
Originally Posted by
Ahmetg
Finans ve bankacilik hem bilgisi hem tecrubesi bende cok daha ileri olan bir kisinin dediklerini curutmeye calismayacagim
Ancak kendi fikrimide soylemek isterim.
1) Ic borc ve dis borc eninde sonunda odenmelidir. Eger ana parayi odemem yalnizca faizini oderim gunumu gun ederim derseniz ayni Amerikanin yaptigi gibi o zaman ayni kredi karti borcu gibi ya evinize haciz gelir ki ulke borclarinda boyle bir sey olmaz yada itibariniz sifir olur ki bu cok onemli. Bence ikincisi olacak. Buda rezerv para nin dolar olmaktan kalkacagini gosteriyor e buda Amerikanin batmasi demek
2) Ic borc kendi para birimindendir o yuzden istedigim kadar basar oderim teoride dogru. Ama bunun sonucunda piyasaya surulen faiz karsiliklari gittikce buyuyecek bir gun gelecek bunun enflasyona etkisini gorecek Amerika. Ben bunu gozumle goruyorum. Sahsi gozlem sahsi tecrubelerden cikarak sunu goruyorum alim gucu her gecen gun duserken, pahalilik heryerde kendini belli ediyor. Belki QE paralari piyasaya girdi harcanmayami basladi bilmiyorum. Ama FED in %2 lik enflasyon saptamalari hakikaten cok komik gercekten cok uzak.
3) Tekrar edelim de yanlis anlasilmasin. Amerika batacak demek ulkeyi Ruslar isgal edecek ne bilim heryerinde bombalar patlayacak, asayis elden gidecek, ulke parcalanip 4 ulkeye bolunecek anlamina gelmiyor.
Batacak derken, ulkenin maliyesinden halkin alim gucunden bahsediyoruz. Hersene rekor butce acigi her sene rekor toplam borc her sene debt/GDP ratio su rekor kiran bir ulkede hersey yolunda demek bilmiyorum ne kadar akillica.
4) Butce acigi veren bir ulkede ayni TR de oldugu gibi kendi gosteren bazi aciziyetler var. Okullarin ve altyapinin dokulmesi, fakirlere verilen yardimlarin azalmasi 50 sene once gelen gocmenlerin yasam seviyeleri ile yeni gelenler arasindaki olaganustu fark, devlet yardimlarinin her alanda kisilmasi, buyuyen nufusa oranla yenilenmeyen sosyal tesisler hastaneler okullarin kendini iyice belli etmesi, maaslarin reelde dususte olmasi vs vs. Yani teoride ben ic borcu para basar oderim kapatirim dogru ama o son gune kadarki gidisatta faiz sarmalinin odemeleri yuzunden ve psikolojik olarak "butce acigimiz cok fazla o yuzden surdan surdan kisalim" denmesi ulkenin cehresini degistirdi. Herhangi bir devlete ait bir kuruma gittiginiz zaman dokuntulugu ve cokuntuyu gorebiliyorsunuz. Bunu gozunuzle degil 70-80 yasindaki yasli amerikalilara sorup goruslerini aldiginizda esasinda Amerika nin ne kadar buyuk bir cokus icinde oldugunu goruyorsunuz.
Uzucu olan bu cokus degil, bu cokus trendinin hic degismeden devam etmesi. Linear bir cokus degil bu, 94-99 yillari arasinda internet fenomeninin cikmasi ABD butcesi ve borclarina cok olumlu yansidi gecici olarak aciklar ve borc oranlari duraganlasti ama sonra?
Sonrasi bir felaketti ve hizli bir cokus icindeyiz.
Konuyla direk alakasi yok ama sunuda aciklayim. ABD ye 1950 lerde gelen gocmenlerin durumu ile 2017 de gelenler arasinda firsatlar ve ekonomik ozgurluk acisindan FERSAH FERSAH farklar var. Gocmenleri dunyadan toplarim hepsini yemek kuponuyla beslerim aralarindan 1-2 tanesi google I facebook I kurar bende onunla butceyi dogrulturum sistemi artik islemiyor. Ama daha iyibir system bulamadiklari icin buna devam ediyorlar.
Bir de olayin sosyolojik yonu var. Ulkenin ekonomisi kotuye gitmiyor belki duragan belki yavas bir kotuye gidis var ancak dunyada bu alim gucune ekonomik refaha ulasmis ulke sayisi arttikca, gocmenler bilim adamlari zeki insanlar bulus patent sahibi insanlar ABD ye neden gideyim, Norvece giderim yada Almanyaya giderim demeye basladilar. Bazisi abartip Malezya yada Endonezya ya SIngapura Koreye geri dondu. 50 sene once bunu aklinizin ucundan bile geciremezdiniz cunku ABD nin ekonomik gucu fersah fersah ilerideydi.
Ayni seyi Turkiye icin de konusabiliriz. 50 sene onceki ABD-TR alim gucu yada refah seviyesi farki artik azaldi. Buda neden ABD deki Turklerin sayisi artmiyor sorusunun cevabini veriyor. Ulkenin genelinde bunu hissetmek mumkun. Eski gocmenler beyaz Avrupali iken artik onlari gormuyorsunuz yerini junk DNA geliyor yani kendi ulkesinde hayat olmadigi icin geri donmesi mumkun olmadigi icin ABD de kalan bir garip insan surusu. Buda Turklerin neden TR ye dondugunun baska bir sebebi. Eski Amerika yok ve yeni Amerika sanki Hint Cin ve Afrika kultur karisimi bir yer olmaya gidiyor. (ABD de yasayanlar demek istedigimi iyi anlar)
Yer İmleri