güvenen yatýrýmýný yapar
Demirdað: Geçmiþin Keban HESi günümüzün depolamalý GESiSmart Güneþ Yönetim Kurulu Baþkaný Halil Demirdað, Türkiye için geçmiþte kurulan Keban Hidroelektrik Santrali ne kadar önemli ise bugün de elektrik depolama yatýrýmlarýnýn ayný derecede önemli olduðunu söyledi. Kaynak: Demirdað: Geçmiþin Keban HESi günümüzün depolamalý GESi
MEHMET KARAEnerji dönüþümü, tüm dünyanýn gündeminde. Ve bunun merkezinde yer alan konu baþlýklarýndan biri de, elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarýndan daha fazla yararlanmanýn önünü açaðý düþünülen, elektrik depolama çözümleri. 30 GWa yakýn depolamalý elektrik üretim tesisi kurulum lisansý alýnmasý da bunun ana göstergelerinden biri. Peki bu iþin ucu nereye varacak, çok konuþulanlarýn dýþýnda ne tür baþka etkilere yol açacak?Ýþin sanayi tarafýnda pazara yeni çözümler, dolayýsýyla yeni aktörler çýkmasý beklenebilir mi? Enerji ekipman ve teknolojileri alanýnda uzun yýllardýr öne çýkan isimlerden Smart Güneþ Teknolojileri Yönetim Kurulu Baþkaný Halil Demirdað ile Almanya’nýn Münih þehrinde gerçekleþtirilen Intersolar 2025 Fuarý sonrasýnda konuþtuk.Intersolar 2025i öncekilerden farklý kýlan yönler neler?Hatýrlarsýnýz belki, 5-6 sene önce Mercedesin bir depolamalý standý vardý bu fuarda ve çok ilgi çekmiþti. Bu yýlki Intersolarda ise yaklaþýk 6 salon depolama çözümlerine ayrýlmýþ. Hatta diðer hollerde de kýsmen depolama çözümleri var. Yani inanýlmaz bir depolamalý konusu var ve her geçen gün de artýyor.Peki bu alanda ne deðiþti o günden bugüne?Depolamalý enerji yatýrýmlarý artýk kendini geri ödeyen çözümler haline geldi. Intersolar 2025te de bunun altýný kalýn bir kalemle çizmiþ olduk. Bu yýlki fuarýn bir diðer farký da þu, ilk defa Alman firmalarýnýn, Avrupalý firmalarýn depolama konusundaki reklamýný görüyorsunuz. Bu konuda Avrupa'da da üretim var. Biliyorsunuz güneþ panelinde pazarý Çine kaptýrdýlar. Tabii yine depolama iþinde de Çin hâkim ama en azýndan Avrupa'da da bu konuda faaliyetler var. Genelde teknoloji ilk buradan baþlýyor sonra Çin çok büyük adetlerle üretip rekabette öldürüyor bu tarafý. Ama Avrupa firmalarýnýn da biz bunu yapýyoruz demeleri önemli. Çünkü eskiden bu alanda güvenlik konusunda insanlar korkutuluyordu. Bataryalar patlýyor, yanýyor, þu oluyor falan deniliyordu. Ama bir Avrupalý bunun güvenlik standartlarýný saðladýk dediði zaman artýk ayný ürünü Türkiyeden getirme veya Çinden alma konusunda çok ciddi faydasý oluyor bize.Peki bunun dönüþtürücü gücü etkisi ne olacak depolamanýn?Bugüne kadar bize yeþil enerji, güneþ ve rüzgâr kesintili enerji kaynaðý deniyordu. Bunu dengelemek için hidroelektrik ve termik santrallere ihtiyaç olduðu söyleniyordu. Þimdi bunun yerine biz þu anda kilovatsaat baþýna 5.0-5.5 cent fiyatla güneþ ve rüzgâr santrallerinde elektrik üretip bunu depolayarak emreamade þekilde sistemin hizmetine sunacaðýz. Bunun öncekinden farký ne? Allahýn güneþinden, bedava kaynaktan ürettiðimiz elektriði depoda tutacaðýz, onu da sistem istediðinde vereceðiz.Sadece depolama ile dengeleme iþi çözülür mü?Türkiyede elektrikte dengesizlik en fazla yaz aylarýnda oluyor. Neden? Çünkü hidroelektrikten çok ciddi bir üretim var ama þimdi yazýn su yok. Biz ne yapýyorduk bugüne kadar, büyük barajlarýmýzý esasýnda batarya olarak kullanýyorduk.Þimdi bu depolama çözümleri bir köprü vazifesi mi görecek yani?Aynen öyle. Bir de biliyorsunuz burada önemli olan, dengesizlik yaþandýðýnda, þebekeye hýzlý destek olabilmek. Þimdi bir anda güç düþerken en hýzlý devreye girebilen kaynaklardan bir tanesi depo olacak. Bu depoda hidroelektrik de olabilir ama her zaman istediðiniz kadar su yok, bu da bir gerçek. Kuraklýk yýllarýnda enerjiyi keseyim diyebilir misiniz? Bugün sanayiyi üç gün durdurmanýn maliyetini bir düþünün. Bizim depolamada yapacaðýmýz 35 milyar dolarlýk yatýrým esasýnda bu riski inanýlmaz derecede azaltýyor.Bu 35 milyar dolar ne anlama geliyor?Ülkemiz barajlara milyarlarca dolar yatýrým yapmýþ dedelerimizin zamanýnda. Maddi durumu çok daha zayýf iken Keban Barajýný yapmýþ, biz o barajýn depoladýðý suyun hesabýný yapýyoruz. Ýþte bugün de biz elimizi taþýn altýna koyarak gelecek nesillere yeni bir depolama altyapýsý býrakmalýyýz.Elektrik depolamanýn, kaynak maliyetinin dýþýnda teknik açýdan sunduðu avantajlar da var mý?Aslýnda var. Çünkü depolamanýn en önemli avantajlarýndan bir tanesi de þu. Depo saniyede devreye girebiliyor. Dolayýsýyla frekans kontrolü konusunda da sistemin saðlamlaþtýrýlmasý, saðlýklý hale gelmesi konusunda ciddi bir avantaj sunuyor. Yani depolama çözümleri, þebeke yönetimi meselesinde de ciddi rol üstlenecek.SMART GÜNEÞ NE YAPIYOR?Peki Smart Güneþ ne yapýyor bu konularda?Bir kere biz de depolamalý GESler kuruyoruz. Ana þirketimizin, Smart Holdingin depolamalý GES lisanslarý var ve onlarý devreye alacaðýz. Yedi sene kadar önce GENSED Baþkanlýðýný üstlenmiþtim. Derneðin adýndaki D harfinin depolama olduðunu söyledik o zaman ve tüzüðe biz depolama kelimesini de eklettik. Esasýnda Türkiyenin ilk depolamalý enerji derneklerinden biri biziz. Dolayýsýyla deposuz güneþ artýk söz konusu deðil. Bugün sadece Türkiyede deðil, Avrupada da, Türkiyede de 1 MWlik üretim lisansý almak için 1 megavatsaatlik depolama kurmanýz gerekiyor. Ben inanýyorum ki daha fazla kurulabilir de, hani kimin ne zaman ne kadar yatýrým yapacaðý bilinmediði için insanlar þimdilik kurulu güçle baðlantýlý þekilde bire-bir kuruyorlar belki de.Depolama yatýrýmlarýnda maliyetler ne durumda?Elektrik depolamada yatýrým maliyetleri hýzla düþüyor. 5-6 sene önce 5 sene önce bir konteynere sýðan bir MWhlik depolama ünitesi 1 milyon Euro idi. Ürün ebatlarýnda da küçülme oldu. Þimdi ayný konteynerda 4-5 MWh arasýnda kapasite var. Yani hem verim arttý hem de konteynerin fiyatý bugün yani yine 1 milyon Euro.Smart Güneþ esasen ekipman üreticisi, depolamada nasýl bir rol üstlenmeyi öngörüyorsunuz?Depolama esasýnda ekipmanlarýn en büyük kýsmý deðil. Hatta en ufak kýsýmlarýndan biri. Ama onun yine bir trafo merkezine baðlanmasý, devre kesicileri kullanýlmasý gerekiyor. Biz bunlarýn hepsini yapýyorduk zaten. Panel zaten DC üretiyor bunu ACye çevirme, voltajýný arttýrýp sisteme basma zaten bizim iþimiz. Bu konuda çalýþan 180e yakýn ayrý mühendislik ekibi var. Biz de dolayýsýyla bütün sistemi Adan Zye kurabiliyoruz, yapabiliyoruz. Avrupa da dahil dünyanýn baþka ülkelerinde de biz hem GESlere hem de depolama projelerine talibiz.* Kaynak: Demirdað: Geçmiþin Keban HESi günümüzün depolamalý GESi
Türkiyede ve dünyada enerji depolamanýn artýk lüks deðil, sistemin temel ihtiyacý haline geldiðini net þekilde gösteriyor.
| Tespit | KONTR Açýsýndan Anlamý |
| ------------------------------------------------------------- | ---------------------------------------------------------------------------------------
| Depolama artýk yan hizmet deðil, ana yatýrým kalemi | KONTR un enerji depolama çözümleri ana faaliyet haline gelir |
| 1 MW lýk santral için 1 MWh depolama zorunlu hale geldi | KONTR un **yerli batarya üretimi (POMEGA)** kritik rol oynar |
| Avrupa da bu alana yöneliyor | KONTRun Avrupaya ihracat potansiyeli doðar |
| Depolama sistemleri saniyeler içinde þebekeye destek verir | KONTR un SCADA, haberleþme, þebeke izleme sistemleri bu sürecin dijital altyapýsýný saðlar |
| Yatýrým maliyeti düþerken verim artýyor | KONTR un konteyner + batarya + inverter entegre çözümleri fiyat avantajý sunar |
KONTR Bu Sürecin Tam Merkezinde?
Entegre üretim yeteneði:
LFP hücre üretimi (ABDde)
Batarya paketleme, inverter, enerji yönetim yazýlýmlarý
Þebeke ve SCADA kontrolü tüm sistem Adan Zye KONTR çatýsý altýnda yapýlabiliyor
ABD tarifelerinden muaf üretim küresel rekabet avantajý
Enerji Bakanlýðýnýn 30 GW hedefinde doðrudan rol alma potansiyeli
Fonlar ve kamu destekleri bu segmenti hedefliyor
Geçmiþin baraj vizyonunu, bugünün batarya yatýrýmý taþýyor.
KONTR, bu dönüþümde sadece üretici deðil, altyapý saðlayýcýsý ve stratejik çözüm ortaðýdýr.
Yani:
GES varsa depolama þart
Depolama varsa batarya + yazýlým + kontrol sistemleri þart
Bunlarýn hepsi varsa KONTR gibi þirketler merkezde olur