Sanat Mozaik

[Terraluna]

Irlandali Romantik - Realist ressam Seán Keating'in dogum yildonumu ( 28 Eylul 1889 )

Men of the South, 1921 – 1922 ( Crawford Art Gallery, Cork )




Night's Candles are Burnt Out, 20th century

[Terraluna]

Moby Dick romaninin Amerikali yazari Herman Melville'in olum yildonumu ( 28 Eylul 1891 )



" Insanlar kiskanclik ugruna cinayet islemislerdir ve ofke ugruna ve nefret ugruna ve bencillik ugruna ve ruhsal gurur ugruna; ama ben hicbir insanin bir digerini sevme ugruna cinayet isledigini duymadim. Demek ki, daha iyi bir neden bulunamiyorsa, ozellikle ofkesi burnunda kisilerde, kisisel cikar herkesi iyilikseverlige ve hayirseverlige yonlendirmelidir. " Katip Bartleby



" Men have committed murder for jealousy's sake, and anger's sake, and hatred's sake, and selfishness' sake, and spiritual pride!s sake; but no man that ever I heard of, ever committed a diabolical murder for sweet charity's sake. Mere self-interest, then, if no better motive can be enlisted, should, especially with high-tempered men, prompt all beings to charity and philanthropy. "




" Gozle gorulen seyler mukavvadan maskeler gibidir. Ama her olan bitten seyde, her canli iste, her su goturmez olayda, bilinen her seyin icinde, bilinmez bir akil vardir. Bu akil, kendi damgasini vurur o akilsiz mukavva maskeye. Eger insan vuracaksa, o maskeye vurmali. Mahpus, zindandan kacabilir mi duvari delmeden ? Beyaz balina benim dort bir yanimi saran o zindan duvaridir iste. Bunun otesinde hicbir sey yok sandigim da oluyor zaman zaman. Ama ne olursa olsun, eziyor beni bu balina, kemiriyor icimi. Insani kucuk dusuren bir guc goruyorum onda. Iste bu anlasilmaz seyden nefret ediyorum asil. Beyaz balina ister kotulugun bir araci olsun, ister kotulugun ta kendisi, ondan alacagim ocumu. Kufurden, dinsizlikten soz etme bana, evlat. Beni gunes kucuk dusurse, gunesi vururum. Gunes bana dusmanlik ederse, ben de dusman olurum ona: oyunun kuralidir bu yarismadan doguyor her sey. Ama ben bu oyunun kolesi degilim oglum. Kimdir benden ustun olan ? Gercegin sinirlari yok. "



" All visible objects, man, are but as pasteboard masks. But in each event - in the living act, the undoubted deed - there, some unknown but still reasoning thing puts forth the mouldings of its features from behind the unreasoning mask. If man will strike, strike through the mask! How can the prisoner reach outside except by thrusting through the wall ? To me, the white whale is that wall, shoved near to me. Sometimes I think there's naught beyond. But 'tis enough. He tasks me; he heaps me; I see in him outrageous strength, with an inscrutable malice sinewing it. That inscrutable thing is chiefly what I hate; and be the white whale agent, or be the white whale principal, I will wreak that hate upon him. Talk not to me of blasphemy, man; I'd strike the sun if it insulted me. For could the sun do that, then could I do the other; since there is ever a sort of fair play herein, jealousy presiding over all creations. But not my master, man, is even that fair play. Who's over me ? Truth hath no confines. "

[Terraluna]

Fransiz ressam Stanislas Victor Edouard Lépine'in olum yildonumu ( 28 Eylul 1892 )

Pont de la Tournelle,1862




Pont de l'Estacade, Paris, 1880 – 1884

[Terraluna]

Fransiz mikrobiyolog ve kimyager Louis Pasteur’un olum yildonumu ( 28 Eylul 1895 )





“ Bir cocukla ilgilenirken iki duygu icinde ol: cocuk oldugu icin sevgi, yarin buyuyecegi icin saygi./ Quand je m'approche d'un enfant, il m'inspire deux sentiments contraires ; la tendresse pour ce qu'il est, et le respect pour ce qu'il sera plus tard. ”



" Bilim ve barisin, cehalet ve savasa ustun gelecegine inaniyorum. Ulkeler bir gun yok etmek icin degil, uretmek icin birlesecek. Gelecek, insan acisini dindirenlerin olacak. / Je crois invinciblement que la science et la paix triompheront de l'ignorance et la guerre, que les peuples s'entendront, non pour détruire, mais pour édifier, et que l'avenir appartiendra à ceux qui auront le plus fait pour l'humanité souffrante. "

[Terraluna]

Italyan ressam Giovanni Segantini'nin olum yildonumu ( 28 Eylul 1899 )

Suonatori di cornamusa della Brianza ( Bagpipers of Brianza, 1883 – 1885 )




Le due madri ( The Two Mothers, 1889 )

[Terraluna]

28 Eylul 1917


" F. ile konusmalarin ozeti.

Ben: demek isi bu noktaya kadar getirdim.

F.: Bu noktaya kadar getiren ben'im.

Ben: Seni bu noktaya kadar getirdim.

F.: Bu dogru.

Kisaca kendimi olume emanet edebilirdim. Bir inanc kalintisi. Babaya donus. Buyuk uzlasma gunu.

F.'ye bir mektuptan, belki de 1 Ekim tarihli son mektuptan.

Varmak istedigim son amac bakimindan kendimi yokladim mi, dogrusu iyi bir insan olmak ve en yuce mahkemenin buyruklarini yerine getirmek icin caba harcamadigimi, buna dupeduz karsit bir davranisla tum insan ve hayvan toplumunu kus bakisi gorebilmek, temel zevklerini, isteklerini ve ahlaksal ideallerini taniyip bunlari basit kurallara indirgemek ve ilgili kurallar dogrultusunda elden geldiginde kisa surede kendimi gelistirip dupeduz herkesin begenisini kazanmak gibi bir egilimle donatildigimi goruyorum; oyle ki (tutarsizlik burada basliyor) genellikle sahsima karsi beslenen sevgiyi elden cikarmadan, sonunda cehennem atesinde kizartilmayacak tek gunahkar kimligiyle icimdeki bayagiliklari herkes onunde sergileyebileyim. Yani ozetlersem, benim icin onemli olan insanlarin mahkemesidir; ustelik bu mahkemeyi de yaniltmak istiyorum, ancak yalan dolana basvurmadan. "



28. September 1917


" Grundriß der Gespräche mit F.

Ich: So weit habe ich es also gebracht

F. So weit habe ich es gebracht

I. So weit habe ich Dich gebracht

F. Das ist wahr

Dem Tod also würde ich mich anvertrauen. Rest eines Glaubens. Rückkehr zum Vater. Großer Versöhnungstag.

An einem Brief an F., vielleicht dem letzten ( 1 Okt )

Wenn ich mich auf mein Endziel hin prüfe, so ergibt sich, daß ich nicht eigentlich danach strebe ein guter Mensch zu werden und einem höchsten Gericht zu entsprechen, sondern, sehr gegensätzlich, die ganze Menschen- und Tiergemeinschaft zu überblicken, ihre grundlegenden Vorlieben, Wünsche, sittlichen Ideale zu erkennen, sie auf einfache Vorschriften zurückzuführen und mich in ihrer Richtung möglichst bald dahin zu entwickeln, daß ich durchaus allen wohlgefällig würde undzwar (hier kommt der Sprung) so wohlgefällig, daß ich, ohne die allgemeine Liebe zu verlieren, schließlich, als der einzige Sünder, der nicht gebraten wird, die mir innewohnenden Gemeinheiten, offen, vor aller Augen ausführen dürfte. Zusammengefaßt kommt es mir also nur auf das Menschengericht an und dieses will ich überdies betrügen, allerdings ohne Betrug. "

[Terraluna]

Italyan aktor Marcello Mastroianni'nin dogum yildonumu ( 28 Eylul 1924 )

" Bugun benim dogum gunum. Yetmis iki yasina basiyorum. Eh, guzel bir yas. Yirmi yasimdayken, yetmis iki yasinda bir adami dusundugumde gozumun onune eli ayagi tutmayan ihtiyar biri gelirdi. Ama ben kendimi oyle hissetmiyorum. Evet, hayatimi guzel bir bicimde doldurdum. Buna sevinebilirim. "



" Oggi è il mio compleanno. Compio settantadue anni. Be', è una bella età. Quando ne avevo venti, immaginando un uomo di settantadue anni, l'avrei visto come un vecchio bacucco. Ma io non mi sento così vecchio.. Quindi l'ho ben riempita, la mia vita. Mi posso contentare. "

[Terraluna]

Angolali sair António Jacinto’nun ( do Amaral Martins ) dogum yildonumu ( 28 Eylul 1924 )

Bu koca ciftlikte ekinleri yagmur degil
alin terim sular
Bu koca ciftlikte olgun kahve
kirmizi kiraz var
kanim damla damla besledi ozsularini.
Kahve kavuracak
ezilip, ogutulecek
kararacak, kararacak; irgatin kara
rengini alacak
Irgatin kara rengini!
Sakiyan kuslara sor
tasasiz, kivrilip akan irmaklara
ve icerden icerden esen ruzgara:
kim kalkar erkenden ? kim yollanir tarlaya ?
Kim tasir aganin tahterevanini uzun yollarda ?
Urunu devsiren kimdir, parasini alan kim?
Kim yasar kokmus misir, kokmus balik ve asagilanmayla
pacavralar icin 50 anglores gundelikle
ya kim yer sopayi karsi cikinca ?



On that big estate there is no rain
it’s the sweat of my brow that waters the crops:
On that big estate there is coffee ripe
and that cherry-redness
is drops of my blood turned sap.
The coffee will be roasted,
ground, and crushed,
will turn black, black with the colour of the contratado
Black with the colour of the contratado
Ask the birds that sing,
the streams in carefree wandering
and the high wind from inland:
Who gets up early ? Who goes to toil ?
Who is it carries on the long road
the hammock or bunch of kernels ?
Who reaps and for pay gets scorn
rotten maize, rotten fish,
ragged clothes, filthy angolares
beating for fighting back ?