-
Elimden geldiğince tecrübe ve bilgl birikimimi burada paylaşıyorum. Ben borsaya 18 yaşımdayken başladım, 30 yıldan fazla tecrübeye sahip biriyim hem de en ön cepheden. Zarar ile sonuçlanan pozisyonlarımın ana nedenleri şunlar:
1) Açgözlülük
2} B planını uygulamada gevşeklik yani disiplinden kopuş
Sonuç itibariyle de kötü risk yönetimi
-
Büyük kayıp yaşadığım pozisyonlardan biri HALKB idi. Bankanın içinde bulunduğu özel durum beni önyargılı davranmaya sevketti. Bir şekilde banka ABD'li mercilerle uzlaşır, orada yaygın olan NDNA türü bir anlaşma yaparlar diye düşündüm ve bu önyargı yüzünden ciddi zarar yazdım. Bunun da ana nedenlerii önyargılı davranmak, dolayısıyla disiplinden koparak B planını uygulamamaktır. Bu da kötü risk yönetimi olarak tarif edilebilir. Her şey risk yönetiminde düğümleniyor işte.
-
Borsacıların olmazsa olmazı şunlar:
Disiplin
Strateji
B planı
Risk yönetimi
Sabır
Kesinlikle uzak durulması gereken mevzular:
Açgözlülük
Fevri veya duygularla hareket etmek (önyargılı davranmak, panik yapmak, korkmak, içindeki sesi dinlemek vs)
-
Unutmayın, borsada para kazanmak %80 psikoloji ile, %20 temel ve teknik analiz ile ilintilidir.
-
Bunu tercüme edelim:
Temel ve teknik analizden hiç anlamayan ama psikoliyi fethetmiş bir borsacı, hem temel hem de teknik analizde usta olan fakat psikolıjiye yenik düşmüş bir borsacının borsadan kazandığı paranın 4 katını kazanır.
-
BİST'te sistem gelişmiş ülke borsalarından farklı çalışıyor hem de oldukça farklı. Gelişmiş ülke borsalarında her hissenin resmi tahta yapıcıları vardır. Bunlar tahtayı yapmakla görevlidir, çıplak açığa satış, çıplak açığa alış vs her türlü tahta yapma stratejisini de uygularlar. Tamamen yasaldır bunlar. Mesela İngiltere borsasında işlem gören HSBC hissesinin tahtasını 25 ayrı kurum yapar, bunlar yatırım bankaları, aracı kurumlar vs dir. Ama gelgelelim BİST'te böyle bir şey yok. Bireysel tahtalara resmen atanmış veya görev verilmiş tahta yapıcılar yok burada. O zaman, BİST'teki hisselerde tahta yapma görevi dolaylı yoldan afaki ve şifahi bir şekilde tahta yapma işine soyunmuş, bu işe kendi kendini atayan büyük oyuculara ve robotlara kalıyor. BofA da bunu fırsata dönüştürüyor.
-
Bu arada, Zelensky Putin ile Ukraynadaki savaşın sona ermesi hususunda anlaşmış, ABD (özellikle Biden) buna taş koyuyor ama Trump bunu çözecek, Ukrayna'dali savaş yakında sona erecek. Bu da olumlu olur piyasalar için.
-
BİST'teki açığa satış yasağı kaldırılmalıdır. İsteyen rahat bir şekilde ve yasal yoldan açığa satabilmeli. Yasaklarla, antidamping uygulamalarla vs hiç bir yere varılamaz. Piyasa liberalleşmeli, piyasa gerçek bir serbest piyasa olmalı ama yasalarla yatırımcıların haklarının korunduğu bir piyasa.