Sanat Mozaik

[Terraluna]

Fransiz diplomat, roman ve kisa oyku yazari Paul Morand'nin dogum yildonumu (13 Mart 1888)

“Iciliyor, hile yapiliyor, kendi kendine zarar veriliyor, olunuyor ya da isler oylesine bir beceriyle ve sahtekarlikla yapiliyor ki, Pera bile buna sasirip kaliyor."



"La misère est incroyable, la dépense plus folle que jamais; on boit, on triche, on se pique, on meurt ou l'on fait des affaires avec une habileté et une malhonnêteté qui étonnent même Péra."

[Terraluna]

Fransiz ressam Louis-Nicolas Cabat’nin olum yildonumu (13 Mart 1893)

Uma aldeia, 1830




Paesaggio, 1893 (Museo di Belle Arti di Strasburgo)

[Terraluna]

Izmir Urla dogumlu, 20. yuzyilin onemli Yunan sairlerinden, 1963 yilinda Nobel Edebiyat Odulu'nu kazanan Yorgos Seferis'in dogum yildonumu (13 Mart 1900)

Melek --------
Uc yil boyunca
hic durmadan haberciyi bekledik
gozlerimizi dikip
camlara, kiyiya ve yildizlara.
Bir olup sabanin demiriyle, omurgasiyla geminin,
Ilk tohumu ariyorduk
eski oyun yeniden baslasin diye.

Yaralarla donduk yurdumuza,
elimiz kolumuz tutmuyordu, agzimiz
toz pas icinde.
Kuzeye dogru yol aldik uyandigimizda,
lekesiz kanatlariyla bizi sislere salan
kugularin yaraladigi yabancilardik.
Uluyan gundogusu cildirtti bizi kis gecelerinde,
yazlari, olmeyen gunun acisinda yitirdik kendimizi.

Birlikte getirdik donuste
Bu oyma kabartmalarini saygili bir sanatin.



The angel —
three years we waited for him, attention riveted,
closely scanning
the pines the shore the stars.
One with the blade of the plough or the ship’s keel
we were searching to find once more the first seed
so that the age-old drama could begin again.

We returned to our homes broken,
limbs incapable, mouths cracked
by the tastes of rust and brine.
when we woke we traveled towards the north, strangers
plunged into mist by the immaculate wings of swans that wounded us.
On winter nights the strong wind from the east maddened us,
in the summers we were lost in the agony of days that couldn’t die.

We brought back
these carved reliefs of a humble art.

[Terraluna]

Rumen dil tarihcisi ve filozof Mircea Eliade’nin dogum yildonumu (13 Mart 1907)

“Kadinla ekilmis topragin ozdeslestirilmesine pek cok toplumda ve Avrupa halk inanislarinda rastlariz. Bir Misir ask sarkisinda sevgili ‘ben topragim,’ der. Videvdat'da ekilmemis yer cocuksuz bir kadina benzetilir. Masallarda kisir kralice soyle yakinir: ‘Hicbir seyin yetismediği bir tarla gibiyim. ‘Buna karsin XII. yuzyildan bir siirde Meryem Ana ‘terra nan arabilis quae fnıctum parturiit’* olarak onurlandirilir. Ba'al, ‘tarlalarin kocasi’ olarak adlandirilir. Kadinla, topragin ozdeslestirilmesi ozellikle Sami halklarinda yaygindir. Islam metinlerinde, kadin ‘tarla,’ ‘bag’ olarak adlandirilir. Kuran'da, ‘Kadinlariniz sizin tarlanizdir,’ denir. Hindular, ekili toprakla kadinlik organini (yoni), tohumla ersuyunu ozdeslestirirler. ‘Bu kadin yasayan bir toprak gibi oldu: ona tohumlarinizi ekin ey erkekler!’ Manu yasalarinda ‘kadinin bir tarla olarak kabul edilebilecegi, erkegin de tohum oldugu’ soylenir. Narada bu kurali su bicimde yorumlar: ‘kadin tarladir ve erkek tohum dagitandir." Fince bir atasozu ‘genc kizlarin bedenleri tarlalaridir,’ der. “

* [meyve verdigi halde saban islemez (surulmeyen) toprak]



“The identification of woman with the ploughed earth can be found in a great many civilizations and was preserved in European folklore. ‘I am the earth,’ declares the beloved in an Egyptian love song. The Videvdat compares fallow land to a woman with no children, and in fairy tales, the barren queen bewails herself: ‘I am like a field on which nothing grows.’ On the other hand, a twelfth-century hymn glorifies the Virgin Mary as terra non arabilis quae fructum parturiit. Ba'al was called ‘the spouse of the fields.’ And it was a common thing among all Semitic peoples to identify woman with the soil. In Islamic writings, woman is called " field ", ‘vine with grapes’, etc. Thus the Koran. ‘Your wives are to you as fields.’ The Hindus identified the furrow with the vulva (yoni), seeds with semen virile. ‘This woman is come as a living soil : sow seed in her, ye men!’ The Laws of Manu also teach that ‘woman may be looked upon as a field, and the male as the seed.’ Narada makes this comment: ‘Woman is the field, and man the dispenser of the seed.’ A Finnish proverb says that " maidens have their field in their own body.”

[Terraluna]

Turk edebiyatinin en uretken roman yazarlarindan Kemal Tahir'in dogum yildonumu (13 Mart 1910)

“... yaptigim arastirma sirasinda gordum ki, Osmanli, bize belletilen Osmanli, degil. Kendisine ozgu bir yapisi var! Tarihin en uzun omurlu imparatorlugu kurulmussa, Bati gibi amansiz bir gucun karsisinda 300 yil santim santim gerileyerek direnilmisse, bunun onemli temelleri olmali... Ayan sorunu, beni Osmanli sorununa boyle getirdi. Bugun inaniyorum ki, Osmanli’yi geregi gibi anlamadan, gercegine inmeden, hic bir memleket sorunumuza yanasamayiz. Yanasmaya kalktik mi yanilacagiz." Koyun Kamburu



"...à la suite des recherches que j’ai effectuées, je me suis aperçu que les Ottomans ne sont pas les Ottomans que l’on a en mémoire. Ils ont une organisation qui leur est propre. Il faut qu’ils aient des fondements importants pour résister en reculant centimètre par centimètre pendant 300 ans face à une force aussi impitoyable que l’Occident. C’est ainsi que le problème des âyân m’a amené à la question des Ottomans. Aujourd’hui je crois que sans comprendre les Ottomans de manière correcte, sans descendre dans cette réalité, nous ne pouvons aborder aucun problème de notre pays. Qu’on les aborde et l’on se trompera."

[Terraluna]

Italyan ressam Giuseppe Sciuti’nin olum yildonumu (13 Mart 1911)

Titus Quinctius Offers Liberty to the Greeks, 1879




Proclamation of the Republic of Sassari (The Council of the Republic of Sassari, 1880

[Terraluna]

Amerikali bilim-kurgu hikaye yazari Lafayette Ronald Hubbard’in dogum yildonumu (13 Mart 1911)

"Yasli, gence 'Sende tecrube yok' der. Genc aksakalliya 'Sende hayal gucu yok. Tum yeni fikirlere kapalisin!' der. Acikca goruluyor ki kisi icin en ideal durum, yasin getirdigi deneyimle birlikte, gencligin ozelligi olan coskuya ve hayal gucune sahip olmasidir."



“Age says to youth, 'You have no experience!' Youth says to age, 'You have no vision, you will not accept or even examine new ideas!' Obviously an ideal arrangement would be for one to have the experience of age and the vitality and vision of youth.”




“Dun icin pismanlik duyma. Yasam bugun ve yarinini yaratmalisin.”



“Kelimesi bir cent'e yazmak sacmaliktir. Eger biri gercekten 1 milyon dolar kazanmak istiyorsa, bunun en iyi yolu kendi dinini kurmasidir.”

[Terraluna]

Turk sair, tiyatro oyunu, roman, deneme ve makale yazari Melih Cevdet Anday'in dogum yildonumu (13 Mart 1915)

Elbistan ovasini ovmeyen yoktur
Gun gibi acmis kollarini ruzgara, suzme ceylan,
Yaz getirir ilik ilik havasini tanidigim zamanin
Yikanmis asma uzumundeki bulbul gibi
Mor sumbulleri sallar duraklayan sabah,
Yuregimin yalanini alan bilmedigim sevinc.
Ve ayva dalinda eglenir bir sure
Kanat cirpan turna, tanin beyarisi,
Ismail beyin soguk sulu yaylasini bilirim,
Sarap kokar selviler sarilmis gul dali
Dort adam boyu, sislere dolanmis, yukarida.
Sonra bakarsin agirbasli havuzda titriyor
Mor bulutlar gibi, kuslarin aldandigi.
Buyume zamanidir gencligini bilmeyen karincanin,
Agustos bocegi gibi oter gunes, insan kalan put,
Ozgurlugumun bagiran cicegi, saygin,
Ot akarsuyun kulagina fisildar
Topraga inmis yuregimizin cicek doruklarini.
Koca Binboga'da sahin yuvasini goruruz
Goz kamastirir cicekleri sabahleyin
Ruzgari yurege carpan can sesleri gibi.
Ayisiginda ejderler iner yildizli gozlerle
Koyaklara, binlerce cicegin oynadigi...
Gece, gece Binboga'da yatalim atim.



No one celebrates the Elbistan meadow.
It opens its arms to the wind like dawn, a refined gazelle.
Summer brings the balmy weather of the time I knew,
Like a nightingale singing in fresh, hanging grapes.
Hesitant morning sets the purple hyacinth free.
Delight I've never known extracts lies from my heart
And it enjoys, for a time, the quince in the branches.
A crane flaps its wings, sapling of dawn.
I know well Ismail Bey's high plateau with its cold running waters,
The rose's branch, as tall as four men, that winds around the cypress,
High up and coiled in the fog, with an aroma like wine.
There you can see the heavy-headed pool quake
Like purple clouds that deceive the birds.
It's time for the ant that never knew childhood to grow up,
The sun droning like a cicada, an idol like a man,
The shouting flower of my freedom, respected.
The weeds whisper into the ear of the stream,
The heart's flower comes down to earth from the heights.
One can see a falcon's nest in the Koja Binboga,
Its morning flowers dazzle the eye,
They pulse in the heart of wind like the chiming of a bell.
In the moonlight dragons descend with their eyes full of stars
To the valley where thousands of flowers play . . .
Tonight, tonight let's sleep in the Binboga, my horse.




Ben ruzgar icinde yasadim,
Gun oldu bas donmesi yalniz, yalniz
Uzak taslardi yalvaclarim.
Ne ses, ne orman, tek basima, issiz
Bir yagmur avutur benligi.
Yoksa ormanda bir tanri gibi beklemek
Ses isitebilirsek.



J’ai vécu dans le vent,
À une époque seul le vertige, seules
Les pierres lointaines étaient mes prophètes.
Ni voix, ni forêt, tout seul, déserté,
L’être se distrait d’une ondée.
Ou bien dans la forêt comme un dieu attendre
Si l’on entend une voix.