Dev'ayna Masalları

[deva-i dert]

Ne diyordu Şair?

'Şehrin insanı, şehrin insanı, şehrin
Kaypak duyguların insanı, zarif ihanetlerin..'

[deva-i dert]

En çok beni gülümseten de 'Kârı Sermayesinden Büyük Olanlar' şeklinde liste yapanlar.. Be adam, adam hiç bedelsiz sermaye artırımı yapmadı ise, sermaye dediğin, ki bilançoda ödenmiş sermaye olarak yazılan kalem, 20 sene önceki değer de olabilir. 20 sene önceki sermaye değeri ile şimdi oluşan kârı karşılaştırıp, 'bakın bakın, bu şirket sermayesinin bilmem 50 katı kâr etmiş!' komikliğine düşmeyin yaw artık.. Sene 2024, gözünü seveyim..

[deva-i dert]

Serbest Nakit Akışı ile ilgili bir önceki yazımdaki eleştirilerim bizzat bu veriyi küçümsemek ya da kullanılmaz bir veri olduğunu iddia etmek değil. Her bir bir çarpanı oluşturan kalemlerin kendine göre artıları ve de eksileri mevcut.. Net Kârın ve FAVÖK'ün mutlak doğru bir karşılaştırma unsuru olmadığı ve bunların da defolarının olduğunu unutmamak lazım. Mesela sadece dönemsel bazı kazançlardan ötürü Net Kârın o döneme mahsus aşırı yüksek çıkabilmesi durumu Net Kâr baz alınarak hesaplanan F/K rasyosunu zaman zaman tartışılabilir kılabilir. Ya da çok fazla Duran Varlığı olan bir şirket ile çok az Duran Varlığı olan bir şirketin FAVÖK değerleri aynı mantıkla değerlendirilemez, zira birincisinin normalde Amortismanları yüksektir ve FAVÖK Amortisman maliyetleri düşülmeden hesaplandığı için bu durum bu 2 şirket arasında gerçekçi bir maliyet gideri karşılaştırmasına izin vermez. Bu nedenle bu 2 şirketin FD/FAVÖK ya da PD/FAVÖK değerlerini karşılaştırmamız anlamlı bir karşılaştırma doğurmaz.

Benzer rezerv durumlar Serbest Nakit Akışı için de geçerli. Serbest Nakit Akışı dediğimiz şey İşletme Faaliyetlerinden oluşan Net Nakit Girişlerinden Yatırım Faaliyetleri için kullanılan Net Nakit Çıkışının düşülmesi ile hesaplanır. (Free Cash Flow= Operating Cash Flow - CAPEX) Mesela bir şirket bir dönemde çok fazla yatırım yaparsa, yani Duran Varlık edinirse, Yatırım Faaliyetleri için kullanılan nakit çıkışı yüksek olacağından Serbest Nakit Akışı negatif değerlere ulaşabilir. Yahut belli bir dönemde şirketçe yapılan Satışlar Net Kâra dönüşmüş, ama herhangi bir sebeple yoğun bir şekilde bunlar nakit olarak tahsil edilemeyip Ticari Alacaklar kalemine yansıtılmışsa yine bu durum Serbest Nakit Akışında düşük ya da negatif değerler çıkaracaktır. (Tahsilat yapılamama durumu elbette negatif bir etken olarak savunulabilir, ancak dönem dönem her şirketin başına bu tip durumlar gelebileceği için buradan sürekli negatif senaryo üretmek anlamlı değildir.) Bu durumlarda da PD/SNA değeri negatif ya da çok yüksek değerlerde çıkabilir ve anlamlı mukayese şansı vermez. Buna ilaveten şirket daha önce büyük yatırımlar yaptığı için şu anda hiç yatırım çıkışı olmayabilir ve bu nedenle Serbest Nakit Akışı normal beklentilerden / ortalamalardan daha yüksek çıkabilir. Ya da daha önce yapılan satışlardan tahsile edilemeyen ve Ticari Alacaklar kalemine atılan yüklü miktarla diyelim bu dönemde birden tahsil edildi, hatta bi de yatırım için nakit çıkışı olmadığını farz edelim, bu sefer de Serbest Nakit Akışı çok yüksek çıkacak ve oluşan yıllıklandırılmış Net Kâr kaleminden çok yüksek bir değer oluşabilecek ve mesela F/K 15-20'li bir değerde iken PD/SNA 2 a da 3'lü bir değer gelip şirket çok ucuzmuş gibi bir yanılsamaya neden olabilecek..

Bunlara benzer her bir rasyo paydası ile ilgili pozitif ya da negatif bir yığın senaryo yazılabilir. Değerleri yüksek ya da düşük çıkaran özel ya da mevsimsel bir sebep olup olmayacağını incelemeden hemen mal bulmuş Mağribî gibi 'evrek, evreka!' diya naralar atmaya lüzum yoktur..

Umarım meramımı net ve açık bir şekilde anlatabilmişimdir.