Deniz bey, yılın kalan ikinci yarısında, dünya ve Türkiye piyasaları için tahminleriniz nelerdir?
Printable View
Deniz bey, yılın kalan ikinci yarısında, dünya ve Türkiye piyasaları için tahminleriniz nelerdir?
Şu anda küresel ekonomiler ve piyasalar için en önemli gündem maddesi gümrük tarifeleri.ABD;ingiltere,çin,japonya ile anlaşma yaptı.Avrupa Birliği,kanada ve meksika gibi diğer büyük ticaret ortakları ile ise, durum ağustos ayında netleşecek ve yürürlüğe girecek.Tarifeler yürürlüğe girmeden şirketler yüksek miktarda stok yaptıklarından ekonomiler üzerindeki etkisini en erken Kasım,Aralık ayı gibi görebiliriz.O zamana kadar küresel ölçekte ekonomiler ve piyasalar şu andaki mevcut görünümlerini sürdürürler.Gelecek yılın ilk çeyreğinden itibaren ise küresel ekonomide büyümenin yavaşlaması ve enflasyonun yükselmesiyle,gelecek yılın ilk yarısında küresel piyasalarda düşüş ve orta vadeli bir düzeltme hareketi görmemiz yüksek ihtimal gözüküyor.
Türkiye'ye gelince;Türkiye Cumhuriyeti Devlet'i yerine, ulus devleti yıkıp, yerine çok milletli,çok dilli ,din temelli federatif bir devlet kurulması ve anayasasının hazırlanması hedefinin açıkça gündeme alındığı bir ortamda ,Türkiye ekonomisinin ne olacağı,piyasalarının nereye gideceği teferruat,çok önemsiz kalıyor,açıkçası artık ilgilenmiyorum da.
Türkiye ekonomisi için özet olarak söyleyebileceğim tek şey;Mevcut ekonomi yönetiminin tek başarısı,çıkmasına ramak kalmış ödemeler dengesi krizini önlemesi ve borç çevrilmesini şu ana kadar sorunsuz yönetmesi oldu.Onun dışında ekonomi yönetiminde büyük bir başarısızlık var.Enflasyondan işsizliğe tüm makroekonomik temel göstergeler çok kötü,TÜİK'in gerçeği yansıtmayan verileriyle,algı yönetimiyle ,günü kurtarmaya çalışılarak,biriken problemler ileri tarihe ötelenerek ,hayal satarak , durum idare edilmeye çalışılıyor.Durum bu vaziyette ilen ülkemizin piyasaları için bir yorum yapmak ise gereksiz oluyor.
Deniz bey intel bugün %9.5 düştü. Chip yatırımından vazgeçtiğini duyurmuş. Ama sanki gelirlerini de bu çeyrekte arttırmış. Zarar kes yapıp satmakmi mantıklı yoksa yeni alım yapıp ortalamayı mi düzeltmek mantikli
https://www.cnbc.com/2025/07/25/inte...ng-issues.html
Intel drops 8% as chipmaker's foundry business axes projects, struggles to find customers
Haber bu;CEO Lip-Bu Tan "dökümhane işini tamamen duraklatabileceğini veya durdurabileceğini yalnızca müşteri taahhütleri ile yeni teknolojiye yatırım yapacağını" söylemiş.
Önce yarıiletken sektörü hakkında bir bilgilendirme notu:
************************************************** ************************
Yarıiletken endüstrisinde şirketler genellikle iki ana kategoriye ayrılır:
Foundry (Dökümhane) Şirketleri: Çip tasarımı yapmadan, başkalarının tasarladığı çipleri üretirler.
Fabless (Dökümhanesiz) Şirketler: Kendi çiplerini tasarlar ama üretimi başka bir foundry şirketine yaptırır.
IDM (Integrated Device Manufacturer): Hem tasarımı hem üretimi kendi yapan entegre üreticilerdir. (Intel, Samsung gibi bazı örnekler bu kategoriye girer.)
1. Büyük Foundry (Dökümhane) Şirketleri:
Bu şirketler esas olarak çip üretimi (fabrication) işini yapar.
Şirket Adı Açıklama
TSMC (Taiwan) Dünyanın en büyük bağımsız dökümhanesi. Apple, AMD, Nvidia gibi şirketlerin çiplerini üretir.
Samsung Foundry (Kore) Samsung hem üretici (foundry) hem de çip tasarımcısıdır. Foundry kolu dış müşterilere de üretim yapar.
Intel Foundry Services (ABD) Eskiden sadece kendi çiplerini üretirken artık dış müşterilere de üretim sunuyor.
GlobalFoundries (ABD) AMD'den ayrılarak kuruldu. Yalnızca üretim işi yapar.
SMIC (Çin) Çin'in en büyük dökümhanesi. Çinli şirketlere odaklı.
UMC (Taiwan) Orta seviye üretim teknolojilerine odaklanır.
2. Sadece Çip Tasarımı Yapan (Fabless) Büyük Şirketler:
Şirket Adı Açıklama
Nvidia GPU ve AI işlemcileri tasarlar. Üretim için TSMC/Samsung kullanır.
AMD CPU ve GPU tasarımı yapar, üretimi TSMC'ye yaptırır.
Qualcomm Mobil işlemciler (Snapdragon) tasarlar, üretimi dışarı verir.
Broadcom Ağ, veri merkezi ve mobil çipleri tasarlar.
MediaTek Uygun fiyatlı mobil çiplerde güçlüdür, üretimi dışarı verir.
Marvell Veri merkezi, depolama ve ağ çözümleri tasarlar.
Apple (tasarım birimi) Apple kendi işlemcilerini (M serisi, A serisi) tasarlar ama üretimi tamamen TSMC'ye verir.
HiSilicon (Huawei) ARM tabanlı işlemciler tasarlar (Kirin), SMIC gibi Çinli foundry'lerle çalışır.
3. IDM (Tasarım + Üretim) - Karma Yapıda Olanlar:
Şirket Adı Açıklama
Intel Kendi CPU'larını tasarlar ve üretir. Son dönemde dışa da üretim hizmeti sunmaya başladı.
Samsung Exynos işlemcilerini tasarlar, aynı zamanda hem kendi hem diğer firmalar için üretim yapar.
Texas Instruments Genelde analog/mikroçiplerde tasarım ve üretimi entegre yürütür.
************************************************** *********************************
Intel CEO'sunun söylediklerinde bir olumsuzluk görmüyorum.Şirketi hamaliye işlerden çok ,katma değeri yüksek, Nvidia gibi şirketlerin yaptığı gibi ,tasarım işine yoğunlaşmayı ve yeni teknolojilere yatırım yaparak teknoloji yarışında tekrar 1 numara olacak şekilde şirketi yapılandırmayı hedefliyor(CEO'nun yerinde ben olsam,ben de aynı şeyleri söyler ve yapardım)Şirketleri yeniden yapılandırmak ve dönüştürmek sancılı bir süreçtir ve ilk yıllarda ciddi zarar da yazarlar ,tabii ki riskli yatırımdır ama riskine oranla getiri potansiyeli de çok yüksektir.Başarı olur hedeflerini yakalarsa Şu anda 90 milyar usd olan piyasa değeri 4.223 trilyon usd piyasa değeri olan Nvdia şirket (yaklaşık 47 kat) piyasa değerine ulaşma potansiyeli taşıyor.Yeni CEO çok başarılı bir özgeçmişe sahip ve bu hedefi başarabilme ihtimali var.Zaten ilk başta bu nedenle buraya yapılacak yatırım uzun vadeli(en az 5 yıl beklenmesi gereken ) bir yatırım olacağını yazmıştım.
Yatırım portföylerinde genel prensip; riski az fakat getiri potansiyeli de az olan yatırım araçları ile,riski yüksek fakat vaat ettiği getiri potansiyeli de yüksek yatırım enstrümanlarını risk tercihine göre, belirli ağırlıklarda yatırım sepetine dahil ederek riskleri ve getiri beklentilerini birbirlerini dengeleyecek şekilde bir sepet içinde dağıtmaktır.(sepetin içinde ,eurobond,ABD Hazine tahvilleri gibi riski çok düşük ama getirisi sabit yatırım enstürmanları,yine riski sıfıra yakın gayrımenkul,diğer yandan ise getiri potansiyeli düşük ama sağlam hisse senetleri, sorunları ve kötü bilançosu olan ama bunları giderirse büyük getiri potansiyeli olacak hisse senetleri,tarım enerji sanayi metalleri emtia fonları,likit fon..)
Sorunuza gelince;Intel yatırımının ,yatırım portföyünüzde belirli bir ağırlığı var,bu ağırlığı riskini ve getiri potansiyelini düşünerek belirlemişsiniz.Bence bu ağırlığı değiştirmeyin,yani ne zarar kes yapıp satın ne de yeni alım yapıp maliyet ortalaması düşürün(böyle yaparsanız portföyünüzde ağırlığı yüzde kaç bilmiyorum ama ilk başta öngördüğünüzden daha yüksek risk olur).Bence;ancak mevcut CEO herhangi bir nedenle koltuğunu boşaltırsa yeni değerlendirme yapılır,bu olmadıkça,bence hiç ekrana bile bakmadan sabırla yatırımın sonuçlarını beklemek uygun olur.
Teknoloji isi zor is. Chip isi daha zor. Uretim asyada pazarin bir bolumu cinde. ama amerika ile asya farkli kutuplara gittikce firmalarda gerilim olusuyor. Bende de bir bellek bir islemci sirketi var. Biri yerinde surunuyor biri iyi gidiyor. Global sirkete yatirim yapacaksaniz mutlaka sirketin cindeki uretim ve satis payina bakin. Yuksek yatirim harcamasi oldugu icin alis fiyatina dikkat edin derim.
Emlak vergisinde yuksek matrah artislarindan bahsediliyor.
Benim merak ettigim emlak vergisine esas deger 4 yilda bir takdir edilirken neden kira artisi icin yeniden degerleme 5 yilda bir yapiliyor. Bir sey mi kaciriyorum ?