Türk Dilinden Haberler
|
|
|
TDK Selfie'ye Türkçe karşılık Arıyor...
Son günlerde özellikle gençler arasında bir akım haline gelen "selfie" karşılık olarak kuruma gelen tavsiyeler arasında "Sosyapoz", "Başyapıt""Bengil", "Beyani", "Cepimge", "Çekendi", "Çekerol", "Çekinti", "Çeklaçek", "Çektirim", "Çeksun", "Eday", "Ferdi", "Görsel Salım", "Seyfi" ve "Kendirme" gibi sözcükler bulunuyor...
DK Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaçalin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "selfie" sözcüğü için TDK'nın facebook sayfasından, telefon ve mail yoluyla vatandaşların kendilerine ulaştığını söyledi...
TDK, 'Selfie'nin Türkçe karşılığını buldu
Türk Dil Kurumu (TDK) Bilim Kurulu, "selfie"ye Türkçe karşılık olarak "özçekim" kelimesini seçti. Karar Kurulun bugünkü toplantısında alındı.
http://www.haberturk.com/kultur-sana...ienin-turkcesi
Özçekim...
Güzel ve mantıklı bir kelime.
Akılda rahatça kalıcı. Çağırdığında gelici.
Hayırlı olsun.
Bakalım benimsenecek mi?
Diline özen göstermek, yurduna, milli değerlerine, bayrağına, milletine sahip çıkmaktır.
Forumda hala "başlık" yerine "topik" ya da "topic" denmekte.
Bari bunu düzelterek başlayalım...
TDK: Bundan böyle prezervatif kaputtur!
Türk Dil Kurumu'nun (TDK) hazırladığı İlaç ve Eczacılık Terimleri Sözlüğü yine tartışma yaratacak gibi. Sözlükte, "deterjan-kirgiderir", "otopsi-ölü açımı", "mazoşist-özezer", "katarakt-akbasma", "prematüre-yarımca", "grip-paçavra hastalığı" ve "prezervatif-kaput" şeklinde isimlendirildi.
Türk Dil Kurumu tarafından oluşturulan çalışma grubu, eczacılık terimlerine bulduğu karşılıklarla ilk Türkçe eczacılık sözlüğünü hazırladı. Yaklaşık 12 yılda hazırlanan "İlaç ve Eczacılık Terimleri Sözlüğü'nde, eczacılık terimlerine bulunan ilginç karşılıkların yanı sıra halk diline yerleşen ancak bilimsel anlatımda yeri olmayan sözcüklere de yer verildi. Sözlükte, "deterjan-kirgiderir", "otopsi-ölü açımı", "mazoşist-özezer", "katarakt-akbasma", "prematüre-yarımca", "grip-paçavra hastalığı" ve "prezervatif-kaput" şeklinde isimlendirildi.
TDK Başkanı Mustafa Kaçalin, "İlaç ve Eczacılık Terimleri Sözlüğü'ne ilişkin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eczacılık terimlerine dil birliğini ve terimlerin daha anlaşılır olmalarını sağlamak amacıyla yeni karşılıklar bulunduğunu belirtti.
Çalışmanın, ilaç ve eczacılık terimlerine ilişkin kaynaklarda Türkçe karşılık bulunması konusunda görülen eksikliğin giderilmesine katkı sağlayacağına inandığını ifade eden Kaçalin, sözlüğün çalışma grubunda yer alan 11 öğretim üyesinin çabalarıyla hazırlandığını ve yaklaşık 12 yılda tamamlandığını söyledi.
12 BİN TERİM VAR
Kaçalin, sözlükte 12 bin terimin tanımları ve yönlendirmelerinin mevcut olduğuna işaret etti. Çalışmada birçok yabancı terime Türk dilinin kurallarına uyan yeni karışılıklar türetilirken, terimlerin Türkçe karşılıklarının kullanılmasına öncelik tanındığını anlatan Kaçalin, ancak kavram karışıklığına engel olmak için dile yerleşmiş, kökeni yabancı olan terimlere de yer verildiğini belirtti.
Kaçalin, sözlüğün hazırlanış tekniği, düzenlenişi ve bütün eczacılık bilim alanlarını içermesi nedeniyle alanında "ilk ve tek çalışma" olduğunu kaydetti.
SÖZLÜKTEKİ İLGİNÇ TANIMLAR
İlaç ve eczacılıkla ilgili terimlere pek çok yeni Türkçe karşılığın bulunduğu çalışmada, günlük yaşamda sıkça kullanan kelimelere bulunan ilginç karşılıklar dikkat çekiyor.
"By-pass"ın "köprüleme-aşırtma", "check-up"ın "tambakı", dedektörün "ararbulur", dezenfeksiyonun "bulaş savma" olarak isimlendirildiği sözlükte, "efervesan-suda eriyen tablet" yerine "fışırdayan", "endoskop" yerine "içgöreç" gibi karşılıklar kullanılıyor.
Sözlükte, bazı tıp terimleri için belirlenen yeni karşılıkar ise şöyle:
"-Biseksüel: Erdişi, Anksiyete: Kaygı, Aerosol: Püskürtü, Andropoz: Yaş Dönümü, Antidot: Ağugideren, Antienflamatuvar: Yangıgiderir, Atrofi: Körelme, Dejenerasyon: Yozlaşma, Depresyon: Çökkünlük, Deterjan: Kirgideren, Deodorant: Kokugideren, Diyaforetik: Terletici, Endoskop: İçgöreç, Fistül: Akarca, Filobotomi: Hacamat, Greft: Yama, Parfümeri: Itriyat, Migren: Yarım Baş Ağrısı, Nüks: Depreşme, Refleks: Tepke, Sendrom: Belirge, Halusinasyon: Varsanım, Uğunma: Katılma Nöbeti, Akut : İvegen, Kronik: Süregen, Benign: İyicil, Malign: Kötücül, Pürülan: İrinli, Radyoaktif: Işınetkin, Nazal: Burundan, Ürtiker: Dobaz, Makyöz: Düzgüncü-Yüzyapan, Grip: Paçavra Hastalığı, Ülser: Karha, Kürtaj : Kazıma, Dışkı: Kazurat, Epilasyon: Kılsızlaştırma, Traş Bıçağı: Kılkeser, Prospektüs: Tanıtmalık, Mazoşist: Özezer, Kabızlık: Peklik, Diş taşı: Kefeki, Prezervatif: Kaput, Korse: Sargaç, Diyare: Sürgün-Amel, Anestezi: Uyuşturum, Enjeksiyon: Şırıngalama, Radyasyon: Işıma, Prematüre: Yarımca, Agresif: Yayılgan, Astım: Yelpik, Epilepsi: Tutarık, Lokal Anestezi: Yerel Duyum Yitimi"
http://www.radikal.com.tr/turkiye/td...puttur-1204847
yerleşmiş kelimelere karşılık bulma hatasını tdk hep yapıyor. ikinci hata ise türkçenin yapısına aykırı kelime türetimleri...
yabancı kelime fazla yerleşmeden karşılık bulmak gerekir. aksi takdirde yabancı kelime artık yerlileşiyor. önerilen kelime ise yabancı kalıp sırıtıyor.
hatalı türetim derken de bulunan kelimenin kavramın içeriğini karşılaması, anlatması gerektiği düşüncesiyle yaklaşılıyor. aerosol: püskürtü gibi. oysa başka pek çok püskürtülen nesne var.
bir de kökün sonuna getirilen eklerin, dilimizdeki görevlerine uymayan görevler verilerek getirilmesi. oysa dilimiz çok düzenli, mantıklı ve kurallı bir dildi. ama eklerin işlevlerini bilmeyen dilciler, her kökün sonuna diledikleri eki getirip kelime türettiler. bu da dilimizin kurallılığına zarar verdi.
bir kelime halen yabancıyken ona karşılık bulunur; içeri girip yerlileştikten sonra ona karşılık bulmaya çalışmak dilde ırkçılıktır.
Kendi dilini diğer dillerin sızmalarına karşı özenle koruma, bu konuda gösterilen titizlik, ırkçılık değil ulusçuluktur.
Ulus olmanın şartlarından en önemlisidir.
Aynı dile sahip olmamıza karşın, Azerilerin artık yerleşmiş yabancı kelimelere gösterdikleri vurdum duymazlık bence son derece hatalı bir yaklaşım.
"ABD prezidantı" gibi kulağı tırmalayan bir çok kelime Azerileri rahatsız etmiyor anlaşılan.
"Enternasyonal" yerine "uluslararası" demenin yanlışı ne?
Yerleşti diye bir yabancı kelimeye ses çıkarmamak niye?
hem yerleşmiş, hem de yabancı olmaz. yerleşmiş demek yerlileşmiş demek.
"enternasyonal" yerine "uluslararası" diyebiliriz. bunda sorun yok.
ama azerilerde "prezidant" da yerleşmiş ki kullanıyorlar. o halde sorun olmamalı.
biz de "cumhurbaşkanı" diyoruz ki bundan da rahatsız olmuyoruz.
demek istediğim, başından önlem alınıp türkçe karşılık bulunması gerektiği; artık yerleştikten sonra karşılık bulmak anlamsız. çünki insanlar yerleşmiş olanı anlıyorlar ama önerileni anlamıyorlar. ayrıca önerilen de hatalı önerilmiş oluyor. örnek: "selfie" karşılığı olarak önerilen "özçekim".
özçekim ama neyi çekiyorsun? çekyatı da çekiyor olabilirsin.
Ben özellikle yazınızdaki "ırkçılık" ifadesine takılmıştım.
Fazlası benim uzmanlık alanım değil.
Ben de "rahat" yazarım.
Dağarcığımda yerleşmiş neyse onu.
Ruh dünyamı ve aklımdakini ifede edecek en uygun kelime ne ise onu, öyle Osmanlıca, Arapça, Farsça falan dinlemeden kullanırım.
Ancak Türkçemizi kirletecek, yıpratacak, gözden düşürecek her yaklaşımın da karşısında yerimi alırım.
Çünkü ben Türk'üm, "ses bayrağım"Türkçe konuşur ve yazarım...
O biterse ben ve tüm iddiam da biter.
İyi günler.
Gönderi Kuralları
