HALK Cafe - II

[Ayan]

Yabancılar, uzun zamandır hiç alım yapmadan , ağırlıklı oldukları senetlerden kaçarcasına aralıksız çıkıyor. Satarken arkalarına bile bakmıyorlar. Endeks 124 bine sadece yerli ile gidiyordu. Burdan satın dedim. İŞC de ise yüzde 51 seviyelerine geldiler ki diğerlerine göre bu oran nisbeten halen yüksek sayılır. Halk Bankta yüzde 38 lerde. Halkla kıyaslamamın sebebi her iki hissede oluşan ağır belirsizlik. İktidarın ısrarla gündemde tuttuğu malum hisselerin hazineye geçişinin kanun teklifinin meclise gelene kadar da çıkacaklarını öngörmek zor değil. Kanun teklifinin meclise geldiği gün hissenin taban yapacağını öngörmek zor değil. İlerleyen günlerde Anayasa mahkemesi vs. Ayrıca Şişe cam birleşmesi de son derece belirsizlik getirdi. Uzun sürecek itirazlar ve mahkeme süreçleri de belirsizlik oluşturabilir hissede. Küçük yatırımcıda tam bir hayal kırıklığı ve kızgınlık var. Çok beklentiye girmemek lazım diye değerlendiriyorum..Önemli olan portföyü dengeli tutmak lazım. Sırf bankacılık hisselerini taşımak bu dönemde çok riskli olabilir. Çünkü sıradışı bir durumla karşılaşan ekonomilerde dip arayışı kolay kolay son bulamayacak gibi gözüküyor. Krizin bütün yükünün bankacılık sistemine yüklenmektedir. Ayriyeten çok farklı olarak ülke riski ve CDS i taşıdığımız unutulmamalı..PORTFÖY de hisse oranı BİST in bu seviyesinde yüzde 50 den yukarı olmamalı, DOW da 18.000 seviyelerinin görülmesi şaşırtmamalı. Çok yabancı teknik analistçiler burayı hatta daha altını öngörüyorlar. Bu krizin etkileri 2008 dekinden daha ağır olacağa benziyor. Tamam şöyle para basıldı falan filan. Başta ABD olmak üzere 200 trilyon dolarlık borçlu bir finans sistemden bahs ediyoruz. Herkes borçlu herkes bastıkları paradan ziyade tahvil ihrac etmiş. Japonya 30 kusur yıldır ABD kadar para bastı, tahvil çıkardı , çıkardığı tahvilleri de yine kendi aldı. sonuç ; resesyondan çıkamadı. FED yapacağını yaptı , daha ne yapabilir ? Bunu sordum kendime. Yani şapkadan nasıl bir tavşan daha çıkarabilir ki ? Selamlar.

[KIZILDAG]

Çin-Abd savaşı tekrar başlayacak. Bizdeki ralli 2019 sonlarında ticaret barışı ile alevlenmişti. Ticaret savaşı demeyelim biz onada iç vergi diyelim. Artık büyük bir gerekçe var, örneğin ticaret bakanlığına gideceğiz ve Çelik üzerindeki vergiyi kaldır diyeceğiz. Oda bakacak, ülkede üretim varsa ve yeterli ise vergiyi kaldırmayacak. Benzer her şeyde ve her ülkede bu görülecek. Muhtaçlık durumuna göre. Vergi korkudan yapılamayacak, tersine normal karşılanacak. Avrupa Çin’den neleri alamdan kendisi üretecek buna yönelme kaçınılmaz. Bu durum dış ticaret bağımlı ülkeleri etkiler. Yani covit sonrası çokda normal bir durum beklemek hayalcilik olur. En önemlisi ise azalan vakalar değil, sıfırlanan süreler olacak. Mesela bir uçuş İçin ne kadar sıfır vaka gerekiyor. Sıfır vakayı yakaladınız bunu nasıl güvence altına alacaksınız. Çin hazırlıksız yakalandı ama bizden az vaka duyurdu, buna Kadir de inanmıyor, ticaret görüşmelerinde bu inanmak yada inanamamak nasıl tescil edilecek kim onay verecek. Siz uçuşları açın, karşı taraf sizi ne zaman kabul edecek. Normalleşme 2 yıl sürecekse buna belirsiz süre demek daha doğru olur. O halde normalleşme asla olmayacak. Ülkeler kendi içinde kendi yağı ile kavrulacak.

[KIZILDAG]

Bu krizin ilk günlerinde altın işaret edildi 302 liradan aldık tutmak kısmet olmadı, Çin dışına çıkmayacak gibi gördük. Bir bakıma tramp ve benim kaderim aynı oldu. Ticaret savaşları geliyor, başka bir şeye bakmak odaklanmak yanlış olur. Korumacılık kazancın üstünde olmalı. Kriz her yerde ayrı olacak, petrol alanda ayrı satanda ayrı. Bence senet taşımak büyük hata. TL de kalmak ise sayacın sıfırlanmasına düşüncenin tarafsızlığına atılan ilk adım olabilir. Dolar veya altın kazanç dan ziyade korumacılık İçin tercih edilmeli. Ons altın düşebilir bir ülke krize girer altın satar ama dolar etkisi ile yine de sizi korur. Bilanço dediğiniz şey çok az firmada doğru olarak görülür, çoğunda ise saman ateşi gibidir. Aşağıdaki resim ne ifade ediyor işde bugün o resim önemli. Ve resmin altındaki hatırayı lütfen okuyun.

[KIZILDAG]

[KIZILDAG]

Resim diyor ki ciro ve karşılık hikaye , asıl olan nakit akışıdır.

[KIZILDAG]

Diyelim ki ciro ve karlılık gerçekten hikaye oldu, nakit akışını kim diri tutabilir. Küçük bir örnek Migros , her şey nakit ve Migros kriz önceki rakamın üzerini gördü. O halde ileriki bilançolarda bizi neler bekliyor .

[KIZILDAG]

2008 krizinde bilanço öz kaynak artı 600 milyon TL, ama nakit dönmüyor, iflas erteleme istedik, avukat bu bilanço olmaz Özkaynak eksi olmalı dedi. O zaman e devlet yaygın değildi ortaklar hesabı ile stok hesaplarını ters yönde değerlendirdik karar alındı. Bir günde bilanço eksi 300 milyon oldu. İkinci gün 18 aylık iflas erteleme kararı elimizdeydi. Bilanço hikaye. Borsada gelmiş geçmiş en gerçek bilanço sadece erbos da var. 12 yıldır her bilançosunu incelerim. Sıfırı sıfırına her şeyin gerçek olduğu tek bilanço. Geçen gün bir arkadaş Vestel anısını yazdı. Vestel tahsisli sermaye artırımı yaptığı günlerde Denizbank kendisinin olduğu İçin kredi kullanır ve şirket karını kredi faiz oranı ile bu bankada tutardı. Vestel bir dünya markası ama 10 yıl önceki bilançosu kalem ayarlanması. Kısmen BDDK etkisi ile bankalar doğru ama devlet bankaları veya varlık fonu şirketleri doğru değil. Bilançoda dikkate alınacak bir kaç kalem var. Stok asla alınmamalı. Nakit varlıklar , ticari alacaklar , ticari borçlar ve banka kredileri. Ancak bu rakamlardan ilişkili taraf rakamları çıkarılmalı. Yoksa oda saman alevi olur.

[KIZILDAG]

Çok savunduğun değerler 1 gecede değişir. Bu yanlış değil doğrusu değişmeli. O halde senet alacak kişi sadece nakit döngüsüne bakmalı. Nakit döngüsü şimdilik gıdalarda var. Senet alınacaksa 2020 için sadece gıda veya ilaç firmaları olabilir. Salgın bitti diyelim. İlaç veya medikal firmalarının ürettiği ürünler daha çok kullanılacak. Bu belkide 2 yıl sürecek bir konu. 27 milyar TL kredi verilmiş. Bankaların karı me kadar %10, karşılıksız kredi ihtimali ne kadar %20, ilk zarar bankalardan gelecek. Çünkü BDDK son 1 yıldır aldığı kararlar ile bankaların dna sını bozdu. Nakte dayalı bir sistem yok. Ertelemeye dayalı bir sistem var. Yani ülke büyük bir plastik leğen içinde yüzdürülüyor.