Sanat Mozaik

[Terraluna]

Rus muhalif Petrahevski Cevresi (The Petrashevsky Circle) 22 Aralik 1849’da idamdan kurtuldular.

(22 Aralik sabahinda meydana goturulen mahkumlar, bu grubun entelektuel Rus uyeleriydi. Arabalardan inen mahkumlar meydanda cakili kaziklarla karsilasti. Asker, haklarinda verilen olum kararini okudu yuksek sesle. Idam edilecekler arasinda Fyodor Mihaylovic Dostoyevski de vardi. Eserleriyle dunya edebiyatinda kendisinden sonra gelen hemen butun yazarlari derinden etkileyen unlu Rus yazari Dostoyevski.Davullar calindi. Ve ates emri beklerlerken birden bir asker af kararini okudu. Aslinda mahkeme 8 yil hapis karari vermis, Car bunu 4 yila indirmisti.Idam sahnesi ise onlari korkutmak icin duzenlenmisti.)

[Terraluna]

En buyuk bestecilerden Italyan Giacomo (Antonio Domenico Michele Secondo Maria) Puccini’nin dogum yildonumu (22 Aralik 1858)



https://www.youtube.com/watch?v=b7K3jHVk0xc

[Terraluna]

3 Pulitzer Odullu Amerikali sair Edwin Arlington Robinson’in dogum yildonumu (22 Aralik 1869)



Bulamam yolumu: hic yildiz yok
Busbutun ortunmus goklerde;
Ve yok havada fisiltisi
Yasayan bir sesin, fakat uzakta
Yitik, sahane muzigin olcu cizgisi gibi sadece
Duyarim onu, calinirdi alimli
Ve melek parmaklar ordugunde, ve fark etmeden,
Gullerin olmadigi celenklerdeki olu yapraklari.

Hayir, ne bir pirilti var ne de bir tini,
Karsilayan biri icin, korktugunda karsilayan,
Gecenin kara ve muthis kesmekesligini;
Cunku butun bunun icinden – ustunden, otesinden –
Bilirim yillarin uzaga gonderilmis haberini,
Hissederim isigin gelen gorkemini.

[Terraluna]

Ispanyol post-romantik, siir ve kisa oyku yazari Gustavo Adolfo Bécquer’in olum yildonumu (22 Aralik 1870)



Havadir ic cekisleri, havaya karisir.
Sudur gozyaslari, denize karisir.
Soyle, kadinim, ask unutuldugunda
Bilir misin, nereye karisir?

Sighs are air and go to the air.
Tears are water and go to the sea.
Tell me, woman: when love is forgotten,
Do you know where it goes?




Siir ne ki?- diyorsun, mavi
gozlerini gozlerime mihlarken.
Şiir ne mi? Soracak miydin sen de?
Siir... Sensin Ya!.

'What is Poetry?' You ask as you nail
Your blue pupil on mine.
And is it you who ask it to me?
Poetry is you!

[Terraluna]

Italyan futurist yazar ve sair Filippo Tommaso Marinetti’nin dogum yildonumu (22 Aralik 1876)



"Biz, siirlerimizde tehlike tutkusunu, enerji ve ataklik aliskanligini dile getirmek istiyoruz. Korkusuzluk, gozu peklik, baskaldiri, siirimizin baslica ogeleri olacaktir. Edebiyat simdiye dek dalgin hareketsizligi, kendinden gecisi ve uykuyu ovdu. Biz, saldirgan dinamizmi, hummali uykusuzlugu, kosuyu, olum perendesini, samari ve yumrugu yuceltecegiz.Dunyanin gorkemliligi yeni bir guzellikte zenginlesti: hiz guzelligi. Ates soluyan yilanlara benzer borularla donatilmis bir yaris otomobili, kukreyen bir yaris otomobili, Samothrake Nike heykelinden daha guzeldir."

[Terraluna]

Thomas Edison, kesfettigi fonografiyi ilk kez 22 Aralik 1877’de Scientific American Dergisine acikladi.

(Scientific American'in sahibi Alfred Beach'e gosterdi ve dergide hemen bir makale yazildi ve bu Edison’in cok hosuna gitti.)

[Terraluna]

George Eliot takma ismini kullanan Ingiliz yazar Mary Ann Evans Cross’un olum yil donumu (22 Aralik 1880)

"Hepimiz dunyayi ust benliklerimizi besleyecek bir meme olarak gormemize neden olan ahlaki bir aptallikla dogariz."



"We are all of us born in moral stupidity, taking the world as an udder to feed our supreme selves."�

[Terraluna]

Amerikali sair, cevirmen ve deneme yazari Kenneth Rexroth’un dogum yildonumu (22 Aralik 1905)

Mevsimler degisiyor, yillar geciyor
Kimsenin yardini, gozetimi olmadan.
Ay, hic aldirmadan, donuyor yorungesinde,
Dolunay, yarimay, gene dolunay.

Irmagin bagrina sokuluyor beyaz ay;
Hava acelya bahariyla uykulu;
Bir cam kozalagi dusuyor gecenin derinligine;
Yaktigimiz kamp atesi sonuyor daglarda.

Patlak yildizlar goz kirpiyor titrek dallarda;
Saydam gecede gol karanlik, dipsiz;
Kuzeyde goklere yukselen dagin tepesi
Ikiye bolunmus yigilan karlarla.

Kalbim ey uzlasma bilmeyen,
Kolayca bastan cikan kalbim,
Uzanmis yatiyoruz yildizlarin yansidigi suyun
kiyisinda
Ve her biri sonsuza dek surse dedigimiz anlar

Su gibi akip gidiyor yani basimizdan.



The seasons revolve and the years change
With no assistance or supervision.
The moon, without taking thought,
Moves in its cycle, full, crescent, and full.

The white moon enters the heart of the river;
The air is drugged with azalea blossoms;
Deep in the night a pine cone falls;
Our campfire dies out in the empty mountains.

The sharp stars flicker in the tremulous branches;
The lake is black, bottomless in the crystalline night;
High in the sky the Northern Crown
Is cut in half by the dim summit of a snow peak.

O heart, heart, so singularly
Intransigent and corruptible,
Here we lie entranced by the starlit water,
And moments that should each last forever

Slide unconsciously by us like water.