ISKUR - İş Bankası Kurucu

[SANTİNO]

Sanki kaybedilen bi dava olmuştu yakın tarihte

[Efe kuzey]

Kurucu hisse nedir o genel kurul kararı alınırken kuruculardan tek tek imza alındı mı hesap ını versinler

[mustafa 405]

ANONİM ORTAKLIKLARDA KURUCU İNTİFA SENETLERİ

I-TANIMI
Kurucu intifa senetleri, şirket kuruluşunda büyük emeği geçen, şirketin ilk kuruluşu nedeniyle, karlı bir şirket olup, olmayacağını bilmeden, ayni veya nakit sermaye koyma riskini göze alan ve şirketin kurulması için her türlü çabayı gösteren kuruculara bir çeşit armağan veya bonus şeklinde verilen ve ticaret kanununda öngörülen hakları sağlayan, buna mukabil pay senedi niteliği taşımayan senetlerdir. Bu senetlerin çıkarılabilmesi için, şirket ana sözleşmesinde bu yolda bir hüküm bulunması gerekir. Böyle bir hüküm yoksa, bu senetlerin hiçbir geçerliliği bulunmamaktadır. Kurucu intifa senetleri, bir pay senedi niteliği taşımadığı için, hamiline, ortaklığın yönetimi, genel kurula katılma, oy kullanma gibi, paydaş sıfatından doğan hakları sağlamaz. Kısaca ifade etmek gerekirse, KURUCU İNTİFA SENETLERİ, SENET HAMİLLERİ İLE ANONİM ORTAKLIK ARASINDA AKDEDİLMİŞ SUİ GENERİS, ATİPİK BİR AKİTTİR. Kurucuların, başlangıçtaki edimlerini bir tarafa koyarsak, bu akit, SADECE ANONİM ORTAKLIĞA BORÇ YÜKLEYEN, TEK TARAFLI EDİM YÜKÜNÜ HAVİ BİR SÖZLEŞMEDİR. Bu edim yükümü, her sözleşmede olduğu gibi, iki tarafın mutabakatı olmadıkça, ne ORTADAN KALDIRILABİLİR VE NE DE TADİL EDİLEBİLİR.
II-KURUCU İNTİFA SENETLERİNE TANINAN HAKLAR
6102 sayılı Türk ticaret kanununun 348/1.maddesinin ikinci cümlesine göre, DAĞITILABİLİR KARDAN 519.MADDENİN BİRİNCİ FIKRASINDA YAZILI YEDEK AKÇE İLE PAY SAHİPLERİ İÇİN YÜZDE BEŞ KAR PAYI AYRILDIKTAN SONRA, KALANIN EN ÇOK ONDA BİRİ İNTİFA SENETLERİ BAĞLAMINDA KURUCULARA ÖDENİR. Keza, aynı yasanın503.maddesi mucibince, kurucu hisse senedi sahipleri, TASFİYE SONUCUNDA KALAN TUTARA KATILMA VEYA YŞENİ ÇIKARILACAK PAYLARI ALMA HAKKI TANINABİLİR. ANCAK BUNLARA PAY SAHİPLİĞİ HAKKI VERİLEMEZ. Biz bu yazımızda, münhasıran KAR PAYI hakkı üzerinde duracağız.
III-KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİPLERİ İLE ANONİM ŞİRKET ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ
-Bu konuda çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bunlardan başlıcaları, HUSUSİ ORKTAKLIK, ADİ ORTAKLIK, SUİ GENERİS BİR İLİŞKİ gibi nitelendirmelerdir. Bizim görüşümüz, bu ilişkinin SUİ GENERİS BİR İLİŞKİ ve ATİPİK BİR SÖZLEŞME İLİŞİSİ OLDUĞU yolundadır. Gerçekten, anonim ortaklık ile kurucu intifa senedi sahibi arasında, bir ortaklık söz konusu değildir. Kurucu hisse senedi sahibi, anonim ortaklıkta PAYDAŞ ta değildir. Bu ilişki, kaynağını anonim ortaklığın ana sözleşmesinden alan ve anonim ortaklığa TEK TARAFLI EDİM YÜKÜMÜ TAHMİL EDEN BİR SÖZLEŞME İLİŞKİSİDİR. Bu sözleşmenin doğuş sebebi, kurucuların, ortaklığın kuruluşu sırasında gösterdikleri çaba ve gösterdikleri başarı ve üstlendikleri riskler karşılığında kendilerine tanınan bir ödül olmasıdır. Bu ödülü öngören sözleşme, karşılıklı SARİH BİR MUTABAKAT OLMADIĞI SÜRECE, ASLA HÜKÜMLERİ DEĞİŞTİRİLEMEYECEK OLAN BİR SÖZLEŞMEDİR. Bu hususta doktrinde fikir birliği olduğu gibi, yargısal içtihadlarda da, son dönemde aynı sonuca varılmış bulunulmaktadır. Yargısal içtihadlarda da, son dönemde aynı sonuca varılmış bulunulmaktadır. Yargıtay 11.Hukuk dairesinin 2001/3163 E.,2001/4878 k.ve 31.05.2001tarihli kararı, aynı dairenin 2011/15478 E.2013 /2491 K.ve 13.02.2013 tarihli karar, yine aynı dairenin 2014/4040 E.2014/11049 K.ve 10.06.2014 tarihli kararı, aynı dairenin, 2015/14641 E,2016/6636 K.ve 15.06.2016 tarihli kararı, aynı dairenin 30.06.2015 tarih ve 893/8774 sayılı kararı hep aynı yönde olup, ana sözleşme ile tesis edilen sözleşmenin, kurucu intifa senedi sahiplerinin muvafakatı olmaksızın, anonim ortaklık tarafından tek taraflı olarak değiştirelemeyeceğini hüküm altına almaktadırlar. Yani, gerek doktrin ve gerekse yargıda bu konuda tam bir istikrar mevcuttur.
IV- KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİPLERİNİN KAR PAYINDAN YARARLANMA HAKKININ ORAN İTİBARİYLE SINIRLI OLMASI
Kurucu intifa senedi sahiplerinin kar payından yararlanma hakları oran itibariyle sınırlı bir haktır. Gerçekten, T.T.K.nun 348.maddesinin (1 ) fıkrasının 3.cümlesine göre, DAĞITILABİLİR KARDAN 519.MADDENİN BİRİNCİ FIKRASINDA YAZILI YEDEK AKÇE İLE PAY SAHİPLERİ İÇİN YÜZDE BEŞ KAR PAYI AYRILDIKTAN SONRA, KALANIN EN ÇOK ONDA BİRİ İNTİFA SENETLERİ BAĞLAMINDA KURUCULARA ÖDENİR. BU ORAN EMREDİCİ BİR KURALDIR VE HİLAFINA BİR SÖZLEŞME HÜKMÜ GEÇERSİZDİR. Beri yandan, ana sözleşmede öngörülen KAR PAYI dağıtımı, anonim ortaklık tarafından hiçbir suretle önlenemez. Bu yolda alınan genel kurul kararları hiçbir etki yaratmaz ve kurucu intifa senedi sahipleri, hilafına genel kurul kararına rağmen, sözleşmede öngörülen kar paylarını almakta devam ederler.( TTK md.348/3)
V-KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİPLERİNİN KAR PAYI ALACAKLARININ MUACCELİYETİ
Kurucu intifa senedi sahiplerinin kar payı alacaklarının muacceliyeti, anonim ortaklığın kar elde ettiğinin tesbiti anında muaccel hale gelir. Bu itibarla, bu hakkın muacceliyet anı, bilanço ve kar zarar hesabının genel kurul tarafından onaylandığı tarihtir diyebiliriz. Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi şirket genel kurulunun kar payı dağıtımı kararından bağımsız olan bu hakkın kullanılması, yukarıda belirttiğimiz olayın gerçekleşmesi ile muacceliyet kazanır.
VI-KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİPLERİNİN KAR PAYI HAKKI İLE İLGİLİ ZAMANAŞIMI
Burada, kural olarak TBK.nun 146.maddesi hükmü uygulanacaktır. Atipik bir sözleşme olan söz konusu sözleşme için, özel bir zamanaşımı süresi öngörülmediği cihetle, bu husustaki zamanaşımı süresi ON YILDIR. Zaman aşımı süresinin başlangıcı, alacağın muacceliyet tarihinden, yani, bilanço ve kar zarar hesabının genel kurulca onaylandığı tarihten itibaren başlar. Şu kadar ki, ZAMAN AŞIMI ALACAĞI SONA ERDİREN BİR KAVRAM DEĞİL, SADECE BU HAKKI DAVA ETMEYİ ENGELLEYEN BİR KAVRAMDIR. Binaenaleyh, borçlu tarafından dermeyan edilmedikçe, HAKİM tarafında RESEN NAZARA ALINAMAZ. Yani, alacaklı hakkını her zaman dermeyan edebilir ve fakat borçlu belli bir süre içinde bu hakkın zamanaşımına uğradığını ileri sürerse, bu hak dava edilebilir bir hak olmaktan çıkar. Lakin alacak mevcut olmakta devam eder. Diğer taraftan, zamanaşımı defini ileri süren borçlu İYİ NİYET KURALLARINA AYKIRI DAVRANMIŞ İSE, BU HAKKI DERMEYAN EDEMEZ. Bu KEZ ALACAKLI, BORÇLUNUN İYİ NİYET KURALLARINI İHLAL ETTİĞİNİ İLERİ SÜRMELİ VE KANITLAMALIDIR. Kanımca, ana sözleşmede mevcut bir hakkı, gerek sözleşme, gerek yasalara aykırı bir biçimde ileri süren borçlunun, İYİ NİYETLİ OLDUĞUNU KABUL ETMEK MÜMKÜN DEĞİLDİR. Burada göz göre göre bir hak gasbı vardır ve gasıp, kanunun sağladığı özel bir imkandan yararlanamamalıdır.
VII- ESAS SERMAYE ARTTIRIMININ KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİPLERİNİN KAR PAYI HAKKINA ETKİSİ
Sermaye arttırımı, bir anonim şirkette, kural olarak kar payını da etkileyen bir hukuki işlemdir. Şu kadar ki, bu etkilenme, PAY SAHİPLERİ, BİR BAŞKA DEYİŞLE PAY SENEDİ SAHİPLERİ AÇISINDAN ETKİ YARATAN BİR HUKUKİ İŞLEMDİR. Oysa, kurucu intifa senedi sahipleri, anonim ortaklıkta bu sıfatları itibariyle, pay sahibi olmadıkları gibi, kurucu intifa senetleri BİR PAY SENEDİ DE DEĞİLLERDİR. Kurucu intifa senedi sahiplerinin hak kesbettikleri kar payı, paydaş sıfatından değil, PAYDAŞLIKTAN BAĞIMSIZ, SÖZLEŞMESEL BİR HAKKIN MEVCUDİYETİNDEN KAYNAKLANIR. Binaenaleyh, paydaş sıfatı ile ilgili bir işlem olan sermaye arttırımı, kurucu intifa senedi sahibinin kar payı hakkını hiçbir suretle etkilemez. Bir başka deyişle, sözleşme ile hüküm altına alınan bu hak, sözleşme değişikliklerinin hiçbir türünden etkilenmeden mevcudiyetini korur. Yani, ANONİM ORTAKLIĞIN SERMAYESİ NE MİKTARA YÜKSELİRSE YÜKSELSİN VEYA ALÇALSIN KURUCU İNTİFA SENEDİ SAHİBİ, HER ZAMAN, SÖZLEŞMESEL KAR PAYINI ELDE ETMEKTE DEVAM EDER.

Av. Ünal Somuncuoğlu

[Efe kuzey]

bu işe gönül vermiş biri nin mahkemesi icin ugrasıyor sanırım gecenlerde baska yazı paaylasmıstı yanına gıtmek nıyetim vardı ama tatılı bolmek istemedim bırdahakı sefere ugrayayım bakalım

[SANTİNO]

Banka doğal olarak dağıttığı temettü için mevzuata uygun demiş mahkemede reddedtmişti bu sefer acaba ne çıkacak bilemedim

[Efe kuzey]

1991 dekınegenel kurul karının iptali itiraz vardı sanirim önceki mahkemede zaman Asimi olabilir. Birde o zaman elinde olmadığı İcin ret edilmiş olabilir

[Efe kuzey]

Anayasanın 134 maddesi üzerinden vasiyet üzerinden acıması daha etkili olurdu veya vasiyet i tenfiz memuru yeterzı görevi kötüye kullanma da eklenebilirdi bekleyip görelim bakalım bundan ne karar cıkacak

[Efe kuzey]

Banka İcin mahkemeler itibar kaybı demektetir buradaki yapılanlar da zaten işctr ye yansımiş fiyat ortada