Teknik analizle ilgileneler bir yerlerde mutlaka Nicolas Darvas ismine rastlamışlardır. İlgilenip te şu ana kadar bu isimle tanışmamış olanlar varsa bu yazıdan faydalanabilirler sanıyorum.
Nicolas Darvas (1920–1977) hayatını sahnelerde dans ederek kazanan biri iken, yaptığı iş karşılığı para yerine patronun kendisine senet şeklinde ödeme yapmasıyla hayatının yönü yatırımcı evresine kaymış biri. 6000 paylık bir senet hayatının akışını değiştirmiş. Bir pay 50 cent civarlarında iken 2 ay sonra 1.90 cente çıkmış. Bu kazancı başka bir yerde kazanamayacağını düşündüğü için borsaya girmeye karar vermiş. İlk başlarda hemen hemen tüm yatırımcıların yaptığı hataları yapmış. Daha önce hiç senet alıp, satmamış. Ne yapacağını bilmiyor. Önce borsa ile ilgili bilgi sahibi olduğunu zannettiği herkese ne alması gerektiğini sormuş (Borsa ile ilgili forumları takip eden biri iseniz, bu tip kişileri siz de görebilirsiniz. “ne alayım?”, “buradan girilir mi?”, “satayım mı?”, “bu hisse iyi mi?” gibi sorularla karşılaşmışsınızdır). Kim ne söylerse almaya başlıyor. Sonunda bu yöntemin hiç işe yaramadığını görüyor.
Bir taraftan yatırım yaparken diğer taraftan dansçılığa devam ediyor. Borsayı ve yatırım yapacağı senetleri kendisine gönderilen telgraflar aracılığı ile tespit ediyor. Talimatlarını da yine telgraf aracılığı ile veriyor. Çok iyi temel değerleri olan senetlerde, rating olarak iyi sıralamalarda olan senetlerde para kaybediyor. Küçük kazançlarda elindeki senetleri hemen sattığı için veya düşen senetlere gir-çık yaptığı için para kaybediyor (bunların bir kısmını veya nerdeyse tamamını yaşamamış bir borsacı yoktur herhalde). Zaman içinde senet hareketlerinin rastgele olmadığını, sanki bir mıknatısın çekim etkisindeymiş gibi aşağı-yukarı yönde hareket ettiğini, bu oluşumların bir yapı oluşumundan sonra oluştuğunu ve bu yapıların bir kutu şeklinde olduğunu fark ediyor. Fiyatların bu kutu içinde bir müddet dalgalandığını ve kutunun kırıldığı yönde fiyatların gittiğini tespit ediyor.
Bu kutu yöntemiyle yaptığı trade işlemleri sonucu 1957-1959 yılları arasında 18 ay gibi kısa bir sürede 2.450.000 $ kazanıyor. Bu trade işleminin S&P 500’ ün boğa piyasasında olduğu dönem olduğunu da belirtmek lazım. Yine de S&P 500’ ün %53 arttığı dönemde bu oldukça yüksek bir kazanç. Bu kutu yönteminin ayrıntılarını kitabında çok açık seçik ifade etmemiş bu nedenle okuduklarımdan edindiğim ana hatları burada aktarmaya çalışacağım.
Tekniği uygulamak için gerekli unsurlar;
1- Tüm zamanların yükseği olacak
2- 2-3 yıllık bir geçmişte yüksek ve düşükleri olacak
3- Haftalık fiyat genişliği ve en azından 4-6 aylık hacim artışı
Sonra senet seçimlerini yapma kısmına geliyoruz.
Öncelikle piyasanın genel yönünü ortalamalarla kontrol etmek.
3-4 sektör içinden 6-8 hisseyi incelemek. Bu senetlerin genel trend yönüne uyumuna bakmak ve bunların fiyat hareketlerini takip etmek. (burada senetlerin temel analizini de yapıyor)
Olağan dışı fiyat ve hacim hareketlerinde olabilecek diğer adayları tespit edebilmek için hisse sayfalarını takip etmek.
Kutuların Oluşumu:
- -- Öncelikle yeni bir yüksek olacak ve bu yüksek takip eden 3 gün boyunca geçilmeyecek ve bu yükseğe dokunulmayacak.
- -- Yeni zirve tanımlanmadan yeni dip tanımlanamaz. Yeni dip içinde zirvenin uygulanmasının tersi yapılır. (bana göre: gördüğü en düşük değer 3 gün boyunca bir daha görülmeyecek ve aşağı geçilmeyecek)
Kutunun üst çizgisini kırdıktan sonra her senette gerçekleşmese de 3 gün üst üste yukarıda kapama (kutu üstünde) kuralını tavsiye ediyor. Kendisi ise çoğunlukla değdiği ya da kırdığı anı kullanıyor.
Hacim için;
Uzun süre 4.000-5.000 hacim aralığında gezinen bir senet için 20.000-25.000 hacim aralığında günlük işlem gerçekleşmesi hacim için sinyal olarak değerlendirilebilir.
Stop-Loss için;
Stop-loss için kutu üstünün altında bir noktayı kendi aldığı senetler için 1/8’ i altında bir değeri stop noktası olarak belirtiyor. Yeni bir kutu oluştuğunda ise öncelikle yeni kutunun oluşmasını bekliyor bu süre içerisinde eski stop noktasını değiştirmiyor. Yeni kutu tamamlandıktan sonra ise stop noktasını yeni kutunun alt çizgisinin 1/8’i altında bir yere koyuyor.
Darvas’ın bu tekniği zaman içinde değişime de uğruyor. Darvas bu teknikle boğa piyasasında işlem yapıyor. Kendisini eleştirenlerin genel ortak noktası o dönem piyasanın boğa döneminde olması. Boğa piyasasında olduğu için kazandı düşüncesi hakim oluyor eleştirenlerde. Sonradan Darvas tekniği biraz daha değiştiriyor. 1973-1975 yılları arasında piyasanın ayı olduğu dönemde uyguladığı teknikte kendince bazı düzeltmeler uyguluyor. Bunu uygulamasının, kriterlerini biraz değiştirmesinin sebebini kendisiyle yapılan bir söyleşide açıklıyor. Kısaca, kitabını yayınladıktan sonra çok sayıda kişinin bu tekniği uygulaması nedeniyle, herkes aynı hisseye, aynı giriş noktasına odaklanınca sistemin durma noktasına geldiğini söylüyor. Zaman içinde uyguladığı tekniğin bu nedenle kullanılamadığını gördüğü için ufak bazı düzeltmeler/oynamalar yapıyor.
-- Pozisyon alınma kuralını kutu üstünün 2 kez ihlal edilmesi olarak alıyor. (1. İhlalden sonra bir geri çekilme bekliyor, 2. İhlalin 1. İhlalden yukarıda olmasını istiyor. Eğer 1. İhlalden sonra hisse geri gelmeden yükselişine devam ederse ne zaman geri çekilme yapacağını bilmediği için o hisseye hiç bulaşmıyor )
-- Stop-Loss için daha önce belirlediği 1/8 altı kuralını, breakout noktasının %10 altı olarak belirliyor.
-- Tüm zamanların en yükseği kuralını esnetiyor. (Özellikle uzun süren ayı piyasalarında bunu uygulamanın zor olduğunu görüyor. Bazı traderlar bunu 1 yılın veya 6 ayın yükseği olarak alıyor)
Kendimce önemli bulduğum bazı notlar:
--Duygularını kontrol etmek için kullandığı yöntem: Bir hisseyi aldığında bunu alma nedenlerini, sattığında satma nedenlerini, bir pozisyon zararla sonuçlandığında bunun sebeplerini not etmiş. Aynı hataları yapmamaya gayret etmiş.
--Turnelerdeyken daha fazla kazanırken, New York’a taşındığından (borsaya daha yakın bir yere) beri kaybettiğini fark eder ve bunun nedenlerini düşünür. Yurt dışındayken, turnelerdeyken seans odası yoktur, borsa hakkında konuşmamaktadır, kimseyle telefon konuşması yapmamaktadır, gün içi senetleri takip etmemektedir, duygu, ego yoktur. Bunu şöyle ifade eder: “My ears were my enemy” (düşünün bakalım, “haberleri izlemediğiniz, forumlara girmediğiniz, ekrana bakmadığınız zaman daha sağlıklı mı karar veriyorsunuz?” Bu soruyu kendime sorduğum zaman benim cevabım evet olmuştu).
--Haftalıkta işlem hacminin artmasına bakmış daha sonra günlükte takip etmiş. Öncelik, hacmin artması. Hacimdeki oran artışı önemli.
-- Darvas Kutu kriterlerine uyan hisse bulamadığı için 2 yıl boyunca hiç işlem yapmadığı dönem olmuş.
iki örnek grafik:
1.grafik
2.grafik
Grafikler http://www.eisdownloads.com/guppy_darvas.php sitesinden alınmıştır.
Yazı sadece bilginin paylaşılması amacıyla hazırlanmıştır. Darvas tekniği iyidir, kötüdür, ek******, yanlıştır gibi yorumlara girmeye gerek yok. Yazının yatırımcılara sistemli, disiplinli bir yatırımcı olma yönünde bir ışık tutması dileğiyle.
Daha detaylı bilgi edinmek isteyenler için kaynakları da ekliyorum (aşağıdaki kaynakların bir kısmı yazının hazırlanmasında da kullanılmıştır.)
https://en.wikipedia.org/wiki/Nicolas_Darvas
http://www.investopedia.com/articles...darvas-box.asp
http://www.investopedia.com/terms/d/darvasboxtheory.asp
http://www.nicolasdarvas.org/
https://whatheheckaboom.wordpress.co...icolas-darvas/
https://whatheheckaboom.wordpress.co...icolas-darvas/
http://www.boxcharts.com/darvas-box-...plained-1.html
http://www.eisdownloads.com/guppy_darvas.php
http://www.guppytraders.com/gup333.shtml
Yer İmleri