Sanat Mozaik

[Terraluna]

Cin'de yasayan ve orada hayata veda eden Fransiz ressam Jean Denis Attiret'nin olum yildonumu (8 Aralik 1768)

Banquet in Wanshuyuan Garden, 1755




The Chinese defeat the Khoja at Arcul after they had retreated following the battle of Qos-Qul**, 1759

[Terraluna]

Ludwig van Beethoven'in 7.senfonisi (A major, Op. 92) ilk kez 8 Aralik 1813'de Viyana, Kaiserliche Hofburg'da sahnelendi.

[Terraluna]

Alman ressam Adolph von Menzel'in dogum yildonumu (8 Aralik 1815)

Nachmittag im Tuileriengarten, 1867




Piazza d’Erbe in Verona / Marketplace in Verona 1884

[Terraluna]

Amerikali karikaturisti, yazar, mizahci, gazeteci, oyun yazari James Thurber’in dogum yildonumu (8 Aralik 1824)



“Bir gun ogleden sonra, koskocaman bir kurt, karanlik bir ormanda pusu kurmus, buyukannesine sepetle yiyecek goturecek kucuk kizi beklemeye baslamis. Sonunda kucuk kiz karsidan gorunmus. Elinde de gercekten bir sepet dolusu yiyecek varmis. ‘O sepeti buyukannene mi goturuyorsun?’ diye sormus kurt. Kiz da, ‘Evet,’ diye cevap vermis. Kurt bunun uzerine, buyukannenin nerede oturdugunu sormus. Kiz tarif etmis, kurt da donup uzaklasmis.

Kucuk kiz kapiyi acip buyukannesinin evine girince, yatakta gecelikli ve boneli birisinin yatmakta oldugunu gormus. Ama yataga uzakligi sekiz metre kalinca, bunun buyukannesi olmayip kurt oldugunu anlamis. Cunku Metro Goldwyn-Mayer’in aslani, bizim baskana ne kadar benzerse, bir kurt da bir buyukanneye ancak o kadar benzeyebilir. Gecelik giyse bile. Bunun uzerine, kucuk kiz, sepetinden bir Colt otomatik cikarmis ve kurt'u hemen vurup oldurmus.”

[Terraluna]

Italyan ressam Silvestro Lega'nin dogum yildonumu (8 Aralik 1826)

Il canto dello stornello, 1867




Un dopo pranzo, 1868

[Terraluna]

Isvicre asilli Fransiz yazar (Henri-Benjamin Constant de Rebecque) Benjamin Constant'nin olum yildonumu (8 Aralik 1830)

"Tek bir soz soyle bana. Bir ulke var mi ki senin arkandan oraya gelmeyeyim? Bir siginak var mi ki sana yuk olmadan yaninda yasamak icin oraya gizlenmeyeyim? Yok, hayir! Senin istedigin bu degil. Senin korkundan buz kesildigim icin utanip titriyorum; ileri surdugum butun cozum yollarina ise, daha dinlenmeden karsi cikiyorsun. Elde edebildigim tek sey sessiz kalisin. Bu denli sert olmana anlam veremiyorum. Iyi yureklisin; asil ve fedakar duygularin var. Evet ama soyledigin sozlerin etkisini giderebilir mi bu duygular? Kulaklarimda cinliyor bu aci sozler. Geceleri bile duyuyorum onlari. Pesimi birakmiyorlar, yiyip bitiriyorlar beni. Yaptigin her guzel davranisi bosa cikariyorlar. Olmem mi gerekiyor Adolphe? Peki, sevin oyleyse. Korumus oldugun, yine de gittikce daha cok uzerine cullandigin bu zavalli insan olecek. Yaninda gormeye katlanamadigin, bir engel saydigin bu SIKICI Ellenore, dunyada kendisi icin seni yormayacak bir yer bulamadigin o kadin oluyor."



"Dites un mot, écrivait-elle ailleurs. Est-il un pays où je ne vous suive ? Est-il une retraite où je ne me cache pour vivre auprès de vous, sans être un fardeau dans votre vie ? Mais non, vous ne le voulez pas. Tous les projets que je propose, timide et tremblante, car vous m’avez glacée d’effroi, vous les repoussez avec impatience. Ce que j’obtiens de mieux, c’est votre silence. Tant de dureté ne convient pas à votre caractère. Vous êtes bon ; vos actions sont nobles et dévouées : mais quelles actions effaceraient vos paroles ? Ces paroles acérées retentissent autour de moi : je les entends la nuit ; elles me suivent, elles me dévorent, elles flétrissent tout ce que vous faites. Faut-il donc que je meure, Adolphe ? Eh bien, vous serez content ; elle mourra, cette pauvre créature que vous avez protégée, mais que vous frappez à coups redoublés. Elle mourra, cette importune Ellénore que vous ne pouvez supporter autour de vous, que vous regardez comme un obstacle, pour qui vous ne trouvez pas sur la terre une place qui ne vous fatigue ; elle mourra."

[Terraluna]

Norvecli sair Bjornstjerne Bjornson’un dogum yildonumu (8 Aralik 1832)



Ilk yapraklari yeseriyordu agacin tomurcuk tomurcuk, tek tek.
"Alayim mi onlari elinden? " dedi
Kiragi surunerek.
Sactan tirnaga titreyip agac
"Hayir" dedi, yalvararak,
"Cicek acincaya kadar
Onlari rahat birak."

Tomurcuklandi cicekleri agacin
Otustu butun kuslar.
"Alayim mi onlari elinden? " dedi
Esintiyle ruzgar.
"Hayir" dedi sallanirken agac,
Titremeden yaprak yaprak.
" Cicek acincaya kadar
Onlari rahat birak."

Yaz ortasi sicaginda
Agac meyvesini verdi.
Cocuk dedi: "Toplayabilir miyim
Artik yemislerini? "
Egerken yuklu yapraklarini agac
"Tabii" dedi, "toplayabilirsin
Al hepsini,
Hepsi senin icin."



"Mutsuz asiklar ya zayif ya korkak, ya da sagliksiz insanlardir ve yahut da belli bir firsati bekleyen, hesapli kisilerdir; ya da kendi kurnazliklari ile eninde sonunda kendi parmaklarini yakan, saman altindan su yuruten insanlardir, ya da zenginlik ve statu farklarini unutamayacak kadar birbirini umursamayan kisilerdir. Gidip saklanirlar ve birbirlerine mektuplar yazarak; her kelimede titrerler ve iclerindeki korkuyu ve kanlarindaki kaynamayi ask sanirlar, bir araya geldiklerinde de mutsuz olurlar ve seker gibi eriyip giderler. Peh! Sayet birbirlerini gercekten seviyor olsalardi korkmaz; gulerlerdi... "



"Unhappy lovers are always either timid people or weak people, or unhealthy people, or calculating people who wait for a certain opportunity; or crafty people who at last burn their fingers with their own cunning, or ease-loving people who don’t care enough about each other to forget differences of wealth and station. They go and hide themselves, and send letters, and tremble at a word; and this terror, this perpetual unrest and pricking in the blood they come at last to take for love; they are unhappy and melt away like sugar. Pooh! If they really loved each other they would not be afraid, they would laugh..."

[Terraluna]

Italyanca librettosunu Alman oyun yazari Friedrich von Schiller'in Kabale und Liebe oyunundan uyarlayarak Salvadore Cammarano'nun yazdigi, Giuseppe Verdi’nin besteledigi 3 perdelik Luisa Miller operasi promiyerini 8 Aralik 1849’da Napoli, Teatro San Carlo’da yapti.


Lo vidi, e'l primo palpito / Onu gordum ve kalbimde askin ilk heyacanini hisettim.

T'amo d'amor ch'esprimere / Seni kelimelerin hic tarrif edemiyecegi bir buyuk ask ile seviyorum.