RSS olarak izle

pinky'nin yeri

Deli petro

Bu yazıya oy ver
Doğru-düzgün okuma yazması olmayan “Deli Petro” 22 yaşında Çar olduğunda ilk yaptığı icraatlardan biri ilk Rusça gazetenin çıkışını sağlamak oldu. Ardından Avrupa’nın kullandığı Jülyen Takvimi’ne geçilmesi emrini verdi. Kadınların kendi rızaları olmadan evlendirilmesini yasakladı. Rus alfabesini geliştirdi. Evrensel kitapları Rusça’ya çevirtti. Bunlar arasında Kuran-ı Kerim de vardır.

İlk hastaneyi ilk tıp fakültesini kurdurdu. Rus kilisenin siyaset ve iktisadi hayata müdahalesine son verdi. Yani laikliğin ilk adımını attı.

Avrupa’daki bilimsel gelişmeleri yerinde görmek için bu ülkelere gezilere çıktı. Burada tanıştığı Alman bilim adamı G. Leibniz’in isteğiyle Saint Petersburg Bilimler Akademisi’nin kurulmasını sağladı. Akademinin masrafları gümrüklerden ve liman ruhsatlarından elde edilen gelirlerden karşılanacaktı. Akademiye katılan yabancı bilimcilere üç katı maaş verilmesi teklif edildi. Maaşlarından vergi de kesilmeyecekti. Sonuçta Avrupa’nın en önemli bilim adamlarının Rusya’ya gelmesinin olanağını uyguladı. İlk bilimsel dergiyi çıkarttı. Avrupa’nın en önemli kütüphanelerinden birini kurdurttu. Ayrıca gözlem enstitüsü, botanik bahçesi, müze, basımevi, sanat atölyeleri akademiye ekledi.

Akademi, üyelerini ve başkanlarını kendi seçiyordu; “Deli Petro” hiç müdahale etmiyordu. Zaten müdahale etmeyi aklından bile geçirmiyordu. Yani, Rusya Bilimler Akademisi özerkti ayrıca petro rusyanın büyük olmasındada rolü fazladır. Voltairre, Petro'nun yaptıkları için şöyle diyor: ''Rus İmparatorluğunun kuruluşu yeni dünyanın bulunmasından sonra Avrupa'nın belki de en büyük olayıdır.

Petro ve annesi Moskova'nın 5 kilometre uzağında bir köye yerleşiyorlar. Petro burada çocuk birlikleri kuruyor ve savaş oyunları oynuyor. Bu çocuk birlikleri çocuklar büyüdüklerinde yeni Rus İmparatorluğunun seçkin orduları oluyorlar. Petro, en yakın arkadaşı ve yoldaşı Aleksandr Menşikov ile bu sırada tanışıyor. Denizcilik merakı da bu dönemde başlıyor. 100 yıl önce İngiltere'den rus çarına hediye edilen bir gemi enkazını tamir edip nehirde yüzdürüyor.

Üvey kardeşi İvan ölünce Petro, Sofya'yı manastıra kapatıp 24 yaşında tek başına çar oluyor. 1697 yılında 2 yıl sürecek Avrupa turuna çıkıyor. Petro Mikhaylov takma adını kullanarak Fransa-Hollanda-İngiltere ve Almanya'da tersanelerde çalışıyor ve geri döndüğünde tersaneler kurarak muhteşem bir donanma ve modern rus ordusunu kuruyor.
Bunlar Büyük Petro'nun işleri . Deli Petro ne yapmış ? Çocukluğundaki travma yüzünden olacak ki muhaliflerine karşı biraz sert davranmış (oğlu da dahil ).

Avrupa'dan döndüğünde sakal yasağı koymuş ve köylülerle ruhban sınıfı dışındaki herkesin sakalını kestirmiş . Daha sonra sakal bırakmayı yüksek bir sakal vergisi ile serbest bırakmış. Avrupa'da gezerken o zamanın ünlü anatomi uzmanlarından Frederik Ruysch'un seminerlerine katılmış ve Rusya'ya döndükten sonra Ruysch'un 2000 parçalık cenin kolleksiyonunu satınalmış. Petersburg'ta bunları sergilemiş, meraklısı olmayınca sergiye gelenlere bedava votka dağıtıp sanat sever sayısını artırmış.

Verdiği davetlerde yemeklere demir leblebiler koyar, insanların kırılan dişlerini çekermiş deli mi akıllı mı siz karar verin…

http://www.yenihabergazetesi.net/ind...slan&Itemid=70

Yorum

  1.  Avatarı



    2000 yılında Saint Petersburg'u gezerken Rus Çarı 1. Petro'nun yaptıklarını yakından görünce kendisininin gerçekten Büyük Petro olduğunu kabullenmiştim.

    Nitekim Vikipedi de aynı konuya değinmiş:
    "'Büyük Petro' olarak bilinen Rus hükümdar, Rönesans ve Reform döneminde yaptığı incelemeler ve deneyler sayesinde Rusya'nın Avrupa'nın gerisinde kalmasını önlemiştir. Daha çok sıcak denizlere inme planlarından dolayı denizcilik ve gemicilikle ilgili incelemeler yapan Petro, şanından öte bir gemide en alt rütbede çalışarak ilginç kişiliğini ön plana çıkarmıştır. Osmanlılar bu yüzden Petroya 'Deli Petro' lakabını takmıştır fakat söz konusu Prut Savaşı'nda Osmanlı'nın karşısına büyük ve dayanıklı gemilerle gelince Deli Petro'nun adı Büyük Petro olarak anılmaya başlanmıştır."