Psikolojik YAS süreci
1.İnkâr 2.Kızgınlık/öfke 3.Pazarlık 4.Depresyon 5.Kabullenme
Hiç öyle birşey olmaz. Herkes bankadan parasını çeker ve banka kuru dışında karaborsa kuru oluşur. Bankada 6 tl karaborsada 30-40 tl gibi öyle bir durumda döviz mevduatın yanında tl mevduatta çekilir. Bankada %8 faiz yerine altın kara borsa döviz gibi yerlere gider para. Mevduatsız kalan bankalar kredileri geri çağırır vs. Mal fiyatları karaborsaya düşer. 10 yılda toparlanamayacak bir hâl alırız.
Tabi bunlar saçma bir senaryo hiçkimse böyle birşey yapmaz. Dalgalı kurda bırakırsın dövizi uçsada geri gelir.
Canın bile emanetken, Kaybedecek neyin olabilir ki?
|
|
-Şu an Türkiye'de döviz kurları - her ne kadar kamunun fiyat oluşum mekanizmasına müdahaleleri olsa dahi- arz ve talebe göre serbestçe oluşuyor.Merkez Bankasının ,serbest piyasa rejiminde, hiç bir tarafa karşı kurun seviyesi ile ilgili bir yükümlüğü yok.
-Sabit kur rejiminde ise merkez bankasının tüm taraflara yükümlüğü vardır.Örneğin 1usd:6 TL dersen,dolar getirene 6 TL veririrsin ama 6 TL getiren herkese de merkez bankası 1 dolar vermek zorundadır.Yani merkez bankası,örneğin önümüzdeki 1 yıl içinde 156 milyar dolar borç ödemesi olan özel sektör,borç vadem geldi al 6 TL'yi karşılığında 1 dolar ver,borcumu ödeyeceğim dediği zaman bunu temin etmek zorundadır.TL varlıkları satıp yurt dışına giden yabancılara 6 TL den dolar vermek zorundadır,yurt dışına turistik amaçlar için gidenlere,ithalat yapanlara 6 TL karşısında 1 dolar vermek zorundadır.Zaten sabit kur sisteminde sadece kamu borçlanabilir,sabit kur rejimine geçilmesiyle birlikte özel sektörün borç çevirmesi de biter,vadesi gelen borçlar kapatılır yenilenmez.Özal döneminde serbest kambiyo rejimine geçilinceye kadar böyleydi.Yabancı yatırımcılar 3 şart ileri sürdü:1)Kurların serbestçe oluştuğu,sermaye hareketlerinin serbest olduğu kambiyo rejimi 2)En az 2 rating kuruluşunun Türkiye'nin kredi notunu belirlemesi 3)Uluslararası tahkimin Türkiye devleti tarafından kabulü.Bu şartlar gerçekleştikten sonra bankalarımız ve şirketlerimiz yurt dışından borçlanmaya başladılar.
-Merkez Bankası rezervleri çok yetersiz olduğundan büyük döviz kıtlığı olur,döviz karaborsası oluşur,ithalatçılar ve yurt dışına gidenler dövizi çok yüksek pariteden karaborsadan bulmaya çalışır.
İsterse denensin de ne olduğunu hep beraber görürüz.Yaşı fiilen sabit kur rejimini görmeye yeten birisi olarak olarak söylüyorum,bunları yaşadık, üniversite öğrencisiyken yurt dışına giderken resmi kurun 2 katına kapalıçarşıdan döviz aldığımı hatırlarım.
Yer İmleri