28 Temmuz 2024 Pazar.

MEHMET EMİN EKMEN (Mersin) – Kıymetli Başkan, değerli milletvekilleri; malumunuz millî eğitim sistemimiz anayasal bir görevle devlet tarafından yürütülen hizmetler olarak tanımlanmıştır. Ancak gerek özel okullar, gerek vakıf üniversiteleri aracılığıyla bu hizmetler devlet dışındaki aktörler tarafından da yürütülmektedir. Örneğin, özel okullara baktığımızda okul öncesi eğitim, ilk, orta ve liselerde toplam 1 milyon 543 bin 323 öğrenci eğitimine devam etmektedir. Vakıf üniversiteleri için ise eğitimine devam eden öğrenci sayısı 806 bin 568’dir. Yani bugün sizin dikkatinize sunmaya çalışacağım ücretler ve ücret artışlarındaki sorunlar yaklaşık 2 milyon 300 bin aileyi ilgilendirmektedir.

Vakıf üniversiteleri deyince her ne kadar doğası ve yasası gereği kâr amacı gütmeyen üniversiteler anlaşılsa da maalesef bizim üniversitelerimiz daha çok bir özel sektör mantığı ve ticari mantıkla ilerlemektedir. Vakıf üniversitelerimiz 40'ıncı yılını doldurdu. Gerçekten bir vakıf üniversitesi gibi hizmet etmeye talip Şehir Üniversitesinin başına gelenleri de hatırladığımızda muhtemelen üniversiteler için artık bu ulvi amaçlarla yürütülen bir faaliyetten çok, ticari bir sürece dönüşmüş durumdadır. Rahmetli Süleyman Demirel enflasyonunun zararlarını anlattığında enflasyonun bir ahlaksızlık yarattığını, denetim dışı alanlar yarattığını ifade etmişti. Bugün baktığımızda vakıf üniversitelerindeki ücret artışları gerçekten -az sonra tek tek izah edeceğim- iki yıl içerisinde yüzde 523'e varan fahiş artışlar içermektedir. Millî Eğitim Bakanlığı 2023 yılında yönetmelik değişikliğiyle özel okulların ücret artışını ÜFE TÜFE artı 5 puanla sınırlandırılmış durumdadır. Yani özel ilkokul, ortaokul ve liseler bunun dışında artış yapamaz ama özel yurtlar Gençlik Spor Bakanlığına aittir. Özel yurtların artışlarıyla ilgili hiçbir denetim mekanizması yoktur. Örneğin, bu yıl Ege Üniversitesi yurtları özel yurt olmamasına rağmen yüzde 305 oranında artırılmıştır.

(Uğultular)

MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Sayın Başkanım…

BAŞKAN – Değerli milletvekilleri, Genel Kurulda büyük bir uğultu var, Hatibin sözleri yeterince anlaşılmıyor. Lütfen Hatibi saygıyla dinleyelim, birbirimizi duyacak, kısık sesle konuşalım. Bir daha uyarıya lütfen mahal vermeyelim.

Sayın Hatip, buyurun.

MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Çok teşekkür ediyorum.

2 milyon 300 bin aileyi ilgilendiren bir sorundan bahsediyoruz ve bugün için üniversitelerle ilgili olarak vakıf üniversitelerinde giriş ücretinin belirlenmesinde zaten bir denetim yok ama ilk yıl bir öğrenci kaydolduktan sonra yıllara göre ücret artışlarına ilişkin de herhangi bir denetim mekanizması bulunmamaktadır.

Bakın, elimde Türkiye'nin en büyük 10 vakıf üniversitesinin ücret artışları var. Hukuk fakültelerini baz aldığımızda 2022 yılı yani birinci sınıfta olup bugün üçüncü sınıfta olan bir öğrencinin 2022 kayıt yılına göre bu yılki toplam yaşadığı artış oranı yüzde 363. Bu oran Bilkent Üniversitesinde yüzde 425 ve Yeditepe Üniversitesinde yüzde 523’tür.

Arkadaşlar, ne maliyenin değerleme oranları ne TÜİK’in açıkladığı rakamlar ne İTO’nun açıkladığı enflasyon ne de ENAG’ın açıkladığı enflasyon böyle bir rakamı içermemektedir. Zaten Koç ve Sabancı gibi bazı üniversitelerin Amerika'daki Harvard, Stanford ve Oxford üniversitelerinin üstünde, 30 bin doları aşkın almış olduğu ücretleri burada mevzubahis dahi etmiyoruz. Bakınız, Gelişim Üniversitesi Psikoloji Bölümüne 2022 yılında 62 bin lira ücretle kaydolan bir öğrenciden bu yıl 291.891 lira istenmektedir. Bu ücret artışı yaklaşık yüzde 470’lik bir artışa denk gelmektedir. Dolayısıyla bu ücret artışlarıyla ilgili olarak yapılması gereken nedir? Bir yasal düzenlemeye ihtiyaç var arkadaşlar. Çünkü YÖK Başkanı Sayın Erol Özvar 17 Temmuz 2024 tarihinde kendi kişisel hesabından bir dizi “tweet” yayımladı, bu yayımladığı “tweet” dizisinde hatırlatıyor, “Vakıf üniversiteleri kâr amaçlı hizmet veremez.” diyor; daha sonra güncelleme oranları, öğrencilerin bunları bilme hakkı, sürpriz ve beklenmedik öğrenci ücret artışlarına değiniyor; devamında doğru olanın dönemsel değil, yıllık tayin edilmiş ücretler olduğunu ifade ediyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN – Sayın Ekmen, lütfen tamamlayın.

MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Üniversitelerin yıllık TÜFE ortalamasının üstünde bir ücret almaması gerektiğini ve son olarak açıkça ilan edilmemiş, ilave, beklenmedik ücret ve ücret artışlarında bulunulmaması gerektiğini söylüyor. Ama Sayın YÖK Başkanı sözlerini nasıl bağlıyor? Bu konuda üniversitelerimizden ricacı oluyor çünkü mevzuatta böyle bir yetkisi yok. Dün Sayın Abdullah Güler’e de bu konuyu arz ettim, bir çalışma olduğunu paylaştı. Ümit ediyorum ki -keşke dün bir madde ihdası yoluyla gelseydi- önümüzdeki ekim ayında ilk gündeme alınacak meselelerden biri de vakıf üniversitelerindeki bu fahiş üniversite fiyat artışları olur. Aynı şekilde Gençlik Spor Bakanlığımız da özel yurtların sadece denetimini değil ücret artışlarını da gündemine alır ve gençlerimiz üniversiteleri terk etmek zorunda kalmaz.

Teşekkür ediyorum, saygılar sunuyorum. (Saadet Partisi sıralarından alkışlar)

BAŞKAN – Sayın Ekmen, teşekkür ediyorum.