Para çarpanı ve en geniş para tabanı M3

[rxpu]

JonDowes hocamız başta olmak üzere finans konusunda sağlam bilgisi olan arkadaşlara M3 para tabanı ile ilgili bazı sorularım olacak , sadece evet hayır şeklindede cevaplanabilir. (finans eğitimi almadığım için çok saçmaladığım temel konular olursa sadece hayır yazmanız yeterli).

M3=800 milyar TL + 500milyar TL (dövizin TL karşılığı) =1300 milyar TL
M3 para tabanını şunlar arttırır/azaltır: (koşullarda diğer şartların sabit kaldığı gözönüne alınmıştır)

1- Döviz kuru artarsa M3 artar, azalırsa M3 azalır.

2- Bankalar yurtdışından kredi alıp yurt içine getirdiği an M3 artar. Hatta yurt içine getirmesi dahi gerekmez. Yurt dışı şubelerdeki döviz M3 e dahil midir?

3- Yabancılar yurt dişina para çıkarırsa M3 azalır.

4- TCMB haftalık repo ihalesinde bir önceki hafta verdiği paradan fazla para verirse fark kadar M3 artar.

5- TCMB haftalık repo ihalesinde bir önceki hafta verdiği paradan az para verirse fark kadar M3 azalır.

6- (4 ve 5. maddeye bağlı olarak) TCMB nin bilançosu , kasasındaki TL ve döviz M3 e dahil midir. (dahilse 4 v 5 teki M3 değişmez

7- Hazine borçlanmaya çıktığında (tahvil bono) çıkardığında piyasadan aldığı paranın bir kısmıyla eski borçlarını ödedi. Artan para ile hangi kanaldan parayı piyasaya veya devlete verir, Hangi araç ile devlet maliyesine transfer eder, Yoksa transfer etmesine gerek yok mudur? Zaten hazinenin bakiyesi devletin direk kullandığı kasası mıdır?. Tahvilden gelen bu fazla para ile devlet harcama yaparsa (maaş v.b) M3 artar.

8- Hazine kasasından TCMB ye hangi enstruman ile para transfer eder, Yoksa para transfer etmesine gerek yok mudur?. Zira hazine TCMB nin %55 hissedarıdır, para transfer etmez sadece bankanın sermayesini arttırır ise nasıl olurda hissesi %55 te sabit kalır. Yoksa hazine TCMB ye borç mu verir?

9- TCMB hazine kanalından tahvil v.s gelen para dışında bilançosunu genişletebilir mi?. Yani senyoraj hakkı sadece hazinenin çıkardığı tahvil ile mi gerçekleşebilir yoksa TCMB tahvil çıkarmadan yoktan yeni TL para emisyona/kasasına tanımlayabilir mi?.

[JonDowes]

selamlar,

1. M3 para arzının "TL eşdeğeri" artar. ama ülkedeki döviz artmadığı için tek başına kur artışının çok bir anlamı yok bu konseptte.

2. Evet ve hayır. Yurtdışı şubenin Türkiyedeki bilançoya girebilen verileri sadece Mx'leri arttırır. Şubenin özerk bir banka kuruluşu mu (şirket mi) yoksa gerçekten sadece bir şube mi olduğu bu anlamda önemli. çünkü sınıflandırmalar farklı oluyor ikisinde.

3. Çıkaranın milliyeti önemli değil. Para miktarı azalırsa M düşer.

4. Doğru. ama TCMB durup dururken repo miktarını arttırmaz. Genellikle, likidite düştüğü için bunu yapar. Likiditeyi düşüren etmen neyse, M'i de düşürmüştür muhtemelen. Bu yüzden artan repo ancak dengeye geri gelmeyi sağlar.

5. önceki maddeyle aynı şekilde.

6. M3 çok genel bir kavramdır ve parasal her tür kalem içine dahildir. ama ismen girdiği yer TCMB bilançosu değildir. mesela, üledeki mevduatların tamamı, TCMB'nin yarattığı bir para olarak bilançosunda vardır. ama M3'e dahil edilirken alındığı yer TCMB bilançosu değil, banka bilançolarıdır. TCMB bilançosundaki genel toplam parayı ayrıca eklerseniz mükerrerlik olur.

7. Hazinenin borç ödemesi para miktarını azaltmaz. Ödenen para yok olmadığı için yine ülkedeki birilerinin hesaplarındadır ve M3'e dahildir. tersi de geçerli. Hazine borçlandıgında o paralar yok olmaz, ya devletin mevduatı olarak bankalardadır veya bir yerlere sosyal transferler yapılmıştır (maaş, sgk vb).

8. Hazine ülkenin en büyük borçlanıcısıdır, TCMB'ye "hibe" anlamında para vermez. tam tersine, TCMB para kazanan bir kurumdur ve kazandığı paralar belli kurallara göre hazineye devredilir. eğer TCMB zarar ediyor olsaydı o zaman muhtemelen para basarak bunu kapatırdı. borç anlamında ise en çok olan şudur: hazine kısa vadeli kağıt çıkarır, TCMB bunları alarak hazineye borç vermiş olur. TCMB bilançosundaki DİBS kalemlerine bakarak bunu görebilirsiniz.

9. TCMB havadan para yaratma gücüne sahip tek kurumdur. düğmeye basarak para yaratabilir bunun için bir engel yok. ister banknot olarak basar, ister dijital olarak. ama aşırı para yaratmanın yan etkileri var, bunlara katlanmak zorunda kalır. senyoraj, basılan paradan elde edilen bedava gelir demektir. mesela ülkedeki bankacılık sisteminin 50 milyar TL likidite açığı varsa ve TCMB de bu açığı yıllık ortalama %9 civarında fonluyorsa; 4,5 milyar TL yıllık net faiz geliri "senyoraj geliri" diye adlandırılır. oluşan diğer gelir-giderler sonrası bu karlılık TCMB yılsonu bilançosunda açıklanır ve hazine hesaplarına aktarılır.

merkez bankacılığını teknik anlamda çok derin bildiğimi iddia edemem ama yorumladıklarım bu şekilde. daha teknik şeyler sormak isterseniz, daha üst düzey bir kaynağa da sorabilirsiniz:

http://www.mahfiegilmez.com/2013/02/...kavramlar.html

[rxpu]

Anlattıklarınız hakikaten ders niteliğinde oldu. Çok teşekkürler. Anladığım kadarıyla M3 TL eşdeğerini arttıran 2 önemli etki var
1-Döviz kurundaki artış
2-TCMB nin havadan para yaratması, ve sanırım bunu yıllık GSMH büyümesine göre her yıl belirli oranlarda yapıyor. Peki yıl içinde TCMB nin yarattığı havadan parayı (0 dan yaratılmış para) bizler bilançosunda görebilir miyiz? görebilirsek hangi kalemde görebiliriz ve bu veri ne kadarda bir güncellenir. Diğer bankalar 3 ayda bir bilanço yayınlıyor, TCMB de aynı ise her 3 ayda bir yaratılan parayı takip edebilir miyiz?

Mahfi eğilmezi CNBCE de izliyordum. Kanal kapandı. Ama blog yazılarına sıklıkla cevap verdiğini yeni öğrendim. Yukarıdaki soruyu onada yönelteceğim.

[JonDowes]

TCMB bilançosu aylık açıklanıyor: http://evds.tcmb.gov.tr/ (menü sağ kolonda)

kalemlerin yorumu için: http://www.sauport.sakarya.edu.tr/Fi..._Kalemleri.pdf

[rxpu]

TCMB bilançosu aylık açıklanıyor: http://evds.tcmb.gov.tr/ (menü sağ kolonda)

kalemlerin yorumu için: http://www.sauport.sakarya.edu.tr/Fi..._Kalemleri.pdf

Teşekkürler.

[JonDowes]

http://www.dunya.com/finans/hazine-t...ti-286052h.htm

M3 para arzı arttı

En geniş tanımlı para arzı M3, geçen hafta yüzde 0,28 artarak 1 trilyon 247 milyar lira seviyesine çıktı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Seçilmiş Bilanço Kalemleri ve Para Arzı verilerine göre, 25 Aralık ile biten haftada M3 para arzı 1 trilyon 247 milyar 44 milyon 317 bin liraya yükseldi. Bu dönemde M3 para arzı bir önceki haftaya kıyasla yüzde 0,28 arttı.

Söz konusu dönemde, vadesiz TL mevduatı bir önceki haftaya oranla yüzde 1,99 yükselerek 123 milyar 367 milyon 891 bin liraya, vadesiz yabancı para (YP) mevduatı da yüzde 0,13 artışla 94 milyar 476 milyon 956 bin liraya ulaştı.

Vadeli TL mevduatı geçen hafta yüzde 1,73 artarak 539 milyar 139 milyon 399 bin lira, vadeli YP mevduatı ise yüzde 1,74 gerileyerek 354 milyar 556 milyon 419 bin lira oldu.

Aynı dönemde, dolaşımdaki para miktarı yüzde 0,12 azalışla 94 milyar 457 milyon 306 bin liraya düşerken, ihraç edilen menkul kıymetler de yüzde 0,10 yükselerek 25 milyar 571 milyon 870 bin liraya çıktı. Repo hacmi ise yüzde 14,61 azalarak 10 milyar 406 milyon 360 bin liraya geriledi.

[abc1234]

ister banknot olarak basar, ister dijital olarak.
gclub download

[mandrake]

ister banknot olarak basar, ister dijital olarak.
gclub download

Peki digital olarak basilan para piyasaya nasil girer? Nasil etkiliyebirki?