Sanat Mozaik

[Terraluna]

Isvicreli yazar, oyun yazari ve ressam Friedrich (Josef) Durrenmatt’in dogum yildonumu (5 Ocak 1921)



"Nehle de oradaydi. Toplama kamplarinda suruler halinde gorulen kamp doktorlarindan biriydi; bilimsel bir tutkuyla kitleleri oldurmeyi uzerine almis pislik sinekleri.Yuzlerce tutuklu, hava, fenol, karbonik gazla ya da gokle yer arasinda bu cehennemlik eglenceyi gerceklestirmeye yarayacak herhangi bir seyle olduruluyordu. Yahut da gerektikce deneylerini insanlar uzerinde ve narkoz kullanmaksizin yurutuyor, ustelik buna gerekce de buluyorlardi. Cunku Reich 'in maresali canli hayvan uzerinde deney yapmayi yasaklamisti." Suphe



"Da war denn also auch dieser Doktor Nehle vorhanden, auf dessen Schicksal du so begierig bist, Mann einer sittlichen Weltordnung. Er war einer der Lagerärzte, von denen es in jedem Lager ganze Geschwüre voll gab; Schmeißfliegen, die sich mit wissenschaftlichem Eifer dem Massenmord hingaben, die Häftlinge zu Hunderten mit Luft, Phenol, Karbolsäure und was sonst noch zu diesem infernalischen Vergnügen zwischen Himmel und Erde zur Verfügung stand, abspritzten, oder gar, wenn es darauf ankam, ihre Versuche am Menschen ohne Narkose ausführten, aus Not, wie sie versicherten, da der dicke Reichsmarschall ja die Vivisektion an Tieren verboten hatte. "


"E là, dunque, viveva anche questo dottor Nehle, del cui destino sei tanto curioso, tu che credi nell'ordine morale della terra. Era uno dei medici del lager, l'ulcera di tutti i lager; mosche sanguinarie che si davano con zelo scientifico all'eccidio in massa, che praticavano a centinaia di prigionieri punture di aria, di fenolo, di acido carbonico, e tutte le altre maledizioni che esistono tra il cielo e la terra per questi spassi infernali, oppure, quando avevan voglia, facevano i loro esperimenti sulla gente, senza narcosi, per necessità, assicuravano, perché quel pancione di maresciallo del Reich aveva proibito la vivisezione degli animali."

[Terraluna]

Italyan ressam Filadelfo Simi’nin olum yildonumu (5 Ocak 1923)

Un riflesso, 1887




Dorfgässchen, 1923

[Terraluna]

Ispanyol roman, deneme yazari ve sair Juan Goytisolo’nun dogum yildonumu (5 Ocak 1931)

“Vatan tum kotu aliskanliklarin anasidir: illetten tedavi olmanin en hizli ve etkin yolu onu satmak, ihanet etmektir: nasil mi satmak? Ister pahali ister bedavaya: kime mi? En yuksek payi kim surerse ona: ya da, verip kurtulmak agulu armagani, onu hic bilmeyene, bilmek de istemeyene: ister zengine ister yoksula, umursamazin tekine ya da bir asiga: salt ihanet zevki yeter: bizi belirleyen, bizi tanimlayan, istemeden bizi bir seyin sozcusune donusturen: ustumuze bir yafta yapistiran, bize bir maske yakistiran ne varsa ondan siyrilma zevki ugruna... Harac mezat satmak her seyi.”



“La patria es la madre de todos los vicios : y lo más expeditivo y eficaz para curarse de ella consiste en venderla, en traicionarla : venderla? : por un plato de lentejas o por un Perú, por mucho o por nada : a quién? al mejor postor : o entregarla, regalo envenenado, a quien nada sabe ni quiere saber de ella : a un rico o a un pobre, a un indiferente, a un enamorado : por el simple, y suficiente, placer de la traición : de liberarse de aquello que nos identifica, que nos define : que nos convierte, sin quererlo, en portavoces de algo : que nos da una etiqueta y nos fabrica una máscara : qué patria? : todas : las del pasado, las del presente, las del futuro : las grandes y las chicas, las poderosas, las miserables : venta en cadena, delito continuado, traición permanente y activa.”



“Homeland is the mother of all vices: in order to be cured of it as rapidly and completely as possible, the best remedy is selling it, betraying it: selling it?: for a mess of potage or for all of Peru, for a great deal or for almost nothing: to whom?: to the highest bidder: or giving it, as a gift filled with poison, to someone who knows nothing about it and does not care to know anything: a rich man or a poor one, a man who is indifferent or one hopelessly in love: for one simple but sufficient reason: the pleasure of betraying...what homeland?: all of them: those of the past, the present, and the future...selling one's homeland into bondage, an endless chain of sales...an unending crime, permanent and active betrayal.”

[Terraluna]

1 Akademi, 4 Golden Globe, 1 Emmy ve 1 BAFTA Odulu sahibi Amerikali aktor Robert (Selden) Duvall’in dogum gunu (5 Ocak 1931)







"Imparatora karsi komplo basarisiz oldugunda ... komploculara her zaman bir sans verilir, miraslarini ailelerine birakmalari icin, degil mi ? / Quando un complotto contro l'Imperatore falliva, una possibilità veniva lasciata ai congiurati... Perché le famiglie conservassero i loro beni. / When a plot against the emperor failed... the plotters were always given a chance to let their families keep their fortunes. Right?" Tom Hagen (Robert Duvall ~ The Godfather Part II, 1974)

https://www.youtube.com/watch?time_c...ature=emb_logo

[Terraluna]

Italyan yazar, edebiyatci, elestirmen, dilbilimci ve dusunur Umberto Eco'nun dogum yildonumu (5 Ocak 1932)



"Asik olma gereksinimi. Bazi seylerin olacagini onceden sezinler insan; o sirada umarsizca bir ask gereksinimi duydugu icin asik olur. Icinde asik olma istegi duydugu zaman bastigi yere dikkat etmeli insan: Ask iksiri icmis gibi ilk onune gelene asik olur. Bir maymuna bile." Foucault Sarkaci



"Bisogno di innamorarsi. Certe cose le senti venire, non è che ti innamori perché ti innamori, ti innamori perché in quel periodo avevi un disperato bisogno di innamorarti. Nei periodi in cui senti la voglia di innamorarti devi stare attento a dove metti piede: come aver bevuto un filtro, di quelli che ti innamorerai del primo essere che incontri. Potrebbe essere un ornitorinco."



"Kitaplar inanilmak icin degil, sorgulanmak icin vardir. Bir kitabi degerlendirirken onun bize ne soyledigini degil ne anlama geldigini sorgulamaliyiz. / Books are not made to be believed, but to be subjected to inquiry. When we consider a book, we mustn't ask ourselves what it says but what it means." Gulun Adi



"Okumayanlar 70 yasinda sadece bir hayat yasayacaklardi: kendileri! Okuyanlar 5.000 yil yasayacaklardi: Orada, Cain Abel'i oldurdugunde, Renzo Lucia'yla evlendiginde, Leopardi'nin sonsuzluga hayran kaldigi zamanlar vardi ... cunku okuma geriye donuk olumsuzluktu."



"Peygamberlerden kork Adso; gercek ugruna olmeye hazir olanlardan da; cunku onlar genellikle bircok baska insani da kendileriyle birlikte olmeye suruklerler, bazen kendilerinden once, bazen kendilerinin yerine. / Temi, Adso, i profeti e coloro disposti a morire per la verità, ché di solito fan morire moltissimo con loro, spesso prima di loro, talvolta al posto loro.” Gulun Adi



"Biz kimiz, diye soruyordum kendi kendime. Biz ki, Hamlet'i kapicimizdan daha gercek sayiyoruz. / Mi stavo chiedendo chi siamo noi. Noi che riteniamo Amleto più vero del nostro portinaio"

[Terraluna]

Iranli sair, yazar, oyuncu, yonetmen ve ressam Furug Ferruhzad'in dogum yildonumu (5 Ocak 1935)

Gunah isledim lezzet dolu bir gunah
titreyen esrik bir tenin yaninda
Tanrim ne bileyim ne yaptim ben
o karanlik susku dolu zulada

o karanlik susku dolu zulada
baktim gozlerine gizemleriyle dolu
gozlerinin caresiz isteklerinden
kalbim gogsumde cirpinip durdu

o karanlik susku dolu zulada
yaninda darmadagin oturdum
dudaklarima heves doktu dudaklari
deli kalbimin uzuncunden kurtuldum

askin oykusunu okudum kulaklarina:
seni istiyorum ey benim cananem!
ey bagri can bagislayan, seni
seni ey askim benim divanem!

kirmizi sarap camda oynadi
gozlerinde heves yalazlandi
yumusak yatakta benim bedenim
gogsunde onun sarhosca kivrandi

gunah isledim lezzet dolu bir gunah
alevli yangili bir kucakta
gunah isledim kinci, sicak
ve demirsi iki kol ortasinda



Ho peccato, peccato, quanto piacere
nell'abbraccio caldo e ardente ho peccato
fra due braccia ho peccato
accese e forti di caldo rancore, ho peccato.

In quel luogo di buio silenzio appartato
nei suoi occhi colmi di segreti ho guardato,
nel palpito del petto furioso il mio cuore
tremava nei suoi occhi di desiderio in preghiera.

In quel luogo di buio silenzio appartato
accanto a lui al suo fianco sconvolta
la sua bocca desiderio versava tra le labbra mie,
scappata, io, dalle pene del folle mio cuore.

Gli sussurrai piano piano la melodia dell'amore:
ti voglio, ti voglio, anima mia
ti voglio, ti voglio, abbraccio che infiamma
ti voglio, amore mio pazzo.

Il desiderio nei suoi sguardi fiamme avvampava,
il vino nero nella coppa tremava e danzava.
Il mio corpo sul tenero letto
sul suo petto ubriaco oscillava.

Ho peccato, peccato, quanto piacere
accanto all'estatico fremito di un corpo.
Oddio, mio Dio, che cosa ho mai fatto
in quel luogo di buio silenzio appartato

[Terraluna]

Ispanyol dramatist ve roman yazari Ramón María del Valle-Incán de de Peña'nin olum yildonumu (5 Ocak 1936)

"Ispanya'da emek ve zeka daima hor goruldu. Burada her seyi yoneten para. Ideal devrim Rusya’daki gibi zenginligi yok eden devrimdir. Tum zenginlerin kafasini kesmek yeterli degil."



"En España el trabajo y la inteligencia siempre se han visto menos preciados. Aquí todo lo manda el dinero. El ideal revolucionario tiene que ser la destrucción de la riqueza, como en Rusia. No es suficiente la degollación de todos los ricos."



Ispanyol bohem roman yazari, aair ve gazeteci Alejandro Sawa'nin olumunun ardindan Ruben Dario’ya yazdigi mektupyan:

“Zavalli Alejandro Sawa’nin evinde, cenaze onunde onun icin, kendim icin ve tum yoksul sairler icin agladim.

Alejandro yayinlanmamis bir kitap birakti. Su ana kadar yazdiklarinin en iyisi. Umutlari ve kederlerine dair bir gunluk, bir hatirat. Bu kitabi yayinlatma cabalarinin basarisizliga ugramasi ve El Liberal gazetesine gonderdigi yazilar icin aldigi altmis pesetalik isine son verildigini bildiren bir mektup son gunlerinde onu delirtti. Umutsuz bir delilik. Kendini oldurmek istedi. Yasami tipki bir trajedi krali gibi son buldu: deli, kor ve umutsuz."



"Vengo a verle después de haber estado en casa de nuestro pobre Alejandro Sawa. He llorado delante del muerto, por él, por mí y por todos los pobres poetas.

Alejandro deja un libro inédito. Lo mejor que ha escrito. Un diario de esperanzas y tribulaciones. El fracaso de todos sus intentos para publicarlo y una carta donde le retiraban la colaboración de sesenta pesetas que tenía en El Liberal, le volvieron loco en sus últimos días. Una locura desesperada. Quería matarse. Tuvo el final de un rey de tragedia: loco, ciego y furioso."

[Terraluna]

Kenyali yazar Ngũgĩ wa Thiong'o’nun dogum gunu (5 Ocak 1938)

"Bu gunler icin kan dokuldu. Barakalarimizdaki lekeler kurbanlik koclardan akan kanin degil, biz yasayalim diye olen ogullarimizin ve kizlarimizin damarlarindan akan kanin lekesidir. Ve koylerimizde her yerde, pazar yerlerinde, tarlalarda, hatta havada bile dullarin ve yetimlerin feryatlarini duyuyoruz ve onlarin bu haykirislarini bastirmak icin yuksek sesle konusarak geciyoruz yanlarindan, cunku bir sey yapamiyoruz Tanrim, hicbir sey yapamiyoruz." Bir Bugday Tanesi



“Oh Lord, are eternal blessings. Blood has been spilt for this day. Each post in our huts is smeared not with blood from the ram, but blood from the veins and skins of our sons and daughters, who died, that w emay live. And everywhere in our villages, in the market place, in the shambas, nay, even in the air, we hear the widows and orphans cry, and we pass by, talking loudly to drown their moaning, for we can do nothing, Lord, we can do nothing.”