https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/conn...4c3490-nd79L0NAlıntı:
Originally Posted by mühendisyatırımcı
Döviz fiyatları üzerinde niye baskı var,çünkü;
-Dış ticaret dengesi geçen yıla göre zıplamış durumda, yılın ilk 6 ayında geçen yıla göre %72.92 artarak 23.842 milyar dolar.
-Turizm geliri de tabana vurduğu için yılın ilk 5 ayında 16.720 milyar dolar cari açık verdik.
-Önümüzdeki 1 yıl içinde 164.5 milyar dolar kısa vadeli dış borç servisimiz var,bankalar ve şirketler yüksek maliyetli olduğu için borcu kısmen çeviriyor,dolaysıyla "net borç ödeyici" olduğumuz için yurt dışına döviz transfer ediyoruz.
-Yabancılar ellerindeki hisse senetleri ve hazine tahvillerini satarak Türkiye'den kaçıyorlar,yılbaşından bu yana 11.5 milyar doları aşkın parayı yurt dışına çıkarmışlar.
Sonuç olarak merkez bankasının yukarıdaki linkinde tabloyu okuduğumuzda gördüğümüz,yılbaşından bu yana yılın ilk 5 ayında dış borç ödemeleri+cari açık+portföy çıkışları için merkez bankası rezervlerinden 22.4 milyar dolar erimiş,bu erimenin özellikle son 3 ayda hız kazandığı görünüyor.Mart ayında 16.589,Nisan ayında 8.605 milyar dolar erimiş.Mayıs ayında 2.7 milyar dolar artı var gibi gözükse de bu yanıltıcı çünkü Katar ile yapılan swap anlaşması ile merkez bankası rezervine biçimsel olarak eklenmiş gözüken 10 milyar dolar bir para .Aslında yine rezervlerden 7.3 milyar dolar harcanmış.Zira bu swap anlaşması dediğimiz Katar merkez bankasında Türkiye adına açılan bir hesap,Türkiye merkez bankasında Katar adına açılan bir hesap,giden gelen ve kullanılan bir para yok.
Yani sistem içinden sistem dışına bir döviz çıkışı var ve bu merkez bankası rezervlerini tüketiyor
İçeride ise;
https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/conn...138560-ndsytT6
Linkteki tablolardan görüleceği üzere merkez bankası para basıyor ve büyük bir parasal genişleme yapmış durumda,bütçe açığı rekora gidiyor(yılın ilk 6 ayında 109.5 milyar TL),tüketici kredileri patlamış durumda,bunun sonucu 6-12 ay arası enflasyonun patlamasıdır,bu nedenle de reel faizler de şu anda bile negatif olduğu için ,halk binbir güçlükle elde ettiği birikimlerinin erimemesi için döviz,altın,borsa,gayrımenkul'e yönelmiş durumda.
Sonuç olarak "korunma amaçlı" dövize yönelim nedeniyle ,Mayıs ayı sonu itibariyle ,merkez bankasının dövizin fiyatının yükselmemesi için kamu bankaları üzerinden geçen yıl başından beri yaptığı döviz satışı 88.3 milyar dolara yükseldi(son dönemde buna kamu bankaları da 9.7 milyar açık pozisyon yaratarak döviz satışlarına dahil oldu,toplamı 98 milyar dolar) .Ama para ve maliye politikalarının enflasyon üretecek olması nedeniyle,bunun 49.5 milyar dolarlık kısmının son 4 ay içinde olması rezervlerdeki erimenin son 4 ayda büyük hız kazandığını döviz fiyatının kontroldan çıkarak zıplama riskinin arttığını gösteriyor.
Toparlarsak; hem sistem dışına,yurt dışına ,ciddi tutarda bir döviz çıkışı var,hem de içeride döviz ve altına ciddi bir talep olması döviz fiyatlarının üzerinde çok büyük baskı yaratmış durumda.Ekonomi yönetimi daha ne kadar süre döviz satarak dövizdeki bu büyük baskıya dayanabilir,barajların kapağını ne zaman açmak zorunda kalır,siz karar verin.Ama süre uzadıkça ,basınç arttıkça, hasar daha büyük olacak.
