Aykut ANIL enflasyon ve abisi deflasyon
https://i.hizliresim.com/m30hi8r.png
. Sekiz aylık süreçte %20 enflasyondan %80 enflasyona müthiş bir çıkış görülse de, son 4 ayda enflasyon artış hızının (resmi TÜİK verilerine göre) çok azaldığı net şekilde gözükmekte.
Standart bir değer içerisinde yani Turkiye'nin son yıllarda alışık olduğu %10-20 arası bir enflasyonda durum çok daha farklı olur ve bu seviyelerde hissedilir bir deflasyon ve piyasaya zararı çok da büyük ölçüde söz konusu olmaz. Ancak %20-80 arası 8 aylık süreçte enflasyon artışı ve bu hızın son 4 ayda oldukça azalmış olması net şekilde deflasyon a işaret ediyor. Türkiye de daha önce deflasyon 1930 ve 1933 yıllarında yaşanmış. Bu da yeni kurulmuş bir ülke için çok normal idi, o dönemde önce deflasyon olup, akabinde enflasyon gerçekleşmişti.
Özetle bir denge her zaman gerekir. Ve su anki mevcut aşırı yüksek enflasyon şartlarında, ileri dönemler için normale donmek için elbette deflasyon şart. Ancak kimse deflasyonun her şeyin düzelmesi olduğunu düşünmesin. Bu süreç yaşanırken olacaklar özellikle ekonomik olarak geri kalmış bizim gibi ülkelerde sancının enflasyon artışındaki dönemden çok daha derin olacağı aşikar, ancak denge tamamlandığı vakit her şey güzel olacak. Deflasyon sürecinde fiyatlar sürekli düşer, üretici 5₺ ye üretip 10₺ ye sattığı mal için bir sure sonra 5₺ ye dahi alıcı bulamaz. Fiyatlar enflasyon sürecinde yeterince satış olmadan nasıl yukarı çıkmış ise, deflasyonda da aynısı olur, ancak bu kez üreticiler de ciddi zarar görür. Enflasyonda halk daha çok etkilenirken, deflasyonda üretici zarar görür ve bu da yine doğal olarak halka yansır.
Düşüncem 6-8 aya yakın bir süreçte bu dönemin yaşanması. Bu dönem bittiğinde ise denge sağlanır ve her şey daha reel şekilde işlem görür, ekonomide güven oluşmaya başlar.