kanunun 28’nci maddesinde KDV’nin genel oranı %10 belirlenmiştir. Bu oran, Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı kararlarıyla iki ayrı listedeki muhtelif mal ve hizmetler için %1 ve %10, bu listeler dışında kalan mal ve hizmetler yönünden ise %20 olarak uygulanmaktadır.
KDV oranı %1 olan (I) saylı listeye gıda maddeleri listesi de denilmektedir. Kanundaki %10 oranı şimdilerde Cumhurbaşkanı kararı olarak sadece (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için söz konusudur. (II) Sayılı listede ise genel hatlarıyla yazmak gerekirse; pamuk, yün, iplik, mensucat ve tekstil ürünleri, deri, ayakkabı, halı, gazete kağıdı, eğitim ve öğretim hizmetleri, sineme ve tiyatro, müze giriş ücretleri, mamalar, kan ürünleri, aşılar, sağlık hizmetleri, eğlence, lokanta, kahvehane otel, vb. konaklama hizmetleri ile daha birçok mal ve hizmet grubu bulunmaktadır.
Sayın Bakanın genel oranla, %20 KDV’ye tabi tabi mal ve hizmetler yönünde KDV oranının artırılmayacağını kast ettiğini anlıyoruz. Bu söylemden, (I) ve (II) saylı listelerdeki mal ve hizmetler yönünden KDV oranlarının artabileceği anlamı çıkmaktadır.
Peki, bu artışlar ne şekilde olur? Bunun üç yolu var: (1) KDV oranları artırılır; (2) listeler arasında mal ve hizmet değişiklikleri yapılır; (3) her iki yöntem bir arada uygulanır. Bugüne kadar oran artışlarında ziyade kaydırmalar oldu. Bu kez de genel kanı; rakamsal artış olmayacağı, (I) sayılı listedeki bazı mal ve hizmetlerin (II) sayılı listeye alınacağı, (I) sayılı ve (II) sayılı listedeki bazı mal ve hizmetlerin ise bu listeler dışına çıkarılacağı yönündedir.
HEDEFTE İSTİSNA VE MUAFİYETLER VAR
Sayın Şimşek’in vergiye ilişkin açıklamalarının üçüncüsünü vergi istisnaları muafiyetler ve indirimlerin gözden geçirilmesi oluşturuyor. Hemen belirtelim ki vergi yasalarında bunlardan açık ve gizli çokça var. Devlet hazinesi bu alanda oldukça cömert davranıyor. Türkiye vergi istisnaları ve muafiyetleri yönünden cennet bir ülke. Ekonomik, sosyal ve çevresel amaçlarla belirlenen sektör, meslek veya mükellef gruplarına vergi muafiyeti, vergi istisnası ve indirimler sağlanıyor. Düşük vergi oranları uygulanıyor, vergi ertelemeleri yapılıyor.
Bu şekilde vazgeçilen vergi gelirlerine vergi harcaması deniliyor. Bunlar için 2016 yılından bu yana devletimiz yasa gereği olarak Vergi Harcamaları Raporu düzenleyerek yayımlıyor. Zira 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu vergi harcamalarının hesaplanmasını ve izlenmesini öngörüyor.
Sayın Bakanın açıklamalarına 2023 Yılı Vergi Harcamaları Raporu’nun temel oluşturduğunu söyleyebiliriz. Bu Raporda; gelir, kurumlar, katma değer, özel tüketim, banka ve sigorta muameleleri, motorlu taşıtlar ve özel iletişim vergilerinde vazgeçilen tutarlar 1.476,7 milyar TL olarak tahmin ediliyor. Bu tutar, 2023 yılı GSYH’nın %5,79’una denk gelmektedir. Vazgeçilen bu tutarlar, 2023'te toplamda tahsil edilen 5 trilyon 210 milyar 488 milyon lira vergiye oranı ise yüzde 28 gibi oldukça yüksek bir rakama tekabül ediyor.
Vergi harcamasının; 660,6 milyar TL’si gelir vergisi, 446,8 milyar TL’si kurumlar vergisi, 235 milyar TL’si katma değer vergisi, 42,6 milyar TL’si özel tüketim vergisi, 91,6 milyar TL’si ise diğer vergiler kaynaklı olarak hesaplanıyor.
HER SEÇİM BİR VERGİ OYLAMASIDIR
Raporda, vazgeçilen vergiler ilgili yasa hükümleri de ayrıntılı olarak yazılarak açıklanmış. Şimdi diyebilirsiniz ki hazır 1.476,7 milyar kadar yüksek tutarlı vergi dururken bunlar niçin alınmıyor? İşte burası nazik bir konu. Öyle kolay bir karar değil! Bu vergilerin kimlerden tahsil edileceğine bakılırsa zorluğu görülüyor. Kimler mi? İşçi, memur, esnaf, meslek kesimi, işveren, tacir, sanayici, banka ve finans kesimi. Yani her gelir grubu, her sınıf, her meslek, her sektör var. Örneğin 660,6 milyar gelir vergisinin muhatabı ağırlıklı olarak çalışan kesim ile küçük esnaf ve meslek kesimi. Tutarı 446,8 milyar olarak hesaplanan kurumlar vergisinin muhatabı ise şirketler, banka ve finans kesimi. Evet kimden alınsın?
Genel seçimlerden önce yüksek sermaye kesimlerinden ek vergi alınmıştı (7440 sayılı Kanun md.10). Vergilerin böyle seçim öncesi seçim sonrası gibi bir tarafı da var. Kamu maliyesi teorisine göre hangi vergiler ve kimlerden alınacağına seçmenler oylarıyla karar veriyor. Belki de bu nedenle seçmen karar versin diye seçim sonrasına bırakıldı. Zira bizler farkında olsak da olmasak da her seçim aynı zamanda bir vergi oylamasıdır.
Yusuf İleri
Odatv.com
Originally Posted by bisikletci
Yer İmleri