Sn. Tengri forum hýzlý akýyor, göremedim. Basitçe çok tekniðe girmeden cevaplayayým.
Bankalar mevduat toplar , üzerine kendi sermayesini koyar ve ek olarak dýþarýdan borçlanýr. Buna K diyelim. Bu K kaynaðýný kredi verirler.
sistem daha girift ve iteratif ama basitçe para politikasý bankalara K kaynaðýndan daha fazla kredi verme imkaný tanýyor.
Yani 100TL kaynaklarý varsa 145TL kredi verebiliyorlar. Çok detaya girmeyeyim þimdi.
Bu böyle olunca tüm bankalarý ve bireyleri bir havuz gibi düþünürsek , gün sonunda bankalarýn verdiði kredi topladýklarý kaynaklarýn çok üzerine çýkýyor. Yani havuzun suyu azalýyor ve içinde yüzmeye çalýþanlarýn bel altý seviyesine kadar düþüyor.
Her günün sonunda tcmb bu likidite açýðýný (havuzun seviyesini) otomatik bir program sayesinde bankalarýn sistemi üzerinden hesaplýyor. Ve buna uygun olarak her gün temerrüde düþen (yani teknik olarak iflas eden) bankalarý 1 hafta veya 1 günlüðüne kurtarýyor.
Bankalarýmýzýn bugün için temerrüde düþtükleri likidite açýðý 178.9 milyar TL. Yani toplam para arzýnýn neredeyse onda biri.
Peki merkez bankasý bu açýðý kapatmaz ise ne olur?. Bankalar iþlevlerini yerine getiremez, Ýþçiler maaþlarýný alamaz, EFT yapamazsýnýz, Ahmet amca kanser ilaçlarýnýn katký paylarýný ödeyemez, kredi kartlarý çalýþmaz......
Yer Ýmleri