Dev'ayna Masalları

[deva-i dert]

Endeks daha önceki mavi dikdörtgen bölgelerde olduğu gibi yataya mı saracak bir süreliğine yoksa sarı logartimik kanal içinde tırmanmaya devam mı edecek? Bilanço hareketleri mavi dörtgenin üst sınırını kırmaya yeterli olacak mı? Bu sorularıın üzerinde çalışmalı. Malum seçim yılındayız. Politik görüşümüzün ne olduğundan bağımsız seçim dönemlerinde borsanın nasıl hareket ettiğini ve benzer hareketlerin olası olup olmadığını iyice analiz etmemiz gerekiyor yatırımlarımızın nasıl etkilenebileceğini öngörebilmek adına.



Bu da endeksin biraz daha yakın plan görüntüsü..

[deva-i dert]

ROIC (Yatırılan Sermaye Getirisi) ile ilgili ilk paylaştığım formul ile son paylaştığım formulün teknik olarak benzer sonuçlar vermesi gerekiyor, ancak bazı analistlerin ya da mali analiz programlarının bazı bilanço kalemlerini hariç tutup bazılarını formulde tutması yahut ana kalemlerin altında bazı kalemleri çıkarması sonucu bu 2 değer uyuşmayabiliyor. Bunun formüle edilmesi konusunda uluslararası literatürde de mutabakat yok maalesef. Bu durumda ne yapmalı?

Şu soruyu kendimizi sormakta fayda var: Benim bu rasyoya niçin ihtiyacım var?

Bu rasyoyu elde etmenin salt rakamsal değerler elde etmek dışında bir faydası yok, bunu bir şeyi seçmek ya da değerlendirmek için kullanmayacaksak. Eğer onca şirket içerisinden yatırdığı sermayeyi en verimli değerlendiren ve bundan en fazla ekonomik değer / nakit akışı / faaliyet kârı üreten şirketleri seçmede kullanacak ve bunun beraberinde bu şirketlerin değerlemesini yapıp fiyatının makul olup olmadığına karar vereceksek bu formulün bize bir faydası olacaktır, aksi takdirde excel tablolarımızı süsleyen ekstra bir değerden farklı bir özelliği olmayacaktır.

Bunu filtreleme unsuru olarak kullanacaksak, bu durumda bizim piyasamızda yaygın olarak kullanılan formülü seçip buna göre filtreleme yapmakta fayda var, başka mali analiz programlarında farklı değerler görüp kafamız karışacaksa. Sonuçta her şirkete aynı formul uygulanacağı için sonuçta kaynaklarını daha verimli kullanıp daha anlamlı ekonomik artık değer üreten şirketlerin sıralaması değişmeyecektir.

Formulün basitçe kullanımı için bilançolarda kullanılan kalem isimlerini değiştirmeden aynı şekliyle kullanalım.

ROIC= (Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı / (Ortalama) Yatırılan Sermaye) X 100

Formulde kullanılan pay ve paydaların açılımını sade bir şekilde açıklayıp bunu bir şirket özelinde anlatacağım. Örnek için kullanacağım şirket YUNSA olacak:

Önce pay kısmından başlayalım:

Pay kısmında kullanacağım değer NOPAT şeklinde de adlandırılan Vergi Sonrası Net Faaliyet Kârıdır. Bunun için kullanacağımız formul şu:

Yıllıklandırılmış Net Faaliyet Kârı x (1-Kurumlar Vergisi Oranı)

2023 yılı için belirlenen Kurumlar Vergi Oranı % 20 olduğu için bu değeri 0,20 olarak alacağız.

YUNSA için kullanacağımız Net Faaliyet Kârı 296.261.549 TL
Bu değeri nasıl elde ettiğimizi anlatalım:

Öncelikle Net Faaliyet Kârı nedir onu anlatmakta fayda var:

Şirketlerin Gelir Tablosunda Brüt Kâr olarak verilen rakamsal değerden
Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderleri değerlerini düşerek Net Faaliyet Kârını buluyoruz.

Yani:

Net Faaliyet Kârı= Brüt Kâr - Genel Yönetim Giderleri - Pazarlama Giderleri - Araştırma ve Geliştirme Giderleri

Şimdi 2022 3Ç, 2022 2Ç, 2022 1Ç ve 2021 4Ç Gelir Tablolarından bu değerleri alıp formule uygulayacağız. Bu değerlerin çeyreksel değerler olması gerektiğini unutmayalım.

Her bir çeyrek için Brüt Kâr - Genel Yönetim Giderleri - Pazarlama Giderleri - Araştırma ve Geliştirme Giderleri formulünü uyguladığımızda

93.640.630 + 70.755.930 + 75.908.400 + 55.956.549 = 296.261.549 TL

değerini elde ediyoruz.

Bu değer YUNSA için 2022-3Ç dönemi için Yıllıklandırılmış Net Faaliyet Kârı
Bize gereken NOPAT yani Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı olduğu için

Yıllıklandırılmış Net Faaliyet Kârı x (1-Kurumlar Vergisi Oranı)
formulünü uygulayacağız şimdi.

296.261.549 x (1-0,20) = 237.009.239 TL olacak. (Kuruş kısmını yuvarladık)

Gelelim payda kısmına yani (Ortalama) Yatırılan Sermaye değerine.

Yatırılan Sermaye için aşağıda vereceğim formulü hem 2022-3Ç bilançosu hem de 2021-3Ç bilançosu için uygulayacak, sonra çıkan 2 değerin ortalamasını alacağız.

Formul şu:

Yatırılan Sermaye = Kısa Vadeli Borçlanmalar + Uzun Vadeli Borçlanmalar + Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar - Nakit ve Benzerleri

(Not: Kısa vadeli borçlanmalar tüm kısa vadeli yükümlülükleri kapsamamakta sadece kısa vade finansal borçları kapsamakta. Aynı şekilde uzun vadeli borçlanmalar tüm uzun vadeli yükümlülükleri kapsamamakta sadece uzun vadeli finansal borçları kapsamakta. Bu sebeple bilançolarda yer alan Kısa Vadeli Yükümlülükler ve Uzun Vadeli Yükümlülkler ana başlıklarının altında Kısa Vadeli Borçlanmalar ve Uzun Vadeli Borçlanmalar ara başlıklarında yazan değerleri baz alacağız.


Yatırılan Sermaye = Kısa Vadeli Borçlanmalar + Uzun Vadeli Borçlanmalar + Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar - Nakit ve Benzerleri

2022-3Ç için

Yatırılan Sermaye = 20.594.128 + 62.153.215 + 238.231.436 - 59.787.725
Yatırılan Sermaye = 261.191.054


2021-3Ç için

Yatırılan Sermaye = 129.439.908 + 40.296.594 + 73.169.475 - 66.639.074
Yatırılan Sermaye = 176.266.903,00

Şimdi bu 2 değerin ortalamasını alacağız:

Yatırılan Sermaye (Ortalama) = (261.191.054 + 176.266.903) / 2
Yatırılan Sermaye (Ortalama) = 218.728.979 (Kuruş kısmını yuvarladık)


Şimdi ROIC formülüne dönelim

ROIC= (Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı / (Ortalama) Yatırılan Sermaye) X 100
ROIC= (237.009.239 / 218.728.979) x 100
ROIC= 108,36

Yani YUNSA için Yatırılan Sermaye Getirisi yani ROIC son bir yılı baz aldığımızda % 108,36'dır.

[deva-i dert]

İçimizden her birimizin gün içi fiyat takip etmeye fırsatı olmayabilir. Ya da oldukça uzun vadeli alımlar yaptıkları için günübirlik fiyat hareketleri ile ilgili sürekli bir tasarrufu olmayabilir. Ancak bilançodan bilançoya ya da daha kısa süreli alım satım yapanlar için iz süren stop loss mantığı ile hisselerde kalmak, kuracağımız sistematik sat verince çıkmak al verince tekrar girmek şeklinde bir yöntem sabit bir şekilde beklemekten daha fazla kazanç sağlayabilir, bu sistem disiplinli bir şekilde uygulanabilirse.

İz süren stop loss mantığı fiyat hareketinin kendisi üzerinde en son fiyatın belli bir yüzdesi altına stop loss koyup, fiyat çıktıkça bu stop loss'u aynı yüzde kullanılacak şekilde yukarıya çekerek mümkün olduğu gibi, benzer mantık kurgularını indikatör kullanımı ya da heikin ashi kullanımı ile de yapmamız da mümkündür.

Bu bağlamda benim alternatif olarak kullandığım 3 indikatör var: Bunlar MOST, OTT ve Super Trend.

Yanlız burada önemli olan ne sıklıkla işlem yapmak istediğiniz, ya da başka bir deyişle ne kadar sıklıkla işlem yapmaya zamanınızın olduğudur.

Ben bu indikatörleri 1 saatlik periyotlarda takip ediyorum bunları iz süren stop loss mantığı için kullanmak istediğimde. Daha sıklıkla işlem yapmak isteyenler 15 dakikalık hatta 5 dakikalık periyotları da kullanabilirler. Ama en azından benim kadar sıklıkla işlem yapma imkanı olmayanlar ise 4 saatlik ya da 1 günlük periyotları baz alarak bu indikatörlerden yararlanabilirler. Periyotların büyümesi sinyal sayısını dolayısıyla işlem sayısını azaltacak, küçülmesi ise tam tersine sinyal sayısını dolayısıyla da işlem sayısını artıracaktır.

MOST ile OTT'nin kullanım mantığı aynıdır. Zaten bu 2 indikatörün geliştiricisi de Anıl Özekşi'dir. Burada bu hizmeti kendisine saklamayıp MATRIKS aracılığıyla kamu kullanımına açtığı kendisine, ayrıca aynı 2 indikatörü Tradingview'da kullanılabilir formatta kodlayıp derlediği için de Kıvanç Özbilgiç'e bir kere daha teşekkürlerimi sunmak istiyorum.

Kullanım mantığı aynı olduğu için MOST ve OTT örneklerini beraber gösterelim:

MOST


OTT


Olay aslında son derece basit. Örnekte EREGL hissesinin her hangi bir zaman dilimi rastgele seçilmiştir. Fiyat grafiğimizin periyodunu 1 saatlik periyot haline getirip, grafiğin üstüne ilk örnekte MOST, ikinci örnekte ise OTT indikatörünü açıyoruz. İndikatör değerlerini 2 ve 1 olarak değiştiriyoruz. Sonrasında pembe oklarla gösterilen bölgelerde olduğu gibi yeşil çizgi mavi çizgiyi yukarı kesince al, mavi çizgi yeşil çizgiyi aşağı kesince sat emri uyguluyoruz.

Uygulama oldukça basit, bunu uygulayabilmek ise büyük bir disiplin gerektirdiği içn biraz zor haliyle. Özellikle fiyat istemediğimiz tarafa dönmüşse sat emri vermek her babayiğidin harcı değil. Ancak bu bizi terse giden fiyatta zarardan koruyup, yukarı giden fiyatta da erken çıkmamıza mani olup daha fazla karda oturmamızı sağlıyor.

İndikatörün defosu yok mu? Defosuz insan yapımı bir şey yok elbette. Yatay seyreden bir trend de az aşağı az yukarı gidişlerde sık sık sinyal alıp gereksiz işlemler yapabilirsiniz. yahut piyasanın aniden çöktüğü ya da aniden şahlandığı bir zamanda sinyalleri almış olsanız da aksiyon almakta gecikebilirsiniz. Gerçi bu 2. kısmı indiaktör kusur değil. Onsuz da sonuçta aksiyon almakta gecikebiliyoruz.

Önemli olan kârda daha uzun süreli oturup, zarar minimize etmek. İz süren stop loss mantığı zaten bu değil midir?

MOST ile OTT benzer mantıklarla kurgulanmış olduğu için bir birlerine yakın mantıklarla çalışıyorlar. Ancak OTT sonradan geliştirildiği için MOST'un defolarının kısmen daha azaltıldığı bir indikatör uygulaması şeklinde düşünüp OTT kullanmayı tercih edebiliriz.


SuperTrend


SuperTrend de benzer mantıkla izsüren stop loss kullanımı yapabileceğimiz bir indikatör. MOST ve OTT'ye göre tek farkı 2 çizgi yerine tek bir çizgi olması ve bu çizginin fiyatı aşağı ya da yukarı kesmesi şeklinde kullanımı.

Burada da periyot olarak 1 saatlik periyot kullanımı sözkonusu. İndikatör değerlirinde de, defalarca simülasyon yaparak en verimlisinin kendimce bu olduğunu tespit ettiğim için, 5:2 değerlerini kullanıyorum.

Mantık gayet basit, fiyat mavi indikatör çizgisinin üstüne geçince al, altına düşünce sat.

Gördüğünüz üzere bu 3 indikatörden sadece birini kullanarak kendinizce bir iz süren stop loss sitemi kurabilirsiniz. Sistem basit, ancak disiplinli bir şekilde uygulanması oldukça zor.

Son olarak da bir sonraki yazımda Heikin Ashi kullanımı ile iz süren stop loss olayını göstereceğim. O hepsinden daha basit olanı aslında.

[deva-i dert]

Şimdi Heikin Ashi görüntü olarak normal mumlara benzese de resmediliş şekli belli formullere dayalıdır. Bu formullerin özeti aşağıdaki gibidir:

Mumun kapanışı şu şekilde hesaplanır:

Kapanış = ¼ (Açılış + En Yüksek + En Düşük + Kapanış)

Mumun açılışı şu şekilde belirlenir:

½ (Önceki çubuğun açılışı + Önceki çubuğun kapanışı)

Mumun en yükseği şu şekilde belirlenir:

En Yüksek = Maks [En Yüksek, Açılış, Kapanış]

Mumun en düşüğü şu şekilde belirlenir:

En Düşük = Min [En Düşük, Açılış, Kapanış]

Şimdi bu formulleri vermekle kimseye bir faydamızın olmadığının farkındayım. Kimse bir Heikin Ashi mumunun nasıl hesaplandığını oturup tespit etmeye çalışacak değildir. Fuzuli bir uğraş ve zaman kaybı bu aslında. Ama bu formullerden çıkarmamız gereken bir mantık var:

Nasıl hareketli ortalamalar fiyatlardaki fazla volatiliteyi düzeltip (buna gürültüyü azaltmak da diyorlar) genel trendin yönünü gösteriyorsa, ama bunu yaparken de gerçek fiyatı biraz geriden takip ediyorsa, Heikin Ashi'de de durum bundan farklı değildir. Heikin Ashi mumları formullerde görüldüğü üzere periyot içerisinde gerçekleşen normal mumlarda göreceğimiz açılış, kapanış, en yüksek ve en düşük değerlerin ortalaması ile kapandığı, açılışta da normal mumlarda göreceğimiz kapanış fiyatının ve açılış fiyatının ortalaması şeklinde açıldığı için gerçek mumlar farklı bir şekilde resmedilir ve bir nevi fiyatın aşağı mı yukarı mı olduğunu, yani trendin ne tarafa olduğunu ağırlıklı renk ile gözlerimizin önüne serer. Aynen hareketli ortalamalarda olduğu gibi normal fiyat hareketinden biraz daha yavaş hareket eder, ama aynen onlar gibi gürültüyü ortadan kaldırarark net bir trend gösterimi sunar.

Bu sebeple Heikin Ashi mumları trend dönüşümlerinde aksiyon almak için daha önce belirttiğim indikatörler kadar fayda sağlayacaktır. Bunun daha vasit kullanımı olmasının sebebi hiç bir indikatöre gerek duymadan sadece mum yeşile dönünce al, kırmızıya dönünce sat aksiyonu almak yeterlidir. (tabii hangi periyodu takip ediyorsak o periyodun bitmesini beklemekte fayda olabilir, yoksa erken karar vermiş olabilriz.) Burada saatlik heikin ashi mumları biraz sinyal sayısını artıracağı için (eğer scalping yapmıyorsanız) periyotları 2 saat, 4 saat, fazla sıklıkla işlem yapamayacaklar için 1 günlük periyotlar kullanılabilir.



burada Eregli grafiği Heikin Ashi mumları ile gösterilmiştir. kullanılan periyot 4 saatlik. Burada tek yapılacak şey mumlar yeşil seyrederken kırmızı muma döndüğünde pozisyondan çıkmak ve tekrar yeşil görene kadar pozisyona girmemek, yeşil görünce tekrar alım yapmak olacaktır. Grafikte gördüğünüz üzere net bir trend gösterimi mevcut diğer klasik mumların aksine.

[deva-i dert]

Aslında trend dönüşlerini de önceden kestirebilmek için alınabilecek sinyaller var Heikin Ashi'de son dönüş mumunu beklemek yerine (garantili çözüm olmasa da tetikte durmayı sağlayabilecek bir yöntem).

Yukarı yönlü trendlerin güçlülüğü burada yeşil mumların uzunluğu ve ve üste doğru yüksek iğnelerin bulunması ve alt kısmında iğne olmaması ile anlaşılır. Ne zaman yeşil mumların altında iğneler oluşmaya başlıyorsa fiyat hareketi sönüyor demektir.

Aşağı yönlü trendlerde de durum tam tersidir. Kırmızı mumların iriliği ve uzun iğnelerin aşağı yönlü olması ve mumun üst tarafında hiç iğne olmaması aşağı yönlü hareketin, yani satışların güçlü olduğunu gösterir. Ne zaman ki mumların boyu küçülmeye ve yukarı yönlü iğneler çıkmaya başlar bu satışların zayıfladığına ve dönüşün yakın olduğuna işarettir genelde.

Ayrıca normal mumlarda kararsızlık mumu olarak kabul edilen dojiler ise burada aslında genelde trendin bittiğine ve ters yöne dönüşe işarettir. Hatta geriden geldiği için dojiler net trend dönüşümü anlamı da içerir genelde.

[deva-i dert]

dün tüm gün değişik hisselerde yukarıdaki 4 alternatif için 1 saatlik periyotlarda simülasyon yaptım. En verimli sonuçlar alanı sırasıyla

Heikin Ashi
Super Trend
OTT
MOST

Heikin Ashi kullanım konusunda ön yargılı olunmaz ve disiplinle uygulanırsa hem görsellik açısından hem de başka hiç bir göstergeye ihtiyaç duymaksızın kolay ve verimli kullanım imkanı sağlıyor. Elbette çok sığ ve çok volatil tahtalarda asansör gibi baş döndürebilir bu yöntemler, ancak prta büyüklükte ve büyük olan tahtalar için bence disiplinli şekilde kullanılmasının herkese faydalı olacağını düşünüyorum.

[BaHtıÇıktı]

Bu grafikler mis gibi galatasaray kokuyor

[human01]

dün tüm gün değişik hisselerde yukarıdaki 4 alternatif için 1 saatlik periyotlarda simülasyon yaptım. En verimli sonuçlar alanı sırasıyla

Heikin Ashi
Super Trend
OTT
MOST

Heikin Ashi kullanım konusunda ön yargılı olunmaz ve disiplinle uygulanırsa hem görsellik açısından hem de başka hiç bir göstergeye ihtiyaç duymaksızın kolay ve verimli kullanım imkanı sağlıyor. Elbette çok sığ ve çok volatil tahtalarda asansör gibi baş döndürebilir bu yöntemler, ancak prta büyüklükte ve büyük olan tahtalar için bence disiplinli şekilde kullanılmasının herkese faydalı olacağını düşünüyorum.

Elinize sağlık.. çok verimli bir başlık...

Redmi Note 8 Pro cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi