BASINI BİLGİLENDİRME NOTU
ÇIKAN KANUNUN HUKUKİ , YASAL ZEMİNİ VE SÜRECİ
1- MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONUN KURULMASI
1990 lı yıllarda Anadolu Holdingleri ve sonrası yaşanan sorunlar nedeniyle
Türkiye Büyük Millet Meclisinde, teklif sahipleri arasında Sayın Kılıçdaroğlu’
nun da bulunduğu, Ak Parti ve CHP li milletvekilleri tarafından araştırma
komisyonu kurulması talep edilmiştir. Bu talep oy birliği ile kabul edilerek, 2005
yılında ‘İzinsiz halka arz edilen holdingleri, yaşanan mağduriyetleri ve bu
konuda SPK nın sorumluluğunu araştıran’ aşağıdaki isim altında bir
komisyon kurulmuştur.
‘Bazı girişimcilerle holding adı altında gerçekleştirilen izinsiz halka arz yoluyla
tasarruf sahiplerinin mağduriyetine yol açılmasının neden ve sonuçlarıyla bu
süreçte SPK’nın sorumluluğunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla anayasanın 98 inci, içtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergeleri ve (10/16, 262)
esas numaralı Meclis Araştırma Komisyonu.’
Bu komisyon hazırladığı raporun Sonuç ve Öneriler içeren 247 inci
sayfasında Faaliyeti Olmayan Şirketlerin Tasfiyesi başlığı altında şu ifadeler ile
SPK ve TBMM göreve çağırılmıştır:
‘Kanuni yükümlülüklerini yerine getiremeyen ve faaliyetini sürdüremeyen
şirketlerin tasfiyesini kolaylaştırıcı düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Faaliyeti devam eden, kaynak sıkıntısı olmayan Kanuni yükümlülüklerini
yerine getiren holdinglerin istihdama, ticari hayata, ekonomiye katkıları da
dikkate alınmalıdır’.
SPK bu öneri doğrultusunda, komisyonda araştırılan 78 holdingden 74 ünü
zaman içerisinde tasfiye etmiş, kanuni yükümlülüklerini yerine getiren ve geriye
kalan 4 holdingin borsaya açılması için gerekli düzenlemeleri yapmıştır. SPK
2005 yılı itibariyle holding hissedarlarını ortak statüsüne almış ve Merkezi Kayıt
Kuruluşuna kaydını yaptırmıştır. Herkes yasal olarak hissesi oranında ortaklık
statüsüne kavuşmuştur. Bu holdinglerden aralarında Kombassan’ında bulunduğu
üç holding SPK denetiminde yeniden yapılandırılmıştır. Bu kapsamda bu üç
holding gerekli şartları yerine getirerek borsaya açılmıştır. Bu çerçeve de
Kombassan da 2012 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Piyasasında (BIST)
işlem görmeye başlamıştır.
1- TBMM 2012 YILINDA 6362 SAYILI SPK KANUNUN
13. MADDESİNİN 4. FIKRASINDA AŞAĞIDAKİ DÜZENLEMEYİ
YAPMIŞTIR;
TBMM, Borsaya açılan Holdingleri faaliyetlerini sorunsuz devam ettirmeleri ve
eski hisse senedi olanların borsaya kayıt yaptırmaları doğrultusunda 2005 yılında
SPK tarafından ortak statüsüne alınan hissedarlar için aşağıdaki düzenlemeyi
getirmiştir. SPK kanununun 13. Maddesi nin 4. Fıkrasıyla getirilen düzenleme
aşağıdaki şekildedir:
Nişantaş Mah. Dr. M. Hulusi Baybal Cd. No: 12
Bera İş Merkezi Selçuklu / KONYA
Tel: 0.332. 221 20 00 Fax: 0.332. 236 43 40
www.beraholding.com.tr - [email protected]
“Kaydileştirilmesine karar verilen sermaye piyasası araçlarının Kurulca
belirlenen esaslar çerçevesinde teslimi zorunludur. Teslim edilen sermaye
piyasası araçları kendiliğinden hükümsüz hâle gelir. Teslim edilmeyen
sermaye piyasası araçları ise kaydileştirilme kararından sonra borsada işlem
göremez, aracı kurumlarca bu sermaye piyasası araçlarının alım satımına
aracılık edilemez ve katılma belgelerinin geri alımı yapılamaz. Kayden
izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedinci yılın sonuna kadar teslim edilmeyen
sermaye piyasası araçları YTM’ye intikal eder. Bunların üzerindeki sınırlı ve
ayni haklar kendiliğinden sona ermiş sayılır. Bunlar YTM’nin hesabına
geçmesinden itibaren üç ay içinde satılır.
Bu düzenleme borsaya açılmış ve açılacak Anadolu holdinglerinin on binlerce
kurucu ortağının eski hisse senetlerini teslim etmelerini ve kaydileştirme
yaptırmalarını zorunlu hale getirilmiş ve yedi yıllık bir süre tanınmıştır. Bu kanun
değişikliği ile borsaya açılan bütün holdinglerde hızlı bir kaydileştirme süreci
yaşanmıştır. Bu kapsamda da Kombassan da %54 lük bir kaydileştirme
sağlamıştır.
3-ANAYASA MAHKEMSİNİN SPK KANUNUN 13. MADDESİNİN
4. FIKRASININ BAZI BÖLÜMLERİNİ İPTAL ETMESİ
2012 yılında kabul edilen SPK Kanunun 13. Maddesinin 4. Fıkrasında
kanun yazım tekniğinden kaynaklanan hata nedeni ile yeni mağduriyetler
doğmuştur. Bu mağduriyetleri göz önüne alan Anayasa Mahkemesi, mülkiyet
hakkını korumak için haklı bir gerekçe ile bu fıkranın bazı ifadelerini iptal yoluna
gitmiştir. Şöyleki;
13. Maddenin 4. Fıkrasındaki ‘Kayden izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedi
yılın sonuna kadar’ ifadesi ile 1990 lı ve 2000 li yıllarda kayden izlenmeye
başlanan ve kanun değişikliğinin yapıldığı 2012 yılına kadar kaydileştirme
yapmamış olanlar için sıkıntı yaratmıştır. Kısaca ifade edersek, elinde 1990 lı ve
2000 li yıllarda alınmış ve kaydileştirilmemiş yatırım fonu hissesi olanların
hisseleri için yedi yıllık süre otomatikman dolduğu için bu hisseler kendiliğinden
Yatırım Tazmin Merkezine intikal ettirilerek Devlete devredilmiştir.
Kanun metninde ‘Kayden izlenmeye başladığı tarihi izleyen yedi yılın sonuna
kadar’ ifadesi yerine ‘Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen yedi yılın
sonuna kadar’ ifadesi olmuş olsa idi, hem eski yatırım fonu hissedarları için bir
mağduriyet doğmayacak hem de borsada işlem gören Anadolu holdingleri için
kaydileştirme ile ilgili hukuki süreç tamamlanmış olacak ve bugünkü sorunlar
yaşanmayacaktı. Dolayısı ile AYM eski yatırım fonu senetlerinin doğrudan
Yatırım Tazmin Fonu na devredilmesini sağlayan bu ifadeleri mülkiyet hakkının
ihlali gibi haklı nedenle iptal etmiştir. Ancak bu iptal kararı sonucu TBMM’ince
2015 yılından sonra yeni düzenleme yapılmaması nedeniyle, daha önce SPK ve
TBMM düzenlemeleri ile borsaya açılan, holdingler ve yatırımcıları mağduriyet
yaşamış ve yasal bir boşluk oluşmuştur. Doğan yasal boşluk holdinglere karşı
haksız yere dava açılmasında önemli rol oynamıştır.
Nişantaş Mah. Dr. M. Hulusi Baybal Cd. No: 12
Bera İş Merkezi Selçuklu / KONYA
Tel: 0.332. 221 20 00 Fax: 0.332. 236 43 40
www.beraholding.com.tr - [email protected]
4-ORTAK OLUNMADIĞI İDDİASI İLE AÇILAN DAVALAR
72.000 ortaktan, zaman içerisinde, 940 kişi avukatlarının yönlendirmesi
doğrultusunda ortak olmadıklarını, yüksek faiz ve gelir vereceklerini vaat
ettikleri için şirkete borç verdiklerini iddia etmişlerdir. Uzun süren yargılamalar
sonucunda Yargıtay 2017 yılı sonunda borsaya girmemiş olanların ortak
olmadıklarına hükmetmiş ve holdingde bunlara paralarını ödemiştir. Yargıtay
kararı emsal teşkil ettiği için 2018 ve 2019 yılında toplam 2.500 ün üzerinde dava
açılmıştır. Bu davalardan yerel mahkeme süreci tamamlanmış fakat Yargıtay
itiraz süreci devam eden davalar için Konya İcrasına 155 milyon TL rehin olarak
bırakılmıştır. Yargıtay süreci tamamlananlar parasını icradan çekmektedir.
Ancak gelinen nokta itibariyle Holdingin binlerce dava için ödeyeceği nakdi
olmadığından kısa sürede tasfiyesi gündeme geleceği için konu hükümet ve
yetkililer nezdinde sorun dile getirilmiştir. Bu holdingler SPK ve Meclis
düzenlemeleri ile borsaya açılmış ve kayıt altına alınmıştır. Getirilen yasal
düzenleme ile çoğunluğu Konya da istihdam edilen sadece Kombassan da 4600
kişinin işini kaybetmesi önlenmiş, 3.000 davacı ve avukatlarını holdingin tüm
varlığına el koyması ve zenginleşmesinin önüne geçilmiş ve dava açan 3.000 kişi
dahil 72.000 ortağın hakkı korunmuştur. Ülkemiz için stratejik kurumların varlığı
korunmuştur. Diğer üç holdingde dâhil edilirse 9.500 çalışanın 100.000 kurucu
ortağın hakkı muhafaza edilmiştir. Bu yasa kapsamında 2005 yılında SPK
tarafından ortak statüsüne alınan hissedarların, borsaya girmiş veya girmemiş,
tamamı eşit olarak ortak statüsüne alınmıştır. Borsada yeni hisse senedi alan yerli
ve yabancı hissedarların hakkı da korunmuştur. Bu kanun belirsizliklere neden
olan yasal boşluğu ortadan kaldıran bir kanundur. AYM nin iptal kararı sonrası
Meclis 2015 yılında yapması gereken yasal düzenlemeyi dört yıl gecikme ile
2019 yılında yapmıştır.
Yapılan düzenleme ile hissedarlar TTK 480 maddesine göre ortak oldukları için
ortak koyduğu sermayeyi çekemez hükmü gereğince açılan davalar yasal olarak
düşürülmüştür. Dava açan hissedarlarımızın avukatlara ödemek zorunda
oldukları maktu ücret yasa ile holding üzerine bırakılmış ve davacıların
avukatlara ödeyeceği maddi yük ortadan kaldırılmıştır.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
Bera Holding Yönetim Kurulu
yazı ve yorumlarım ve grafiklerim ve analizlerim...yatırım tavsiyesi değildir ve yatırm kapsamı dışındadır..ve yatırım niteliğinde değildir.... yatırım yapmak istiyenler...ülkemizin ....yatırım kuruluşlarına ve yatırım uzmanlarına ve resmi kurumlarına baş vursunlar
Yer İmleri