Ekonomi daralırken gelirler nasıl bu kadar artar?
Hemen akla gelmesi gereken soru mesela, ekonominin hızla daraldığı bir ortamda nasıl olup da mali performansın bu kadar “güçlü” olabildiği. Detaylara bakmaya başlayınca ise daha karanlık ve sürdürülemez bir yapı ortaya çıkıyor ne yazık ki.
Vergi gelirinin Ocak’ta reel olarak %11 gerilemesi çok daha gerçekçi geliyor ekonominin genel performansı açısından örneğin. Özellikle ekonomik aktivitenin bir yansıması olan “mal ve hizmetlerden” alınan dolaylı vergilerin reel olarak Ocak ayında %19 daralması; daha özelde KDV gelirlerinin reel olarak %21 ve ÖTV gelirlerinin de reelde %24 gerilemiş oluşu yaklaşık %5-6 daralması beklenen ilk çeyrek GSMH açısından çok daha tutarlı. Ve tabi olumsuz anlamda da son derece önemli. Üstelik geçen sene ilk yarı boyunca hızla artan ithalatın çift hanede çok hızlı daraldığı da hesaplandığında çok yakında dış ticaret üzerinden alınan vergilerin de reel olarak eksiye dönmesi kaçınılmaz olacak.
Dolayısıyla gelirdeki “başarının” tek nedeni, “vergi dışı” gelirlerin Ocak 2019’da reel olarak %452 artarak 6,2 milyar liradan 41,3 milyar liraya gelişi. Bu inanılmaz rakamın içinde, resmen açıklanmamış olsa da merkez bankasından Nisan yerine Ocak ayına çekilerek erkene alınan kar transferi kadar, “imar barışı” gelirleri de olsa gerek.
