Ýþ dünyasýndan "enflasyon muhasebesine" iliþkin öneriler... Nelermiþ!

AA muhabirinin derlediði bilgilere göre enflasyon muhasebesi, paranýn satýn alma gücündeki deðiþmeler nedeniyle gerçek durumu ifade edemeyen mali tablolarýn, gerçek durumu ifade eder hale gelmelerini saðlamak üzere düzeltme iþlemine tabi tutulmasý olarak tanýmlanýyor.

Ýþletmelerin en son 2004 hesap dönemine iliþkin bilançolarý enflasyon muhasebesine tabi tutulurken, 2021 hesap dönemi sonuna kadar, þartlarýn gerçekleþmemesi nedeniyle düzeltme yapýlmadý.

Enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak mali tablolar ve yapýlacak düzeltme iþlemlerinin usul ve esaslarý 30 Aralýk 2023 tarihinde yayýmlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliði ile belirlendi. 2023 hesap dönemine iliþkin verilen yýllýk gelir ve kurumlar vergisi beyanname verme süreleri ile 2024 hesap dönemi birinci geçici vergi dönemi beyanname verme süresinin yakýn olmasý nedeniyle ve ilgili meslek kuruluþlarýndan gelen talepler de dikkate alýnarak Vergi Usul Kanunu Genel Tebliði ile birinci geçici vergilendirme döneminde (Ocak-Mart 2024) mükelleflerin enflasyon muhasebesi yapmamalarý uygun görüldü.

Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý (GÝB), 2024 yýlý ikinci geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapýlmasý gerektiðini ve mükelleflere kolaylýk saðlanmasý amacýyla son kez geçici vergi beyanname verme sürelerini 27 Aðustos Salý gün sonuna kadar uzatýldýðýný bildirdi.

"Uygulamada þirketlere belirli bir ölçek getirilebilir"
Konuya iliþkin deðerlendirmede bulunan Ankara Ticaret Odasý (ATO) Baþkaný Gürsel Baran, enflasyon ortamýnýn toplumun tüm kesimleriyle birlikte ticari hayatý ve iþletmeleri de derinden etkilediðini söyledi.



Enflasyon muhasebesinin özü itibarýyla mali tablolarýn düzeltilerek gerçek durumun yansýtýlmasýna yönelik bir iþlem olduðunu bildiren Baran, "Bu nedenle uygulamanýn vergisel deðil, muhasebeye ait bir iþlem olarak deðerlendirilmesini ve bu þekilde uygulanmasýný istiyoruz. Enflasyon muhasebesinin mükellefler açýsýndan vergisel bir sonuç doðurmayacak þekilde, yýlda bir kez uygulanmasýnýn doðru bir karar olacaðýný düþünüyoruz." ifadesini kullandý.

Baran, enflasyon düzeltmesi sonucu ortaya çýkan ve "net parasal pozisyon kazancý" olarak adlandýrýlan tutarýn vergi matrahýyla iliþkilendirilmeyerek sermayenin bir unsuru olarak dikkate alýnabileceðini ve sermayeye eklenebileceðini kaydederek, "Diðer yandan uygulamada þirketlere belirli bir ölçek getirilebilir. Baðýmsýz denetime tabi iþletmeler zorunlu olarak, diðer þirketler ise seçimlik enflasyon muhasebesini uygulayabilirler." önerisini paylaþtý.

"Vergilendirme aktif satýþa söz konusu olduðunda uygulanmalý"
Ankara Sanayi Odasý (ASO) Baþkaný Seyit Ardýç ise birçok ülkede muhasebe standartlarý gereðince enflasyon düzeltmesi yapýldýðýný ve enflasyondan arýndýrma iþleminin firmalar üzerinde vergi etkisi yaratmadýðýný söyledi.

Ýþletmelerin mali tablolarýnýn düzeltilmesinin, Uluslararasý Finansal Raporlama Standartlarý (IFRS) kapsamýndaki gibi vergisiz bir þekilde gerçekleþtirilmesini talep ettiklerini belirten Ardýç, "Enflasyon düzeltmesi uygulamasý ile iktisadi iþletmelerin aktiflerinde yer alan kýymetlerin defter deðerleri, güncel deðerlerine getirilmektedir. Bu varlýklar satýþa konu edilmediði sürece enflasyon farkýndan oluþan kýymet artýþlarý vergilendirilmemelidir. Vergilendirme ancak bu aktif satýþa söz konusu olduðunda uygulanmalýdýr." deðerlendirmesini yaptý.

Ardýç, enflasyon muhasebesi uygulamasýnýn, üretim, istihdam ve ihracatýnýn güçlü kalabilmesi için gözden geçirilmesi gerektiðini savundu.

"Þirketleri ve KOBÝ'leri çaresiz býrakmamalý"
Ýstanbul Ticaret Odasý (ÝTO) Baþkaný Þekib Avdagiç, enflasyon muhasebesi uygulamasýna "ciro sýnýrý" getirilmesinin bir çözüm olabileceðini belirterek, örneðin 2023 cirosu 500 milyon liranýn altýnda olan firmalarýn bu kapsamdan muaf tutulabileceðini söyledi.

Þirketlerin yaptýklarý ve devam eden yatýrýmdan kaynaklanan ve enflasyon muhasebesi sonucu oluþacak verginin doðmamasý gerektiðini vurgulayan Avdagiç, "KOBÝ'ler 'faaliyetten doðmayan kar' üzerinden bir vergi yüküyle karþý karþýya býrakýlmamalý. Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapýlmamalý. Ayrýca düzenleme yýlda bir kere yapýlmalý. Enflasyon muhasebesi, özellikle KOBÝ’lere ve bunlara hizmet veren mali müþavirlere içinden çýkýlmaz bir iþ yükü oluþturmaktadýr. Þirketler ve özellikle KOBÝ’leri çaresiz býrakmamalý." diye konuþtu.

Türkiye'deki þirketlerin yüzde 40'ýnýn ÝTO'ya üye olduðunu, hacim olarak daha da büyük bir oranýný temsil ettiklerini aktaran Avdagiç, "Açýkça ifade etmeliyim ki üyelerimizin ortak sorun paydasý enflasyon muhasebesi. Üyelerimizden bu konuda çok sayýda mesajlar alýyoruz. Bu konuda bir mesafe alýnmasýnýn beklentisi içindeyiz. Hazine ve Maliye Bakanlýðýnýn bir teblið ile bu konuya açýklýk getirmesi isabetli olacaktýr." ifadelerini kullandý.

"Deðerleme artýþlarý mali kar olarak vergilendirilmemeli ve yatýrýmlara uygulanmamalý"
Ýstanbul Sanayi Odasý (ÝSO) Baþkaný Erdal Bahçývan da enflasyon muhasebesinin bilançolarýn güncellenmesi ve kredi kullanýmýnda "gerçek deðerli" bilançolarýn dikkate alýnacak olmasý açýsýndan olumlu bir uygulama olduðunu söyledi.

Karþýlýðý orta ve uzun vadede alýnacak olan yatýrýmlara, bir gelir ve kazanca ulaþmadan, adeta bir varlýk deðerlendirmesi vergisi altýnda enflasyon muhasebesinin uygulanmamasý gerektiðini kaydeden Bahçývan, deðerleme artýþlarýnýn mali kar olarak vergilendirilmemesi gerektiðini belirtti.

Bahçývan, ticarete konu olmayan ancak aktifte yer alan bir varlýðýn, enflasyon nedeniyle artan deðerinin vergilendirilmesinin sanayicilere ilave bir maliyet getireceðini belirterek, "Bu nedenle ticari faaliyetle ilgili olmayan maddi duran varlýklar enflasyon düzeltmesine konu edilmemelidir. Uygulama güçlüðü ve saðlýklý olmayacaðý gerekçesi ile ara vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesinin yapýlmamasý, yýl sonunda bir kere yapýlmasý daha saðlýklý sonuçlar doðuracaktýr." dedi.
https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/is-...eriler/3309138
ytd