
Originally Posted by
TIFIL
TÜRKİYE'DE TALAN EDİLMEYE AÇIK EN DEĞERLİ VARLIKLAR — SOMUT ÖRNEKLERLE
1. Hazine ve Vakıf Arazileri
Bu araziler devletin ya da kamu vakıflarının elinde olup imar değişiklikleriyle ranta açılabilir.
İstanbul - Kuzey Ormanları
3. köprü ve 3. havalimanı projeleri sonrası milyonlarca m² arazi imara açıldı.
Değeri: Ekolojik denge, su kaynakları, ormanlık alanlar
Talan Riski: Rant projeleriyle yok olması
Muğla, Bodrum, Datça kıyıları
Otel projeleri, marina ihaleleriyle doğal SİT alanları bile yapılaşmaya açıldı.
2. Tarım Arazileri ve Meralar
Trakya - Ergene Havzası
Verimli tarım toprakları sanayiye feda edildi.
Talan biçimi: Tarım yerine kimya sanayi, OSB
Konya Ovası
Aşırı yeraltı suyu kullanımıyla obruklar oluşuyor.
Talan biçimi: Kontrolsüz tarımsal sulama ve kuraklık
3. Madencilik Adı Altında Doğa Tahribatı
Kaz Dağları (Çanakkale)
Altın madeni için orman kesimi yapıldı (örnek: Alamos Gold)
Talan edilen: Su kaynakları, orman, biyoçeşitlilik
Artvin – Cerattepe
Bakır madeni projesi doğa ve halk direnişiyle gündeme geldi
4. Şirketler Üzerinden: Halka Açık Rant Mekanizmaları
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO)
Torunlar GYO, Emlak Konut GYO, Sinpaş GYO gibi şirketler, kamu arazilerinin devrinden büyük kazanç sağladı.
Talan riski: Kamu arsalarının özelleştirme yoluyla düşük bedelle devredilmesi
OYAK bünyesindeki bazı iştirakler
OYAK, özelleştirmelerle birçok stratejik tesisi devraldı (Örn: Erdemir, HEKTAŞ, Eti Maden arazileri)
Talan biçimi: Askeri emeklilik fonu üzerinden, kamu mallarının özel denetime açılması
5. Kamu Kurumlarının ve Varlıkların Özelleştirilmesi
Türkiye Varlık Fonu (TVF)
Ziraat Bankası, BOTAŞ, Türk Telekom, THY gibi kritik kurumlar TVF’ye aktarıldı.
Talan riski: Sayıştay denetiminden muaf olması, stratejik varlıkların şeffaf olmayan yollarla kullanılması
6. Kültürel ve Tarihi Değerler
Hasankeyf (Batman)
Ilısu Barajı nedeniyle 12.000 yıllık yerleşim su altında kaldı
Talan edilen: Arkeolojik miras, yaşam alanları
Özet Tablosu:
Kategori En Değerli Varlık Talan Biçimi
Doğal Alanlar Orman, kıyı, mera İmar açma, yapılaşma, madencilik
Tarım Arazileri Verimli ovalar Sanayileşme, susuzluk, çoraklaşma
Kamu Arazileri Hazine, TMSF, Vakıf malları İmtiyazlı şirketlere devri
Halka Açık Şirketler GYO’lar, TVF şirketleri Şeffaf olmayan rant mekanizmaları
Kültürel Miras Tarihi kentler, yapılar Baraj, yol, AVM gibi projelerle yıkım
Yer İmleri