1)Fed'in ne zaman faiz artırımına başlayacağı gelecek makroekonomik verilere ve özellikle de Fed'in 2 temel görevi saydığı fiyat istikrarı(enflasyon) ve istihdam ile ilgili verilere bağlı.
İstihdam konusunda bir sorun görünmüyor ,ABD'de şu anda gazete ilanı verilmiş 10.934 milyon açık iş pozisyonu var,bu sayı işsiz 8.384 milyon kişiden 2.550 milyon daha fazla.Kısacası şu anda ABD ekonomisi fazlasıyla iş üretmekte.Pandemi koşulları ile şu anda açık iş pozisyonları ile işsizler arasındaki eşleşmede gecikmeler var(işsizlik ödemelerinin maaşlardan daha yüksek olması,okulların kapalı olması nedeniyle ebeveynlerin çocuklarını bırakıp işe gidememeleri,evden çalışmanın konfor yaratması işi bırakanların daha cazip koşullarda yeni işlere başlamak istemesi) ama bunların bir kısmı geride kalmakta ve buna ilişkin ilk veriyi Cuma günü göreceğiz.Veri her türlü sürprize açık,eğer son haftalarda delta varyantı nedeniyle covid vakaları yeniden yükselmesiydi bu veri çok yüksek bir rakam olacaktı ama şimdi ne olacağı merakla bekleniyor(piyasa tahmini 460 bin).Açık iş pozisyonlarının doldurulması biraz da şartlardaki cazibenin artması ile olacak,yani serbest piyasa koşulları içinde fiyat mekanizması çalışacak işverenler daha yüksek ücretler teklif edecek,bu da daha fazla kişiyi işyerlerine yöneltecek ücretler belirli bir seviyeye yükseltilince arz ve talep dengelenecek ve açık iş pozisyonları dolacak.Ama burada Fed'in istihdamı artırmak için gevşek bir para politikası uygulamasını gerektiren bir durum yok,ABD ekonomisi zaten fazlasıyla iş yaratıyor.Sorun iş olmaması değil,çalışacak işçi bulunamaması.
2)Enflasyon konusunda ise istihdamın tersine büyük bir sorun var.ABD'de enflasyon yükselmeye devam edecek,sebeplerini herkes biliyor,üretimin tedarik zincirinde büyük sıkıntılar var,chip gibi belirli girdileri temin zorlukları dışında navlun nakliye maliyetlerinde büyük artışlar var,şimdi buna enerji maliyetinde büyük artışlar eklenmiş durumda.Üretim maliyetleri çok artmış durumda,bunun sadece bir bölümü üretici fiyatlarına yansıdığı halde, üretici fiyat endeksleri küresel ölçekte rekorlar kırmakta.ABD tüketim ekonomisi olduğu,gsyih'sının kabaca üçte ikisini tüketici harcamaları oluşturduğu,üretici fiyat endeksi ile enflasyonu arasında istatistiksel olarak çok yüksek korelasyon olduğu bir ortamda ,Fed'in gevşek para politikası+devasa mali teşvikler ertelenmiş yüksek tüketici talebi ile bir araya gelince, enflasyonun yükselmeye devam etmesinde bir sürpriz olmayacak.
Fed şimdilerde beklenti yönetimi yaparak ,piyasa oyuncularını "enflasyonun geçici" olduğuna inandırmaya çalışarak piyasa oyuncularının fiyatlamalarını etkilemeye çalışarak ,enflasyonun daha fazla yükselmesini etkilemeye çalışıyor.Çünkü enflasyonun döngüsel olarak kendisini besleyerek sürekli yükselmesi ,enflasyonun karekteristik özelliğidir.Bunu kırmak için uygulanacak para ve maliye politikaları ile bu beklentileri kırmak ve ve değiştirmek gerekir.
Fed nereye kadar sabredebilir,benim tahminim ABD'de enflasyon %7'ye yükselinceye kadar ,Fed faizleri yükseltmek konusunda harekete geçmeyecek,benim tahminin ABD'de enflasyon %7'yi gördükten sonra Mart ayında ilk faiz artırımını yapması şeklinde.
Ancak yapacağı faiz artırımı yine "negatif reel faiz" bölgesinde olacağı için tahvil faizlerinin de yükselse de, muhtemelen hala gerçekleşen enflasyon altında görmeye devam edeceğiz,piyasa faizlerinin nereye kadar yükseleceği ise Fed'in yapacağı faiz artırımı oranına bağlı olacaktır.
Kısa vadeli mi ,uzun vadeli mi tahvil faizlerin daha yüksek oranlı yükseleceği ise,piyasa oyuncularının "enflasyonun geçici mi" yoksa henüz uzun süreli bir mücadelenin başlangıcında oldukları mı inancına bağlı olarak değişebilir.
Ama kişisel düşüncem,Fed politika faizini enflasyonu üzerine yükseltmedikce ve bilançosunu küçültmeye başlamadıkça bir kere başını kaldırmış enflasyon ateşini söndüremez,bu görüldükçe de uzun vadeli tahviller değer kaybetmeye ve faizleri yükselmeye devam eder.
Yer İmleri