Geçenlerde İstanbul ve Ankara' daki konut fiyatlarını EVDS den çekip dolar bazında hesaplayıp grafik halinde koydum buraya, özetle 2008-2010 dönemine göre 2019 da %50 düşmüş, ardından düştüğünün yarısı kadar tekrar artmış fiyatlar, yani 2008-2010 dönemine göre hala %25 ucuz, ki doların enflasyonunu düşmedik daha...
Kabaca hikaye şu, ev fiyatları 2x düşmüş, alım gücümüz ise 4x, göreceli olarak bize göre 2x artmış yani....kabaca...
Herşeye reel olarak bakın, ya dolar bazında ya da enflasyon bazında, sonra maaş/gelirinize bakın, kıyaslayın, aksi takdirde halusinasyonu görmüş olursunuz...
Tabi EVDS endeksi bir endeks ortalama, o endeks içinde tonla farklı hikaye var, lüks konutlar, merkezi yerler, dış mahaller, ne bileyim 1+1 ler v.s. v.s.
EVDS konut endeksi deyin, indirin en basiti excele, doları sağına yapıştırın, böl deyin iki sütunu, sonucu inceleyin, kolay gelsin.
Benim anlatmak istediğim: Konut fiyatlarında balon olduğunda en fazla İstanbul şişer, fiyatlar reel olarak söndüğünde de en hızlı İstanbul düşer.
Sizin yöntem üzerinden gidersek: Türkiye Konut fiyat endeksine göre 2010 ocak'tan bugüne konut fiyatları 9,48 kat artmış. Ama Enflasyon aynı dönemde 5,61 kat artmış. Buyurun, balon olup olmadığına kendi yönteminiz üzerinden kendiniz karar verin.
Yani grafik açık...ne görülüyorsa o..
İlkinin ben hesapladım, bu da twitter'da Ahmet Büyükduman hesabının grafiği..
ABD enflasyonundan arındırılmamış durumdalar....ikinci grafiği mesela ABD enflasyonundan arındırırsak 2000 den bu yana kabaca %50...yani o son 420 yarı yarıya aşağıya düşer...
Bu da reel asgari ücret, -verisi olduğundan hesabı kolay, 2x asgari ücrete, 3x asgari ücrete denk maaş denilerek de kolayca hesaplanabilir. Son veri güncellemesi 31 Aralık 2021, EVDS den veya FRED den çekilip daha güncel de bakılabilir, uğraşmamak için buradan bakalım.
(Son kısmı o kadar sarkmamalı, ama güncellenmediğinden 2022 zamları yok burada, en son kısım yanıltmasın, gerekirse daha güncel de bakılır, kabaca 0.68 değil 1.20 falandır.)
Buyrun bakın...ben bunlara inanmıyorum diyorsanız, bana aylık bir veri seti/yayını gösterin, şeffaf olarak oradan çekip dolar, reel dolar, ÜFE, TÜFE bazında, asgari ücret bazında v.s. bakayım....
Ortaya çok kısa ve net bir tespit koyuyorum. Buna yanıt vermek yerine herkes kendi kafasından geçeni yazıyor.
Ben domates cinsleri arasındaki farklılıktan bahsederken biri çıkıp ''Bir karpuzun 15 kg geldiğinden haberin var mı senin?'' diyor. Konuları bu şekilde tartışamayız.
Grafikler güzel de, işinize geldiği gibi yorumluyorsunuz. İGD Konut fiyat endeksi 1988 den başlıyor siz diyorsunuz ki grafiğe 2000 den bu yana bakalım.
Grafiğin tamamına bakarsak: 1988 de 100 olan dolar bazlı endeks 2021 sonunda 420 olmuş. Bugüne güncellersek 544 yapıyor.
ABD dolar enflasyonu da 1988 de 100 ise bugün itibariyle 256 . 544>256 Balonnnn.
Ben sizin verileriniz üzerinden yorum yapıyorum. Bana farklı grafiklerle gelmeyin lütfen, bu şekilde bir yere varamayız.
Asgari ücretin reel dolar bazlı düştüğünü ben de biliyorum buna neden itiraz edeyim ki? Bilakis bu durum benim balon teorimi destekler. Konut fiyatları insanların alım gücünden bağımsız olarak artmaya devam edemez.
Siz konut fiyatlarında balon olduğunu mu, yoksa olmadığını mı söylüyorsunuz, oradan başlayalım isterseniz. Kısaca?
Evet, Konut fiyatlarında balon olduğunu söylüyorum
Yer İmleri