
Originally Posted by
deniz43
1 yıllık vadede kısa vadeli borç olarak 189 milyar dolar borç ödenmesi+110 milyar dolar dış ticaret açığı =yıllık kabaca 300 milyar dolar aylık ortalama 25 milyar dolar dış finansman gereği ortaya çıkarıyor.Bu nasıl finanse edilir:
Başta turizm olmak üzere hizmet gelirleri+kaynağı belli olmayan net hata/noksan kalemi+doğrudan dış yatırımlar+portföy yatırımları+ yeniden dış borçlanma.Yeterli gelmez ise ,merkez bankası+bankalar döviz rezervlerinden finanse edilir.
Merkez bankasının son verisi Kasım sonu itibariyle yılın ilk 11 ayına ilişkin ,orada ne görüyoruz:
-Yılın ilk 11 ayında 7.122 milyar dolar net doğrudan yatırım var ama bunun 5.668 milyar doları gayrımenkul yatırımı,onu çıkardığımız zaman net sermaye yatırımı sadece 1.454 milyar dolar ,neredeyse sıfıra yakın.
-Portföy yatırımlarında ise içeriden 9.656 milyar dolarlık yabancı çıkışına ilave olarak,yerliler yurt dışında 4.597 milyar dolarlık portföy yatırımı yapmış,toplamda 14.253 milyar dolarlık portföy yatırımı çıkışı var.
-Yeniden dış borçlanma konjontürel olarak çok yüksek maliyetli,hem bilanço küçültme yoluyla parasal sıkılaştırma var hem de faizler yükselme sürecinde,şu anda %4.5 olan Fed politika faizi Çarşamba muhtemelen %4.75 olacak.Borçlanılan vadedeki ABD Hazine tahvili faizine ilaveten ülke risk puanı ekleniyor,her ne kadar şu anda CDS'imiz 550'ler civarında gezinse de son 19 Ocak ihraç tarihli 2.75 milyar dolarlık borçlanmayı 619.2 risk puanı ilavesiyle yaptık.Kamu bu çok yüksek maliyetle borçlanmayı göze alsa da ,özel bankalar için tamamen zarar yazacak bir borçlanma,dolayısıyla özel bankalar borcun tamamını ödeyebilecek bir likiditeye sahip değilse, zorunlu olarak düşük oranda bir çevirmeyle net borç ödeyicisi olmaya devam edecektir.
-Yılın ilk 8 ayında 12.8 milyar dolar ,yılın ilk 11 ayında muhtemelen 17.6 milyar dolar net hata noksan döviz girişi turizm gelirlerine ilave edilecek şekilde ödemeler dengesi verisi revize edilse de ,yine de yılın ilk 11 ayında net hata noksan kaleminden döviz girişi 22.341 milyar dolar oldu.Bu yıl da net hata/noksan kaleminden bu mertebede bir döviz girişi olur mu?
-Hizmet gelirleri geçen sene yüksekti,bu sene bunu daha fazla genişletebilme imkanları sınırlı,borçlanma şartları da çetin,bu durumda aylık ortalama dış finansman gereksinimini azaltmak için dış ticaret açığını azaltmaya ağırlık verilmesi gerekiyor.
-Dış ticaret açığı derken de ,sorun esas olarak ihracatçıların kar edememeleri nedeniyle ihracatın azalma riski değil,yurt dışında üretilenler yurt içinde üretilenlerden daha ucuz hale gelirse,ithal malların piyasayı istila etmesi,içerideki fabrikaların üretimlerini kısmaları istihdamlarını azaltması, Aralık ayında tüm zamanların en yüksek ithalat ve dış ticaret açığının kırılmasından sonra,yeni rekorların gelmeye devam etmesi olur.Avrupa ile gümrük birliğimiz ve çeşitli ülkelerle de serbest ticaret anlaşmamız olduğu için bunu gümrük duvarlarıyla engellememiz mümkün değil.Muhakkak şirketlerimizin rekabet edecek şartlara sahip olması gerekir.Aksi halde dibe vurmış döviz rezervlerimizle uzun süre ithalatı finanse edebilmemiz mümkün olmaz.
Diğer taraftan ekonomi yönetiminin ticari krediler için menkul kıymet tahsisi zorunluğu getirirken,tüketici kredilerinde bunun olmaması doğal olarak bankaları ticaari kredi verme yerine tüketici kredisi vermeye ittiğini,ticari krediler artık neredeyse sadece kamu bankalarının verdiğini görüyoruz.Halbuki tüketici kredileri ile ithalat rakamları arasında güçlü bir korelasyon olduğundan,bunun ithalatı teşvik ve artırıcı sonucu olduğunu ekonomi yönetiminin görmesi ve düzeltmesi gerekiyor.
Yer İmleri