Fıkıhta, ancak nakit para şirket sermayesi olabilir. Ayınlar, yani nakit para dışındaki mallar sermaye olamaz. T.T.K. ya göre ise ayınlar şirket sermayesi olabilir. Durum böyle olunca bir şirketin hisse senedi diğer şirket için sermaye olmakta ve bununla ikinci bir şirket kurulabilmektedir. İkinci şirketin hisse senedi ile üçüncü, üçüncününki ile de dördüncü ya da bir kaç şirketin hisse senetlerinin birleştirilmesiyle beşincisi kurulabilmektedir.
Holding, bir kaç şirketi tek elden idare etmek için kurulur. Bir şirketin hisse senedinin diğer şirket için sermaye olarak gösterilebilmesi gerçekte küçük sermayeli olan kişilerin ya da ailelerin büyük sermayeli olarak gözükmelerine, büyük iş sahibi rolüne soyunmalarına sebep olmaktadır. Mesela 100 milyon lira sermayeli bir şirketin 51 milyon liralık hissesine sahip olan bir aile, bu hisseleri sermaye olarak göstererek bir Holding kurabilir. Holdingin bir kısım hisselerini halka ya da eşe dosta satarak bundan elde ettiği sermaye ile üçüncü bir şirket kurar ve böylece şirketlerin sayısını zincirleme olarak artar. Bu üç şirketten her birinin toplam sermayesi 300 milyon lira olarak gözüküyorsa topu topuna 51 milyon liralık sermayeye sahip olan aile toplum karşısına 300 milyon lira sermayeli üç şirketin büyük sahibi ve yöneticisi olarak çıkar ve hisse senedi satın alma durumunda olan insanları bu görüntüsüyle aldatabilir. Bu konuya Muharrem Karslı'nın Borsa adlı kitabının 95. sayfasında geçen şu örneği verelim.
"Sancaktar ailesi, 100 milyon lira sermayeli Sancaktar Boya Sanayii A.Ş.'nın %51 hissesine, yani 51 milyon lira nominal değerde 51.000 hisseye sahiptir. Bu 51 milyon lira nominal değerdeki hisse senetlerine mahkeme kanalıyla değer biçtirildiğini ve bu değerin 102 milyon lira olduğunu kabul edelim. Sancaktar ailesi 200 milyon lira sermayeli Sancaktar Holdingi kurarak 102 milyon lira değer biçilen Sancaktar Boya Sanayi A.Ş.'nın hisse senetlerini Holdinge alır. Holdingin geri kalan %49 hissesini halka satar; halktan aldığı 98 milyon lira ile 192 milyon lira sermayeli Sancaktar Vernik ve Reçine Sanayi A.Ş.'ni kurar ve %51 hissesini Holdingin portföyüne koyar. Yeni şirketin geri kalan 94 milyonluk hisselerini piyasadan tanıdığı diğer müteşebbislere, diğer holdinglere veya halka satar.
Böylece, Sancaktar ailesi cebinden bir kuruş yeni yatırım yapmadan iki şirket ve bir holdingin sahibi ve hâkimi olur."
Halbuki şirket sermayesinin nakit para olması şartı getirilecek olsaydı Sancaktar ailesi topu topuna 51 milyon liralık hisse senedine sahipken toplam 492 milyon sermayeli şirketlerin sahibi gibi gözükmeyecek ve karşısında bulunan muhatapları bu yolla aldatma imkânını elde edemeyecekti.
Yer İmleri