Originally Posted by
mohikan
Türkiye, diğer tüm gelişmekte olan ülkelerle beraber 2001 yılından sonra büyük bir dezenflasyon sürecindeydi.
Enflasyonun ve faizlerin AKP iktidarı ile birlikte düştüğü hikayesi bize özgü bir durum değildir.
Brezilya'da 90'lı yıllarda enflasyon %5.000, Arjantin'de %20.000, Rusya ve Bulgaristan'da %2.000, Meksika'da %150 idi.
Şimdi Arjantin hariç hepsinde %10'un altında.
Kim iktidarda olsa idi sonuç aynı olacaktı.
Faizlerin 70'li yıllarda yükselme nedeni tetiği 1973'te çekilen ve 1980'de zirveye çıkan petrol krizidir.
1980'de ABD'de enflasyon %15 , faizler %20 olmuştu.
ABD 1980'den itibaren Keynes'in 2. dünya savaşı sonrası ''bol likidite ile faizleri düşürme'' politikasına geri dönmüştür. Bunu neoliberal politikalarla desteklemişlerdir. ( Reaganizm, Teatcherizm)
ABD faizlerinin 1980 yılından itibaren düşüş trendine girmesi, petrolün düşmeye başlaması ve ABD'nin karşılıksız bastığı dolar sayesinde olmuştur.
Türkiye'de ise 1980 enflasyonu %140'a çıkmıştı.
Petrol ve diğer ürünlerin ithalatı yapılamıyordu, döviz bitmişti, ithalat durma noktasına gelmiş, üretim yavaşlamış, ekonomi küçülmüş, karaborsa ve kuyruklar başlamıştı.
Bu sırada tesadüf bu ya, Türkiye'de tonton görünümlü bi adam gelip darbe sonrası ilk yapılan seçimlerden 1. parti çıkar. Turgut Özal'ın ANAP'ı yasaklanmayan asker icazetli 2 partiyi geride bırakıp %45 oyla demokratik! bir şekilde tek başına iktidar olmuştur. Bu parti 2. dönemi de %10'luk seçim barajı sayesinde %36 oyla tek başına devam etmiş, ama ekonomik krizlerle oyu %20'ye düşünce Özal ANAP oylarıyla meclisten cumhurbaşkanı seçilip kendini Çankaya'ya zor atmıştır.
Bu hikaye size bir şeyler hatırlattı mı? Bir de Özal'ı zehirlediler martavalı var, onu da başka bir zaman yazarız.
Bol dolar ve ayrıca İsrail-Arap ,İran Irak savaşlarının bitirilmesi sayesinde petrol krizi bitmiş petrol 1998'de 10 dolara kadar düşmüştür.
80'li ve 90'lı yıllar gelişmekte olan ülkelerin yüksek enflasyon ve faizler ile ekonomilerini tahrip etmiş, bütün ülkeler ekonomik reformlar yapmak, kamu maliyesini sağlamlaştırmak zorunda kalmıştır.
Bu arada Doğu Blokunun çökmesi nedeniyle birlikten kopan ülkeler de yüksek enflasyon belasıyla karşılaşmışlardır.
1999'da iktidar bir kez daha el değiştirir ve bu yılın sonuna doğru BORSA tarihinin en önemli rallisini yapar.
Çünkü o yılın Aralık ayında AB Türkiye'nin adaylığını kabul etmişti. Yine aynı ay IMF ile yeni bir standby anlaşması yapılmış , sabit kur rejimine geçilmiş, kur çıpaya bağlanmıştı.
Borsa ralli yapıyor, kur çıpa ile boynundan bağlı duruyordu. 1999 yılında %70 olan tahvil faizleri 2000 Ocak'ta %30'a, %100 olan banka faizleri %35'lere iner. Aslında Arjantin de bu sistemle enflasyonunu düşürmüş ama sonra kriz çıkmıştı, heyhat denize düşen yılana sarıldı ve 2001'de bir kez daha duvara tosladık.
IMF politikasıyla sabit kur denemesi Arjantin ve Türkiye'de iflas etti, bu iki ülke sabit kur rejiminin kobayı oldular.
2001 sonrası bankalar ve TCMB 'de reformlar yapıldı. BDDK kuruldu, merkez bankası özerk hale getirildi. batan şirket ve bankaların satılması için TMSF kuruldu. Bankalardan sermaye artırmaları istendi, koymayanlar battı gitti. Bankacılık sıkı kurallara bağlandı.
Bu reformları AKP değil müstemleke valisi dedikleri Kemal Derviş adında Amerika'dan getirtilen bir adam yaptı. Evet IMF'nin ve Türkiye'ye borç verenlerin( KUZU skender derdi bunlara) adamı idi. Çünkü borç veren alacaklı, borçlunun ölmesini değil, dirilip çalışıp borcunu ödeyebilmesini isterdi, nitekim öyle de oldu. İşin ilginç tarafı bu reformların yapılmasını aklı başında ekonomistler yıllarca yazar dururdu, ama Türk'ün ya kaçarken, ya s.çarken, ya da krizlerde etekleri tutuşurken aklı başına geliyordu.
2002'de AKP Özal'ın gelişinden biraz farklı olsa da demokratik! bir şekilde seçim barajı sayesinde %34 oyla iktidara geliverdi.dezenflasyon süreci zaten 2001'de başlamıştı. Derviş politikasına hiç karışmadılar. Önce örgütlenip devleti tanımaları gerekiyordu. Hatta Derviş'in merkez bankası başkanı Serdengeçti'yi bile görev süresi 2006'da bitene kadar değiştirmediler.
2006 yılına gelindiğinde Tahvil faizleri 2001'deki %275'lerden %13'e inmişti. Enflasyon da 2001'deki %70'ten 2006'da %7'ye inmişti, kara görünüyordu artık. 2006 Haziran'da ABD'de küçük çaplı bir tahvil krizi çıktı, aslında 2008 mortgage krizinin küçük bir provasıydı. FED bunu hemen faizleri düşürerek ve ucuz, bol para vaadi ile önledi.
Yeni TCMB başkanı Durmuş Yılmaz'dı, 2006 mini krizinde önce faizler %13'ten %23'e fırladı, FED müdahalesi sonrası 2007'de %15'e düştü. Bu yıllarda bile Türkiye'de tasarruf sahibi iyi reel faiz alabiliyordu. Eyy faiz lobisi diye bir şey diyen yoktu.
İşte bu dönemde BIST 2007 Ekim, 2010 Ekim ve 2013 mayıs aylarında 50.000 USD ile tarihi zirvelerini gördü, ama buralarda tutunamadı. 2008 krizinde yine %25'e fırlayan Tahvil faizleri bol paranın (QE) kokusunu alınca önce 2009'da 7.5, sonra 2010'da 6.8 ve en son Mayıs 2013'te %4.6 oldu ve DENİZ BİTTİ.
ABD tahvilleri ile bizim korelasyonumuz da şöyledir.
Önce 2 yıllıkları karşılaştıralım( pembeler bizim Türkiye bondları, grafik birebir değil, ABD esastır, bizimki fikir açısından konmuştur.).
ABD aktif tahvili 10 yıllık olduğu için bizim aktif tahvil(2 yıllık) ile onların 10 yıllık karşılaştırması da böyle. Burada uyum daha fazla.
Genelde trendler uyuşuyor, krizde biz daha çok çakılıp, yükselişlerde daha çok coşuyoruz.Yani burada da her şeyi ABARTMIŞIZ)
Bir de son olarak Türkiye 2 yıllık tahvil ELLIOT sayımı. Dip görülmüş, 1. dalgalar başlamış.
Bu sayımı son 1 yıldır 2-3 kez attım, bir kez daha yeniliyorum.
TOBO boynunun (11.75) kırılmasına az zaman kalmıştır
TAHVİLDE DİP %4.6 İLE 2013 MAYISTA GÖRÜLMÜŞTÜR. DENİZ BİTMİŞ, GEMİ KARAYA OTURMUŞTUR.
Bronz Üye
Platin Üye
Gönderi Kuralları
Yer İmleri