Fed hep enflasyonun gerisinden koşuyor, dolayısıyla Fed politika faizinin nerede tepe yapabileceğini söyleyebilmek için önce ABD enflasyonun nerede tepe yapacağını söyleyebilmek gerekiyor.Onun ise mevcut Fed politikaları nedeniyle şimdilik önü açık,ufukta gözükmüyor,enflasyon döngüsel olarak kendisini besleyerek devam edecek gibi gözüküyor.Çünkü artık enflasyon tüm alt kalemlere özellikle hizmet sektörüne yayılmış durumda.Yani kendisinin hizmet vermek için herhangi bir maliyet artışı yaşamasa da ev kirası,kullandığı otomobilin benzin parası,elektrik su doğalgaz,telefon,internet,gıda giyim kısaca tüm yaşam masrafları da arttığı için,yaşam standardını korumak için ;örneğin 1 berber, 1 hekim,1 tesisatçı,1 çocuk bakıcısı,1 bahçıvan ,kısacası hizmet sektöründeki herkes de kendi hizmet bedeline zam yapıyor.Herkes zama yapınca hayat yine pahalanmış oluyor herkes kendi hizmet ücretine 1 tur daha zam yapıyor ve böylece sarmala giriyor.Bu sarmalı koparmak için öyle sıkılıkta bir para politikası uygulamak gerekiyor ki,herkes hizmet bedelini yükseltince artık talep azalsın,talep azalınca da fiyat artışları duraklamaya girsin.
Mevcut Fed plitikaları bunu sağlamaktan uzak olduğu için(Nedenleri hakkında önceki sayfalarda çok sayıda yazım var),şu anda ABD'de enflasyon zirve rakamı için , "şu seviyeden daha yukarı çıkamaz" diyebileceğimiz bir rakam yok.
Kimi ekonomistler ABD'de sayıf ekonomik veriler gelince ,Fed'in ekonominin resesyona girince, enflasyon konusunda geri adım atacağını sıkı para politikasından geri adım atacağını düşünüyor,hatta piyasalar da zayıf ekonomik veriler gelince bu beklentiyle riskli varlıklarda yeniden pozisyon alıyorlar.Hemen bugün böyle bir görüş yatırım bankalarından birinden de gelmiş.
************************************************** **************************
https://www.bloomberght.com/bofa-fed...irecek-2311557
Bank of America Döviz ve faiz stratejistleri Meghan Swiber ve Mark Cabana "ekonomistlerimiz resesyonla mücadele için Eylül 2023'te Fed'den faiz indirimi bekliyor" değerlendirmesini yaptı.
Fed faiz indirirse likiditeyi çekmek için varlık satışı anlamına gelen parasal sıkılaştırmayı da sonlandırması gerekecek.
Stratejistler notta "Fed faiz indirimiyle beraber iletişimini de sadeleştirmek için muhtemelen parasal sıkılaşmayı da sonlandıracak."ifadesini kullandı.
************************************************** ****************************************
Ama bir enflasyon mücadelesi yapılacaksa zaten verilerin zayıf gelmesi işin doğasında var,talep enflasyonu öyle öyle gerilemeye başlayacak.Fed olması gerektiği dozda tedavi edici olmasa da bence şu ana göre daha sıkı para politikasını enflasyonda zirve görülene kadar devam ettirecek.Sonuç olarak - mevcut Fed politikalarında bir değişiklik olmaz ise,- gelecek yıl ABD'de Fed'den faiz indirecek bir ortama gelineceğini öngörmüyorum.
Önceki haftalarda ,aylarda Fed'in para politikasının enflasyonu frenlemekte niye yetersiz kaldığını ve kalacağını nedenleriyle anlatan
birçok yazı yazdım.Son zamanlarda artık ABD finans medyasında benim görüşlerime ve öngörülerime paralel yazılar yazan başkalarını da görüyorum, onların da değerlendirmelerini derleyerek ve kendi görüşlerimi de ilave ederek aşağıdaki şekilde bir özet yapabilirim:
-Hala ,hanehalkının satın alma gücünün kaynakları ;kredi, ücretler ve servet artışı - hepsi yüksek talep yaratarak yüksek enflasyonu kolayca destekliyor gibi görünüyor.
Finansal koşulları etkin bir şekilde gevşeterek durumu daha da kötüleştiriyor.Sırayla adım adım gidersek:
-
https://fred.stlouisfed.org/series/TOTLL
Banka kredileri, son faiz artışlarına rağmen kredi büyümesinin tarihsel olarak yüksek oranlara hızlanmasıyla sağlamlığını koruyor. Bu, artan borçlanma maliyetlerinin borçluları caydırmadığını, hala kredi faizlerinin enflasyonun altında reel olarak negatif seviyeleri koruması ve para politikasında sıkılaştırma adımlarının enflasyonu frenlemeye yetmeyecek ve böylece kredi maliyetlerinin gelecekteki enflasyon beklentilerinin de altında kalacak olması yaklaşımıyla ,kredi talepleri ivme kazanıyor. Hanehalklarının istatistiksel olarak tarihin en yüksek net varlıkları(varlıklar-borçlar=net varlıklar) ve artan ücretleri de göz önüne alındığında güçlü borçlanma kapasiteleri olduğundan, kredi büyümesinin kuvvetli bir şekilde devam etmesi beklenebilir.
Banka kredilerinde süregelen artış özellikle dikkate değer, çünkü bankalar kredi verirken yoktan var ediyorlar(kredi talebi ,talep edene mevduat hesabı açılarak karşılanıyor). Böylece kredi talebi kadar parasal genişleme yaratılmış oluyor ve talep enflasyonu için ana yakıt oluşturuyor.Bu yeni yaratılan para ekonomide hareket ediyor ve fiyatların sürekli olarak artmasını mümkün kılan temel unsur oluyor.
-
https://www.atlantafed.org/chcs/wage-growth-tracker
(wage level seçildiğinde)
Ücret artışları uzun zamandır görülmeyen oldukça kuvvetli artışlar. Çok çeşitli endüstrilerde bariz bir işgücü sıkıntısının bu sonucu yaratması muhtemeldir.
%5'lik genel ücret artış oranı tarihsel istatistiklerde oldukça yüksek ve hızlanıyor gibi görünüyor. Gelirlerinin daha yüksek bir kısmını tüketme eğiliminde olan düşük gelirli çalışanlar en yüksek artışları alıyor. Tüm önemli işgücü piyasası göstergeleri, onlarca yıldır görülmeyen düşük işsizlik oranlarından ,işsiz işçi başına rekor 2 iş ilanına kadar, işgücü piyasasının gücünün devam ettiğini göstermektedir.
İşgücü sıkıntısı kısmen azalan iş gücünden(işgücüne katılımın düşmesinden) de kaynaklanıyor olabilir, bu durumda eksiklik yapısal olacak ve daha yüksek oranlarda ücret artışlarına daha az duyarlı olacaktır. Bu da ücret artışlarını yumuşatmak için daha da kısıtlayıcı bir politikanın gerekli olacağını gösteriyor.
-
https://fred.stlouisfed.org/series/TNWBSHNO
Hanehalkı net serveti(borçlar çıkarıldıktan sonra), yılın başlarında 150 trilyon dolara rekor bir seviyeye yükseldi ve son zamanlarda varlık fiyatlarındaki düşüşlerden sonra hala 149.3 trilyon dolar ile pandemi öncesi seviyelerin çok üzerinde. Borç tarafında, birçok hane halkı pandemi döneminde borçlarını yeniden finanse ederek ve tarihsel olarak çok düşük faiz oranlarından yeniden yapılandırarak net varlık değerlerini iyileştirdi,servetini artırdı. Yüksek düzeyde bir hanehalkı serveti, fiyat artışlarına daha az duyarlı olacak,yüksek talebi devam ettirerek enflasyonun yükselmesine katkı verecektir.
- 6 trilyon dolar civarında Fed'in parasal genişlemesinde henüz kayda değer bir küçülme yok(aylık 47.5 milyar dolarlık minik adımlarla küçülme planlanlanmış durumda)
Ayrıca 5.4 trilyon dolarlık mali teşviklerle piyasaya gelen bir para var.
https://image.cnbcfm.com/api/v1/imag...36&w=740&h=949
Toplamda 11.4 trilyon dolar piyasaya pompalanan para piyasada dolaşmaya devam ,ediyor.
-Ücretler, servet genişlemesi ve krediyle beslenen tüketici harcamaları yüksek oranda artmaya devam ediyor ve bu da politika oluşturucuların para politikasında hala gerekli aksiyonu almaktan uzak olduğunu gösteriyor.
