discretus

gelişmiş batının aynı zamanda bariz bir gelir farkı var bizimle. bu yaklaşık 200-300 yıldır devam ediyor. bu demektir ki adamlar sen 1 konuyu araştırırken 10 tane farklı konuyu araştırabiliyor. ve bunlar uzun yıllar içinde katlamalı büyüyerek "sıçrama" dediğimiz farklılıklara yol açıyor. amazon kabileleri bu sıçramayı yapamıyor. uzun vadede ortadoğu milletlerinin de böyle bir tehlikeye düşmesi olası. "irrelevant" (önemsiz diye çevirelim) bir toplum olma riski taşıyoruz, tıpkı amazon kabileleri gibi, uzun vadede.

böyle olduğu zaman "fermi paradoksu" (***) tartışmalarında ileri sürülen ve benzerliği olan bir kavrama geliyoruz. ne tür bir medeniyetiz. detaylara girmiyorum ancak bu şekilde sürekli artık değer üreterek sıçrama yapabilme kabiliyeti olan ülkeler geride kalanların hiç bir zaman kendi seviyelerine gelmelerine fırsat vermeden uçup gidebilirler.



fermi paradoksu tartışmalarında "belli bir gelişmişlik duvarını" (resimde GREAT FILTER olarak gösterilen kırmızı çizgi) aşan uygarlıklarla geride kalan ve henüz bu duvara yaklaşmamış olabilecek uygarlıkların ilişkisinden bahseder.

dolayısıyla mesela bunu dunyaya da uygulayabiliriz. şu aşamada bu duvarı aşan gelişmiş batı ve bu duvara yaklaşan her ulusu durdurmak isteyeceklerdir. halk arasında "şunu/bunu yapacaktık ama filan ülke engelledi" şeklinde cereyan eden konuşmalara bu gözle de bakabiliriz. ufuk açıcı ve sorgulatıcı bir konu. neticede bilinmeyeni açıklamak için oluşturulan bir sistematik ancak akıllı kültürlerin ders alabileceği ve öngörülerde bulunabileceği bir kavram.

(***) fermi paradoksu neden dünyanın hala uzaylılar tarafından ziyaret edilmediği paradoksunu inceliyor, eğer bu kadar sayısız yıldız ve gezegen varsa ve biz normal şartlarda oluşan tek akıllı organizma değilsek. (büyük bilimadamı Fermi dile getiriyor bu paradoksu)

tipik bir örnek kaynak : https://waitbutwhy.com/2014/05/fermi-paradox.html

************************************************** ***********
Not: "dolarda yükseliş kaçınılmaz" isimli başlıkta yazdığım bir yazı (12.11.2017).