ALINTI. ..DENİZ 43.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların Türk Lirası alım işlemlerine yüzde 25 sınırlama getirdi.
BDDK'dan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
'Bilindiği üzere bankaların yurtdışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı Döviz diğer bacağı TL olan para swaplarından, işlemin başlangıç tarihinde spotta yurtiçi bankaların TL verip döviz aldıkları swap işlemleri ile yine bu mahiyetteki swap benzeri (spot + vadeli döviz işlemi) işlemler toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının %25'ini geçemeyeceği, bu minvalde mevcut aşımlar giderilinceye kadar yeni bir işlem yapılamayacağı, bu mahiyetteki vadesi gelen işlemlerin yenilenemeyeceği, söz konusu oranın günlük olarak solo ve konsolide bazda hesaplanacağı daha önce kararlaştırılmıştı. Bu defa, yukarıda belirtilen sınırlama kapsamına, bankaların vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve bu gibi swap dışındaki türev işlemlerinin de dahil edilmesine karar verilmiştir. Kamuoyuna saygı ile duyurulur.''
BDDK'yı anlıyorum.İyi niyetle türk lirasını spekülatif ataklara karşı korumak için elinden geleni yapmaya çalışıyor.Ama bu tedbirlerin de ters tepecek bazı sakıncaları var:
-Tüm 'hedging' imkanları kapatılmış oluyor; yabancı kurumsal yatırımcı kur riskini 'hedge' edemeyeceği ülkeye(yüksek enflasyonun ve yüksek cari açığın olduğu) bir daha gelir mi?.Bundan sonra gelecek yabancı yatırımcılar ancak çok kısa süreli 'vur kaç amaçlı' fonlar olabilir.
-Bankalar,yurt dışından aldıkları sendikasyon kredilerini swap enstrümanlarını kullanarak ,kur riskine karşı 'hedge' sigorta ediyorlar ve reel sektörün aksine açık pozisyon taşımıyorlardı.Şimdi bu yolun kapatılması bankaların sendikasyon kredilerini yenilemesini de riskli hale getirecek.Ağustos ayı dahil yıl sonuna kadar bankaların kabaca 22.5 milyar dolar borç ödemesi var,bu yolun kapatılması bankaları zorunlu net borç ödeyici durumuna iter ve yurt dışına net döviz çıkışı nedeniyle kurlara yukarı yönde baskı yapar.
-Bu tedbirin ne derece işe yarayacağı da şüpheli,evet bu yolla tl yaratılmasını önleyip geçici olarak döviz kurlarındaki artışı frenleyebiliyorsunuz ama diğer taraftan yabancı yatırımcıların,merkez bankasının Perşembe günü yayınladığı son verilere göre 17.078 milyar dolarlık devlet iç borçlanma senetleri ve 29.363 milyar dolarlık hisse senetleri toplam 46.441 milyar dolarlık portföy yatırımları var,buradan yabancıların istedikleri kadar tl kaynak yaratabilmesi mümkün.
-Diğer taraftan da yerel para ile ticaret yapma niyetinden bahsediliyor,bu yolla da uluslararası yatırımcılara kolay yoldan erişilebilecek tl arzı(kaynak) yaratılmış olacakken,diğer yönden ekonomi yönetimi serbest piyasa açısından 'kapalı ekonomi' statüsünde uygulamaları hayata geçirmiyor mu?
Sonuç olarak:Alınan tedbirler yaralı ve kanamalı bir hastanın kanamasına hastaneye gidilinceye kadar 'tampon yapmak' ve kanamayı geçici olarak durduran tedbirler,ama sadece kısa vadeli işe yarar,orta vadede kurları daha da yükseğe itmekten başka bir işe yaramaz.Böyle palyatif tedbirler yerine bir an önce kapsamlı bir ekonomik programın hemen açıklanıp yürürlüğe konması,bu kapsamda güçlü bir kemer sıkma ve tasarruf önlemlerinin madde madde açıklanması,yapısal reformlar için tarih de vererek program açıklanması,dış politika sorunlarının ise halkın önünde değil kapalı kapılar ardında konuşulup piyasalarda dalgalanma yaratmamak gerekiyor.Ancak yatırımcı ve iş dünyasında güven kazanılması durumunda döviz kurları da kalıcı olarak istikrar kazanacaktır.O zamana kadar piyasalarda dalgalanmanın devam etmesi muhtemeldir.
Yer İmleri