Alıntı:
Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ünal Zenginobuz, “2023 sonunda benim öngörüm, enflasyon resmi rakamlarla yüzde 75- 80 ve ENAG rakamlarıyla da yüzde 130-140 bandına gelir. Geldiğimiz noktada Türkiye ekonomisi duvara tosladı ya da battı desek yanlış olmayacak” dedi.
Alıntı:
TÜRKİYE EKONOMİSİ BATTI
OVP’de bu yıl enflasyon için yüzde 65 tahmini var. Siz enflasyonda neler öngörüyorsunuz?
Geçen yıl yaptığım açıklamada, sadece iktidarda kalmayı sağlamaya yönelik ekonomik politikalarla ülkenin duvara toslamasının kaçınılmaz olduğunu belirtmiştim. Aradan geçen bir yılda birçok gelişme oldu, en önemlisi geçtiğimiz Mayıs ayında seçimler yapıldı ve Erdoğan tekrar Cumhurbaşkanı seçildi, iktidarda kalmış oldu. Geldiğimiz noktada Türkiye ekonomisi duvara tosladı, ya da battı desek yanlış olmayacak. Tabii ülkeler kayık değil. Suya batarak gözden kaybolmuyor. Değerli hocamız Prof. Korkut Boratav’ın son söyleşisinde belirttiği gibi; Türkiye ekonomisi batmıyor görünebilir, ama içten içe çürüyor, vatandaşların genel refahının arttırılmasını sağlayacak, sürdürülebilir, modern bir yapı olmaktan çıkıyor.
Alıntı:
KURTULUŞ İÇİN REÇETE YOK
Bu krizden çıkış için sizin bir kurtuluş reçeteniz var mı neler önerirsiniz?
Ekonomik sorunlarımızın temeli siyasidir ve siyasi tablo değişmeden ekonominin düzelmesi mümkün gözükmemektedir. Son mayıs ayındaki seçimler sonrasında devam eden Erdoğan iktidarının seçimi kazanmak için uyguladığı ve başarılı olduğu irrasyonel ekonomi politikalarına devam etmesi için neden kalmadığı, seçimi kazanmış olduğu öne sürülebilir. Diğer taraftan, siyasi tablonun büyük ölçüde aynı kalmış olması, ekonominin içinde bulunduğu çıkmaza girmesinin temel nedenlerinden olan ve efektif olarak tek adam rejimi olan cari başkanlık sistemi devam etmektedir. Bu da ekonomiyi içinde bulunduğu krizden çıkaracak politikaların geliştirilip uygulanmasına engel teşkil edecektir. Şu anki yönetim biçimimiz ve iktidar altında geçerli olabilecek bir kurtuluş reçetesi olabileceği kanaatinde değilim.
İŞSİZLİK YÜZDE 12’YE ÇIKABİLİR
2024’te büyüme, işsizlik, kur, faiz, cari açık konusunda öngörüleriniz neler?
Öncelikle, sözünü ettiğiniz göstergelerle ilgili tahmin yapabilmek için 2024 yılında ekonomi yönetiminin ne şekilde olacağı hakkında tahmin yürütmek gerekiyor. Son seçimler sonrasında Erdoğan tarafından göreve getirilen Mehmet Şimşek’in dönüldüğünü söylediği rasyonel ekonomik politikalar 2024 yılında devam edecek midir? Bu sorunun cevabını henüz tam olarak bilemiyoruz. Önümüzde 2024 Mart ayında yapılacak yerel seçimler var. Erdoğan 2019’da kaybettiği İstanbul ve Ankara gibi büyükşehir belediyelerini mutlaka geri almak istiyor. Bu hedefe yönelik olarak yeni ekonomi yönetiminin neleri ne kadar yapmasına seçimler öncesinde ne kadar izin verecektir? Mehmet Şimşek ve ekibi seçimler istediği gibi sonuçlanırsa görevde kalacak mıdır, istediği gibi sonuçlanmazsa görevde kalacak mıdır? Dolayısıyla ekonomik göstergelerle ilgili öngörü yapmaya engel çok önemli bir belirsizlik vardır ki, bu da aslında ekonominin içinde bulunduğu krizi yaratan cari başkanlık sisteminin farklı bir görünümüdür.
Buna rağmen, Mehmet Şimşek ve ekibi tarafından hazırlanmış olan OVP’de yer alan öngürüleri temel alarak ve Mehmet Şimşek’in 2024’te de görevine devam edeceği ve devreye soktuğu iktisadi rasyonaliteden koplulmayacağı varsayımıyla değerlendirmede bulunalım.
OVP’de 2024 yılında ekonominin yüzde 4 büyüyeceği, işsizliğin yüzde10.3 düzeyinde gerçekleşeceği, yıl sonu tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) ise yüzde 33 olacağı öngörülmektedir.
Enflasyonun 2023 yılı sonu için öngörülen yüzde 65 düzeyinden yüzde 33’e inmesi ciddi bir enflasyon düşüşünün öngörüldüğüne işaret etmektedir. Seçim sonrasında artan döviz kurlarının ve getirilen yeni vergilerin sonucu olarak 2023 yılı sonu enflasyonunun yüzde 80’e yaklaşması, 2024 yılı başında da bir süre yüksek seyretmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Bu çerçevede 2024 yılı sonu için enflasyon oranının yüzde 45-50 bandında kalacağı, buna paralel olarak TCMB gösterge faizinin de yıl boyunca bu düzeyin altında kalmayacağı varsayılabilir. Enflasyondaki düşüşü getirmesi beklenecek bu faiz artışının neden olacağı yavaşlama ile diğer beklenen olumsuz gelişmeler (ihracat pazarlarındaki olası daralma) sonucu 2024 yılı için büyüme oranının yüzde 3’ün altında kalması daha olasıdır. Büyümedeki bu sınırlı kalışın istihdama yansıması sonucu işsizliğin yüzde 12 seviyesine gelmesi şaşırtıcı olmayacaktır. OVP’de öngörülen cari açığın gayri safi milli hasılanın yüzde 3.2’si düzeyinde olacağı tahmini, büyümenin sınırlı kalması varsayımıyla iç tüketimin de azalacağı göz önüne alındığında, gerçekleşebilir. 2024 sonu dolar kuru için verilebilecek bir tahmin, enflasyon oranı tahminimiz de göz önüne alınarak, en az 40 TL/dolar olabilecektir.
Bizim ekomomi batmistir. Hicbirsey bu gercegi degistirmeyecek.
