Originally Posted by
TIFIL
Türkiye on yıl önce Rusya’dan satın aldığı
S-400 hava savunma sistemlerini geri vermeyi değerlendiriyor.
Bu adım Türkiye’nin Amerikan yapımı F-35 hayalet savaş uçaklarını satın almasının önünü açabilir.
Konuya yakın kaynaklara göre, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu meseleyi geçen hafta Türkmenistan’da yapılan bir görüşmede Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile gündeme getirdi.
Bu görüşme, daha önce iki ülkenin yetkilileri arasında yapılan benzer temasların ardından gerçekleşti. (Bloomberg)
beleşe mi, vereceğiz yoksa üstüne para da verecek miyiz acaba?
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alması, esas olarak ABD ile ilişkilerde gerilim yarattı ve ekonomik zararlar ağırlıklı olarak F-35 programından çıkarılma ile CAATSA yaptırımlarından kaynaklandı.Ana ZararlarF-35 Programından Çıkarılma (2019):Türkiye, F-35 ortak üretim programında önemli rol oynuyordu (parça üretimi, bakım vb.).
Programdan çıkarılma nedeniyle:Planlanan 100 adet F-35 uçağı alınamadı.
Türkiye yaklaşık 1.4 milyar dolar ön ödeme yaptı, ancak uçaklar teslim edilmedi (6 uçak ABD'de depoda kaldı).
Türk savunma sanayii şirketleri, program boyunca beklenen iş hacmini kaybetti: Tahminler 9-12 milyar dolar arasında gelir kaybı (program ömrü boyunca).
ABD yetkilileri (örneğin Ellen Lord, 2019), Türkiye'nin kaybını yaklaşık 9 milyar dolar olarak belirtti; bazı kaynaklar 12 milyar dolara kadar çıkıyor.
Bu, savunma sanayiinde iş kaybı, teknoloji transferi fırsatlarının kaçırılması ve hava kuvvetleri modernizasyonunda gecikme anlamına geldi.
CAATSA Yaptırımları (2020-2021'den itibaren):ABD, 2020 sonunda Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve bazı yetkililere yaptırım uyguladı (ihracat lisansı yasağı, ABD mali kurumlarından kredi kısıtlaması vb.).
Doğrudan etki sınırlı kaldı (geniş ekonomi yerine savunma sektörüne odaklandı), ancak:ABD'den savunma ithalatı ve parça tedariki zorlaştı.
Bazı kaynaklara göre, F-16 yedek parçaları gibi alımlarda 20 milyar dolar civarı engelleme yaşandı (2020'lerden 2025'e kadar birikmiş etki).
Savunma ihracatı ve uluslararası ortaklıklar olumsuz etkilendi.
Genel ekonomi üzerinde büyük çöküş yaratmadı (örneğin lira üzerinde kısa vadeli hafif dalgalanma), ama savunma sektöründe büyüme yavaşladı.
Diğer Dolaylı Etkiler:S-400'ün kendisi yaklaşık 2.5 milyar dolar maliyete mal oldu.
Alternatif hava savunma ve savaş uçağı arayışları (örneğin F-16 modernizasyonu, yerli projeler) ek maliyetler getirdi.
NATO içi güven kaybı, uzun vadede yatırım ve işbirliklerini etkiledi.
Genel DeğerlendirmeToplam ekonomik zarar kesin bir rakamla ifade edilmese de, en büyük kalem F-35 kaybı (10-15 milyar dolar aralığında tahminler). CAATSA ise daha çok savunma sektörünü hedef aldı ve milyarlarca dolarlık tedarik/ihracat fırsatını kısıtladı. Bu zararlar, Türkiye'nin savunma sanayiini yerlileştirme çabalarını hızlandırdı (örneğin KAAN projesi), ama kısa-orta vadede maliyetli oldu.Son yıllarda (2025 itibarıyla) ABD ile görüşmelerde yumuşama işaretleri var (F-35 geri dönüşü, yaptırımların kalkması tartışılıyor), ancak henüz net bir çözüm yok.
Yönetenler neden yanlışlarını bu millete ödetiyor.
ondan sonra benim maaşım neden artmıyor, geçinemiyorum, kiralar yükseldi vs vs ekonomi yanlış siyasetlerle kartopu misali oralarda buralara geldi
BORSADA KESİNLİK YOKTUR OLASILIKLAR VARDIR.
Burada yazılan çizilenler eğitim çalışmasıdır yatırım tavsiyesi değildir .
Alıntı yaparak yanıtla
Yer İmleri