Originally Posted by
deniz43
Kamu müdahalesiyle uzun bir zamandır fiyatlar arz ve talebe göre serbestçe oluşmadığı,serbest piyasadan uzaklaşıldığı için, başta faiz olmak üzere,döviz ,gayrımenkul,borsalar hiç bir varlık sınıfında doğru fiyatlamalar yok.
Çok yüksek enflasyon ortamında faizleri çok derin negatif oranlarda tutarsanız, başta gayrımenkul bütün varlık sınıfları değerlemeleri şişer balonlaşır, döviz fiyatı da artar ama rezerv eriterek , kamu müdahalesiyle borç alınan dövizleri satarak döviz de suni olarak düşük tutulmaya çalışıldı.Borsamız ise yine kamu fonunun müdahalesiyle, varlık fonunun alımlarıyla suni endeks seviyelerinde tutulmaya çalışıldı.Sonuçta hiç bir varlık fiyatlaması doğru yerde değil.
Borsanın ederini görmek için önce terazinin ayarının doğru olması ,yani faizin reel olarak negatif olmaması gerekir ve ondan sonra kamu müdahalesinin olmaması ,varlık fonu alımlarıyla endeks seviyesine müdahale edilmemesi gerekir.Ancak O zaman borsamızın arz ve talebe göre olması gereken seviyelere gelmesini bekleyebiliriz
Borsamızın ilk kurulduğu 1986 yılından 2009 yılına kadar borsamızda hep sürekli pozisyonum oldu,bu iş yoğunluğum nedeniyle alım-satım ,trade şeklinde değil,en az 1 yıl pozisyonumu koruduğum uzun vadeli yatırım şeklinde oldu.Daha önce de yazdığım gibi,2009-2019 yılları arasında ABD borsalarında uzun vadeli yatırımımım oldu.2009 yılında çıkan kriz nedeniyle ABD borsalarında inanılmaz fiyat düşüşü büyük bir fırsat yarattı.Şimdi dünyada herhangi bir borsada hisse senedi pozisyonum yok ama olursa,fiyatlar istediğim seviyeye gelir fırsat yaratırsa yine ABD borsalarında olur.Çünkü çok derin bir piyasa,eğer Fed'in ne yapacağını,nasıl bir para politikası uygulayacağını,ABD ekonomisinin ne ölçüde büyüyebileceğini öngörebiliyorsanız, ABD borsalarının da ne yöne gideceğini biliyorsunuz demektir,bu da para kazanmak oluyor ve bunu oldukça yüksek isabetle öngörebiliyorum.
Bizim borsamız ise öngörülebilir bir borsa değil,sığ bir piyasa,makroekonomik dengelerin ne yönde seyredeceğini öngörebilseniz dahi, bizim borsamız bu yönde hareket etmiyor, az sayıda elde toplanmış "büyük para ve büyük hisse senedi pozisyonu" ne yönde isterse o yönde hareket ediyor,hele bir denge unsuru olan yabancılar da bizim piyasamızdan çıkınca bu durum daha belirgin hale geldi,son derece spekülatif bir piyasa.
Ucuzluğuna pahalılığına gelince;bir isviçre,bir hollanda,bir ingiltere şirketinin rasyolarıyla mukayese edemezsiniz.Ülkenin kredi notu,cds risk puanı gibi unsurlar iskonto nedenidir.Şirketin karlılığı ne derece iyi olursa olsun ülke örneğin bir ödemeler dengesi riskine girince, bütün şirketler çok olumsuz etkilenir,bir Türk şirketi muadilleri gibi uzun vadeli düşük maliyetli bir krediye ulaşamaz,büyük bir risk primi ödemek zorunda kalır.Çok yüksek enflasyon ortamında enflasyon muhasebesi uygulanmaz ise öz varlıkları erir.Sık sık mevzuatın değişmesi,oyun devam ederken oyunun kuralının değişmesi,vergi oranlarında değişiklik,rekabet koşullarının tüm şirketler için eşit olmaması,nitelikli işgücü bulmakta zorluk,serbest piyasada fiyatların arz ve talebe göre serbestçe oluşmaması, bütün bunların hepsi şirket değerlemelerinde iskonto nedenidir.