Konut fiyatları ile ilgili notlar okudum. Yaklaşık 20 yıldır inşaat mühendisi olarak inşaat maliyetlendirmesi üzerine çalışıyorum. Konut fiyatlarında "balon" var gibi yorumlar çok oluyor. Nacizane bir bilgi vereyim, çok çok kabaca bir apartman dairesinin direk maliyeti 300 $/m2 olarak düşünülebilirdi. Tabi bu pandemiden önceydi. ABD'de ve Avrupa'da %5'in üzerinde enflasyon yaşanıyor. Şu anda aşağı yukarı 350 $/m2 maliyet düşünebiliriz.
Ev fiyatlarına TL bazında bakmak çok yanıltıcı maalesef. Bakkal hesabı 1 USD = 14 TL desek 100 m2 bir evin maliyeti için 100 m2 x 350 $/m2 x 14 TL/$ = 490,000 TL buluruz.
Bu rakam "direk maliyet". Buna nereden baksak %25 genel gider ve kar eklemek gerekir - ki genelde daha yüksek olur - 100 m2 bir evin toplam satışı 600,000 TL civarında olur.
Bir kritik konuya dikkat çekmek isterim. Bu hesabın içerisinde arsa payı yok. İstanbul gibi çok talep gören yerlerde arsa maliyeti evin maliyetini geçebilir. Hadi diyelim ki ev maliyeti = arsa maliyeti olsun. Bu durumda evin toplam maliyeti 490,000 x 2 = 980,000 TL. Şimdi buna genel gider ve karı eklersek - İstanbul için - 1,200,000 TL satış rakamları çok şaşırtıcı olmaz. Anadolu'da arsanın ucuz olduğu bölgelerde elbette farklı fiyatlar ortaya çıkar.
Müteahhitler yurt içinde üretim yapan çimento, demir üreticilerine sürekli çemkiriyor. Nedeni Türkiye'de 65-70 EUR/ton olan çimento fiyatının Bulgaristan, Romanya, Hırvatistan gibi bize yakın ülkelerde dahi 100 EUR/ton olması. Üretici enayi mi %30 az kar etmek uğruna iç piyasaya ürün versin - satabildiği kadarını yurt dışına satıyor. AB birliği bizi çelik kotası uygulamasa ülkede inşaat demiri bulmak da zorlaşır zira benzer durum söz konusu.
Bir de bu sene asgari ücrete %50 zam geldi. Bunun işçilik üzerine getireceği ilave maliyetleri düşünün. Vasıfsız işçiye düz hesap 2,500 asgari ücret usta işçiye 3,500 - 4,000 TL veriliyordu. Şimdi asgari ücret 4,250 olunca usta işçi maaşı da buna göre artacak.
Allah ev sahibi olmak isteyen herkesin yardımcısı olsun. Müteahhit para kaybetmek uğruna konut yapıp satmaz. Dolayısıyla mevcut konut fiyatları artmaya muhtemelen devam edecek. Eğer ki kurda radikal bir düşüş yaşanıp orada yataya bağlamaz ise.
Yer İmleri