Sanat Mozaik

[Terraluna]

Ikinci Dunya Savasi'nin ahlaki deneyimini anlatan unlu Alman yazar Anna Seghers’in dogum yildonumu (19 Kasim 1900)

“ 'Isini bitirin!' Yuzbasi homurdanir gibi soylemisti bunlari ama, Erwin anlamisti.Sonunun yaklastigini kavramisti. Dun beyaz birlikler saray ahirlarini aldiklarinda kendi olumunu aklina bile getirmis degildi. Daha 1914'de, biraz da gonullu olarak askere gittiginden bu yana olumu aklina getirmege alismisti gerci. O tarihlerde ordu onun gozunde kendi yoksul ve oksuz gencliginden daha degerliydi. Uniformayla dolasmak Berlin copculerinin kiliksiz gomleginden daha iyiydi. Onu daha fazla beslemek ve ogrenimi icin para vermek istemeyen amcasi bu acinacak isi bulmustu.

Yuzbasinin sozleri agzinin icinden, ya da dislerinin arasindan iki kez daha duyuldu : 'Bitirin isini! Bitirin!' O tarihlerde ordu onun gozunde her sey demekti: ana, yurt ve barinak. Onur ve yurt sozlerini silaha sarilir gibi buyuk bir istekle benimsemisti. O gune kadar sadece itilip kakilan, soylesine katlanilan, ya da kimsenin hatirlamadigi bacaksizi simdi buyuk gorevler bekliyordu birden. Ilk buhranlardan sonra olum korkusuna alismisti; gunun birinde oleceklerini bildikleri halde bundan oturu hic de keyifleri kacmayan butun dunya insanlari gibi. Fakat onun gercekten yasamaya baslamasi, tam tarihiyle soylemek gerekirse, Aralik 1916'ya rastliyordu. Zira ilk beyanname o tarihte ve siperlerde eline gecmisti. Yuzbasinin: 'Bitirin isini!' buyrugu gercekten omrunun sonu anlamini tasiyorsa, o gunlerden bu yana uc yildan cok gecmis degildi. Otomobil frenlerinin gicirtisiyla kafasini dolduruveren hepsi birbirinden sacma bir suru umut kopugunu bir turlu uzaklastiramiyordu.” Oluler Genc Kalir



" 'Macht Schluss!' Erwin verstand die Worte, obwohl sie der Hauptmann nur knurrte. Er be-griff, dass sein Ende bevorstand. Als gestern die weißen Garden den Marstall gestürmt hat-ten, war ihm sein eigener Tod noch unfassbar erschienen. Er war zwar gewohnt, mit demTod zu rechnen, seit er sich gleich 1914 als halber Junge freiwillig gemeldet hatte. Damalsversprach die Armee mehr als die eigene verwaiste, elende Jugend. Lieber in einer Uniformstecken, als in dem kläglichen Kittel der Müllabfuhr von Berlin; elender Arbeitsplatz, denihm der Onkel verschafft hatte, weil er ihn nicht länger ernähren und auch nicht das Geldfür eine Lehrstelle ausgeben wollte.

Das Echo tönte noch zweimal aus seinem Innern oder zwischen den Zähnen des Haupt-manns: Schluss! Schluss! – Damals war die Armee für ihn alles in einem gewesen: Mutter,Heimat und Zuflucht. Er hatte die Worte Ehre und Vaterland genau so bereitwillig angenom-men wie die Waffen; plötzlich war er, der Knirps, den man nur geduldet oder geprügelt odervergessen hatte, zu großen Dingen bestimmt. Nach den ersten Anfällen physischer Angstwar ihm die Todesdrohung natürlich geworden, wie allen Menschen auf Erden, die allesamtwissen, dass sie einmal sterben müssen, ohne sich dauernd durch diese Voraussicht störenzu lassen. Aber sein echtes Leben hatte genau genommen im Dezember 1916 begonnen.Damals war ihm das erste Flugblatt im Schützengraben in die Hände gefallen. Seit diesen Tagen werden keine drei Jahre mehr vergangen sein, wenn 'macht Schluss' wirklich dasEnde bedeutete. Er konnte den dünnen schaumigen Schwärm sinnloser Hoffnungen nichtverjagen, der erst mit dem Quietschen der Autobremse in seinem Kopf verquoll."

[Terraluna]

Avusturya asilli Amerikali yazar, ogretim uyesi, yonetim danismani ve egitimci Peter (Ferdinand) Drucker’in dogum yildonumu (19 Kasim 1909)

“Clark. Ikinci Dunya Savasinin hemen oncesinde, devletin karsi konulmasi mumkun olmayan enflasyonist baskilara yol acmadan, gayri safi milli hasilanin ya da gayri safi kisisel gelirin yaklasik dortte birinden fazlasini alamayacagini soyluyordu, Yuzde 25 gercekten de bir esik olusturur mu, --- bilmiyorum-- gorunen odur ki esik yuzde 40'a daha yakin olabilir Ama boyle bir sinir vardir. Bu sinirin uzerine cikildi mi, devlet gelirindeki artis artik ekonomiyi kamcilamaz. Ya ekonomiyi zayiflatip gunumuzde 'stagflasyon' diye nitelendirilen durumu yaratir, ya da tirmanan enflasyonist baskilar olusturur.”



“Clark asserted, just before World War II, that government could not take more than around one quarter of a country’s gross national product or gross personal income without creating irresistible inflationary pressures. Whether 25 percent is indeed the threshold, we do not know; the evidence would indicate that it might be closer to 40 percent. But there is such a limit. Above it, increased government revenue will not stimulate the economy. It will either depress it and create what we now call 'stagflation,' or it will create mounting inflationary pressures.”

[Terraluna]

Samuel Goldwyn (Samuel Goldfish) ve Edgar Selwyn bagimsiz film sirketi Goldwyn Pictures Corporation'i 18 Kasim 1916 tarihinde kurdular.

[Terraluna]

Italyan ressam Luigi Bechi'nin olum yildonumu (19 Kasim 1919)

Primavera della vita (Spring of Life,1864)




Due bambini con pane e mele, durante la pausa (Zwei Kinder mit Brot und Äpfeln, 1870)

[Terraluna]

Fin ressam Victor Westerholm'un olum yildonumu (19 Kasim 1919)

Coast view from Alandia, 1893




Shore Landscape, 1908

[Terraluna]

Fransiz ressam Louis Braquaval'in olum yildonumu (19 Kasim 1919)

Le Champ de blé, circa 1900




Une rue devant la Madeleine, 1910

[Terraluna]

Polonyali sosyolog ve filozof Zygmunt Bauman’in dogum yildonumu (19 Kasim 1925)

“Kendi becerimiz, adanmisligimiz ve zor kazanilan marifetlerimiz sayesinde bir zamanlar elde edilmis sonuclar yalnizca havali bir kredi karti ve bir tusa basmayi gerektiren bir cihazda 'taseronlastirildiginda', bircok insani eskiden mutlu kilan ve muhtemelen herkesin mutlulugu acisindan yasamsal olan sey 'basariyla kotarilmis is', ustalik, maharet ve beceri karsisinda, yildirici bir gorevin yerine getirilmesi, inatci bir engelin ustesinden gelinmesi karsisinda duyulan gurur zamanla yitirilir. Daha uzun vadede, bir zamanlar elde edilen beceriler ve yeni beceriler kazanma ve uzmanlasma huneri de yitip gider ve bunlarla beraber, ozsayginin aciga cikardigi mutlulugun yani sira, yerine baska bir sey koymasi cok guc olan izzetinefsin yasamsal sarti, yani ustalik yetenegini tatmin etme zevki de yitip gider.” Yasama Sanati



“The pleasures of relaxation are not the only ones to have been laid at the altar of a life hurried for the sake of saving time to chase other things. When the effects that were once attained thanks to our own ingenuity, dedication and hard-learned skills are ‘outsourced’ to a gadget requiring only a swish of a credit card and a push of a button, something that used to make many people happy and was probably vital for everybody’s happiness is lost on the way: pride in ‘work well done’, in dexterity, smartness and skill, in a daunting task performed, an indomitable obstacle over- Introduction come. In the longer run, skills once obtained, and the very ability to learn and master new skills, are forgotten and lost, and with them goes the joy of gratifying the workmanship instinct, that vital condition of self-esteem, so diffi cult to replace, along with the happiness offered by self-respect.”



“Asiklar guvensizlik hissettiklerinde, yapici olmayan sekilde davranma egilimi gosterirler, ya hosa gitmeye calisirlar, ya denetimi almaya calisirlar, hatta fiziksel olarak kavga ettikleri de olur. Butun bunlar buyuk ihtimalle partneri kaciracaktir. Guvensizlik bir kez isin icine karistiginda, serinkanli, akliselim ve sakin davranmak imkansiz olur. Akintiya kapilan iliskinin dumensiz, dayaniksiz sandali, bir cok iliskinin batma tehlikesi gecirdigi, adi kotuye cikmis iki kaya arasinda yalpalar durur: tam boyun egme ve tam iktidar, uysalca riza gosterme ve kustah fetih, kendi ozerkligini ortadan kaldirma ve partnerinkini zapt etme. Bu kayalardan birine carpmak, yedek parca caginda buyumus ve tamir sanatini ogrenme firsati bulamamis yeni yetme bir gemiciyi tasiyan bir sal soyle dursun, gayet iyi giden ve deneyimli bir murettebata sahip bir teknenin bile parcalanmasina yeter. Hicbir modern denizci, denizde yol alacak durumda olmayan bir ogeyi tamir etmek icin bir dakika bile kaybetmez: Yedegiyle onu hemen degistirmek ister. Ama iliskilerin salinda yedek parca bulunmaz.” Akiskan Ask



“When lovers feel insecure, they tend to behave unconstructively, either trying to please or trying to control perhaps even lashing out physically — all are likely to drive the lover away. Once insecurity creeps in, navigation is never confident, thoughtful and steady. Rudderless, the frail raft of relationship sways between one and the other of the two ill-famed rocks on which many a partnership flounders: total submission and total power, meek acceptance and arrogant conquest, effacing one's own autonomy and stifling the autonomy of the partner. Hitting either of the two rocks would wreck even a shipshape boat with a seasoned crew — let alone a raft carrying an inexperienced sailor who, having been brought up in the spare-parts era, never had a chance to learn the art of damage repair. None of the up-to-date sailors would waste time on repairing the part that is no longer seaworthy and would rather put a spare in its place.But on the raft of relationship, spares are not available.”

[Terraluna]

Ukrayna asilli Rus filozof Lev Isaakovic Shestov'un olum yildonumu (19 Kasim 1938)

"Sokrates'ten bu yana hakikat, evrensel ve zorunlu yargilarla karistirildi. Herkes dusuncenin yalnizca butun merak ve arayislara son verecek bir zorunlulukla karsi karsiya kalinca durma hakki olduguna ikna olmus duruma geldi. Ayni zamanda hic kimse dusuncenin seyler arasindaki zorunlu iliskilere nufuz ederken, felsefenin asli gorevini yerine getirdiginden suphe etmiyor. Kisacasi, Hegel de ortada 'felsefeler' degil yalnizca 'felsefe' oldugunu gostermeye calisirken, butun felsefecilerin kaderin kendilerine yukledigi misyonu daima ayni sekilde anladiklarini gorebilmisti. Butun bu felsefeciler varligin kati ve degismez duzenini kesfetmeyi arzuluyordu cunku bu insanlarin hepsi, Sokrates gibi yalnizca hicbir sey bilmediklerini bildigi iddiasinda olanlar bile, bu herkesten bagimsiz olan duzenin ve bu duzeni insanlara vahyedecek bir bilimin var olmak zorunda oldugu, var olmamasinin olanaksizligi fikriyle hipnotize olmus durumdaydi."



"Since Socrates the truth, for men, has been confounded with universal and necessary judgments. Everyone is convinced that thought has the right to stop only when it has come up against Necessity, which puts an end to all searchings and all curiosity. And at the same time no one doubts that thought, in penetrating to the necessary relationships of things, accomplishes the supreme task of philosophy. So that Hegel, in short, saw quite rightly when he sought to demonstrate that there are not "philosophies" but "philosophy," that all the philosophers have always understood in the same way the mission that fate had imposed upon them. All of them sought to discover the rigorous and unchangeable order of being, for all of them — even those who, like Socrates, knew that they knew nothing — were completely hypnotized by the idea that this order which depends on no one must exist, that it is impossible that it should not exist, just as there must exist a science which reveals this order to man."