Blog Comments

Yorum sayfasında maksimum karakter sayısı dolduğundan buradan devam ediyorum:Makroekonomi ve Küresel Piyasalar 1006

2 Haziran 2024 Pazar

Originally Posted by Ozan Erol

doğru tabii, amaç fiyat artış hızını ölçmek olduğu sürece bu varsayım doğru

lakin işin matematik bi yönü de var, çünkü enag tüketim sepeti direkt tüikle aynı, ito yada türk-iş kendi sepetlerini ölçüyorlar, onlar konu-dışı, ama enag birebir aynı sepeti ölçüyor

bi örnek üzerinden gidelim, herhangi bir mal diyelim araba, yılda 100 adet üretiliyor/satılıyor olsun, birim fiyatı 100 TL olsun.. 100*100 = 10.000 TL bi piyasa büyüklüğü var demektir.. ertesi yıl malın fiyatı 200 TL olsun, üretim/satış ise 125 adet olsun.. reel büyüme belli- yüzde 25 büyümüş.. piyasa ise 125*200 = 25.000 TL cari büyüklüğe ulaşmıştır, yani nominal olarak 10.000 TL piyasa yüzde 150 büyüyerek 25.000 TL olmuştur.. formülü tersinden yürütürsek, cari piyasa büyüklüğünü enflasyona bölersek reel büyümeye ulaşırız 25.000 / (1+1.00) = 12.500 TL reel piyasa büyüklüğü, geçen yıl 10.000 idi, yüzde 25 reel büyümeye ulaşırız- sağlama yapmış olduk.. fiyat artışı yani enflasyon yani deflatör hesaplamanın en kritik unsurudur, çünkü büyüme tarafını sayarak bulabiliyoruz, 100 araba üretilip satılırken, bu sene 125 araba- reel büyüme yüzde 25

birisi çıkıp diyor ki, fiyat artışlarını yani enflasyonu yani deflatörü yanlış hesaplıyorsunuz, ben hesapladım aslında fiyatlar yüzde 100 değil, yüzde 200 arttı.. yani hesap şu şekle dönüşüyor, 25.000 / (1+2.00) = 8.333, noldu reel büyüme ? eksi 17 oldu.. yani fiyatların yüzde 100 arttığı senaryoda yüzde 25 artı olan büyüme, enflasyonun yüzde 200 olduğu varsayımında yüzde 17 küçülmeye dönüşüyor.. oysa sayabiliyoruz, adet olarak, reel hacim olarak yüzde 25 büyümeyi ölçebiliyoruz..

enag hesapladığı enflasyonu doğru kabul edecek olduğumuzda 2023 yılında yüzde 4.5 büyüdüğü varsayılan türk ekonomisinin geçen sene yüzde 20 küçüldüğü sonucuna ulaşıyoruz.. doğru olabilir mi bu ?? yüzde 20 küçülmüş bir ekonomik ortam gibi miydi geçen sene türk ekonomisi ??

Önce bu başlığın takipçilerine (bilmeyenler için) enflasyon ve gsyih deflatörü hesaplamasındaki farklarla ilgili özet bir bilgilendirme yapalım:

Deflatör terimi "parasal terimlerle (nominal) ifade edilmiş olan bir iktisadi büyüklüğün
(örneğin ücretler, hammadde fiyatları, maliyetler...) değerinin gerçek değere (reel)
çevrilmesinde kullanılan fiyat endeksi" olarak tanımlanmaktadır.Deflatör, cari fiyatlarla ölçülen millî gelir verisinin barındırdığı enflasyondan arındırmak için kullanılır.
Reel millî gelir hesaplamasında kullanılan deflatör, bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin fiyatlarını içeren en geniş anlamdaki enflasyon oranını yansıtan karma bir veridir.

Millî gelir hesabında kullanılan fiyatlardaki artış seviyesi olan GSYH deflatörü ile TÜFE verisi arasında bazı temel farklar mevcut,bunlar nelerdir:

-TÜFE belirli bir mal ve hizmet sepeti üzerinden hesaplanırken(406 kalem mal ve hizmet fiyatı), GSYH deflatörü ekonomide üretilen tüm mal ve hizmetlerin fiyatları üzerinden ölçülür.

- TÜFE sadece tüketiciler tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarını yansıtırken, GSYH deflatörü, devlet ve firmalar tarafından satın alınanları da yansıtır.

-TÜFE ithal edilen mal ve hizmetleri de kapsarken, GSYH deflatörü (GSYH'nin tanımı gereği) sadece yurt içinde üretilen mal ve hizmetleri içerir.


Normalde GSYH deflatörü ile ,tüketici / üretici enflasyon verilerinin(GSYH deflatörü ile TÜFE-ÜFE enflasyonu ortalaması) uzun vadede paralel seyretmesi beklenir.Geçmiş uzun yıllar istatistiksel verilerinde, bu şekilde çok yüksek korelasyon vardır.Ancak son dönemde GSYH deflatörü ile TÜFE-ÜFE enflasyonu ortalaması arasındaki farkın giderek açıldığı görülüyor.

https://hizliresim.com/5metckl

(Grafik Haluk Bürümcekçi'den alınma)

Tartışmalar genel olarak enflasyon(TÜFE) verisi üzerinde yoğunlaşıyor,ÜFE ve GSYİH deflatörü verileri üzerinde eleştiriler az.Şimdi son rakamlara bakalım:

2024 Ocak-Mart döneminde deflatör %79.75 iken TÜFE % 66.81, Yİ-ÜFE 47.65'dir. Deflatör (TÜFE+ÜFE) ortalamasından 25 puan daha yüksektir.

ÜFE ve deflatör verilerini doğru kabul edersek;(TÜFE+47.65)/2=79.75 denkleminin eşitliğinin sağlanması için Mart sonu itibariyle TÜFE'nin yıllık %111.85 civarında olması gerekir ki,bu rakam ülkemizin 2 prestijli kurumu Koç Üniversitesi ve KONDA'nın tüketicler arasında yaptığı "yaşanmış enflasyon" ile ilgili saha araştırması ile de örtüşüyor.

Bu rakam uyuşmazlığının 2 farklı sebebi olabilir:

1.TÜİK'in ölçümleri dürüst değil.

2.TÜİK rakamlarla oynamıyor ,ama enflasyon sepeti yanlış olduğu için ölçüm de yanlış çıkıyor. Bu sonuca nereden varıyoruz.Çünkü ülke ekonomimizde hizmetlerin payı %58 ve GSYİH deflatöründe de ağırlığı bu şekilde ,halbuki TÜİK'in enflasyon sepetinde hizmetlerin ağırlığı sadece %28.9; enflasyondaki katılık ve yüksek oranlı fiyat artışları da ,özellikle hizmetler sektöründen kaynaklanıyor.

Yorum sayfasında maksimum karakter sayısı dolduğundan buradan devam ediyorum:Makroekonomi ve Küresel Piyasalar 1005


23 Mayıs 2024 Perşembe

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/conn...024/DUY2024-29


Makroihtiyati Çerçeve ve Likidite Adımlarına İlişkin Basın Duyurusu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası makro finansal istikrarın korunması, parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi ve likidite fazlasının sterilizasyonu amacıyla aşağıdaki adımların atılmasına karar vermiştir.

Türk lirası mevduat ve kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranları aşağıdaki şekilde artırılmış olup zorunlu karşılıklar 24 Mayıs 2024 tarihinde tesis edilecektir.

Önceki Oran

Yeni Oran

Kısa vadeli TL mevduat1 %8 %12
Uzun vadeli TL mevduat2 %0 %8
Kısa vadeli KKM3 %25 %33
Uzun vadeli KKM4 %10 %22
Zorunlu karşılık faiz ve komisyon uygulamalarında aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
KKM'nin TL'ye geçişine ilişkin hedef korunmuş, yenileme dahil toplam hedef* yüzde 75'e düşürülmüştür.
Tüzel kişi KKM ile gerçek ve tüzel kişi YUVAM hesapları bir sonraki hesaplama döneminden itibaren geçerli olacak şekilde toplam hedef hesaplamasından çıkarılmıştır.
Toplam hedefin sağlanması halinde KKM için tesis edilen zorunlu karşılıklara uygulanan faiz oranı politika faiz oranının %40'ına düşürülmüştür.
Yabancı para kredilere aylık yüzde 2 büyüme sınırı getirilmiş, sınırı aşan kredi tutarı kadar Türk lirası cinsinden zorunlu karşılığın bir yıl boyunca bloke olarak tesis edilmesine karar verilmiştir.
Zorunlu karşılık oranlarına ilişkin karar Resmî Gazete'de yayımlanacak olup, diğer kararlara ilişkin uygulama talimatları bankalara iletilecektir.


Kamuoyunun bilgisine sunulur.



(1) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dâhil) vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç)
(2) 6 aya kadar, 1 yıla kadar, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç)
(3) 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar
(4) 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar
* Yenileme ve TL'ye Geçiş Oranı

********************************

Originally Posted by çıtak

yazdıklarıma YANLIŞ deyecek olursanız

2002'de 90 milyar dolar olan devlet borcunun, şimdi 1,5 trilyon dolara nasıl çıktığını lütfen açıklarmısınız ?

NOT: 1,5 trilyon doları bu konuda bilgili, gerçekten ekonomiden anlayan bir forumdaş yazdı (rumuzunu hatırlamıyorum )

ben 1 trilyonu bulmuştur deye 1 yazıyordum...

dedi ''1,5 oldu o....''

-Devletin borcu resmi rakamlara göre:7.493 trilyon TL.

https://www.hmb.gov.tr/duyuru/30-nis...tim-borc-stoku


-Borcuna karşı ödeyeceği faiz ise;borcun bir bölümü tüfeye,dövize,altına endeksli değişken faizli olduğu için Hazinenin çeşitli varsayımlara göre faiz ödeme projeksiyonları oluyor.Aşağıda buna ait bir grafik var.

https://pbs.twimg.com/media/GOLQ6HjX...jpg&name=large

Ama muhtemelen daha yüksek faiz ödemesi yapılacağını, iyimser olduğunu söyleyebiliriz.

-Ayrıca Hazinenin Kamu-Özel-İşbirliği projelerine 152.8 milyar dolar ödeme garantisi bulunuyor.

https://www.karar.com/yazarlar/ugur-...lecegi-1592076

-Bir de varlık fonu var;2023 bilançosu henüz yayınlanmamış,2022 yılı bilançosunda 3.875 trilyon TL'lik kısa vadeli,824 milyar TL'lik uzun vadeli borç yükümlülüğü var.

1.5 trilyon dolarlık devlet borcu iddiası çok yüksek bir rakam,bendeki rakamlara uymuyor.Kendisine nereden bu rakamı bulduğunu sormalısınız.

**************************

https://www.bloomberght.com/hanehalk...kliyor-2353727

Hanehalkı Mayıs'ta yüzde 113 enflasyon bekliyor

Koç Üniversitesi ve Konda'nın düzenlediği Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA) sonuçlarına göre hanehalkı Mayıs ayı enflasyon beklentisi yüzde 113 olsdu. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 92'ye geriledi.


Raporun orjinali:

https://tebadata.com/wp-content/uplo...mayis-2024.pdf

*********************************
Merkez Bankası net döviz rezervleri

*BİN 29.05.2024 Çarşamba

Dış varlıklar 4,671,567,843
Dış yükümlülükler 939,673,564
Bankalar döviz mevduatı 2,265,802,106
Kamu döviz mevduatı 285,307,384
NET DÖVİZ REZERVİ(TL) 1,180,784,789
1USD 32.1874
NET DÖVİZ REZERVİ(USD) 36,684,690
Altın rezervi 45,988,193
Swap ile merkez bankasına 44,271,000
emanet gelen para

Swap hariç net rezerv(altın dahil) -7,586,310
Swap hariç net rezerv(altın hariç) -53,574,503


(+)45.988,193 milyar dolar altın varlık;(-)53.574,503 milyar dolar döviz yükümlülük=(-)7.586,310 milyar dolar merkez bankası net döviz rezervi

Yorum sayfasında maksimum karakter sayısı dolduğundan buradan devam ediyorum:Makroekonomi ve Küresel Piyasalar 1004

Originally Posted by deniz43

Vadesine bir yıl ya da daha az kalmış kısa vadeli dış borç stoku Şubat ayında 227.544 milyar dolarla yeni rekor seviyesine yükseldi.


1 yıl önce Şubat 2023 tarihinde bu rakam 196.3 milyar dolar imiş:

https://geoim.bloomberght.com/2023/0...58a3f055bd.jpg


https://tradingeconomics.com/turkey/government-debt

Merkezi yönetim borç stoku 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla 7.499,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
Borç stokunun 2.712,5 milyar TL tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsi, 4.787,3 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır

Originally Posted by deniz43

Nisan ayında cari açığımız 4.544 milyar dolar oldu.

Ocak:2.667
Şubat:3.644
Mart:4.544
Giderek artan bir cari açık trendi var.

Ama gerçekte cari açığımızın bunun çok üstünde olması kuvvetle muhtemel.Çünkü cari açığın düşük gözükmesi için altın ithaline getirilen kıstlamalar yurt içi ve yurt dışı piyasalarda altının kg fiyatında 5 bin doları aşan müthiş bir arbitaj fırsatı oluşunca,altın ülkeye kaçak yollardan sokulmaya başladı ve bu şekilde yurt dışına giden döviz çıkışını ödemeler dengesi tablolarında "net hata ve noksan" kalemine yansımış olarak görüyoruz"

https://www.ekonomim.com/ekonomi/alt...oogle_vignette

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi...andirdi/738352


Bu şekilde "net hata ve noksan" kaleminde müthiş bir artış var:

Ocak:-1.707 milyar dolar
Şubat:-4.853
Mart:-9.557

Net hata ve noksan kaleminin de ilavesiyle Mart ayında sistemden yurt dışına 10.281 milyar dolar çıkış olmuş ve bu çıkış merkez bankası rezervlerinden karşılanmış.Yılın ilk 3 ayında sistemden yurt dışına çıkan ve merkez bankasınca karşılanan rezerv kaybı tam 22.718 milyar dolar.



Not:Şubat rakamları revize edilmiş.

**********************

Originally Posted by deniz43

Vadesine bir yıl ya da daha az kalmış kısa vadeli dış borç stoku Şubat ayında 227.544 milyar dolarla yeni rekor seviyesine yükseldi.


1 yıl önce Şubat 2023 tarihinde bu rakam 196.3 milyar dolar imiş:

https://geoim.bloomberght.com/2023/0...58a3f055bd.jpg


https://tradingeconomics.com/turkey/government-debt

Merkezi yönetim borç stoku 31 Mart 2024 tarihi itibarıyla 7.499,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
Borç stokunun 2.712,5 milyar TL tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsi, 4.787,3 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır

Orijinal vadesine bakılmadan vadesine bir yıl ya da daha az kalmış kısa vadeli dış borç 232.033 milyar dolarla yeni rekora yükseldi.

https://geoim.bloomberght.com/2024/0...5021621632.jpg

*************************

https://www.paraanaliz.com/2024/duny...deniz-g-86854/

*****************************
https://www.ekonomim.com/ekonomi/han...-haberi-744345

Hane halklarının yurtdışı tahvil yatırımı tarihi zirvede
Yurtiçi yerleşiklerin yurtdışı finansal varlık yatırımlarında artış sürüyor. Merkez Bankası verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde yerli yatırımcının ağırlıkla hisse senedi ve tahvilden oluşan toplam yurtdışı varlıkları 3 milyar 573 milyon dolara ulaşarak tarihi bir seviyeye çıktı.

***********************************

Büyük avrupa bankalarının piyasa /defter değerleri

https://ycharts.com/companies/DB/price_to_book_value
https://ycharts.com/companies/BCS/price_to_book_value
https://ycharts.com/companies/HSBC/price_to_book_value
https://ycharts.com/companies/ING
https://ycharts.com/companies/BNPQF
https://ycharts.com/companies/SCGLF
https://ycharts.com/companies/UNCRY
https://ycharts.com/companies/ISNPY
https://ycharts.com/companies/SAN/price_to_book_value


Deutsche bank:0.42
Barclays:0.46
HSBC:0.88
Banco Santander:0.78
BNP Paribas:0.63
Societe Genarale:0.32
Unicredit:0.94
Intesa:0.99
ING:1.03


Bizim büyük bankalarımızın piyasa/defter değerleri ise:
İş bankası:0.50
Akbank:1.64
Yapı kredi:1.46
Garanti:1.39

Enflasyon muhasebesi uygulanmadığından sadece BBVA'nın konsolide bilançosunda Garanti bankasının enflasyon düzeltilmiş karını görüyoruz.vegerçek fiyat/kazanç oranını hesaplıyabiliyoruz.
Son 12 aylık kar:471 milyon euro=15.206 milyar TL
Fiyat/Kazanç oranı=354.060/15.206=23.28

**************************************

https://www.cnbc.com/2024/05/22/fed-...may-2024-.html

Federal Reserve minutes indicate worries over lack of progress on inflation

"Participants observed that while inflation had eased over the past year, in recent months there had been a lack of further progress toward the Committee's 2 percent objective," the summary stated.

The minutes also showed "various participants mentioned a willingness to tighten policy further should risks to inflation materialize in a way that such an action became appropriate."

The meeting followed a slew of readings that showed inflation was more stubborn than officials had expected to start 2024.