Faizin enflasyonun üzerinde olması , enflasyon ateşini söndürmek istiyoranız "olmazsa,olmaz" temel unsurdur.Faiz yanlışsa ilk düğmeyi yanlış iliklemek gibidir,sonraki bütün düğmeleri de yanlış iliklemiş olursunuz, döviz kurları da dahil her şeyin fiyatı yanlış olur.
Ama önceki sayfalarda çok defalar yazdım,2 sayfa önceki linkte de var:
https://www.hisse.net/topluluk/showt...24#post6755824
Türkiye özelinde enflasyonu %2'ler seviyesine getirmek,enflasyonu kalıcı bir şekilde gündemden çıkarmak için yapılması gereken işleri sıraladığınızda ,doğru faizi uygulamak işlerin sadece %10'u olur,çok fazla anlam yüklemek olur.Mesela belediyeler dahil kamu su gibi para harcıyor,küçük bir kasaba belediye bakanı veya gecekondu üniversitesinin rektörü bile 10 milyon TL'lik makam aracı kullanıyor,lojmanı için milyonlarca lira harcama yapıyor ,milyonlarca TL temsil harcaması yapıyor, en tepeden en alta kamuda müthiş bir şatafat gösteriş israf harcamaları var ve bunlar parasal genişleme yapıyor ve enflasyon için yakıt oluşturuyor,hiç bunun için bir tedbir var mı.Ücretliler ve kurumsal büyük şirketler dışında, vergi ödeyen neredeyse yok,ücretlilerin omuzları ağır vergi yükünden çökmüşken, geri kalan büyük kısım kazançlarından hiç vergi ödemeden tüketim harcamaları yapıyor ve talep enflasyonu oluşturuyor.Bu konuda bir adım atılıyor mu?.Ülke ekonomisinin %35-%40'ı kayıt dışı ekonomi ve buradan elde edilen kazançlar da talep enflasyonu yaratıyor.Organize suç örgütlerinin "kara para" kazançları var,bunlar da talep enflasyonu yaratıyor,burada da alınan bir yol yok.Bu listeyi uzatmak mümkün.
Enflasyonla mücadele etmekte kararlı bir ekonomi yönetiminin yapması gereken ilk iş "nereden buldun yasası" çıkarmak,konut ve otomobil alımları dahil tüm yüksek tutarlı harcamaların kazancının nasıl sağlandığını ve bu kazançların vergisinin ödenip ödenmediğinin kontrolu olur.18 yaşını dolduran herkesin vergi mükellefi olup,yıl sonununda kazançları için vergi beyannamesi vermesi ve kazançlarından belirli giderleri vergi matrahından düşmesi olur.Bütün gelişmiş ülkelerde sistem böyle çalışır.
Bu konularda adım atmadan,matematiksel modele dayalı kapsamlı bir ekonomik program olmadan ,sadece faiz artırımıyla enflasyonla mücadele yol alınacağını düşünmek hayalperestlik olur.Ülke ekonomisinde dağıtım kanallarında tekelci yapılar var,karteller var.Mesela 3 tane telekom şirketi aralarında anlaşıp internet fiyatlarını canları istedikleri kadar yükseltiyorlar,büyük perakende şirketler fiyatlar konusunda aralarında anlaşıyorlar fiyatları yükseltiyorlar,kuruyemişten et'e kadar kartel yapılar var,serbest piyasanın rekabet kuralları çalışmıyor,düzenleyici kurumlar seyrediyor.Tarım ve hayvancılık dünyanın her yerinde desteklenir çünkü stratejik sektördür,bir kıtlık olursa paranız olsa dahşi kimse size mal vermez önce kendi halkını besler.Yasal olarak gsyih'nın en az %1'i kadar bu kesime destek verilmesi gerektiği halde bu yapılmadığı için yüksek girdi maliyetleriyle gıda enflasyonu oluşuyor,bu konuda atılan adım yok.Büyük kentlerin çevresinde tarım alanları ranta kurban edilip yapılaşmaya açıldığı için gıda ürünleri uzaktan geliyor ve kamyonların mazot masrafı,paralı yol ve köprülerin ücretleri maliyete ekleniyor,maliyeti düşürmek için demiryolları gibi çözümler planlanmamış.
Daha çok yazarım da,şimdilik bu kadar yeter.Sonuç olarak Türkiye özelinde sadece faiz artırmak enflasyon ile mücadelede yol almak için çok yetersiz olur,zaten %50 faizin de ,gerçek enflasyon %100'ün üzerindeyken, kişilerin ve şirketlerin ekonomik tercihlerine kararlarına bir etkisi olmaz.Sadece yabancı hedge fonların kısa vadeli olarak hızlı bir şekilde girip,belirli bir kazanç elde ettikten sonra çıkmalarına hizmet eder.Ki bunu da bu ekonomi yönetiminin ilk döneminde 1 kere yapmışlardı,1 kere daha yaparlar.Kurumsal yabancı yatırımcı ve emeklilik fonları zaten gelmez çünkü ratingimiz yatırım yapılabilir seviyenin 4-6 kademesi altında.
Sonuç olarak enflasyonla mücadelede fazla bir anlam yüklemeye gerek yok.
Yer İmleri