Sanat Mozaik

[Terraluna]

Ilk sinema serisi Kathlyn'in Maceralari (Adventures of Kathlyn), 29 Aralik 1913'de Chicago, Illinois'da gosterime girdi.

[Terraluna]

Irlandali yazar James (Augustine Aloysius) Joyce, Sanatcinin Bir Genc Adam Olarak Portresi (A Portrait of the Artist as a Young Man - Ritratto dell'artista da giovane) romani 29 Aralik 1916’da New York’ta yayinci B. W. Huebsch araciligiyla yayimladi.


“Blackrock'un disinda , daglara uzanan yolda , gul fidanlariyla dolu bir bahce icinde beyaz badanali kucuk bir ev dururdu: Bu evin icinde bir baska Mercedes'in yasadigini soylerdi kendi kendine. Evden uzaklasirken de eve donerken de uzakligi bu binaya gore olcerdi: Kitapta olanlar kadar guzel bir dizi seruveni imgeleminde yasar, bunlarin sonuna dogru , daha yasli daha kederli olarak, cok yillar once sevgisine karsilik vermeyen Mercedes'le birlikte ayin aydinlattigi bahcede durur ve acili, onurlu bir yadsima hareketiyle :

‘Madam , misket uzumunu hic sevmem! , derdi.”



“Outside Blackrock, on the road that led to the mountains, stood a small whitewashed house in the garden of which grew many rosebushes : and in this house, he told himself, another Mercedes lived. Both on the outward and on the homeward journey he measured distance by this landmark : and in his imagination he lived through a long train of adventures, marvellous as those in the book itself, towards the close of which there appeared an image of himself, grown older and sadder, standing in a moonlit garden with Mercedes who had so many years before slighted his love, and with a sadly proud gesture of refusal, saying :

‘Madam, I never eat muscatel grapes.”

[Terraluna]

1919 yilinda Nobel Edebiyat Odulunu kazanan, Isvicreli sair ve yazar Carl (Friedrich Georg) Spitteler’in olum yildonumu (29 Aralik 1924)

Korku dolu cigligim karman corman
Duslerimi savurdu da uyandirdi beni,
Can sesine eslik eden kuslarin sakimasi
Ciceklenmis otlarin uzerini yaladi gecti,
Dusumdeki dehsetin orta yerine
Sabahin altin isiklari siziverdi sessizce.

Bir gun oyle bir an gelecek ki
Safak bile kurtaramayacak beni
Duslerin gosterdigi yalanlardan
Baska avuntum da kalmayacak o zaman
O kasvetli karanlikta kala yaza
Uyanmamayi tercih edecegim bir daha.



From the nightmare world of dream
I awakened with a scream.
Chime of bells and song of bird
Deep in budding woods I heard;
Broke the friendly golden day,
Fear and anguish fled away.

Come there will a time for me
When no day shall set me free,
When my only comfort shall
Lie in dreams fantastical,
When from darkling night I fain
Never would be waked again.

[Terraluna]

Avusturyali bohem sair ve roman yazari (René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke) Rainer Maria Rilke'nin olum yildonumu (29 Aralik 1926)



Ruhumu nasil tutacagim ki
etmeyecek ruhuna temas?
Otendeki seylere nasil asirtacagim onu senden?
Arzuluyorum, onu, karanlikta kayip herhangi
bir seyle, ah, senin derinliklerin titrerken
birlikte titremeyecek, yabanci, sessiz
bir yerde barindirmayi ben.
Fakat alir bizi beraberce, bir yay,
Yek ses veren bir yay gibi iki telinde,
bize, sana ve bana temas eden her sey.
Bizim gerildigimiz hangi calgi?
Ve tutuyor hangi calgici bizi elinde?
Ah, tatli sarki.



"Yapmaniz gereken sadece tek sey var: Kendinize donun. Size yazmanizi soyleyen nedeni bulun; koklerini kalbinizin derinliklerine salip salmadigina bakin; eger yazmaktan men edilseydiniz olup olmeyeceginizi kendinize itiraf edin. Gecenin en sessiz saatinde kendinize sorun: yazmak zorunda miyim? Samimi bir yanit icin kendinizi iyice dinleyin. Ve eger bu ciddi soruya kuvvetli bir sekilde "Evet, yazmak zorundayim"diyebiliyorsaniz, o zaman yasaminizi bu gereksinime uygun olarak kurun; tum yasaminiz, en siradan ve en kayitsiz saatinde bile, bu itkinin bir delili ve tanigi olmalidir. Sonra, dogaya yaklasin. Daha once kimse denememis gibi, gordugunuz, hissettiginiz, sevdiginiz ve kaybettiginiz seyleri anlatmaya calisin. Ask siirleri yazmayin; cok gostermelik ve siradan o formlardan uzak durun, ask siirleri uzerinde calismasi en zor olanlardir cunku, iyi ve hatta muazzam bir gelenegin var oldugu bu alanda, kisisel bir sey yaratmak muthis ve tam olgunlasmis bir guc gerektirir. Bu yuzden kendinizi bu genel temalardan kurtarin ve gunluk hayatin size sunduklarina dair yazin; acilarinizi ve arzularinizi, aklinizdan gecen dusunceleri ve belli bir tur guzelge olan inancinizi tarif edin. Tum bunlari kalpten, sakin, mutevazi bir samimiyetle yapin. Kendinizi ifade ederken cevrenizdeki seyleri kullanin, ruyalarinizda gordugunuz goruntuler ve hatirladiginiz nesneler gibi." Rainer Maria Rilke, Genc Bir Saire Mektuplar



"Guardi dentro di sé. Si interroghi sul motivo che le intima di scrivere; verifichi se esso protenda le radici nel punto più profondo del suo cuore; confessi a se stesso: morirebbe, se le fosse negato di scrivere? Questo soprattutto: si domandi, nell'ora più quieta della sua notte: devo scrivere? Frughi dentro di sé alla ricerca di una profonda risposta. E se sarà di assenso, se lei potrà affrontare con un forte e semplice «io devo» questa grave domanda, allora costruisca la sua vita secondo questa necessità. La sua vita, fin dentro la sua ora più indifferente e misera, deve farsi insegna e testimone di questa urgenza. Allora si avvicini alla natura. Allora cerchi, come un primo uomo, di dire ciò che vede e vive e ama e perde. Non scriva poesie d'amore; eviti dapprima quelle forme che sono troppo correnti e comuni: sono le più difficili, poiché serve una forza grande e già matura per dare un proprio contributo dove sono in abbondanza tradizioni buone e in parte ottime. Perciò rifugga dai motivi più diffusi verso quelli che le offre il suo stesso quotidiano; descriva le sue tristezze e aspirazioni, i pensieri effimeri e la fede in una bellezza qualunque; descriva tutto questo con intima, sommessa, umile sincerità, e usi, per esprimersi, le cose che le stanno intorno, le immagini dei suoi sogni e gli oggetti del suo ricordo. "



"Inanin bana; hayat dogru yerdedir. / Glauben Sie mir: das Leben hat recht, auf alle Fälle. / Believe me: life is right, in any case. / Croyez moi, la vie à raison dans tous les cas."

[Terraluna]

Norvecli ressam Eilif Peterssen'in olum yildonumu (29 Aralik 1928)

Summer Night, 1886




From the Beach at Sele, 1889

[Terraluna]

Stan Laurel, Oliver Hardy ve Charley Chase'in rol aldigi komedi Colun Ogullari / Col Arkadaslari (Sons of the Desert - I figli del deserto), 29 Aralik 1933'de Amerika'da vizyona girdi.

[Terraluna]

Ispanyol sair ve oyun yazari Federico García Lorca’nin 3 perdelik Yerma (Barren) oyunu promiyerini 29 Aralik 1934’de Madrid, Español Theatre’da yapti.

[Terraluna]

Amerikali mizahci, gazeteci ve oyun yazari Don (Donald Robert Perry) Marquis'nin olum yildonumu (29 Aralik 1937)



"Eger insanlari, dusunduklerine inandirirsaniz, sizi severler. Gercekten dusundururseniz, sizden nefret ederler."�



"Insanligin ilerlemesinin onundeki en buyuk engel insanogludur."