Dowes

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Sn jondowes,

Önceki yazılarınızda londra USDTL swap piyasasındaki faizlerin düşmesinin TL'yi zayıflatıcı etki edeceğini tartışmıştık.

Ancak şu anda başka bir durum söz konusu londradaki swap faizleri ciddi anlamda yükselmiş durumda. Ama bu dolar kurunu baskılama etkisi göstermiyor?

Acaba gösteriyor da ona rağmen gelinen nokta bu mu yoksa orada başka bir mekanizma mi devreye giriyor.

---

Bir yabancı yatırımcı TL'den çıkmaya karar verdiyse çıkar. Bunun nedeni siyasi ve makro kökenli ise; para piyasası hareketlerinin etkilemesi oldukça güçtür. Faizin %2 bile yükselmesi 1 yılda %2 fark ederken; dolar kurunun 1 günde %2 çok rahat gidebildiği bir ortamda faiz önemsizleşir. "Faiz için kalmayacak olanlar çıkıyor; çıkışları bitmeden de faizin artması veya düşmesi fark yaratmaz" diye düşünebilirsiniz. Ha böyle durumlarda elbette tüm varlık sınıfları da etkileniyor ve tahvil de satış yiyor. Bu nedenle bazen "faiz yükseliyor belki yakında aynı yabancılar geri gelir" algısına düşebiliyoruz ülke olarak. Ancak kalıcı çıkışların etkisini uzun vadede görebiliyoruz, döviz sepeti belli aralıklarla yukarı atıyor ve alt aralık tarihin tozlu sayfalarında kalıyor, eskisi gibi geri gelinmiyor.

Tersten bakarsak; sırf faiz için "yeni" gelecek yabancıların hem o çıkışlara sebep veren olayların bittiğini düşünmesi, hem de faizi "eskiye kıyasla" cazip bulması gerekir. Eskiden olsa "3 puan reel faiz verelim gelirler" derdim ama yukarıda yazdığım gibi 1 yıl bekleyip de 2-3 puan ekstra getiri için kimse siyasi riskleri kabul eder hale gelmez. Kur düşecekse de, kısa vadeli spekülatörlerin hırsı sayesinde düşer ve kolayca tabanını bulur.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Bir yabancı yatırımcı TL'den çıkmaya karar verdiyse çıkar. Bunun nedeni siyasi ve makro kökenli ise; para piyasası hareketlerinin etkilemesi oldukça güçtür. Faizin %2 bile yükselmesi 1 yılda %2 fark ederken; dolar kurunun 1 günde %2 çok rahat gidebildiği bir ortamda faiz önemsizleşir. "Faiz için kalmayacak olanlar çıkıyor; çıkışları bitmeden de faizin artması veya düşmesi fark yaratmaz" diye düşünebilirsiniz. Ha böyle durumlarda elbette tüm varlık sınıfları da etkileniyor ve tahvil de satış yiyor. Bu nedenle bazen "faiz yükseliyor belki yakında aynı yabancılar geri gelir" algısına düşebiliyoruz ülke olarak. Ancak kalıcı çıkışların etkisini uzun vadede görebiliyoruz, döviz sepeti belli aralıklarla yukarı atıyor ve alt aralık tarihin tozlu sayfalarında kalıyor, eskisi gibi geri gelinmiyor.

Tersten bakarsak; sırf faiz için "yeni" gelecek yabancıların hem o çıkışlara sebep veren olayların bittiğini düşünmesi, hem de faizi "eskiye kıyasla" cazip bulması gerekir. Eskiden olsa "3 puan reel faiz verelim gelirler" derdim ama yukarıda yazdığım gibi 1 yıl bekleyip de 2-3 puan ekstra getiri için kimse siyasi riskleri kabul eder hale gelmez. Kur düşecekse de, kısa vadeli spekülatörlerin hırsı sayesinde düşer ve kolayca tabanını bulur.

---

Anlatımınızdan anladığım swap piyasasının da sönümleyemeyeceği daha büyük bir çıkış hareketi var. Sizce bu hareketin ne kadarı yurt içi ne kadarı yurt dışı gelişmelerden kaynaklanıyordur? Kabaca oranlayabilir miyiz?

Sizce tcmb tedbirli olarak faiz arttırsaydı bu büyük çıkışın ne kadarını vazgeçirebilirdi?. Bu çıkış tamamen faizden bağımsız diğer siyasi ve politik nedenlere bağlı diyebilir miyiz?. Burada da çok kabaca bir oran öngörebilir miyiz?

Sonuç olarak eğer çıkan grup faize daha az duyarlı grup ise içeride kalan diğer yabancı grupların faize daha duyarlı olduğunu varsayarak içeride kalan yabancı yatırımcı gruplarını, çıkan ve faize daha az duyarlı grup olmadan eskisine göre daha yüksek bir faiz ile ikna etmemiz zorunluluğu doğabilir mi?

Eş zamanlı olan olayların etkisini bilmek mümkün değil, çıkış yapanların kafasının içini bilmek lazım. Ancak geçmişte FED'in şahin hareketlerinde TL'nin o kadar da hızlı çakılmadığını hatırlarsak; ağırlığın yurtiçi piyasalardan olduğunu düşünebiliriz. Buna gösterge olarak da, Ruble ve ZAR gibi ekürilerin %1 bile değer kaybetmemesini örnek verebiliriz.

TCMB düşük faiz politikasını ne kadar önce bıraksaydı, o kadar fazla "sıcak para" içeride kalır ve o kadar da daha düşük bir döviz sepeti hakkında konuşuyor olurduk. Elbette bu çıkış zamanlarında kur yükselmeyecek anlamı taşımaz. Faizin gücü ve etkisi hep "diğer şartlar sabitken" etki eder.

İçeride kalanlara "faize duyarsız" grup demek doğru değil pek. "Siyasi gelişmeleri öyle algılamayan" demek lazım. Çünkü burada kazandıkları ana getiri unsuru faiz değil; sermaye geliri. Bir şirkete/fabrikaya ortak olanların, veya elinde TL cinsi kağıt tutanların kazancı en kısa sürede olan sermaye hareketleridir. Faiz bunu tatlandırır; sonucu tek başına belirlemez. 3.95'den dolar satıp TL'ye geçen biri 1 ay sonra dolarını 3.80'den geri alırsa %4 getiri sağlar. Faiz de bunu kabaca 1 puan destekler ve toplamı 5'e getirir.

Yorumlarınız için teşekkürler. Çıkan yabancı yatırımcı yurt içi gelişmelere göre bu hareketini gerçekleştirdi ise bu sorunun çözümünün diğer olasılıklara göre daha zor olduğunu düşünüyorum.

Tcmb'nin ppk toplantısı da şaka gibi 25 Nisan'da. Belki de 25 Nisan'a kadar piyasanın kendilerine bir zaman tanıyacağını düşünerek bilinçli olarak ötelediler. Ne koparsak ne kadar sürüncemede bıraksak kardır mantığı ile.

Umarım geçen seferki gibi tansiyon birikmez ve tcmb'nin gecikmeli politikaları nedeniyle kademeli iki adet 100 baz puan faiz artışı ile halledilecek iş 400 baz puan ve ötesi artışı gerektirmez.

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Sn jondowes,

Önceki yazılarınızda londra USDTL swap piyasasındaki faizlerin düşmesinin TL'yi zayıflatıcı etki edeceğini tartışmıştık.

Ancak şu anda başka bir durum söz konusu londradaki swap faizleri ciddi anlamda yükselmiş durumda. Ama bu dolar kurunu baskılama etkisi göstermiyor?

Acaba gösteriyor da ona rağmen gelinen nokta bu mu yoksa orada başka bir mekanizma mi devreye giriyor.

---

Hocam, londra TL swap faizlerini siz nereden takip ediyorsunuz ?

Alıntı:

---

Originally Posted by inti

Hocam, londra TL swap faizlerini siz nereden takip ediyorsunuz ?

---

Bu sefer bloomberght izlerken öğrendim. %14.50 seviyelerine çıktığını söylediler. Ancak burada sanırım sn jondowes geçmişte referans teşkil edebilecek bir link paylaşmıştı. Genelde Bloomberght'de piyasa raporu bölümünde terminalden paylaşıyorlar.

Eğer bir link var ise tekrar kaydetmekte fayda var.

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Bu sefer bloomberght izlerken öğrendim. %14.50 seviyelerine çıktığını söylediler. Ancak burada sanırım sn jondowes geçmişte referans teşkil edebilecek bir link paylaşmıştı. Genelde Bloomberght'de piyasa raporu bölümünde terminalden paylaşıyorlar.

Eğer bir link var ise tekrar kaydetmekte fayda var.

---

Şurası: https://www.investing.com/currencies...-forward-rates

Ancak swap faizi değil swap point değerleri mevcut. Yani ufak bir hesap gerekiyor. En basiti 1 yıl vade olduğu için test edelim:

1 yıllık ASK değeri 4650 pip civarında. Bunu spot kura bölüyoruz:

4650 / 3,95 = 1177

Bu, yine pip cinsinden faiz farkı. Bunu yüzdeliğe çevirmek için 100 'e bölüp 1 yıllık USD Liboru ekliyoruz:

11,77 + 2,59 = 14,36 = 1 yıllık FX swap'ta TL faizi

Faizin hemen görülebilecek bir linki olsa daha iyi olurdu ama hem bedava hem de oldukça güncel bir siteye denk gelmedim. BloombergHT'de ara sıra belirtiyorlar ancak orada denk gelirseniz bilirsiniz.

Sn jondowes link için teşekkürler.

investing.com dan bir yorum:

1500 pips in three days, this pair is crazy...

https://c1.staticflickr.com/1/809/26...e3e4564e_o.png

Interest Rate Statistics

Daily Treasury Yield Curve Rates
https://www.treasury.gov/resource-ce...s/default.aspx

Selamlar bir şey soracağım .hani diyorlar ya her ay 6 milyar dolar lazım ..ithalatımiz ihracatimizdan fazla...peki dövizi tirmandiran ithalatimizin fazla olmasımi yoksa özel sektörün döviz borcumu ...yoksa ikiside birbirine mi bağlı ...yani özel sektör neden borçlu oluyor. Borçla iş yapmasın o zaman ..bir mal uretulmeyecekse üretilmesin
Densin ki kardeşim biz bu kadarlık ihracat yaptık öncelikli hayatı şeyleri ithal edeceğiz .yani bu işlerde ayağına yorganına göre uzat olmuyor mu ... syg ..

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

Misal blender kahve makinesi ve .ne kadar yer tutuyor bunların üretimi için gerekli motor vs..bir şey ithal etmeyin ...elle çırpsin belli bir zaman.insanlar...gibi gibi

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

Mesela ben 10 bin lira kazanıyorum 8 000 masraf var o ay eve 3.000 liralık bir şey alamam bu kadar basit 2000 verip 1.000 TL borçlanarak ta almam ...bunu diyemiyor mu devlet syg.

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

Amerikan ekonomisinin temeli yok, balon patlamaya mahkum.
Facebook 400-500 milyar dolar nasıl piyasa değeri oluyor. Bütün geliri reklam geliri. Reklam sektörü bu büyüklüklere ulaşmaması lazım.
Dropbox snapchat, twitter falan filan onlarca milyar dolar olması ne saçma.
Ne iş yaptı da ne kazanıyor. Tamamen balon.
Ve patlayacak.
Bunun yanında Amerika demir eritmesini bile unutmuş, yok. Us steel gibi bir dev fabrikasını kapatmış. Dışardan alıyor. Yahu demir üretemeyen ülke dev ülke nasıl olur.
Otomobil fabrikalarını kapatmış.
Dışardan alıyor. Yahu otomobil sanayiini niye öldürdün.
Bunun yanında marketleri bile balon.
1 tek portakal 1 dolarmış.
Türkiyede1 kilo alırsın o paraya 20 tane var.
ABD'de Boeing dışında hiçbir ciddi sanayi kalmamış.
Batmaya mahkum. Herkes yiyici olmuş, üretici yok.

SM-T350 cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

Alıntı:

---

Originally Posted by ahsen2

Amerikan ekonomisinin temeli yok, balon patlamaya mahkum.
Facebook 400-500 milyar dolar nasıl piyasa değeri oluyor. Bütün geliri reklam geliri. Reklam sektörü bu büyüklüklere ulaşmaması lazım.
Dropbox snapchat, twitter falan filan onlarca milyar dolar olması ne saçma.
Ne iş yaptı da ne kazanıyor. Tamamen balon.
Ve patlayacak.
Bunun yanında Amerika demir eritmesini bile unutmuş, yok. Us steel gibi bir dev fabrikasını kapatmış. Dışardan alıyor. Yahu demir üretemeyen ülke dev ülke nasıl olur.
Otomobil fabrikalarını kapatmış.
Dışardan alıyor. Yahu otomobil sanayiini niye öldürdün.
Bunun yanında marketleri bile balon.
1 tek portakal 1 dolarmış.
Türkiyede1 kilo alırsın o paraya 20 tane var.
ABD'de Boeing dışında hiçbir ciddi sanayi kalmamış.
Batmaya mahkum. Herkes yiyici olmuş, üretici yok.

SM-T350 cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

---

Sayın hocam
Dediğiniz eleştirileri amerikadaki keynesyen gruplar ortaya koyuyor.
Bu sürecin özü de;
ABD; Çin'in ucuz mallarını alıyor. (hatta abd firmaları çinde üretiyor),
Çin kazandığı dolarları ABD Tahvillerine yatırıyor.
2001 de, Çin resmen WTO'ya üye olduğundan beri sistem böyle gitmiş.
Alan memnun satan mennun mu ?
Dediğiniz gibi abd sanayisi ve emekçileri büyük darbe yemiş durumda.
Trump ekibi biraz da bu sınıfların desteğini alarak geldi.

Benim şahsi görüşüm, dolar var olduğu sürece ABD ekonomisini her türlü yolunu bulur.

Alıntı:

---

Originally Posted by r.lucas

Selamlar bir şey soracağım .hani diyorlar ya her ay 6 milyar dolar lazım ..ithalatımiz ihracatimizdan fazla...peki dövizi tirmandiran ithalatimizin fazla olmasımi yoksa özel sektörün döviz borcumu ...yoksa ikiside birbirine mi bağlı ...yani özel sektör neden borçlu oluyor. Borçla iş yapmasın o zaman ..bir mal uretulmeyecekse üretilmesin
Densin ki kardeşim biz bu kadarlık ihracat yaptık öncelikli hayatı şeyleri ithal edeceğiz .yani bu işlerde ayağına yorganına göre uzat olmuyor mu ... syg ..

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

---

Sayın hocam
dediğiniz durum "ithal ikameci " bir ekonomi politikasına denk geliyor.
Merkez ülkelere bu kadar bağlı bir ülkenin (herşeyi ithal etmemiz ve ihracat ettiğimiz ürünlerin içindeki ithal ara malı oranının çok yüksek olması) dediğiniz şeyleri bir anda yapması zor gibi gözüküyor.

İttihat ve terakki ekibi (sadece ekonomi) olsa belki yapardı :)

Alıntı:

---

Originally Posted by r.lucas

Selamlar bir şey soracağım .hani diyorlar ya her ay 6 milyar dolar lazım ..ithalatımiz ihracatimizdan fazla...peki dövizi tirmandiran ithalatimizin fazla olmasımi yoksa özel sektörün döviz borcumu ...yoksa ikiside birbirine mi bağlı ...yani özel sektör neden borçlu oluyor. Borçla iş yapmasın o zaman ..bir mal uretulmeyecekse üretilmesin
Densin ki kardeşim biz bu kadarlık ihracat yaptık öncelikli hayatı şeyleri ithal edeceğiz .yani bu işlerde ayağına yorganına göre uzat olmuyor mu ... syg ..

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

---

İlk bakacağınız yer dış ticaret dengesi. Yani cari açık. Biz açık verdiğimiz için "dış borç" ihtiyacı baki. Ekonominin tamamını tek bir şirket gibi düşünüp de "önce acil ihtiyaçlar alınsın, tam cari açık verecekken durulsun" diyemezsiniz. Bir BMW bayii mesela: 180'e alıp 200'e satabiliyorsa; bundan para kazanıyorsa... o malın o fiyata talibi varsa... neden dursun ki? serbest piyasada bu talep karşılanıyor. Ancak ülkenin dış borcu da bununla beraber artıyor. Eğer tek amacınız cari açığı kapatmaksa; bunun pratikte 2 tip çözümü olur:

1. dövizi yükseltmek (veya yükselmesine izin vermek)
2. ithal malların talebini kısacak maliye politikaları uygulamak (araçlara ötv, benzin zamları)

[direkt olarak malların ithalatına kısıt koyamazsınız. çünkü üyesi olduğunuz gümrük birliği ve WTO anlaşmaları buna engel. Kuzey Kore veya Iran gibi "herkesten ve her şeyden büyük oranda kopuk" olmayı hedefliyorsanız, anlaşmaları bozup her tür ithalat kısıtı da koyabilirsiniz]

Gelelim 2. konuya: reel sektörün döviz borcu. Yukarıdaki maddeyle kısmen bağlantılı ama kök neden bu değil. Cari açık hiç olmasaydı, tam ithalat kadar ihracat yapsaydık da bizim şirketler döviz borçlusu olacaklardı. Bunun nedeni de yine 2 kalem:

1. Daha ucuza borçlanmak. TL ile dövizin faiz farkı kabaca 12 puan. Yani bir şirket dövizle borçlanıp da, o yıl döviz %12 artmadığı sürece hep daha düşük faiz ödemiş oluyor. Bu özellikle TL'nin fazla değerli olduğu 2002-2008 arasından gelme bir alışkanlık. 2008'den sonra bile %12 artmadığı ara yıllar oldu. Ancak en az enflasyon kadar devalüasyon görmeye devam edersek şirketler de ister istemez bu alışkanlığı bırakırlar. Ama kısmen. çünkü'sü sonraki maddede:
2. Uzun vadeli TL kredisi diye bir şey yok. Yatırım finansmanı kavramı, minimum 3 senelik, genel olarak ise 5-7 senelik kredi bulmayla başlar. Dünya reel sektörü bu şekilde çalışır. Ama TL cinsi en uzun kredi 2 yıllık. Çünkü TL sahibi tasarruf sahipleri bırakın 2 yılı, paralarını 2 ay bile zar zor bağlıyorlar. Bankaların da gücü kredi verirken ancak 1-2 yıla kadar yetiyor. Uzun vadeli yatırım finansı sağlayacak firma ne yapıyor? Piyasadaki tek uzun vadeli kredi tipi olan döviz kredisiyle borçlanıyor. Siz bir köprü veya otel yapacaksanız, 3 aylık krediyle bunu yapamazsınız. "Vadesi gelince bakarız" diye bir şey de olmaz (aşırı amatör değilseniz). Yatırım, uzun vadeli krediyle yapılır. En azından modern kapitalizm böyle çalışır. TL kaynaklarında vade uzamadığı sürece de yatırım hep dövizle yapılacak.

Bu 2 maddeyi birleştirince de döviz kuru hareketinin sermayeye zarar vermesine geliyoruz. Bundan kaçış kısıtlı. Sırf faizi düşük diye döviz borçlanan, bir kez eli yanınca gelecek sefere tekrar düşünür. Ancak yatırım finansmanı arayanın gidecek başka bir yeri yok. Gelecek 5 yılda kur hareketlerini muhafazakar bir şekilde tahmin edip, gerçekten pozitif getirili bir proje yapıp yapamayacağını analiz etmeli. Bu da ancak turizm veya dövize endeksli fiyatı olan sektörlerde (enerji, köprü) daha anlamlı olur. Yap-satçıların döviz borçlanması ciddi risk içerir.

Sonuca gelecek olursak bu yapısal durumu çözecek olan reel sektörün kendisi değil. İhracatı arttırmak zor olduğu için artmıyor. Kolay para kazanılacak bir sektör olsa, ihracat da daha hızlı artar. Talep olmasa, ithalat da artmaz. Arttığına göre halen talep ve alım gücü var. Bütün bunlara yönü sadece devletin politikaları verebilir. Ne bireyler ne de şirketler "haydi hayrına ithalatı azaltıp, ihracatı arttıralım" demez. Sistem böyle kurulu değil çünkü.

Türkiye Ekonomisi ve Dış Bağımlılık Prof. Dr. Korkut Boratav

https://www.youtube.com/watch?time_c...&v=adhpnG7x_M0

Hocaların hocası Boratav hoca, 24 Mart 2018 günü kaydıdır.
Hocanın birkaç tespiti, özellikle
-2015 sonrası verilerine dayalı yapılacak Türkiye analizlerinin bilimsellikten uzak olacağı;
- Sermaye hareketlerinin Türkiye için eskisi kadar büyüme yaratmadığı;
önemlidir.

Zamanınız varsa izleyin.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

İlk bakacağınız yer dış ticaret dengesi. Yani cari açık. Biz açık verdiğimiz için "dış borç" ihtiyacı baki. Ekonominin tamamını tek bir şirket gibi düşünüp de "önce acil ihtiyaçlar alınsın, tam cari açık verecekken durulsun" diyemezsiniz. Bir BMW bayii mesela: 180'e alıp 200'e satabiliyorsa; bundan para kazanıyorsa... o malın o fiyata talibi varsa... neden dursun ki? serbest piyasada bu talep karşılanıyor. Ancak ülkenin dış borcu da bununla beraber artıyor. Eğer tek amacınız cari açığı kapatmaksa; bunun pratikte 2 tip çözümü olur:

1. dövizi yükseltmek (veya yükselmesine izin vermek)
2. ithal malların talebini kısacak maliye politikaları uygulamak (araçlara ötv, benzin zamları)

[direkt olarak malların ithalatına kısıt koyamazsınız. çünkü üyesi olduğunuz gümrük birliği ve WTO anlaşmaları buna engel. Kuzey Kore veya Iran gibi "herkesten ve her şeyden büyük oranda kopuk" olmayı hedefliyorsanız, anlaşmaları bozup her tür ithalat kısıtı da koyabilirsiniz]

Gelelim 2. konuya: reel sektörün döviz borcu. Yukarıdaki maddeyle kısmen bağlantılı ama kök neden bu değil. Cari açık hiç olmasaydı, tam ithalat kadar ihracat yapsaydık da bizim şirketler döviz borçlusu olacaklardı. Bunun nedeni de yine 2 kalem:

1. Daha ucuza borçlanmak. TL ile dövizin faiz farkı kabaca 12 puan. Yani bir şirket dövizle borçlanıp da, o yıl döviz %12 artmadığı sürece hep daha düşük faiz ödemiş oluyor. Bu özellikle TL'nin fazla değerli olduğu 2002-2008 arasından gelme bir alışkanlık. 2008'den sonra bile %12 artmadığı ara yıllar oldu. Ancak en az enflasyon kadar devalüasyon görmeye devam edersek şirketler de ister istemez bu alışkanlığı bırakırlar. Ama kısmen. çünkü'sü sonraki maddede:
2. Uzun vadeli TL kredisi diye bir şey yok. Yatırım finansmanı kavramı, minimum 3 senelik, genel olarak ise 5-7 senelik kredi bulmayla başlar. Dünya reel sektörü bu şekilde çalışır. Ama TL cinsi en uzun kredi 2 yıllık. Çünkü TL sahibi tasarruf sahipleri bırakın 2 yılı, paralarını 2 ay bile zar zor bağlıyorlar. Bankaların da gücü kredi verirken ancak 1-2 yıla kadar yetiyor. Uzun vadeli yatırım finansı sağlayacak firma ne yapıyor? Piyasadaki tek uzun vadeli kredi tipi olan döviz kredisiyle borçlanıyor. Siz bir köprü veya otel yapacaksanız, 3 aylık krediyle bunu yapamazsınız. "Vadesi gelince bakarız" diye bir şey de olmaz (aşırı amatör değilseniz). Yatırım, uzun vadeli krediyle yapılır. En azından modern kapitalizm böyle çalışır. TL kaynaklarında vade uzamadığı sürece de yatırım hep dövizle yapılacak.

Bu 2 maddeyi birleştirince de döviz kuru hareketinin sermayeye zarar vermesine geliyoruz. Bundan kaçış kısıtlı. Sırf faizi düşük diye döviz borçlanan, bir kez eli yanınca gelecek sefere tekrar düşünür. Ancak yatırım finansmanı arayanın gidecek başka bir yeri yok. Gelecek 5 yılda kur hareketlerini muhafazakar bir şekilde tahmin edip, gerçekten pozitif getirili bir proje yapıp yapamayacağını analiz etmeli. Bu da ancak turizm veya dövize endeksli fiyatı olan sektörlerde (enerji, köprü) daha anlamlı olur. Yap-satçıların döviz borçlanması ciddi risk içerir.

Sonuca gelecek olursak bu yapısal durumu çözecek olan reel sektörün kendisi değil. İhracatı arttırmak zor olduğu için artmıyor. Kolay para kazanılacak bir sektör olsa, ihracat da daha hızlı artar. Talep olmasa, ithalat da artmaz. Arttığına göre halen talep ve alım gücü var. Bütün bunlara yönü sadece devletin politikaları verebilir. Ne bireyler ne de şirketler "haydi hayrına ithalatı azaltıp, ihracatı arttıralım" demez. Sistem böyle kurulu değil çünkü.

---

teşekkürler

ABD'de enflasyon / 1938 fiyatları

https://c1.staticflickr.com/1/791/40...231927b06e.jpg

Günümüzde kabaca 40-50 katı civarı bu fiyatlar.

Yeni döküman
Şubat 2018
USA Understanding the Financial Report of the United States Government / GAO
https://www.gao.gov/products/GAO-18-239SP

Sn. jondowes merhaba,

Bu sabah basında gördüğümüz bir haber var. Manşet : Faize idari tedbir alınacak.

Ekonomi koordinasyon kurulunda ortalama faizi düşürmek için kanun ile değil ama idari bazı kararlar ile değişiklikler yapılacağı söyleniyor.

Bunun içeriği sizce nedir? (kamu bankaları v.b)

Faize idari tedbirden ne anlamalıyız?

Harcamaları kısacak olabilirler, Hazine'nin daha az borçlanma ihtiyacı olmasını istiyorlar. Bir nevi kemer sıkma. "Piyasa gelip borç vermek isteyecek, Hazine ihtiyacım yok diyip geri yollayacak" tarzı açıklamalar var.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Harcamaları kısacak olabilirler, Hazine'nin daha az borçlanma ihtiyacı olmasını istiyorlar. Bir nevi kemer sıkma. "Piyasa gelip borç vermek isteyecek, Hazine ihtiyacım yok diyip geri yollayacak" tarzı açıklamalar var.

---

- Çok ciddi ekonomik teşviklerin açıklandığı bir ortamda bu teşvikler vergi tahsilatını azaltmaz mı?. Bu durumda hazinenin daha az borçlanıyorum diyebilmesi ne kadar mümkün?

- Ayrıca bazı yorumcular hazine daha az borçlanmayı başarsa dahi bunun piyasa faizlerini düşürmeyeceğini söylüyor. Diğer dinamikler değişmediği sürece hazine tek başına bu denli bir etki yaratabilir mi?

- Hazine borçlanmasının dışında kamu bankalarına faiz ile ilgili bir müdahale olabilir mi? (Görev zararı yazmalarına izin vererek faizi düşürücü etki yaratmaya çalışma v.b)


Seçim öncesi harcama kısmak , az borçlanmak gibi durumlar kafamda tam oturmadı.

Tansu Çiller...

Tansu Ç'nin pozisyonu şu anki duruma göre bal kaymaktı. Devalüasyon yaptı yoluna devam etti. Özel sektör borçlu değildi o zaman. Ya şimdi ? Tansu Ç'yi kurtaran deval şimdi aynı şekilde çözüm olur mu?.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Harcamaları kısacak olabilirler, Hazine'nin daha az borçlanma ihtiyacı olmasını istiyorlar. Bir nevi kemer sıkma. "Piyasa gelip borç vermek isteyecek, Hazine ihtiyacım yok diyip geri yollayacak" tarzı açıklamalar var.

---

EKK toplantısında alınan karar ve uygulamalar 15 Gün içerisinde cumhurbaşkanı tarafından açıklanacak denilmiş. Bence yeni vergiler açıklanacak öyle anladım

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Tansu Ç'nin pozisyonu şu anki duruma göre bal kaymaktı. Devalüasyon yaptı yoluna devam etti. Özel sektör borçlu değildi o zaman. Ya şimdi ? Tansu Ç'yi kurtaran deval şimdi aynı şekilde çözüm olur mu?.

---

Doğru.

Sn. Dow'un dediklerini yaparlarsa = Tansu Çiller

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

- Çok ciddi ekonomik teşviklerin açıklandığı bir ortamda bu teşvikler vergi tahsilatını azaltmaz mı?. Bu durumda hazinenin daha az borçlanıyorum diyebilmesi ne kadar mümkün?

- Ayrıca bazı yorumcular hazine daha az borçlanmayı başarsa dahi bunun piyasa faizlerini düşürmeyeceğini söylüyor. Diğer dinamikler değişmediği sürece hazine tek başına bu denli bir etki yaratabilir mi?

- Hazine borçlanmasının dışında kamu bankalarına faiz ile ilgili bir müdahale olabilir mi? (Görev zararı yazmalarına izin vererek faizi düşürücü etki yaratmaya çalışma v.b)

Seçim öncesi harcama kısmak , az borçlanmak gibi durumlar kafamda tam oturmadı.

---

Henüz içeriği net değil; her harcama teşvikle bağlantılı değil. Karayolları ihalelerini veya ödeneklerini kısabilirler mesela. Faize etkisi olur mu, emin değilim. Hiçbir şey yapmadan sadece izliyorlar imajından kurtulurlar en azından.

Kamu bankalarının gücü piyasa faizini aşağıya çekmeye yetmez. Hazine'nin işine yarayacak büyük bir silahları yok. İhaleyi kapatsalar borçlanma ihtiyaçları artar bu sefer pasif faizi yükselir aynı yere varılır. Para politikası; maliye politikasının ikamesi olamaz. Olmasına zorlanırsa 3-5 ay sonra ek maliyetle başa dönülür.

Büyümenin 7 küsur açıklandığı bir ortamda artık "aman büyümeye zarar gelmesin" diyerek harcamaları kısmamaları pek doğru olmaz. Seçim öncesinde harcama azaltılmaz diye de kural yok, geçmiş seçimlerde de gördük bu durumu.

Alıntı:

---

Originally Posted by rapsody

EKK toplantısında alınan karar ve uygulamalar 15 Gün içerisinde cumhurbaşkanı tarafından açıklanacak denilmiş. Bence yeni vergiler açıklanacak öyle anladım

---

Olabilir ancak ilk açıklamalarda kasıt hep harcamaları azaltmak yönünde; gelirleri arttırmak değil. Artı, seçim öncesinde harcama kısma yapılan bir şeyken; zamlar ise bu hükümet döneminde bile hep seçim sonrasına bırakıldı.

Mevduat faizlerini aşşa çekmeden kredi faizleri aşşa gelmesi zor.
Mevduat faizlerine üst sınır getirilebilir bütün bankaların katlımı ile..

Başka türlü (ki bu saydığımda zorla) zorla , cebren her müdahele kuru zıplatır..

CB kur inmiş çıkmış boşverin bunu diyerek bence ortamı hazırladı..

Misal kur 4.50 oldu..

Boşverin bunları yaaa..

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Büyümenin 7 küsur açıklandığı bir ortamda artık "aman büyümeye zarar gelmesin" diyerek harcamaları kısmamaları pek doğru olmaz. Seçim öncesinde harcama azaltılmaz diye de kural yok, geçmiş seçimlerde de gördük bu durumu.

---

Hala harcamaları kısmaya yönelik bir teşebbüse inanamıyorum, zira yerel seçimlere 1 yıl genel seçimlere neredeyse 1.5 yıl var. Şimdi kısacakları her harcama kabak gibi sırıtacak. Zira bu kısıntıların etkileri tam da o dönemlere etki edecek.

Bir mucize olur da hakikaten harcamaları kısmayı onaylarlarsa çok olumlu olabilir. En azından yumuşak iniş yaparız. Ama hala zamanlamayı aklım almıyor. Zira böyle bir şey yaparlarsa politikacılar kendileri açısından en kötü zamanlamayı seçmiş olacaklar.

Sizce tüm bu senaryoların haricinde 90'larda olduğu gibi hazineyi tcmb'den fonlamayı deneyebilirler mi?. Bunu yapma ihtimalleri ne kadar?

Yorumlarınız için teşekkürler.

Şöyle düşünün: Harcamaların trendi 2-2-2-3-3-4-4-6-8-9-13 diye giderken faiz ve enflasyondan patlama yaptı. Şimdi 13'ten sonra 15 değil de 11 ile devam edecekler. Bu bir düşüş mü? Evet. Harcama çok mu düşük gerçekleşecek? Hayır. Zaten gereğinden çok çok fazla idi.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Şöyle düşünün: Harcamaların trendi 2-2-2-3-3-4-4-6-8-9-13 diye giderken faiz ve enflasyondan patlama yaptı. Şimdi 13'ten sonra 15 değil de 11 ile devam edecekler. Bu bir düşüş mü? Evet. Harcama çok mu düşük gerçekleşecek? Hayır. Zaten gereğinden çok çok fazla idi.

---

Verilen tüm teşviklerin fiili olarak vergi gelirlerine etkisi daha tam olarak devreye girmedi. Yani 8-9-13 döneminde zaten 16-17 lik ileri vadeli teşvik dağıttılar. Sanırım demek istediğiniz akıllı bir kurgulama ile en azından bu 16-17 lik teşvik kaynaklı harcamaları seçim sonrasına transfer etmiş olabilirler. Zira teşvikler ile gelen vergi azalması hemen olmuyor.
Yine de epey riskli bir oyun. Bekleyip göreceğiz.

Zorda kalındığında hazinenin tcmb'den fonlanma ihtimali sizce nedir?

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Verilen tüm teşviklerin fiili olarak vergi gelirlerine etkisi daha tam olarak devreye girmedi. Yani 8-9-13 döneminde zaten 16-17 lik ileri vadeli teşvik dağıttılar. Sanırım demek istediğiniz akıllı bir kurgulama ile en azından bu 16-17 lik teşvik kaynaklı harcamaları seçim sonrasına transfer etmiş olabilirler. Zira teşvikler ile gelen vergi azalması hemen olmuyor.
Yine de epey riskli bir oyun. Bekleyip göreceğiz.

Zorda kalındığında hazinenin tcmb'den fonlanma ihtimali sizce nedir?

---

Hazinenin TCMB tarafından borçlanmasına henüz çok çok uzağız. Böyle bir şey ancak reel sektörün borcunun kamulaşması ve toplam borç/GSMH oranının 30'lardan 55-60'lara çıkması sonrasında olabilir. Bunun olmasından önce de zaten resesyona girmiş oluruz ve vergi gelirleri çakılır (fonlamaya da bu sebep olur). Aşırı harcama var ancak sistemik riske sebep olacak kadar büyük bir toplam devlet borcu yok. Buna, çifte açıkların yıllar boyu sürmesi neden olabilir. Biz hep tek yüksek (cari) açıkla devam ettik bu onyılda.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Hazinenin TCMB tarafından borçlanmasına henüz çok çok uzağız. Böyle bir şey ancak reel sektörün borcunun kamulaşması ve toplam borç/GSMH oranının 30'lardan 55-60'lara çıkması sonrasında olabilir. Bunun olmasından önce de zaten resesyona girmiş oluruz ve vergi gelirleri çakılır (fonlamaya da bu sebep olur). Aşırı harcama var ancak sistemik riske sebep olacak kadar büyük bir toplam devlet borcu yok. Buna, çifte açıkların yıllar boyu sürmesi neden olabilir. Biz hep tek yüksek (cari) açıkla devam ettik bu onyılda.

---

Reel sektör borcunun kamulaştırılması veya bu sürece girildiğine dair emareler nasıl özetlenebilir?

Bunun dünyada Amerika haricinde örnekleri var mı?. Zira ben hep devlet borcundan dolayı moratoryum ilan eden mekanizmaları biliyorum. Amerika da rezerv para sahibi olduğu için bunu yapabildi diye düşünüyorum.

Bizim tarihimizde yüksek reel sektör borcu yeni bir kavram olduğu için hazır bir mekanizması yok. Fabrika batar, devlet el koyar ve borçlulara ödeme yapacağını açıklar. Reel borç kamulaşmış olur.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Bizim tarihimizde yüksek reel sektör borcu yeni bir kavram olduğu için hazır bir mekanizması yok. Fabrika batar, devlet el koyar ve borçlulara ödeme yapacağını açıklar. Reel borç kamulaşmış olur.

---

Bizim bürokrasinin reel sektör döviz borcunu bankalardan devralmak isteyeceğini pek düşünmüyorum. Yasal olarak ta sınırlamalar olacaktır. İş son kertede döviz likidite krizine evrilecektir diye düşünüyorum.
Zira özel sektör firmalarının bankaların aşırı tedbirli davranması sonucu 1:2 gayrimenkul veya benzeri teminatları var. Ana sorun bu borcun döviz borcu olması ve bu denli büyük döviz meblağının yerelleştirilmesinin var olan likidite koşullarında epey zor olacağı.
Detaylı açıklama için teşekkürler.

Alıntı:

---

Originally Posted by rxpu

Bizim bürokrasinin reel sektör döviz borcunu bankalardan devralmak isteyeceğini pek düşünmüyorum. Yasal olarak ta sınırlamalar olacaktır. İş son kertede döviz likidite krizine evrilecektir diye düşünüyorum.
Zira özel sektör firmalarının bankaların aşırı tedbirli davranması sonucu 1:2 gayrimenkul veya benzeri teminatları var. Ana sorun bu borcun döviz borcu olması ve bu denli büyük döviz meblağının yerelleştirilmesinin var olan likidite koşullarında epey zor olacağı.
Detaylı açıklama için teşekkürler.

---

Sayın rxpu bir çok altyapı yatırımı reel sektör tarafından alınan hazine kefaletli dış borçlar ile yapılıyor.Bu döviz borçları dövizin aşırı yükselmesi sonucu ödenemez hale gelirse ve bu şirketler batarsa da reel sektörün borcu hazinenin borcu haline gelir. Bu miktar ne kadar tam olarak bilemiyorum ama bence epeyce yüksektir.

Alıntı:

---

Originally Posted by JonDowes

Hazinenin TCMB tarafından borçlanmasına henüz çok çok uzağız. Böyle bir şey ancak reel sektörün borcunun kamulaşması ve toplam borç/GSMH oranının 30'lardan 55-60'lara çıkması sonrasında olabilir. Bunun olmasından önce de zaten resesyona girmiş oluruz ve vergi gelirleri çakılır (fonlamaya da bu sebep olur). Aşırı harcama var ancak sistemik riske sebep olacak kadar büyük bir toplam devlet borcu yok. Buna, çifte açıkların yıllar boyu sürmesi neden olabilir. Biz hep tek yüksek (cari) açıkla devam ettik bu onyılda.

---

sayın jondowes reel sektörün aşırı borçlanması nedeniyle krize giren ülke var mıdır bildiğimiz son dönemlerde. ABD VE İspanya da konut krizi yaşandı ama bu reel sektör borcu sayılır mı bilemiyorum.Sonuçta üretim yapmayan bir sektör.Bankalar mülklere el koyarak buradan sıyrıldı ama ciddi bir kriz yaşadılar. Bunun dışında var mı reel kesim yüksek borçluluğu nedeniyle krize giren ,varsa nasıl çıktılar hangi önlemleri aldı devletler?

Alıntı:

---

Originally Posted by feray007

Sayın rxpu bir çok altyapı yatırımı reel sektör tarafından alınan hazine kefaletli dış borçlar ile yapılıyor.Bu döviz borçları dövizin aşırı yükselmesi sonucu ödenemez hale gelirse ve bu şirketler batarsa da reel sektörün borcu hazinenin borcu haline gelir. Bu miktar ne kadar tam olarak bilemiyorum ama bence epeyce yüksektir.

---

Son 10 yılda verilen ihaleler bu nedenle yap işlet devret şeklinde kurgulandı. Böylelikle tüm bu sorumluluk ve risk bütçe içinde gözükmüyor. İyi kurgulanmış bir makyajlama.

Örneğin 3. havalimanı ihalesinde devlet arsayı yıllık bir bedelle işleticiye kiraladı. İşletici ise bu kirayı ve ruhsatı alabilmek için bankalardan kredi aldı. Bu krediyi veren bankaların içinde özel bankalar da var. Pratikte devletin bir taahütü yok, her yıl kira alıyor.
Tüm şehir hastaneleri modeli de sanıyorum ki bu şekilde.

Telekom örneğine bakın, devlet telekomu sattı ve parasını peşin aldı. Telekomu'un imtiyaz hakkını alan firma bankalardan kredi aldı ve ödeyemedi. Şu anda bu zararı bankalar karşılıyor.

Benim takıldığım nokta özel sektörün döviz kredi borcu herhangi bir temerrüd durumunda nasıl devlete aktarılacak?. Sonuçta bu borç krediyi veren bankaların sorumluluğunda. Hukuki olarak burada bence sorun var.

Ve bankaların aktif büyüklüğü ve kendi öz değerleri (bu bankaların satılması ile alınabilecek para) bu borcu karşılayacak büyüklükte. Bu durumda neden devlet bu borcu üstüne alsın?. Bankaların sahipleri değişir.

Kamu bankaları hariç özel sektöre bu krediyi veren özel bankalar bu kredi geri dönmediğinde kendileri temerrüde düşerlerse devlet ancak bu bankalara bddk kuralları çerçevesinde el koyabilir. Yani diyelim ki bankanın bir değeri var bu değer üzerinden bankayı başka bir sermayedara satar ve buradan tahsil ettiği para ile bu kredilerin borcunu kapatır. Devlet bunu 1994 ve 2001 krizlerinde de aynen bu şekilde yapmadı mı?

Bu bir risktir ve bu risk nedeniyle Avrupa ve Rus kökenli banka sermayedarlarının bankalarını Türk hükümeti ile politik olarak daha uyumlu orta doğu sermayesine devretmeye başladığını görüyoruz.