Kapanýþ Teorik Eþleþmede TUPRS'a yumulduk bu sefer.. Ýnþallah doðru seçim yapmýþýzdýr THYAO ile TUPRS arasýnda. Sabah ola hayrola.
Printable View
Kapanýþ Teorik Eþleþmede TUPRS'a yumulduk bu sefer.. Ýnþallah doðru seçim yapmýþýzdýr THYAO ile TUPRS arasýnda. Sabah ola hayrola.
https://i.hizliresim.com/kmadamk.jpg
Saatlik periyotta bakýnca, olay çok da ürkütücü görünmüyor. 'Gap'li açýldým, yukarýda tutunamadým, geldiðim yere döndüm' der gibi basit bir görünüm var endekste. Totalde de endekste sadece % 0,26'lýk bir düþüþ var.. Yani sadece kapanýþ fiyatlarýný baz alsan dünden bugüne çok da büyük bir deðiþiklik olmamýþ gibi, sanki çok olaðan bir görüntü gibi duruyor..
https://i.hizliresim.com/ol4hqcx.jpg
Ancak ayný resme günlük periyotta bakýnca, son mum biraz irice ve ürkütücü duruyor. Yutan ayý deðil belki ama yarýn için çok da pozitif bir görüntü arz etmiyor. Umarým gece korku bulutlarý daðýlýr, sabaha sert bir fýrtýna yerine dingin bir gökyüzü ile karþýlaþýrýz.
Bazen çeþitli platformlarda öyle paylaþýmlara þahit oluyorum ki, bir þeyler yazýp çizmekten imtina ediyor insan. Biraz deþsen bildikleri hepi topu 20-30 sayfada toplanýr en fazla, ama öyle üst perdeden, öyle tepeden yazanlar var ki.. Olur da belki bir kaç kiþi de benim hakkýmda benzer þeyler düþünebilir diye insanýn toptan yazmayý býrakasý geliyor.
Olaný olduðundan daha kompleks ve daha anlaþýlmaz kýlmaya çalýþýp, 'siz bu iþlerden pek anlamazsýnýz, ama ben olayý çözdüm' edasýyla evrene mesajlar verip taraftar ya da müridler toplamaya çalýþanlar mý dersin?
Bilmem 30 küsûr yýldýr borsada olduklarýný, kaçýn kurasý olduklarýný, kimlerin ve nelerin rahle-i tedrisinden geçtiklerini ballandýra ballandýra anlatýp kendilerine üstad-ý azam makamý ve borsa bilim(?)lerinde sahte bir akademik kürsü baþý pozisyonu inþa etmeye çalýþanlar mý dersin?
'Öyle de olabilir, böyle de olabilir.. Þöyle olursa böyle olabilir.. Böyle olursa þöyle olabilir..' deyip zaten baþka alternatifi olmayan tüm olasýlýklarý sayýp sonra 'ben demiþtim', 'ben buradan uyarmýþtým', 'beni dinleyenler yine kazandý' modunda takýlanlar mý dersin?
Arada saðdan soldan devþirdiði, ama hiç birinde uzman olmadýðý konularda yorumlar yapýp, 'her þeyden haberi var', 'her þeyi takip ediyor', 'olaylara geniþ perspektiften bakýyor' süsü verenler mi dersin?
Ýmaj yapma/oluþturma ve bunun pazarlanmasý sürecinde bir çoðu.. Ben bu alemden sýkýldým arkadaþlar.. Burayý kendi kendime yazýp çizdiðim bir alan olarak kullandým, ancak geleni, gideni, okuyaný, söyleyeni, takip edeni, göz ucuyla izleyeni oldu.. Yarýn bir gün belki birileri de benim hakkýmda böyle düþünebilir endiþesi artýk yazma hevesimi kýrmýþ durumda. Umarým böyle bir etkileþime sebep olmamýþýmdýr. Eðer buradaki paylaþýmlarýmdan ötürü herhangi bir kimsenin kalbini kýrmýþ, incitmiþ, ya da ona üst perdeden konuþmuþ gibi bir his býrakmýþsam, affýmý dilerim þu mübarek ayda..
Yukarýda yazdýðým hiciv dolu satýrlarý bile 'keþke yazmasa mýydým acaba?' demeden de geçemedim iþin açýkçasý.. Allah cümlemizi doðru yoldan ayýrmasýn ve bizi cehaletten, çok bilmiþlikten ve kibirden uzak tutsun.
Hayýrlý Ramazanlar..
Açýklanan bilançolara genel hatlarýyla bakýyorum. Piyasa tepkilerini anlamaya çalýþýyorum ki, kendime bir yol haritasý çizeyim. Ancak piyasanýn fiyatlama konusunda nasýl bir yol izleyeceðine dair herhangi bir netliðe henüz ulaþamadýðýný görüyorum. Mesela ekte ENJSA'nýn fiyat grafiði ve bu grafiðe paralel PD/DD ve F/K oranlarýnýn gidiþatýný vereceðim:
https://i.hizliresim.com/orenqfh.jpg
Ýlk grafik açýklanan enflasyona göre düzeltilmiþ bilançosuna göre PD/DD'nin nasýl deðiþtiðini gösteriyor. Bilanço öncesi 2,29 olan PD/DD oraný bilanço sonrasý 1,20 deðerine düþmüþ. Tabi bu düþüþte son günkü % 5 üzeri deðer kaybýnýn da etkisi var ama o olmasaydý 1,26-1,27 civarýnda olurdu deðer. Kabaca % 45 civarýnda ucuzlamýþ PD/DD oranýný baz alýrsak..
https://i.hizliresim.com/lsy4y8t.jpg
Ýkinci grafiðimiz ise ayný bilanço sonrasý F/K deðerindeki deðiþimi gösteriyor. Bilanço öncesi 2,35 civarýnda olan F/K deðeri bilanço sonrasý kabaca 16,19 þeklinde gerçekleþmiþ (bugünkü düþüþ etkisinden arýndýrýrsak). Yani burada ise ciddi bir pahalanma durumu söz konusu olmuþ..
Þimdi burada piyasa neye bakacak? Ýlk günkü tepki net kârdaki ciddi azalmaya odaklanýp satýþ yemesine neden olmuþ. Ancak sonrasýnda da durum bu þeklide fiyatlanmaya ve ciddi bir aþaðý trende sebep olur mu? Bundan çok da emin deðilim..
Þimdi bu þirket ucuzladý mý pahalandý mý? Neye göre tepki veriyor piyasa? Verilen tepki rasyonel mi? Elbette diðer kriterleri þimdilik göz ardý ederek sadece 2 deðerleme rasyosuna bakarak bu soruyu sordum.. Sizce de bir kafa karýþýklýðý yok mu?
Þimdi bu þirket enflasyon muhasebesi uygulanmasa PD/DD bu kadar düþer miydi yahut F/K'da bu kadar beklenti ötesi zýplama olur muydu?
Þahsen benim kafam da karýþýk.. Benim kafamýn karýþýklýðý hangisini baz almam gerektiði noktasýnda deðil.. Bendeki kafa karýþýklýðý piyasanýn nasýl bir yöne doðru fiyatlarý yönlendirebileceði noktasýnda.. Zira kiþisel fikrim fiyat hareketlerinin yönünü deðiþtirmiyor.. Keynes'in güzellik yarýþmasý anekdotunda olduðu gibi bana göre en güzel olaný seçmek deðil olay, piyasanýn kimi en güzel seçeceðini öngörebilmek.. Ve ben bu konuda an itibariyle öngörüsüz kaldým. Çünkü çeliþkili tepkiler görüyorum..
Böyle bir durumda eskiden yaptýðým gibi rahatlýkla portföy oluþturmak kolay deðil artýk.. En azýndan bir süreliðine..
Sizin net bir fikriniz ya da öngörünüz var mý bu durum karþýsýnda?
Enflasyon muhasebesinin getireceði öngörülemez deðiþiklikleri çok ciddiye almadan forward F/K'lar hesaplayýp hedef fiyatlar veren analist arkadaþlarýn bence þapkalarýný önlerine koyup bir muhasebe yapma vakitleri geldi de geçiyor.. 2024 yýlýnda en az 3 çeyrek bilanço görmeden yapýlacak forward rasyolarýn hiçbiri gerçekçi olamaz.
Hazýr enflasyon muhasebesine geçilmiþken, muhasebesel hatalar fazla olmazsa, þirketlerin Öz Kaynaklarý bir bakýma Net Aktif Varlýklarýnýn deðerlerine eþit olacak ya da yakýnsamýþ olacak. Net Aktif Varlýk hesaplamalarýný piyasada genelde GYO'lar, bankalar ve holdingler dýþýnda kimseye uygulamýyordu analistler. Uygulananlar bile tam gerçekçi deðerler olmayabiliyordu. Çünkü Net Aktif Varlýk deðeri hesaplanmasý için bilançonun aktiflerinde bulunan tüm varlýklarýn güncel deðerinin ortaya çýkarýlmasý ve sonra toplam borcun bundan düþülmesi gerekiyordu. Ancak mevcut bilançolarda görünen Öz Kaynaklar Net Aktif Varlýk deðeri ile ayný kabul edilmiyordu, zira aktiflerde bulunan varlýklarýn önemli bir kýsmý bilançoya ilk giriþ tarihindeki deðerleri ile duruyor ve güncel deðerini yansýtmýyordu.
Þimdi durumda ciddi oranda bir deðiþiklik sözkonusu ve enflasyon güncellemesi sonucu þirketlerin Öz Kaynaklarýnýn deðerleri yani bir bakýma Defter Deðeri dediðimiz rakamlar Net Aktif Varlýklara kýsmen eþitlenmiþ ya da en azýndan yakýnsanmýþ oldu/olacak. Bu, þimdilik burada dursun.
Malumunuz, ÝNA'cýlarýn bakýþ açýsýna göre þirketlerde en önemli deðerleme unsuru bir þirketin ne kadar nakit oluþturabildiði ya da oluþturabileceðidir. Buradan yola çýkarak, bir modelleme ile, (içerisinde her ne kadar oldukça subjektif tercihler olsa da), gelecekte þirketin oluþturabileceðini öngördüðü nakit akýmlarýný bugüne indirgeyerek, yani gelecekte elde edilecek nakitlerin bugünkü deðerlerini hesaplayarak þirkete bir içsel deðer atfetmeleridir. Bulunan içsel deðer eðer mevcut piyasa deðerinden ucuz ise þirket pahalý fiyatlanmýþ, eðer içsel deðer bugünkü piyasa deðerinden fazla ise þirket ucuz fiyatlanmýþ þeklinde bir öngörüde bulunulur nihayetinde.
Yönteme ve felsefesine bir çok itirazým olsa da, bu yöntemle deðerleme yapanlara saygýsýzlýk etmem, edemem. Zira, sonuçta, benim bakýþ açým ve itirazlarým da kendi subjektif önermelerimdir. Ancak özellikle negatif nakit akýþý oluþturmasýna raðmen sürekli büyüyen þirketler için deðerleme konusunda ÝNA yöntemi tökezlemektedir. ÝNA'nýn anlamlý sonuçlar vermesi anca büyümesini büyük ölçüde tamamlamýþ ve nakit akýþý belirgin bir düzene oturmuþ þirketlerde söz konusu olabilmektedir. Mesela Batý'da en aðýr ÝNA eleþtirileri geçmiþte Amazon ve TESLA için yapýlan deðerlemelere gelmiþti, zira epey çuvallamýþtý ÝNA'cýlar bu þirketler hakkýnda. Bunun yýðýnla örneði de var ama en populer olanlarý bu ikisi olduðu için o örnekleri verdim.
Malumunuz þirketleri genelde 2-3 farklý þekilde deðerlemeye tabi tutabiliyoruz. En azýndan analistler böyle bir yol izlemeyi tercih ediyorlar diyelim. Bunlar; Varlýk Bazlý Deðerlemeler, Kazanç Bazlý Deðerlemeler ve Nakit Akýmý Bazlý Deðerlemeler..
Borsalarda oluþan aktif piyasa deðerlerinin þirketlerin her türlü varlýk deðerini ve þirketlerin bugün ve gelecekte oluþabilecek kazançlarýnýn tamamýný borsada oluþan fiyatlarýn zaten iskonto ettiðini düþünen ve anlýk piyasa deðerinin bir þirketin adil deðeri olduðuna inanan teknik analist felsefenin bakýþ açýsýný yukardaki 3 deðerleme yönteminden farklý tutuyorum izninizle.. O tamamen baþka bir felsefenin ürünü ve, çokça itirazlar gelse dahi, kendi içerisinde tutarlý bir yaklaþýmý da söz konusu. Ama bu yazýnýn konusu deðil en azýndan.
ÝNA'cýlarýn nasýl bir mantýk kurgusu ile deðerleme yaptýðýný kýsaca özetlemiþtim. Bir de yukarda enflasyon muhasebesi sonucu þirketlerin Net Aktif Varlýk deðerlerinin bilançolarda gözükecek olan Öz Kaynaklar rakamýna yakýnsayacaðýný ve bu durumda þirketlerin Defter Deðerlerinin içsel deðer hesaplama konusunda bazýlarýnca baz alýnabileceðini de bu durumda kabul etmiþ olacaðýz.
Burada Net Aktif Varlýk deðerinden yola çýkýlarak ÝNA'cýlara benzer bir mantýk kurgusu oluþturulabilir mi? Fazla kafa karýþýklýðýna sebebiyet vermeden hemen biraz açayým olayý: En son bilançoda görünen Öz Kaynaklar rakamýný, ya da Defter Deðerini diyelim, içsel deðer için sadece bir baþlangýç olarak kabul edip, gelecekte bu Öz Kaynaklarýn belli bir kârlýlýk sonucu sürekli büyüyeceðini varsayarsak, gelecekte oluþacak Öz Kaynaklar (Defter Deðeri) deðerlerini bugüne indirgeyerek þirketin içsel deðerini hesaplayamaz mýyýz sayýn ÝNA'cýlar? Elbette Nakit Akýmý konusunda olduðu gibi burada da tahmine dayalý ve tamamen subjektif bir modelleme sözkonusu olacak. Neresi subjektif olacak hemen açýklayayým: Birincisi gelecekte Öz Kaynaklarýn nasýl bir deðere ulaþacaðýný ön görmek için bir Öz Kaynak Büyümesi modellemesi yapmamýz gerekecek, yani tahmini bir ortalama büyüme söz konusu.. Burada Öz kaynak Kârlýlýðýndan ya da Öz kaynak Büyüme rakamlarýndan faydalanýlarak bir gelecek büyüme tahmini yapýlacak. Burasý oldukça subjektif mesela.. Eðer þimdiye kadar gerçekleþmiþ Öz Kaynak Kârlýlýðýný ya da Öz Kaynaklar büyüme rakamlarýný kullanacaksak, gelecekte de bunlarýn ayný þekilde devam edecek olduðunu varsaymýþ olacaðýz öncelikle. Burasý subjektif, çünkü ayný þekil devam edeceðine dair hiç bir delil ya da veri olmayacak elimizde. Baþka bir büyüme rakamý kullanacaksak, bu sefer o da yine kendi subjektif beklentilerimize göre bina edilmiþ olacak. Ýkinci subjektif taraf gelecekte oluþmasýný beklediðimiz Öz Kaynaklar Deðerini bugüne indirirken kullanacaðýmýz iskontolama yönteminin subjektifliði..
Neyse zaten ÝNA'da bu subjektifliði kullanýyorsunuz.. Alýn ayný mantýkla baþka bir deðerleme yöntemi.. Ýþe yarar mý? Bence bazý þirketlerde gayet iþe yarayabilir. At binenin kýlýç kuþ*****n derler atalarýmýz.
Bu iþi bakkal hesabý ile aslýnda 1-2 yýllýðýna tam tersi projeksiyon kullanarak da yapabiliriz, ama orada görecelilikler yine devreye girecek. Mevcut defter deðerinin Öz Kaynak Büyümesi modeli ile 1 yýl ya da 2 yýl sonrasýnda ne olabileceðini hesaplayýp forward PD/DD hesaplamak ve bunun iskontolu olup olmadýðýný bulmaya çalýþmak. Aracý kurum analistlerinin F/K ya da FD/FAVÖK'te yaptýðý forward deðerlemeler de bu bakkal hesabýndan farklý deðil aslýnda.. Neyse, hangisi kolayýnýza geliyorsa artýk.
"Amaan, ne saçmalýyorsun yaw?" diyeniniz var, biliyorum.. Belki de tüm bunlara hiç gerek yok..Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Daha önce de burada belirtmiþtim, bir arkadaþýmýz sadece Benjamin Graham'ýn ilkel dedikleri ilk içsel deðer hesaplama mantýðýný kendi kafasýnda basite indirgeyip PD/DD x F/K < 22,5 formulasyonunu ilk eleme kriteri olarak kullanarak ön eleme yapýp, kalan þirketlerin dolar bazlý grafiklerinde 1 yýllýk diplerine en yakýn olanlarýný seçme gibi bir mantýk ile hisse alarak portföyünü katlaya katlaya gitti son 2-3 sene zarfýnda. Ha bu arkadaþ önemli bir üniversitede, önemli bir kürsüyü iþgal ediyor ve hayatý kendi alanýnda binlerce modellemenin teorik ve pratik test edilmesi ve bunun akademik presentasyonu ile geçiyor. Kendi mesleðinde böyle yukarýdaki gibi basitlendirilmiþ yöntemler kullanmadýðýna oldukça eminim. Ama borsa fazla komplike düþünmeyi gerçekten gerektirmeyen bir yer. Bu konuda ona katýlýyorum. Öyle fintweet camiasýnda büyük büyük hesaplamalar yapanlarýn önerdikleri hisselerin pek de matah sonuçlar doðurmadýðýný cari olarak gözlemleyebiliyor herkes. Onlarýn kýlýfý da hazýr: deðer yatýrýmcýlýðý, finansal okur yazarlýk, gerçek yatýrýmcýlýk, .... bilumum populer/moda kavramlarý buraya ekleyebilirsiniz. Piyasa onlarý bir türlü anlayamýyor ve her defasýnda piyasa yanlýþ yönde tercihler yapýyor, ne hikmetse!
kotu yonetimden degil fon masrafindan kaynaklanan fark oAlýntý:
Originally Posted by deva-i dert
ecnebiler buna expense ratio der
Hocam, en iyi yönetilen altýn fonunun getirisine fon masraflarýný eklesek ve bu durumda bile sonuçta gram altýn getirisi ile kafa kafaya geliyorsa, o fonu kullanmaya ne hacet? Alýrsýn fiziki altýný kendin biriktirirsin.. O fonu almanýn hiç bir avantajý yok, eðer altýn ile paranýn deðerini muhafaza ise niyetimiz.. Sonuçta en iyi altýn fonunda bile fiziki altýna karþý deðer yitirmiþ oluyor birikimimiz.. Sonuçta fonun bana esktradan bir getirisi olmalý.. Altýný uygun fiyatlardan alýp uygun fiyatlardan satarak ekstra marj oluþturmayý beceremeyen kiþiler fon yönetiyoruz diye çýkmamalý ortaya.. Zira seçtikleri bir emtia sonuçta.. Fon ile emtianýn kendisinden daha iyi sonuç alýnmayacaksa, emtianýn kendisi alýnýr.Alýntý:
Originally Posted by bisikletci
Selamlar.
Bir yöntemde sebat etmenin önündeki en büyük engel; zihnimin bir yerlerinden sürekli bana fýsýldanan su soru;
Acaba hata mý yapýyorum? Zaman mý kaybediyorum?
O kadar çok doðru/yanlýþ/eksik/fazla bilgi var ki ortalýkta.
Sadelik, basitlik derken acaba bir seyi mi gözden kaçýrýyorum?
Bir seyi aylamayayim derken hangi bir seyi atlamayayým?
Biraz icimi döktüm Hocam, arada sayfanýzý böyle meþgul ediyorum. Selametle.
Estaðfirullah. Ben zaten kendim çalýp kendim oynamaktan sýkýlmýþým. Bilançolar sonrasý uygulamaya sokacaðým bir yöntem üzerinde çalýþýyorum bugünlerde.Alýntý:
Originally Posted by snkleyp
Bilançolarda düzeltme yapýlmasýna raðmen, Gelir Tablolarýnýn mevcut çeyreksel verilerinin tamamýnda enflasyon düzeltmesi yapýlmadýðý için sadece 2022 dönem sonu ile 2023 dönem sonu karþýlaþtýrmasý yapabiliyoruz, o da tam anlamlý olmaktan uzak. Bu durumda Gelir Tablolarýnda eski usül çalýþmanýn veri eksikliði nedeniyle özellikle forward deðerleme rasyolarý tahmini yapma konusunda anlamlý sonuçlar doðurmayacaðým inanýyorum. Sadece rasyolara bakarak da kazançlarýn trendini doðru ve anlamlý bir þekilde gözlemleme þansýmýz olmayacak ayný veri eksikliði sebebiyle.
Bu sebeple odaklanacaðým nokta bilançolarda Aktif Büyüme ve Öz Kaynaklar Büyümesi olacak. Kârlarýn fiktif olup olmamasý ile de ilgilenmeyeceðim, sonuçta o bilançoya giriyor ve bilançoyu deðiþtiriyor. Elbette bir de net kaldýraç oranlarýný ve net finansal borcu karþýlama oranlarýný dikkate alacaðým.
Sonrasýnda margin of safety için PD/DD ve F//K’nýn ayný anda kullanýldýðý ortak bir deðer hesaplamasý kullanmayý düþünüyorum. Dede Graham’ýn formülasyonundan ilk eleme için yararlanýlabilir belki bu durumda. Sonrasýnda (PD/DD)/Öz Kaynak Büyümesi ve (PD/A)/Aktif Büyüme ortalamasý ile bir sýralama yapacaðým ve ona göre portföy oluþturacaðým.
Sonuçta belirsizliklere raðmen borsa çalýþýyor ve bu hisseler eninde sonunda belli bir deðerleme mantýðýyla yükselecekler. Ben de yukardakine benzer bir yöntemle kendime bir yol haritasý oluþturmayý düþünüyorum. Portföy oluþtururken teknik analizle alým yerleri belirleme ve heikin ashi ile trend takibi mutlaka olacak yine.
Þimdilik bilançolarý bekliyorum. Beklerken de TUPRS ve THYAO’da trading’e devam.
Senin yol haritan ne?
Hocam bence de 2024'ün tüm bilançolarý geldikten sonra 2025 bilançolarý gelmeye baþladýktan sonra yeni birebir karþýlaþtýrma sistemi baþlayabilecek ancak. Nihayetinde 2022 sonu bilançosu ile 2023 bilançosuna yapýlan enflasyon deðerlemesi nereden bakarsanýz bakýn birebir objektif deðil bence. Uygulanan katsayýlarýn güvenilirliði bile tartýþma konusu ki hatta günümüzde bile bu tartýþma çok sýk yapýlýyor(Tüik'in dönemsel olarak açýkladýðý enflasyon verilerinin doðru olmadýðý gerçek enflasyondan daha az açýklandýðý diðer enflasyon hesaplayan bir giriþimin hep Tüik'in en az bir katý enflasyon olduðunu ileri sürmesi gibi) Ama günümüzde öyle veya böyle yüksek enflasyon kalýcý hale geldiði için açýklanan verilen ne kadar tartýþma konusu olsa da artýk psikolojik olarak gerçek veya gerceðe yakýn kabul ediliyor. Bu da 2024 den itibaren 3'er aylýk dönemlerde yapýlacak enflasyon düzeltmeleri sonucunda biraz daha güncel deðere yakýn sonuçlar verecek. 2025'in bilançolarýnda da enflasyon muhasebesinin uygulamaya devam etmesi halinde geçmiþ güncel kýyaslamasý daha doðru olacak kanaatimce. Öbür türlü hâlâ elma ile armutu kýyaslamaya devam edeceðiz gibime geliyor.
Hocam ben bu belirsizlik ortamýnda tamamen yatýrim fonlarýna gectim. Bunun kendimce üç nedeni var;Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
1.Hem enflasyon, hem seçim kaynaklý belirsizlikler,
2. Zaman konusunda sýkýntým, duru bir zihinle enim konum saðlýklý analizler yapamýyorum.
3. Yatýrim fonlarinda 3 - 5 yýl vadelerde güzel kazançlar getirmiþ fonlar.
Bir 3 yýllik süre verdim kendime, oluþturduðum fon sepeti ile ilerlemek niyetindeyim.
Bir gözum sürekli burada, burasý bir okul gibi hocam.
Kendinizi yalnýz hissetmeyin, Allah saðlýk versin yeter ki. Selametle.
Teþekkürler hocam. Benim kastým sadece kendim yazýp çizdiðim zaman buraya yazma hevesimin kalmamasýný ifade idi. Maalesef burayý çok etkileþimli ve paylaþýmlý bir ortama dönüþtüremedik. Akýl akýldan üstündür mantýðý ile deðiþik sistemler, deðiþik yöntemler, deðiþik bakýþ açýlarý görmek idi niyetim burada. Pek olmadý. Saðlýk olsun.. Hayýrlýsý..Alýntý:
Originally Posted by snkleyp
Fon olayýný önceleri ben de çok düþünmüþtüm, ancak kendi portföy yönetimimde çok daha iyi sonuçlar aldýðýmý gördüðüm için uygulamaktan vazgeçmiþtim. Ancak içinde bulunduðumuz durum da dahil bazý belirsizlik dönemlerinde kararsýz kalabiliyorum, sizde olduðu gibi. Belki o dönemlerde fonlar kiþisel portföy yönetiminden daha faydalý olabilir, fakat göz ardý edemediðim bir þey var: Fonlarý yönetenlerin de benzer belirsizliklerle muhatap olduðuna 1. elden þahit oldum defalarca. Fonlarýn avantajý bazen bizim tutmakta erken pes ettiðimiz pozisyonlarda daha uzun süreli kalabilmeleri.. Ayrýca bazen þirketlerle daha çok temasta olduklarý için (ya da biz öyle varsayýyoruz) bizden daha fazla bilgiye eriþim imkaný olabiliyor. Ama yýðýnla dezavantajlarý da var, en basitinden bizim kadar hýzlý hareket edemeyiþleri ve her hisseye giremeyiþleri gibi. (Hisse senedi fonlarýndan bahsediyorum elbette). Ayrýca bazý kiþisel tercihlerimden dolayý her fonu da alamama gibi bir durumum var. Sonuçta her seçim bir vazgeçiþtir.
Ýnþallah tercihiniz gelecekte siz mutlu edecek bir sonuçla karþýlar sizi. Seçimleriniz ve kazançlarýnýz bereketli olsun.
https://i.hizliresim.com/5tmrw2s.jpg
Yukardaki çeyreklik bazdaki Gelir Tablosu deðiþimine bir göz atalým. Sadece Brüt Kâr kýsmýný aldým son 5 çeyrek için. Tablo TATGD'ye ait. Alýp sattýðým, beðendiðim bir þirket deðil. Ýlla alacaksam sektörde çok daha fazla beðendiðim TUK'AÞK' alýp satýyorum. Mevzunun bu kýsmý önemli deðil.
Dikkatinizi son 5 çeyrekteki Satýþlarýn Maliyeti kalemindeki radikal deðiþime çekmek istiyorum. 2023/3, 2023/6 ve 2023/9 çeyreklerinde kabaca % 24-28 arasý bir Brüt Kâr marjý oluþmuþ. Yani ortalama Satýþlarýn Maliyetinin Satýþ Gelirlerinin %72-76'sý arasý bir rakamla gerçekleþtiðini görüyoruz.
2023/12 çeyreðinde ise bir anda Satýþlarýn Maliyeti Satýþ Gelirlerinin üstüne çýkmýþ. 2022/12 çeyreðinde de durum ayný.
Bu 5 çeyrekteki anomali durumu neden kaynaklý biliyor musunuz? Þirket tembellik yapýp enflasyon düzeltmelerini Gelir Tablolarýnda her bir çeyreðe tek tek uygulamak ve bunlarý yayýnlamak yerine 2022 ve 2023 yýlýnýn son çeyreklerine uygulama ve sadece bunlarý yayýnlama yolunu izlemiþ. Bu durumda KAP'ta yayýnlanan finansal tablolardan veri çeken Fintables'ýn da yapabileceði fazla bir þey kalmamýþ. Sonuçta son çeyreklerde enflasyon düzeltmesi sonucu Çeyreklik Brüt Zarar oluþmuþ. Bunda Duran Varlýklarýn enflasyon düzeltmesi sonucu artan deðerlerine korele olarak amortismanlarýnýn da arttýðýný ve amortismanlarýn Satýþlarýn Maliyetindeki kalemlerde kullanýldýðýný ve ayrýca Stoklarda uygulanan enflasyon düzeltmesi sonucu yine Satýþlarýn Maliyetini artýrýr bir durum olduðunu gözlemliyoruz. Detay bakmak isteyen TATGD'nin Gelir tablosu dipnotlarýný inceleyebilir.
Þimdi Gelir Tablolarýnda enflasyon düzeltmesi uygulanmasýný her bir çeyreðe olmasý gerektiði gibi daðýtmak yerine sadece bunu son çeyreklere yansýttýðýnýzda Brüt Kâr rakamlarýnda absürt bir dalgalanma söz konusu oluyor. Þimdi bu durumda çeyreklik bazda þirketin geliþimini/deðiþimini rasyonel bazda nasýl gözlemleyeceðiz? Nasýl gelecekle ilgili projeksiyon yapacaðýz? Nasýl forward rasyo tahminleri oluþturacaðýz?
'Bu iþin altýndan ancak biz kalkarýz' diyen ÝNA'cýlar! Haydi TATGD'ye bir deðerleme yapýn.. Bulduðunuz EBIT deðerine ne kadar güvenebilecekseniz artýk..
Bunlarý niye yazýyorum? Forward Nakit Akýmý, Forward FAVÖK ve Forward Net Kâr hesaplamanýn 2024 yýlýnda anlamsýz hale gelebileceðini belirtmek için.. Enflasyon muhasebesine tabi olmayan þirketler için durum farklý elbette..
Bu durumda Kazanç Bazlý Deðerleme yapmak yerine biraz daha fazla kendimi güvende hissedeceðim Varlýk Bazlý Deðerleme kanalýna sapýyorum ister istemez. INA'cýlar buradan iþ çýkarabilirler beni dinlerlerse.. Onun için dün ip ucu vermiþtim. Ama o yaklaþým herkese mantýklý gelmeyebilir.
Bu piyasa bir þekilde bir gün ortak bir veri seti ve buna karþýlýk ortak bir reaksiyon elbette oluþturacak. Ama bu dönem sancýlý olmaya aday. En azýndan benim adýma eski usül deðerleme yapma, hüküm verme ve portföy oluþturma konusu sancýlý geçiyor.
Sadede gelelim diyeniniz vardýr elbette.. Beklemekle olmuyor, piyasa iþlemeye devam ediyor.. Algoritmik trading iþine girmezsem, sürekli trading ile uðraþmaya zaman harcamayý da düþünmüyorum. Bu durumda yeni bir portföy oluþturma yöntemi gerekecek. Mayýs'ta tüm þirketlerin hem 2023-12 hem de 2024-3 bilançolarýnýn açýklanmasýndan sonrasý için en azýndan bir sonraki bilançolara kadar bir süreliðine portföy yapýp takip etmek üzere ana hatlarýyla kendimce bir yol haritasý belirledim.
Alýp tuttuðumuz ya da sattýðýmýz þirketleri ne kadar seversek sevelim, önemli olan onlarýn yönü hakkýnda bir karar verebiliyor muyuz? Pek de deðil.. En azýndan bu karmaþýklýk içerisinde. Bu durumda margin of safety'si en yüksek þirketlere odaklanmayý riskten kaçýnma ve defansif hareket etme açýþýndan önemli buluyorum. Bu konuda da epeyce zamandýr demode bulduðum Graham Dede'nin yaklaþýmlarý ile maksimum margin of safety arayýþý içerisinde olacaðým..
Bazýlarý Graham'dan esinlenme olmak üzere önüme bazý kriterler koydum:
1) Öz Kaynaklar Büyümesi (%) > ZZ,ZZ
2) Aktifler Büyümesi (%) > ZZ,ZZ
3) Öz Kaynaklar Büyümesi (%) > Aktifler Büyümesi (%)
4) Cari Oran > 1
5) Aktifler > (2 X Toplam Net Borç)
6) Uzun Vadeli Borçlar < Öz Kaynaklar
7) F/K < 15
8) (PD/DD) X (F/K) < 22,5
9) Net Finansal Borç / Yýllýklandýrýlmýþ FAVÖK < YY,YY
bu kriterleri ön eleme kriterleri olarak kullanmayý planlýyorum.. ZZ,ZZ ve YY,YY olarak belirsiz býraktýðým rakamsal deðerleri sonradan belirleyeceðim.
Bu eleme kriterleri ile bir ön liste oluþturduktan sonra listedeki tüm þirketler için þu yöntemi uygulayacaðým:
1)
(PD/DD) / Öz Kaynaklar Büyümesi
(PD/A) / Aktif Büyüme
deðerlerini bulup ikisinin ortalamasýný alacaðým ve en düþükten en büyüðe doðru sýralayacaðým.
2)
Ayný þirketlerin Dolar Bazlý grafiklerinde 250 günlük hareketli ortalamalarýndan yüzdesel olarak uzaklýðýný hesaplayacaðým.
3)
1 ve 2 nolu uygulamalara göre bir puanlama sistemi oluþturup en uygun 10-12 þirketi seçeceðim ve portföyü oluþturacaðým.
Sonrasýnda portföy performansýný trend takip bazlý izleyeceðim.
Deva hocam, izin verirsen kendimce sadece bir not iliþtireyim. Bu not bana göre pek çok kiþinin yaptýðý bir yanlýþý barýndýrmakta, belki iþine yarar.
1 not: Tüm analizlerde (kim yapýyor olursa olsun, temelden bahsediyorum, zira teknik zaten geçmiþin verilerini iþler) kullanýlan veriler ve çýkarýlan sonuçlar geçmiþ zamanýn bilançosudur. Gelecekle ilgili bir þey söylemez. Ancak tahmin etmemize olanak saðlayabilir, o da iyi bir analiz yapýlmýþ ise. Ancak göz ardý ettiðimiz hadiseler var. Bunlar ilgilendiðimiz sektörde yaþanabilecek olaylardýr. Bu olaylarýn bir kýsmýn olacaðý bilinir ve analizlere kýsmen dahil edilir (pek çok analist elini taþýn altýna koymaya çekinir, malum onlarýn da karneleri var, alacaklarý notlara göre primleri yatacak). Ancak, sektörün içinde olan veya yakýndan takip eden vizyoner insanlar ise gelecekte onlarý nelerin beklediðini en baba analistten pekala daha iyi bilir. Biraz finansal okur yazarlýðý varsa da bunu fiyatlandýrabilir, yatýrýmlarýný da buna göre dizayn edebilir. Ben yatýrýmcýlýða salt bu gözlükle bakýyorum.
1 atasözü: herkesin bildiði para kazandýrmaz, az kiþinin bildiði zengin eder (tamamen benim uydurmamdýr, biraz yüzlerde tebessüm olsun deyu)
Portföyler yapýlýrken, bu not ve atasözünü de bir yerlere not almak gerekir diye düþünüyorum.
Sevgiler, saygýlar, bol kazançlar.
Bir arkadaþ 250 günlük hareketli ortalamada 250 rakamý nereden çýktý diye sormuþ.. Öyle sýrlý rakamlar filan deðil, yok bilmem fibo sayýsý falan gibi.. Son 5 yýlda borsanýn açýk olduðu iþ günlerine baktým, yýlda ortalama 249 gün ile 250 gün arasý dalgalanmýþ. Ben son bir yýllýk fiyat hareketini baz alarak deðerlendirme yapacaðým için tam bir yýlý kapsayan bir hareketli ortalama aþaðý yukarý 250 günlük HO'ya tekabül ediyor. Baþka özel bir sebebi yok. Piyasa 200 günlüklere bakmaya ayarlý olsa da tam 1 yýlý yansýtmadýðý için benim için eksik kalýyor.Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Söylediklerinize kesinlikle katýlýyorum. Ancak her bir sektörü ve her bir þirketi en ince ayrýntýlarýný bilecek kadar o sektöre / þirkete zaman harcayanýmýzýn/harcayabilenimizin sayýsý oldukça az. Sektörü ve/veya þirketi çok iyi biliyor olmanýn da para kazandýracaðýnýn garantisi yok. Çünkü uzmaný olduðumuz sektör ya da þirketin en kötü dönemini de yaþýyor olabiliriz. Mesela Ereðli'yi dibine kadar bilseniz en fazla son 2 yýlda yatýrým yapýlmayacaðý kanaatiniz oluþur. Bu arada onun yerine kime yatýrým yapýlabileceði sorusuna cevabýmýz varsa eðer bu uzmanlýk para kazandýrýr. O cevabý verebilecek þekilde bu sefer diðer sektörlerin ya da þirketlerin de uzmaný olmamýz gerekebilir. Bir insan her dönem hangi en iyi þirkete yatýrým yapýlabileceðini bilebilmesi için tüm sektörleri tüm ayrýntýlarýyla bilmeli ve takip etmeli bu durumda. Ya da her zamanýn / her dönemin þirketleri olabileceklere yoðunlaþmalý.Alýntý:
Originally Posted by müzikal
Ben sadeleþtirilmiþ çözümlerin her zaman 'herkesin bildiði çözümler' kategorisine düþtüðünü düþünmüyorum. Böyle bir iddianýzýn olmadýðýnýn farkýndayým, ancak piyasada bu tarzda çokça iddia da mevcut. 'Bir þey basitse ve sade ise zaten onu herkes keþfetmiþtir' ön kabulüne sahip bir çok kiþi. Ama realite pek de öyle deðil. Çoðu kiþi aksine kompleks kurgularýn basit kurgulardan daha iyi verim verdiðine inanýyor. Ben borsada para kazanmanýn olabildiðince kompleks kurgulardan uzaklaþmaktan geçtiðini düþünüyorum.
Ha yukarda bir çok madde sayýp sýraladým, bu dediklerimle çeliþmiyor mu? Görüntüde evet. Ama sürekli benzer uygulamalarý yaptýðým için bence çok sade bir yapý, çok maddeli olmasý basitlikten /sadelikten uzaklaþýldýðý anlamý taþýmýyor. Ayrýca kullandýðým bir çok veri seti de zaten gerçekleþmiþ olan üzerine kurulu.. Yani gelecek bilanço tahminlerine ya da gelecek büyüme ihtimallerine dayalý da deðil. Belki de en çok itiraz ettiðiniz ya da edeceðiniz nokta da burasý.. Peki bu sistem iþe yarýyor mu? Bende þimdiye kadar hep yaradý. Hep beklentilerime cevap verdi, hatta ben çoðu zaman buna dayalý kurduðum portföylerdeki þirketleri daha erken terk ettim, beklese idim beklentilerimin de çok çok üzerinde getiriler saðlardý. Peki bu sistemin þimdiye kadar iþe yaramýþ olmasý gelecekte de iþe yarayabileceði anlamý taþýr mý? Elbette taþýmaz. Ama buna kesinlikle hayýr diyebilecek bir done var mý elimizde? O da mevcut deðil. Hani futbolda kazandýran 11 deðiþtirilmez diye bir mantýk kullanýlýr ya, sistem çökene ya da deþifre olana kadar kazandýrandan vazgeçmenin pek bir manasý yok bana göre.
Elbette herkesin beklentileri ve hevesleri farklý olabilir. Henüz bir Buffet seviyesine eriþmedim, ama istikrarlý büyüyen herkesin Buffet yaþýnda Buffet gibi olabilme potansiyeli olduðuna inanýyorum. Murat Ülker'e göre benim portföy büyüklüðüm tebessüm edilerek geçilebilecek bir büyüklükte olabilir an itibariyle. Ancak ben bir gün Murat Ülker'e tebessüm ederek yola devam edeceðime inanýyorum. Ýsim seçimim sadece kiþisel servet sýralamasý ile ilgili. Yarýn Ülker'in yerini elbette bir baþkasý alacaktýr. Aramýzdaki fark Murat Ülker zenginliðini babasýndan devralmýþtýr ve belki bunu bileþik olarak büyütmeye devam etmiþtir. Bileþik getiri mucizesinin nelere kadir olduðunu insan ancak tecrübe ederek hissedebilir.
Sizin önerilerinize yüzde yüz katýldýðýmý en baþta belirtmiþtim. Böylesi geniþçe bir zamana ve ayný zamanda büyükçe bir vizyona sahip olan arkadaþlarýmýza samimiyetle ve ýsrarla tavsiye edebilirim. Ama bu zamana ve enerjiye sahip olmayanlar/olamayanlar için 'shortcut'lar sunmaya çalýþýyorum. Denenmiþ ve baþarýlý olunmuþ 'shortcut'lar bunlar. Her bünyeye ayný þifayý veren ilaçlar olmayabilir elbette, ama yan etkilerine raðmen bir çok bünyede benzer sonuçlar verecektir.
Sadede gelirsem, Mohnish Pabrai gibi davranabilir insanlar. Ýnsanlar baþarýlý sistemleri kopyalamaktan çekinmemeli, bu hususta kibirli davranýþlara girip olaya istihza ile yaklaþmamalýdýr. Ben olaya böyle bakýyorum. Þahsen bana sürekli ve düzenli kazandýran bir sistem önermeniz durumunda onu hemen tatbike baþlayacaðýma sizi temin ederim. Ben kendi keþiflerim haricinde iyi kazandýran her türlü mantýk kurgusuna açýðým.
Sizden bir ricam: Ýpucu veren ve güzel çaðrýþýmlar yapan önerilerinizin yanýnda doðrudan uygulanabileceðini ve insanlara faydalý olabileceðini düþündüðünüz ve baþarýlý olmuþ yöntemlerinizi burada bizlerle paylaþabilir misiniz?
Selam ve hürmetlerimle.
Hocam benim haddime deðil öneri vermek, ancak tecrübe ettiklerimi paylaþabilirim ki, bunlar da geçmiþi ihtiva eder.Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Gelecek, ne kadar bilinmez? Bu kavramý hiç düþünmüyorsam günde hemen hemen her yaptýðým iþte, her aldýðým aksiyonda aklýmýn bir köþesinden bana bir ýþýk çakýyor. O ýþýklarýn frekansý arttýkça doðrular çoðalýyor gibi geliyor bana.
Tecrübeye önem veririm ve saygým sonsuzdur, ancak bir o kadar da geçmiþe dem vurarak hareket etmenin vizyonumu kýsýtlayýcý bir unsur olduðunu düþünürüm hep. Karþýma çýkan her doneden yeni bir ýþýk almaktýr gayem. Bakan deðil gören olmaktýr bence doðru yolu bulduran. Bu felsefeyle olaya yaklaþýnca, yatýrýmcý olmanýn da kendimce en has öznesi ortaya çýkýyor. Hatalar yok mu, elbette var. Aþklar yok mu, elbette var. Ama toplamda olaya bakýnca o hatalar, engeller ve aþklar olayýn tuzu biberi, daha vizyoner olabilmenin ön koþullarý gibi oluyor benim için.
Bu düþünsel karalamalardan sonra yatýrýma bakýþ açýmý özetlemek isterim. Belki okuyanlara faydasý olur.
1- Yatýrým yapmaktaki amacým ne? Benden sonra gelecek olan aile fertlerine, maddi olarak kendilerini refaha ulaþtýrabilecek bir servet býrakmak. Yatýrým=birikerek büyüyen servet. Olay maddi olduðu için, maneviyata hiç girmiyorum, o kýsým her þahsýn kendisi ile alakalýdýr, yorum asla yapmam.
2- Amacým servet sahibi olmaksa, bunu kýsa yoldan mý yapmalýyým yoksa bu bir serüven edasýyla mý yol almalý? Benim senaryomda (17 yaþýnda borsayla tanýþtýðým için biraz da mecburen oldu) bu uzun soluklu bir serüven, ne kadar uzunu þöyle ifade edebilirim; kýzýma da öðreteceðim ve o da kendinden sonrakilere aktaracak. Sanýrým sonsuz vade kýsmý buna denk düþüyor.
3- Uzun soluklu bir serüvene çýktýysam riskimi nasýl hesaplayacaðým? Hesaplayamam, ama azaltabilirim. Portföy yaparým, mümkün olduðunca büyük bir portföy.
4- Portföy yapacaðým ama bu portföye ne koymalýyým? Bugünden sonra en çok kazandýrma potansiyeli olan sektörlerde olan halka açýk firmalarýn hisselerini.
5- Bu sektörler neler olabilir? Öncelikle emekleme evresinde olmalýlar, sürekli büyümek zorunda olmalýlar, ben vizyonersem o þirketleri yönetenler benden daha da vizyoner olmalýlar. Bu noktada þirket yöneticilerinin özgeçmiþlerini alýr okurum, incelerim, haklarýnda çýkmýþ her haberi arar bulurum. Ýçlerinde çürük elmalar da olacaktýr, ama en azýndan ne kadar çürük olduklarýný bilirim, marjinal zararý olabilecekse deðerlendirmeme kanaat notunu eksi vermem.
6- Buraya kadar geçmiþe dair hiçbir þey (özgeçmiþler hariç) yok. Sektörleri belirledikten sonra, o sektörlerin geçmiþini ve varsa nerden türediklerine bakarým. Bu inceleme bence çok önemli, geleceðe dair pek çok done verecek bize. Ýçlerinde potansiyel gördüklerime odaklanýp, halka açýk olanlar varsa (veya halka açýlma potansiyeli olanlar) detaylý bir araþtýrma yaparým. Bu noktada her türlü veriyi (ne bulduysam diye geniþ bir perspektifte) kullanýrým.
7- Analizlerimin sonucunda zaten ortaya sektör ve þirketler çýkacaktýr. Bundan sonrasý tamamen zamanlama. Doðru zaman olduðuna inandýðýmda yatýrýmlarýmý yapmaya baþlarým. Tek seferde asla, zaman içinde sürekli (bazen alýmlarým bitmiþ olmasýna raðmen 2 sene sonra da ekleme yaptýklarým var, örnek olmasý açýsýndan). Fiyat düþüþleri benim için hep alým fýrsatýdýr, bazen yakalarým bazen yakalayamam.
8- Portföyü tamamladým. Þimdi ne olacak? Artýk bilanço zamaný. Her bilanço döneminde finansallara bakarým, fiyat hareketleriyle ne kadar paralel analiz ederim. Kýsa süreli tahta hareketlerine sürekli al sat yapmadýðým için önem vermem. Uzun vadeli ivmedir benim için önemli olan, bir senelik iki senelik fiyat istikrarsýzlýðý deðil, o zamanlar alým fýrsatýdýr aksine.
Bütün bunlarý özümsemem 30 yýlýmý aldý. Hala daha öðreniyorum, hoþuma gidiyor, býkmýyorum. Geleceði görebilen vizyoner insanlarý takip ediyorum, onlardan faydalanýyorum. Arkasýnda bilanço olmayan hiç bir þeye de yatýrým yapmýyorum. Ne döviz, ne emtia, ne coin, sadece þirketlere yatýrým yapýyorum.
Kýsa bir özet yapmak istedim. Bu yolculuk kitaplara sýðmaz, her yatýrýmcýnýn kitabý da farklýdýr. Aldýðým terbiye gereði saygým sonsuz.
Sevgiler, saygýlar.
Hocam yazdýklarýnýz prensip olarak itiraz edilebilecek þeyler deðil. Yatýrým kavramýna bakýþýnýz ancak saygýyla karþýlanýr. Lâkin son paragrafýnýzda belirttiðiniz gibi her yatýrýmcýnýn kitabý farklýdýr. Benim bakýþým, vadem, sabýr testlerine vereceðim reaksiyon, hedeflediklerim, kazanma þeklim/metodum, hislerim beni yanýltmýyorsa, sizin bakýþ açýnýza çok da uygun düþmüyor olabilir. Sizin fikirlerinizin bazýlarý da muhtemelen benimki ile örtüþmüyordur. Ben farklýlýklarý zenginlik olarak gören bir insaným ve her farklý yaklaþýmdan, baþta kendim olmak üzere, istifade edebilecek insanlar olduðunu düþünüyorum.Alýntý:
Originally Posted by müzikal
Kimisi akademisyenliðe bayýlýr, kimisi nefret eder. Kimisi þehir tutkunudur, kimisi þehirdeki keþmekeþlikten daðlara atar kendini. Kimisi klasik müzikten ötesini müzik saymaz, kimisi için türkülerden gayrýsý duygu yoksunudur, dinlenesi bile deðildir. Kimisi aruz vezni ile þiir yazar, kimisi için kafiye bile gereksizdir þiirde, düz nesrin bile kendine göre bir ritmi vardýr kendi içinde..
O sebeple deyiþim odur ki, ben kendi yöntemlerimin uygulanabilme þeklini formüle edip baþkalarýna sunmaya çalýþýyorum. Ama bana þiirsel gelen bir yöntem baþkasýna kabýz bir söylem ya da bir ritimsizlik gibi görünebilir.
Hâsýl-ý kelâm, ne kadar fazla çeþit ve ne kadar fazla yöntem varsa paylaþýlmasýndan yanayým. Herkesin bakracýna uygun bir su, herkesin heybesine uygun bir azýk mutlaka vardýr.
Selam ve hürmetler.
Ortalýk 'deðer yatýrýmcýsý' kaynýyor.. Adam neredeyse ismini cismini sevdiði önüne gelen her hisseyi portföyüne eklemiþ, sonra 'deðer yatýrýmcýlýðý'ndan dem vuruyor. Yaw önce pazarladýðýn 'deðer yatýrýmcýlýðý'nýn bir anlamýný öðrenseydin!
Önce bu iþin lugatýndan baþlayalým istersen. Burada daha önce de özellikle yeni baþlayanlar için investopedia'nýn yatýrým ve/veya trading temel kavramlarýnýn ve yöntemlerinin basit ve sadelikle anlatýldýðý faydalý bir platform olduðunu belirtmiþtim. Hiç kendi ifadelerimi katmadan 'deðer yatýrýmcýlýðýnýn tanýmýný alalým önce investopedia'dan:
'Value investing is a strategy where investors actively look to add stocks they believe have been undervalued by the market, and/or trade for less than their intrinsic values. '
Google amcanýn tercümesini çok beðenmediðim için (kafa karýþýklýðýna neden olabilir diye düþündüðüm için) kendi izahlý tercümemi koyayým:
Yani kýsaca diyor ki:
Deðer yatýrýmý dediðimiz olay yatýrýmcýlarýn aslýnda 'içsel deðer'i altýnda iþlem gördüklerine inandýklarý hisse senetlerini portföylerinde topladýklarý bir stratejidir.
Burada 2 temel nokta var:
1) Portföye alýnacak þirketlerin 'içsel deðeri'nin ne olduðunu biliyor olmak
2) Bu þirketlerin, en azýndan ciddi bir güvenlik marjý oluþturacak kadar, yani ciddi oranda bir iskonto oluþturacak kadar, 'içsel deðer'i altýnda iþlem görüyor olmasý
Bu gerçek tarifini dahi bilmedikleri bir stratejiyi pazarlamaya çalýþan arkadaþlara sorularým þu:
Elinizin altýnda tuttuðunuz hisselerin içsel deðerlerini neye göre, nasýl hesapladýnýz? Ve bu hisseler içsel deðerinden ciddi oranda iskonto içeriyor mu, yani 'eder'inin ciddi oranda altýnda iþlem görüyor mu?
Ne aldýðýnýz, ne taþýdýðýnýz benim açýmdan önemli deðil. Ama her tarafý çeliþkilerle dolu bir 'deðer yatýrýmcýlýðý' propagandasý yapmayýn. Pazarlamasýný yaptýðýnýz yatýrým tarzýnýn önce ne anlama geldiðini öðrenin ve elinizdeki portföyün bu tarza uygun olup olmadýðýna bir bakýn..
Tek yatýrým tarzý deðer yatýrýmcýlýðý deðildir. Siz aslýnda baþka bir tarz uyguluyor, ama bunu deðer yatýrýmcýlýðý sanýyor da olabilirsiniz. Tarzýnýzdan dolayý, hangi hisseyi ne sebeple taþýdýðýnýzdan dolayý, kimse sizi kýnamaz, emin olun. Sadece elmaya karpuz demekten vazgeçin lütfen.
------------------------
Baþka sorum yok, Hakim Bey!
Ben bu filmi daha önce seyretmiþtim sanki.
PD/DD ve F/K'yý ayný anda ortak kullanýlacak þekilde bir deðerlemeye sokabilecek bir formul üzerinde çalýþýyordum ve Graham'dan daha anlamlý bir ortalama deðerleme rasyosu bulduðumu düþünüyorum. Graham o zamanki þartlara göre basit bir mantýkla bir þirketin PD/DD'si en fazla 1,5 olmalý, F/K'sý da en fazla 15 olmalý, ikisinin çarpýmý dolayýsýyla 22,5 deðerini aþmamalý gibi bir mantýk gütmekte ve þirketler için içsel deðeri de yine bu mantýk üzerine kurduðu bir formul ile hesaplamaktaydý. Benim üstüne çalýþtýðým konu içsel deðer bulma olayý deðil. Amacým þirketleri göreceli olarak ucuzluk ve pahalýlýk anlamýnda karþýlaþtýrýrken 2 farklý deðerleme rasyosu (PD/DD ve F/K) için belli ve anlamlý bir aðýrlýk katsayýsý kullanýp, sonra bunlarýn anlamlý bir ortalamasýný oluþturmak þeklinde idi. Graham'ýn olaya yaklaþýmý biraz daha farklý. Ama ondaki temel sýkýntý bazý çeliþkili durumlara tam cevap verememesi. Mesela bir þirket 2,5 PD/DD ile Graham'ýn þartlarýna göre pahalý ama ayný þirket 6 F/K ile ucuz durumda ise Graham bunun içinden çýkamýyor idi ve çareyi iki þartý da saðlayamayan þirketleri liste dýþý býrakmakta buluyordu. Ömrünün son dönemlerinde bu yaklaþýmýn bir çok fýrsatýn kaçmasýna neden olduðunu farkedince kendince yeni formulasyonlar icad etmeye çalýþtý. Graham'ýn kullandýðý büyüyen þirketler için farklý deðerleme, olgun þirketler için farklý deðerleme yöntemlerini vakt-i zamanýnda baz alarak çokça denemeler yapmýþtýk geçmiþte, ancak çok da iyi çalýþmadýðýný görmek fazla uzun sürmemiþti. tabii ki Graham'ýn defansif yatýrýmcý ve agresif yatýrýmcý için koymuþ olduðu baþka deðiþik filtreleme kriterleri de mevcut. Olayý sadece 2 basit deðerleme rasyosuna indirgediðini kastetmiyorum elbette. Sonuçta ortada Deðer yatýrýmcýlýðý konsepti var ise en azýndan bunun fikir babasý Graham olduðu için gereken saygýyý kendisine teslim etmek gerekli.
Sayýn Müzikal hocamýzýn dediði "herkesin bildiði þey para kazandýrmaz" önergesini dikkate alarak kimseciklerin bilmediði bir yöntem icad ettim ve sadece kendime saklayacaðým. Ya iflasýma ya Buffet'lýðýma yolculuk baþlar artýk :)
Günaydýn hocam. Elbette çeþitli yöntemler yatýrýmcý profiline göre uygulanabilir/uygulanmalýdýr. Bu konuda sizinle hemfikirim. Burada paylaþýlmasýný da çok deðerli ve faydalý buluyorum. Buna katký olsun diye zaten yazmýþtým bir önceki mesajýmý, yanlýþ anlaþýlmak istemem.Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Farklýlýklarýmýz, yaklaþýmlarýmýz, hayata bakýþýmýz ve hayatý okuma þeklimiz hepimizin yatýrým yönünü deðiþtiriyor. Bu çok normal. Aksi durumda herkes ayný hisseyi alýrdý, borsa diye bir þey de hayatýmýzda olmazdý, tükenirdi. Burada bence nedene odaklanmak lazým. Ýnsanlar neden farklý bir yöntem veya formül peþinde? Çok net deðil mi aslýnda, yatýrým yapmanýn amacýna hýzlý veya yavaþ ulaþabilmek. Aksi bir cevap bu iþin felsefesine uymayacaktýr diye düþünüyorum.
Örnek vermek gerekirse; insanlar neden dijital para birimlerini almayý tercih ediyor, bu bir yatýrým mý, yatýrým statüsüne koyacaksak bu yatýrýmý yaptýðýmýz o dijital metanýn bir bilançosu veya birini diðeriyle karþýlaþtýrabileceðimiz deðer yaratan bir durumu var mý, varsa bu bir yatýrým olabilir, yoksa buna nasýl bir isim vermek gerekir? Hayatýnýn hiçbir evresinde 1 tele bile bu kanala yatýrým yapmamýþ (taraftarý olduðum kulübe destek amaçlý ufak bir miktar fancoin almýþlýðým hariç) bir vatandaþ olarak, yatýrým yapmam gerekliliðine ikna edilmek istiyorum, bir türlü ikna olamýyorum, beni yaptýðým yanlýþtan döndürecek bir argüman elde edemiyorum. Önüme konan þeyler arasýnda teknik çizimler var, white paper denen güya ne olduðunu anlatan notlar var, baþka da bir þey yok. Ama yatýrýmcý profilime uyan ve sayelerinde keþfetmemi saðlayan bazý sektörlerin kapýlarýný ardýna kadar açýyor bana bu dijital para olayý.
1- Blokzincir yazýlým sektörü
2- Madencilik için gereken donaným saðlayýcý sektör
3- Yapay zeka yazýlým sektörü
4- Güvenlik yazýlým sektörü
5- Online alýþveriþ sektörü
6- Bu sektörlere yatýrým yapan sermaye havuzlarý, giriþim sermayesi fon ve þirketleri vs gibi.
Bu örneði, çeþitlendirmeden kastýn nasýl evrilebileceði ve baþka kapýlara da bakma gerekliliðini doðurduðunu ortaya koyabilmek için verdim. Baþka bir örnek daha vererek bu paragrafý bitireyim. Bana göre tarým sektörü her geçen saat dünya için çok daha büyük bir öneme sahip olacak ve bu durum sonsuza kadar devam edecek. Bu sektöre yatýrým yapmak bana göre harika. Ama nasýl? Hangi þirkete, sektör içinde hangi kanala, üretime mi, toptancýya mý, teknolojisini geliþtiren yazýlým firmasýna mý, daha da geniþletecek olursak hangi ülkeye vs gibi bir çok soru ardý ardýna gelir. Ayný yaklaþýmý ilaç ve týp sektörü için de sergileyebiliriz.
Bütün bu sorulara cevaplarý ararken binbir türlü yöntem ve analiz kullanýlabilir. Bunlarýn hepsi iyi ve kazandýran yöntem olmayabilir, aralarýnda hatalar üretecek yaklaþýmlar da olabilir. Ýþte burada geçmiþe dem vurmak gerekebilir, hangi yöntemler baþarýlý olmuþun analizini de yapmak, bir o kadar önemli hale gelir. Çok kafa karýþtýrmak istemiyorum, sade anlatmaya gayret ediyorum, bilmiyorum becerebiliyor muyum :)
Kontrolü kimsenin elinde olmadýðý bir piyasada olduðumuz için sanýrým bu çeþitlilik ortaya çýkýyor. 4-4-2 gibi basit bir taktikle "sürekli" maç kazanmak maalesef söz konusu olamýyor. En azýndan benim tecrübem bu yönde.
Sevgiler, saygýlar.
Hocam öncelikle hayýrlý olsun, umarým bulduðunuz yöntemin sonuçlarý gönlünüze göre olur :)Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Ben bu rasyo ve çarpan konularýna biraz fazla takýk bir yatýrýmcýyým sanýrým. Elbette pek çoðunun ne olduðunu ve bize neyi nasýl okumamýz gerektiðini söylediðini anlýyorum. Ancak, bu rakamlarýn hepsi geçmiþin rakamlarý, gelecekle ilgili bana net bir bilgi veremiyor, pek çok zaman da yanýltabiliyor. Bazen sosyal medyada tuhaf grafiklerle karþýlaþýyorum, dakikalýk bir grafiðin üzerinde çizilmedik çizgi kalmamýþ. Buna bakýnca o anda almayý da satmayý da ayný anda düþünebilirim ve aksiyon alabilirim. Peki nasýl para kazanacaðým? Burasý bende muamma.
Örnek fk olsun. Bugün güzide borsamýzda takip ettiðim bir þirket var. fk sý 1200 civarýnda. Þirket yeni kurulmuþ, daha yolun çok baþýnda, ortada kar mar yok fk dan da anlaþýlacaðý üzere. Þimdi bu þirketi kimse almaz bu rasyo sebebiyle, herkesin satmasý lazým. Ama öyle olmuyor. O fk artmaya devam ediyor fiyat sürekli yukarý gittiði için. Bu örnekte geçmiþin rasyosuyla veya geçmiþi irdeleyen bir analizle, eðer gerçekten bir fýrsat varsa bunu kaçýrmýþ olmuyor muyuz? Grahamýn aslýnda deðer yatýrýmcýlýðý kavramýný ortaya koyarken ve ilgi görürken, kaçýrdýðý nokta bu deðil mi, yapmadýðý yatýrýmlardan elde edemediði kazancý hesaplayan bir yöntem üzerine de çalýþsaydý diye düþünmüyor deðilim, sanýrým daha çok kiþi servetini artýrýrdý bunu bulsaydý :) Bu örnek yarým kalmasýn, fksý artmaya devam eden þirketin bilançolarýna bakacaðým, vizyonuna uygun hareket edebilmiþ mi analiz edeceðim. Bunlarý henüz bilmiyoruz ama sektörü hakkýnda bilgimiz varsa tahmin etmemiz çok zor da olmaz, yanýlma payý da düþük olur. Ama rasyolara bakýp bu þirkete yatýrým yapamayýz, bu çok net.
Gelecek varsa gelecek, diye yine bir kliþe söz ile noktayý koyayým sabah vaktine.
Sevgiler, saygýlar.
Öncelikle coin olayýna bakýþýnýzý anlýyorum. Arkasýnda bilanço olmayan hiç bir þeye yatýrým yapmamanýzý da anlýyorum. Coin olayýný bir sonraki sefer konuþmak üzere kendi içerisinde çeliþir görünen bir duruma dikkat çekmek istiyorum, eðer okuduklarýmý yanlýþ anlamadý isem.Alýntý:
Originally Posted by müzikal
Coinlere temel itirazýnýz 'arkasýnda bilanço olmayan þeye yatýrým yapmama' felsefenizden kaynaklý. Bu tavrýn ya da seçimin doðru ya da yanlýþ olduðunu elbette gelecek zaman gösterecek. Sizin argümanýnýza ön yargýlý olmadýðým gibi, 'gelecek tamamen blockchain teknolojisine dayalý olacak ve coinler hayatýmýzýn vazgeçilmez unsurlarý olacak' þeklinde karþýmýza çýkan argümanlara karþý da önyargýlý deðilim. Ama sizi çok iyi anlayabiliyorum. Kendi fiyat hareketleri haricinde 'ucuz', 'pahalý', 'alýnabilir', 'satýlabilir' þeklinde bir ölçüm, bir deðerleme yapabileceðimiz hiç bir þey yok coinler hakkýnda. Sadece talep arttýðýnda fiyatlarýnýn uçtuðunu, azaldýðýnda da dibe çakýldýðýný gözlemliyoruz ve, gerçek bir deðerleme kýstasý da olmadýðý için, tam anlamýyla aç gözlülük, fomo, korku, panik gibi duygularýn yansýmasýyla oluþan bir piyasadan bahsediyoruz ve epeyce de manipülasyona açýk. Ama tam da burada ölçülebilir verileri olmayan, bir bilançosu olmayan coinleri eleþtirirken þirketlerin bilançolarýnýn geçmiþ verileri olduðunu ve bu sebeple onlara da çok itibar etmediðinizi söylüyorsunuz. Ýþin bu kýsmý bana çeliþkili geldi. Sonuçta bilançosu olmayan, yani deðerleme, ölçme þansý olmayan coinlere karþý olmanýz anlaþýlýr ve burada bilanço kavramýný bir þeyi ölçmek ve deðerlemek için kullanýlan bir realite olarak kabul etmiþ oluyorsunuz. Öte yandan bilançolarýn geçmiþ veriler olduðunu, zaten gerçekleþmiþ þeyler olduðunu ve geleceði yansýtmayacaðýný iddia ediyorsunuz ve bu sebeple bilançolara ve sonuçta onlardan türetilmiþ rasyolara çok itibar etmediðinizi söylüyorsunuz.
Geçmiþ verilerin geleceði yansýtmayabileceði fikrinize karþý çýkamam temel olarak. Bu argümana karþý çýkacak olan da bence olayý hiç okuyamamýþtýr. Buna itirazým yok. Bilançolar sonuçta þirketlerin karnesi. Sürekli iyi karne getiren bir öðrencinin sonraki yýllarda da iyi karne getireceðinin elbette garantisi yok. Hele ki bir de ortam deðiþirse. Ben ortaokul ve lisede iken çok parlak olan öðrencilerin üniversitede iken ancak ittire kaktýra okuldan mezun olduklarý örnekleriyle çokça karþýlaþtým. Ayný durum þirketler için de geçerli. Olmayan bir rekabet ortamýnda rahat at koþturan bir þirketin karþýsýna çetin rakipler çýktýðýnda nasýl bir performans sergileyebileceði muamma. Ya da ekonomik geniþleme zamanýnda çok parlak veriler ortaya çýkaran bazý þirketlerin ekonomik daralma söz konusu olduðunda ayakta kalýp kalamayacaðý bile tartýþýlabilir. Ya da büyüme aþamasýnda iken çok hýzlý büyüyen, hasýlatýný ve kazançlarýný çok çabuk artýran bir þirketin piyasasý olgunluða ve doygunluða eriþtiðinde ayný büyüme performansýný gösteremeyebileceði beklenebilecek bir durum. Tüm bunlara hiç itirazým yok. Ancak itirazým þuna: Ortaokul ve lisede oldukça parlak olan bazý öðrencilerin üniversitede çakmýþ olmalarý her parlak lise öðrencisinin üniversitede çakabileceði ya da sönük bir performans gösterebileceði anlamýna da gelmez. Ayrýca geçmiþi býrakýp geleceðe odaklandýðýmýzda da, gelecekle ilgili yapacaðýmýz ya da iþin uzmaný görünenlerce yaptýklarý öngörülerin çýkacaðýnýn garantisi de yok. Bu da iþin baþka bir gerçeði. Umudu olmayan, pozitif beklentisi olmayan zaten yatýrým yapmamalý. Buna bir itirazým olamaz. Ama her pozitif gelecek beklediðimiz ve umut beslediðimiz þirketten çok iyi karþýlýk alacaðýmýz gibi bir durum da söz konusu deðil ve olmayacak.
Burada anlatmaya çalýþtýðým þey her iki yöntemin de içerisinde defolar barýndýrdýðý. Ben bilanço odaklý gitmeyi, bilançolarý ve bilançolardan türetilmiþ rasyolarý performans ve deðerleme bazý olarak kullanmayý seven bir profilim. Bu, bu sistemin defolarý yok anlamýna elbette gelmez ve bu gerçeðin bilincinde olarak seçimler yapýyorum her daim. Çok mutlu eden seçimlerimiz olduðu gibi, hayal kýrýklýðý üreten seçimlerimiz de var ve hep de olacak. Seçtiklerimizden çok seçmediklerimiz belki daha çok yükselecek bazen. Bu ayný þekilde sadece geleceðe odaklý olanlar için de söz konusu. Hikâyeler önemlidir, hikâyelerdir fiyatlarý götüren, buna itirazým yok. Ama inanýlasý hikâyeler vardýr, inanýlmayacak kadar ayaðý yere basmayan hikâyeler de vardýr. Kimileri tüm hikâyeleri satýn alýr, kimileri hikâye seçicidir, kimileri ise hikâye yerine geçmiþ performansýn geleceðe ayna tutacaðýna inanarak performans verilerine göre hareket eder ve geleceði ona göre fiyatlar kafasýnda. Ben ikinci grup ile üçüncü grup arasýnda melez bir kafa yapýsýna ait bir profilim. Olmazsa olmaz ve vazgeçilmez saydýðým saplantýlý düsturlar da kullanmýyorum þahsen. Yapmýþ olduðum seçimlerin diðer tarafta bazen baþka fýrsatlarýn kaçýþýna sebep olduðunu da bilerek yapýyorum bunu. Bu benim kiþisel 'comfort zone'um.. Dönem dönem 'deðer hisseleri'ne odaklansam ve onlara yatýrým yapsam da, büyüme hisselerine çokça yatýrým yapan bir insaným genelde. Ancak buna raðmen 'growth at a reasonable price' düsturundan da taviz vermiyorum mesela, onlara yatýrým yaptýðýmda. Elbette 1200 F/K'lý þirketin fiyatýný büyüterek 4600 F/K olmama garantisi yok. Ya da 1200 F/K'lý þirketin birkaç yýlda süper kârlar geritirip bir anda 20 F/K'lý bir þirkete dönüþmeyeceðinin de bir garantisi yok. Ben kendim seçmiyorum diye baþkalarýnýn seçimlerini sorgulayanlardan ya da onlara 'rezerv'li bakanlardan deðilim. Sadece kendi 'comfort zone'umdan çok ayrýlmayý tercih etmiyorum.
Temel hedefim elbette yerel bir Buffet olmak. :) (Burada Buffet olmaktan kastým Buffet yöntemleri uygulamak deðil, kastým Buffet gibi varlýklý olmak). Bir Buffet olmak beni rahatsýz etmez, ancak Buffet olamasam da yaþam þartlarýmdaki mevcut konforumu muhafaza etmek bile benim için kâfi. Ayrýca herkesçe guru olarak taltif edilen insanlar da çýkýþ noktalarýný bilançolar olarak alýrlar, yani sonuçta geçmiþ verilere ve performanslara bakarlar öncelikle, teknik analist olanlarý hariç tutuyorum elbette. O yönden ben rasyolara negatif anlamda 'takýk' deðilim. Yukarýdaki yazýlarda sadece 2 deðerleme rasyosu ile ilgili bir formülasyondan bahsettiðim için sadece onlarla iþ yaptýðým düþünülmesin. Ben Gelir Tablolarýný ve Bilançolarý belki 50 farklý rasyo ile test ederim. Yukarýda bahsi geçenler sadece deðerleme rasyolarýndan 2 tanesi. Sonuçta bu rasyolarýn türetildiði yerler Bilançolar ve Gelir tablolarý olduðu için de benim açýmdan o veriler oldukça kýymetlidir.
Bir ilave daha, ben onlarla uðraþmaktan ayrýca zevk de alan bir insaným. yani þirket seçimi yapmak için kerhen, istemeye istemeye onlarý inceleyen birisi deðilim. Rakamlarýn dilini anlamayý, o dili baþka dillere çevirmeyi ve önce kendim olmak üzere baþkalarýnca da anlaþýlabilir kýlmayý bir meslek gibi icra ediyorum. Ama sevilesi bir meslek gibi, zorla içinde kalýnan bir meslek gibi deðil tabii ki.
Yazdýklarýnýz ve fikirleriniz benim için deðerli. Eminim sizin gibi düþünecek ya da düþünebilecek ve benzer bir yolu takip edebilecek çokça kiþi çýkacaktýr. Bu sebeple çokça paylaþým yapmanýzý tercih ve rica ederim.
Sözü çok uzattýðýmýn farkýndayým. Sürç-ü lisân ettikse affola. Selam ve hürmetler.
Estaðfurullah deva hocam, kusur ne kelime, olur mu hiç öyle þey. Bu baþlýkta kendimizi ve aklýmýzdakileri kelimeleri biraraya getirerek ifade etmeye çalýþýyoruz. Bu baðlamda sizi kendime ve yaklaþým tarzýma yakýn görüyorum. Benim Türkçem sizden daha zayýf, devrik cümlem de çoktur. Kötü bir alýþkanlýk benimkisi. O sebeple kendimi yanlýþ ifade ettiðim ve anlaþýlamadýðým zamanlar olabiliyor.
Benim bilançolara itibar etmemem söz konusu deðil. Aksine ben temelciyim, teknik bilirim ama alým satým zamanlarý hariç kullanmaya gerek duymam. Trader hiç deðilim, eskidendi o. Benim söylemeye çalýþtýðým konu þu; bilançolar, gelir tablolarý ve buna baðlý tüm rasyolar geçmiþin verisidir. Bu tespit, bunlara itibar edilmemeli anlamý çýkartmamalý. Aksine bunlara bakýlmalý, deðerleme analizleri yapýlmalý. Ama sadece bu analizlere göre þu denmemeli; rasyolar on numara beþ yýldýz, kar marjý muazzam, hadi alalým. Ýtirazým burasý sadece. Evet bunlar önemli, þüphesiz. Ama önümüzdeki 5 yýlda neler olacak, bir tahminimiz var mý? Varsa bu tahmini salt geçmiþin analizini yaparak mý (tüm analistlerin yaptýðý gibi) oluþturmalýyýz? Buna itiraz da demeyelim bence, ilave bakýþ açýsý getirmek diye nitelendirsek daha doðru olacak.
Nihayetinde tüm finansallar benim için çok çok önemli, ama geleceði bunlardan baðýmsýz ilave bakýþ açýlarý koyarak öngörmek daha önemli. Sanýrým bu cümlelerle daha iyi bir izahat yapabildim. Bir örnek vererek bu durumu daha net anlatmaya gayret edeyim.
Gerçek bir örnektir, uydurma deðil ama þirket ismi belirtmeyeceðim. Araþtýran arkadaþlar bulur hemen, bilenler de zaten "ha evet" diyecektir.
Bir ilaç þirketimiz var. Sahibi, çalýþanlarý, içinde bulunduðu spesifik alan ve satýþlarý gayet baþarýlý. Kur kaynaklý devletin bir engeli var ama o da bu sene aþýlacak. Þimdi bu þirket mevcut hali ile makul bir deðer ediyor. Pahalý da deðil, ucuz da deðil. Þirketle konuþtuðunuzda 2024 yýlýnda ciddi bir büyüme öngörüyorlar, bunu net bir þekilde donelerle açýklayabiliyorlar. Yatýrýmlarý da var yurtdýþýnda. 2-3 sene içinde mevcut þirket kadar bir þirket daha içine girmiþ olacak. Bunlarýn hepsini analistleri biliyor ve yazdýklarý raporlara koyuyorlar. Hem geçmiþ hem de gelecekte þirketin öngörüleri analize yerleþtirilip bir hedef fiyata ulaþýlýyor. Eksiði fazlasý, yöntemi vs tartýþýlýr, çýkan hedef fiyat da %10 aþaðý yukarý oynar, çok mühim deðil.
Bu noktadan sonra benim bakýþ açým devreye giriyor. Nasýl? Bu þirketin yurtdýþýnda ortak olduðu laboratuvarlar var. Buralarda ilaç geliþtiriyorlar. Bunlarýn arasýnda iki tane ilaç var, eðer bu ilaçlarda aþama kaydedilir ve piyasaya sürülme aþamasýna gelirse, o zaman bu þirketin cirosu milyarlarca dolarý geçecek. Neden geçecek, çünkü bu ilaçlarýn bir tanesi dünyada o hastalýðýn ilk ilacý olacak, diðeri de baþka bir hastalýðýn en iyi alternatif ilacý olacak. Bu iki ilacý da bizim firma üretecek. Ben buna yatýrým yaparým. Neden yaparým? Bu geliþmeler olduðu takdirde gerçekleþecek olan kar rakamý, halihazýrdaki raporlarýn hiçbirinin içinde bir nokta kadar dahi yok. Evet bu çalýþmalarýn foslama ihtimali de var. O durumda zaten büyüyen bir þirket olarak portföye katkýsýný sunar. Ancak, çeþitli fazlar da aþýldýðý için bu ilaçlarýn iþe yarayacak olmasý ve fda onaylarýný alacak olmasý çok daha kuvvetli bir ihtimal.
Lafýn özü; hem büyüme þirketi, hem de devasa bir sýçrama yapma potansiyeli %50 den fazla. Benim dem vurduðum, geleceði anlamaya çalýþmak, farklý bakýþ açýlarýný yatýrým felsefesinin içine monte etmekten kastýmý çok güzel anlatan bir örnek. Son 30 yýlda Türk ilaç þirketlerinin yabancýlara satýþ rakamýna bakýnca da, iþtahým daha da kabarmýyor deðil. Bu zaman diliminde, irili ufaklý 30 dan fazla ilaç þirketi, yabancý ilaç þirketleri tarafýndan satýn alýnmýþ.
Bu örneði bakýþ açýmý netleþtirmek için verdim. Asla yatýrým tavsiyesi deðildir. Eðer öyle bir algý oluþacak diye düþünecek olursanýz ve kaygýnýz oldu ise derhal bu postu silerim.
Sevgiler, saygýlar.
Blokchain olayýný daha sonra muhakkak konuþalým. Orada konuþulmasý gereken çok þey var. Þimdi bulandýrmayayým gidiþatý.
Yazýnýzda bahsi geçen þirketi biliyorum. Hatta borsamýza kote baþka deðerli bir ilaç þirketinin yatýrýmcýlarý tarafýndan pek de hazzedilmez ve genelde piyasa fiyatlamalarýna (kýskançlýkla) itiraz edilir ya da neden hep kendilerininkinin o þirket kadar benzer performans gösteremediðini anlaþýlmaz bulduklarýný ifade ederler. Sizin ne için ona daha çok itibar ettiðinizi anlýyorum. Diðer taraftakiler de çokça global iddialarda bulunuyorlardý, ancak bu ilaç iþleri bazen inanýlmaz fýrsatlar barýndýrsa da bazen de üzerine çokça emek harcadýðýnýz projeler gerçekleþtiðinde karþýlýðýný hemen pek de bulamayabiliyorsunuz.Alýntý:
Originally Posted by müzikal
Bilâhere o 2 þirketi de tartýþmaya açabiliriz burada.
Selam ve hürmetler.
Strategic Asset Allocation (SAA) vs Dynamic Asset Allocation (DAA) vs Tactical Asset Allocation (TAA)
Bence çoðunlukla mevzu burada kitleniyor ve her bir yöntemin taraftarý hep kendi yöntem tercihinin diðerinden/diðerlerinden daha üstün sonuçlar türeteceðini savunuyor. Bu yöntem kavgasýnda genelde herkes bir taraf, ben de dahil. :)
Sayýn Selçuk Kayalý'nýn çok iddialý olduðu AKSGY öyle çok da beklentisine paralel bilanço göndermemiþ gibi görünüyor. Görüldüðü üzere bu sýralar yanýlan yanýlana. GYO'larda þimdilik RYGYO en iyi bombayý patlatmýþ gibi duruyor, rüzgarý da almýþ ardýna. Yatýrýmcýsýna bereketli olsun.
https://www.youtube.com/watch?v=-tcX71KGf8I
----------------------------------------
Peki peki anladýk
Herþeyden sen anlarsýn
Peki peki anladýk
Herþeyi sen bilirsin
En güzel grubu sen kurdun
En güzel ritmi sen buldun
En iyi dalgýç sensin
En güzel filmi sen çektin ah
Peki peki anladýk
Peki peki anladýk
En güzel sen bakarsýn
Peki peki anladýk
En güzel sen aðlarsýn
Ýlk önce sen baþlattýn
En önce sen yavaþlattýn
En uzaða sen gittin
En çabuk da sen döndün ah
Peki peki anladýk
Sen neymiþsin be abi (ah)
Peki peki anladýk
En güzel sen gülersin
Peki peki anladýk
En güzel sen söversin
En güzel yemeði sen yaptýn
En güzel kýzý sen kaptýn
En güzel tumbayý sen çaldýn
En güzel þarkýyý sen yazdýn
Peki peki anladýk
Sen neymiþsin be abi (ah, ah, ah)
Peki peki anladýk
Herþeyden sen anlarsýn
Peki peki anladýk
Herþeyi sen bilirsin
En güzel grubu sen kurdun
En güzel ritmi sen buldun
En iyi dalgýç sensin
En güzel filmi sen çektin ah
Peki peki anladýk
Sen neymiþsin be abi (ah, ah, ah, ah)
MFÖ
--------------------------------------------
AKENR uzun yýllar sonra ilk defa kâr açýkladý. Enflasyon düzeltmesi saðolsun mu demeliyim? 8 küsur milyar TL Net Parasal Pozisyon Kazancý yazmýþ enflasyon düzeltmesi sonucu, yoksa yine zarar yine zarar olacaktý..
Ýlginç bir þekilde kaðýt üzerinde aþýrý ucuzlamýþ oldu þirket. Aynen yeniden deðerleme sonrasý GYO'larýn aldýðý durum gibi. 0,87 F/K ve 0,32 PD/DD.. Ama bu durum yýllardýr zarar açýklamasýna neden olan finansal borçlarýndaki vahameti ortadan kaldýrýyor mu? Hayýr elbette. Net Finansal Borç/FAVÖK 5,63 olarak gerçekleþmiþ. Önemli olan bundan sonraki çeyreklerde Gelir Tablosunun nasýl seyredeceði. Bir defaya mahsus bir net kâr piyasada kimseyi tatmin etmeyecektir, ama geçici/reaksiyoner fiyat tepkileri olabilir belki. Ben alýr mýyým? Kaðýt üzerinde bile olsa çok ucuz göründüðü için insanýn bir tarafýndan tutasý geliyor ama pek sanmýyorum alacaðýmý, bunu alacaðýma ayný oranlara sahip bir GYO alýrým herhalde. Enerji þirketi deðil de GYO gibi düþünebilen varsa AKENR için, o zaman durum deðiþir elbette.
Yatýrým tavsiyesi deðildir.
Sayýn deva-i dert hoca, akiþ’in bilançosunu üstünkörüde olsa yorumlarsanýz sevinirim mesela beðendiðiniz ve beðenmediðiniz noktalar neresi? Þundan dolayý soruyoru : Selçuk bey bilanço için iyi deðil çok çok iyi diye yorum yaptý. Neden böyle dedi anlamlandýramadým.Alýntý:
Originally Posted by deva-i dert
Ben bilançosu kötü demedim. Abartýldýðý kadar deðil dedim. Ama 'çok çok iyi 'diyenin neden 'çok çok iyi' olduðunu izah etmesi gerekir. Henüz öyle bir açýklama ya da detaylý bir izah göremedim. Sadece net finansal borcun azalmýþ olmasýna vurgu yapýlmýþ. Benim gördüðüm bir önceki çeyrekte 2,5 Milyar TL olan Net Finansal Borç 2 milyar TL civarýna düþmüþ. Bu tabii ki olumlu bir geliþme. Bir de defter deðeri arttýðý için PD/DD % 39,30 civarý ucuzlamýþ oldu sonuçta. Bu da çok sürpriz bir geliþme deðil, zaten beklenen bir þeydi. Öz Kaynaklardaki artýþýn ana sebebi enflasyon düzeltmesi sonucu varlýklardaki deðerlenmenin net parasal kazanç olarak Öz Kaynaklara eklenmesi. Faaliyet Kârýnda bir önceki çeyreðe göre fazla iddialý bir deðiþim söz konusu deðil.Alýntý:
Originally Posted by Nevser84
Ancak daha önceki yorumlarda da belirttiðim üzere, benim þu anlýk bakýþ açým Öz kaynaklarý / Net Aktif Deðeri artýran herþeye OK'im. Þu anda piyasanýn 'efendim bu kârýn önemli bir kýsmý Net Parasal Pozisyon Kazancýndan gelmiþ', yok 'efendim Ertelenmiþ Vergi Gelirinden gelmiþ' diye çok ince eleyip sýk dokuyacaðýný sanmýyorum, çünkü gelen bilançolarýn büyük kýsmý cacýk. O sebeple piyasa görüntüsü iyi olanlarý mutlaka pozitif deðerlendirecektir, ama bugün ama yarýn. AKSGY de bunlardan birisi olmaya aday. Ama bana göre bilançoda çok çok iyilik bir durum yok. Çok çok iyi denilen bilançoda yýldan yýla Net Kâr karþýlaþtýrmasý yapsan % 13,8'lik bir küçülme var. Neresi iþimize gelirse oraya vurgu yapmak iþi kendimize yontmak olur. Ama GYO'lar'da diðer þirketler gibi okumamak lazým bilançoyu. Sonuçta GYO'larda asýl fiyatlanan Net Aktif Deðer'dir çoðunlukla. Orada da an itibariyle Piyasa Deðeri Net Aktif Deðerin % 31 civarý altýnda seyrediyor, yani o kadarlýk bir iskonto söz konusu. GYO'larda bu iskontolu iþlem görme olayý sýklýkla yaþanýr bir durum, bu sene biraz deðiþim var fiyatlamada. Fiyatlamada ayný tavýr devam ederse yukarý yönlü potansiyel içerdiði kesin. Ama sektörde daha ucuzlarý ve bilançosu gelenlerden daha iyi olanlarý mevcut. Ben GYO alacak olsam ilk tercihim bu olmazdý. Pozisyonunu ve yazdýðý raporlarý fazla gölgede býrakmak istememiþ olabilir. Ben insanlarýn pozisyonda olduklarýnda % 100 objektif davranabileceklerine inanmýyorum. Buna kendim de dahil. Ýlla ki subjektif yaklaþýmlar, duygusal tavýrlar bir þekilde devreye girebiliyor. Umarým faydalý olmuþtur. Görüþler pozitif ya da negatif herhangi bir tavsiye içermez, sadece gördüklerimi nasýl yorumladýðýmý aktardým.
Saygýlar.
Fintweet camiasýnda þunu gözlemliyorum: Ayný kategoride olanlar birbirlerini pof poflamayý tercih ediyorlar bir süredir. Takipçi sayýlarýný muhafaza için mi yapýlýyor bu, yoksa meslei dayanýþma þeklinde mi izah edilmeli, bilemedim. Birbirlerinden haz etmediklerini çok net anladýðýn kiþiler bile birbirlerini goy goylamaktan pek çekinmiyorlar. Bu gözle bakýn olaya ne demek istediðimi net anlayacaksýnýz.
Verdiðiniz cevap ve bilgiler için çok teþekkür ederim. Bencede bilanço konusunda duygusal davranmasýnýn etkisi var. Eminim içten içe çok daha iyi bir pozisyon hayal ediyordu. Konuþmalarýndan anladýðým borcun kapanmaya yakýn bir seviyeye gelmesi beklentisi vardý. Hayýrlýsý.
'Boða piyasalarý karamsarlýkla doðar, þüphecilikle büyür, iyimserlikle olgunlaþýr ve coþkuyla ölür.'
Templeton
Hocam bu boða piyasasýnda gidebilecek olan iþleri iyi giden hisseler nelerdir size göre , borsada çok þirket var artýk herþey daha da zorlaþýyor
2023 sonu itibariyle uygulamaya konulan enflasyon muhasebesi uygulamasýna kadar portföy oluþtururken
Deðerleme Rasyolarý
(PD/A, PD/DD, PD/EFK, PD/FAVÖK, F/K, vb)
Kârlýlýk/Verimlilik Rasyolarý
(ROA, ROE, ROIC, Brüt Kâr Marjý, EFK Marjý, FAVÖK Marjý, Net Kâr Marjý)
Büyüme Oranlarý
(Satýþlarda Büyüme, EFK Büyümesi, FAVÖK Büyümesi, Net Kâr Büyümesi, vb)
Likidite Oranlarý, Borçluluk Oranlarý, Borç Karþýlama Oranlarý
(Cari Oran, Toplam Borç Oraný, Finansal Borç Oraný, Net Finansal Borç Oraný, Net Finansal Borç/FAVÖK, vb)
gibi rasyolarý inceleyip kendimce bir seçim yapýyordum. Bu seçimleri yaparken de büyüme hisselerine aðýrlýk vermeyi özellikle tercih ediyordum.
Enflasyon Muhasebesinin bilançolarýn çehrelerini çok deðiþtireceðini ve önceden bunlarý hesaplamanýn ya da öngörmenin oldukça zor olduðunu düþünerek, bir süreliðine portföy oluþturup devam etmek yerine, bilanço belirsizlikleri ortadan kalkana kadar, derinliði yüksek bir kaç hissede trading ile yola devam etme kararý almýþtým.
Trading oldukça fazla enerji sarfý ve sürekli aktif bir þekilde piyasa takibi gerektirdiði için zaman zaman yorucu ve yýpratýcý olabiliyor. Geçici bir süreliðine devam ettiðim trading sürecinin getirdiði yorucu ve yýpratýcý etkilerin süreklilik arz etmemesi ve hayat kalitemin azalmamasý için tekrar belli bir mantýk kurgusuyla portföy oluþturup yola o þekilde devam etme kararý almýþ bulunmaktayým.
Portföy oluþtururken eski filtreleme yöntemlerimin bazýlarýndan yine yararlanacaðým, ama bir süreliðine rafa kaldýracaðým ve ön plana çýkarmayacaðým rasyolar da olacak. Bu kararý almamýn arkasýndaki temel sebepler ve karþýlýðýnda alacaðým aksiyonlarý þu þekilde özetleyebilirim:
1) Enflasyon muhasebesinin ilk etkilerinin bazý þirketlerin deðerleme rasyolarýnda oldukça büyük deðiþikliklere sebep olmasý ve onlara göre hareket etmenin zorluklarý ve piyasanýn seçimlerinin nasýl yapacaðý ve neye göre hareket edeceðinin çok belirgin olmamasý gibi bir durum söz konusu.
Bunu dikkate alarak sadece kendimce kurguladýðým bir aðýrlýk hesaplamasý ile PD/DD ve F/K ortalamasý alarak görece deðerleme görüntüsü takip etmeyi ve diðer deðerleme rasyolarýný uygulamadan bir süreliðine kaldýrmayý planlýyorum.
2) Enflasyon düzeltmesinin þirketlerin Gelir Tablolarýnda þu ana kadar sadece 2022 ve 2023 son çeyreklerine uygulatýlmýþ olmasý ve ayný yýllarýn ara çeyreklerinin görüntüsünün düzeltilmemiþ olmasý ve birkaç çeyrekte gerçekçi verilerle yýllýklandýrýlmýþ bazda Satýþlar ve Kazançlardaki büyüme oranlarýnýn hesaplanmasýnýn çok da realist olmayabileceði gibi bir durum söz konusu.
Bu durumu dikkate alarak, Satýþlar ve Kazançlardaki büyüme oranlarý yerine Öz Kaynaklardaki Büyümeyi baz almayý planlýyorum.
3) Kârlýlýk/Verimlilik rasyolarýnda da yukarýda belirttiðim hususlardan dolayý yine bir süreliðine ROA, ROE, ROIC, Brüt Kâr Marjý, EFK Marjý, FAVÖK Marjý, Net Kâr Marjý gibi rasyolarý seçim kriterleri olarak kullanmanýn çok realist sonuçlar vermeyebileceði gibi bir durum söz konusu.
Bu durumu dikkate alarak, bir süreliðine bu rasyolarý portföy oluþtururken ön planda tutmamayý ve bunlarýn yerine 2. Maddede belirttiðim Öz Kaynaklardaki Büyüme ile PD/DD arasý korelasyonu ifade edecek bir kendimce formüle edeceðim bir indirgeme rasyosu kullanmayý planlýyorum.
4) Portföy oluþtururken yapacaðým bu deðiþikliklerin haricinde, Likidite Oranlarý, Borçluluk Oranlarý, Borç Karþýlama Oranlarý gibi þirketlerin sermaye yapýlarýný ve borçlarýnýn nasýl karþýlandýðýný tespiti konusunda eski usülde çalýþmaya devam etmeyi planlýyorum.
Bu minvalde seçimlerimi yapacak ve yola o þekilde devam edeceðim. Ancak henüz bir çok þirket 2023-12 bilançolarýný açýklama sürecini tamamlamýþ deðil. Hatta bazý þirketlerin 2023-12 bilançolarýný ve 2024-3 bilançolarýný beraber açýklamasý ya da bu iki bilançonun açýklanma tarihleri arasýnda çok kýsa bir zaman dilimi kalmasý gibi bir durum söz konusu olabilecek. Bu da seçim yapmayý þimdilik oldukça zorlaþtýrýyor. Açýklananlar arasýnda gözüme kestirdiklerimden bazýlarýný potansiyel portföy adayý olarak izliyorum þimdilik. Nihai kararý verebilmek biraz zaman alacak. Ama yol haritam netleþmeye baþlamýþ durumda. Seçimlerimde kullanacaðým bazý kriterleri daha önce zaten burada belirtmiþtim. O kriterleri de buradaki ana prensiplere göre güncelleyeceðim. Yapacaðým seçimlerin % 100 en doðru tercihler olmayabileceði riskini satýn almak durumundayým. Çünkü hangi mantýk kurgusu ile seçim yaparsam yapayým illâ ki bazý defolar ortaya çýkacak. Ancak en azýndan belli bir mantýk kurgusu takip ediyor olmanýn rastgele seçimlerden daha iyi sonuçlar vermesini umuyor olacaðým.
Umarým hatasý az, getiri potansiyeli fazla tercihlerde bulunurum. Þimdiden hayýrlýsý.