https://www.paraanaliz.com/2022/yaza...asyon-g-34237/
Bu yazının üç temel iddiası vardır. Birincisi, Türkiye'de parasal genişleme ile yüksek enflasyon arasında çok güçlü bir ilişki vardır. İkincisi, Türkiye'de para arzının genişlemesinden doğrudan kamu otoritesi yani mevcut iktidar sorumludur. Son olarak, yakın dönem para arzı seviyeleri bizlere gerçek enflasyonun resmi rakamlardan daha yüksek olabileceğine işaret etmektedir...
Bu yazıya konu olan analizlerden dört temel sonuç çıkarabiliriz:
1-
Türkiye'de yüksek enflasyon ile genişleyen para arzı arasında güçlü bir ilişki vardır.
2- Para arzının genişlemesinden Merkez Bankası, kamu bankaları ve doğal olarak bu kurumlara hükmeden mevcut iktidar sorumludur.
3-
Tüketici enflasyonunun çıktı başı M3 ile uyumlu geçmiş trendi göz önüne alındığında, mevcut M3 seviyeleri gerçek tüketici enflasyonunun daha yüksek olduğuna bir işaret olarak okunabilir.
4- Üretici enflasyonunun çıktı başı M3 ile uyumlu geçmiş trendi göz önüne alındığında, son dönemde M3'ten daha hızlı büyüyen üretici enflasyonu paranın dolaşım hızının arttığına bir delil olabilir. Yüksek enflasyon döneminde paranın dolaşım hızının artması ekonomik literatürün de onayladığı bir olgudur. Bunun doğal sonucu, çıktı başı M3'ün işaret ettiği tüketici enflasyonu ile TÜİK tarafından açıklanan tüketici enflasyonu arasındaki farkın daha da açılmasıdır.
Bu durum, gerçek tüketici enflasyonun resmi rakamlardan daha yüksek olabileceği iddiasını güçlendirmekle birlikte açıklanan çıktı seviyesinin (ya da geçmişten bugüne açıklanan reel ekonomik büyüme oranlarının) daha düşük olabileceği yönündeki şüpheleri test edecek ilave çalışmalara bir başlangıç noktası da oluşturabilir.
YORUM:Yazıdaki analizlere genel olarak katılıyorum.Yüksek enflasyonun kaynağı olarak ben de benzer nedenleri dile getiriyorum.Yani
hatalı para politikaları nedeniyle yüksek talepten kaynaklanan enflasyon(para arzının reel büyüme oranının çok üzerinde artırılması,negatif reel faizler,gevşek para politikası..).
Serbest piyasa ekonomisine müdahaleler arz ve talebin doğru seviyelerde kesişmemesi, arzın düşük olması ve arz şokları, tedarik zincirlerinde kırılma, dağıtım kanallarında tekelleşme yüksek enflasyona katkı veren diğer unsurlardır diyebiliriz.
Ama en temel nedeninin para arzında patlama olduğu şüphesizdir.
Yani döviz almakla,dövizin fiyatının yükselmesiyle enflasyon yaratılamaz(Para arzını patlatmakla ,dövize gidecek TL'yi de yaratmış olursunuz,döviz alabilmek için önce TL'niz olması gerekir) .Yüksek enflasyon dönemlerinde "hard currency" paralardan birinde pozisyon almak sadece yüksek enflasyona karşı korunma amacıdır.Enflasyon için bir sebep değil,enflasyonun sonucu bir davranış biçimidir
.Yüksek enflasyon için gösterilebilecek temel neden, Ekonomi Yönetiminde politika oluşturanların hatalı kararları ve uygulamalarıdır.
Yer İmleri