Komplo Teorisi
2023 yýlýnda yayýnlanan bir derleme makalesi, aðýrlýklý olarak abd, birleþik krallýk ve polonya'dan 150 binden fazla katýlýmcýyý içeren 170 çalýþmayý incelemiþ ve çalýþmalarýn meta-analizini yaparak komplo teorilerine inanlarla ilgili bir profil ortaya koymuþ. sonuçlar ilginç
https://www.apa.org/news/press/relea...iracy-theories
Komplo teorilerine inanan insanlar ilk anda akla geldiði þekilde salak insanlar deðil. aralarýnda salak olanlar vardýr ama bu ayrý mesele. çalýþmaya göre komplo teorilerine inanmanýn arkasýnda ilgili kiþilerin motivasyonel ihtiyaçlarý ve içinde bulunduklarý ya da bulunulan olumsuz durumu anlama çabasý varmýþ.
uzatmadan mevzuya geleyim. diðer insanlara karþý belli bir düþmanlýk hisseden, þiddetli paranoyaya sahip ya da kendini eþsiz bir varlýk olarak gören insanlar komplo teorilerine inanmaya daha hazýr tipler. komplo teorilerine güçlü bir þekilde inanan insanlarýn daha ziyade güvensiz hisseden, paranoyak, deðiþken duygu durumuna sahip, dürtüsel, þüpheci, içine kapanýk, manipülatif, benmerkezci ve eksantrik insanlar olduðu belirtilmiþ. bunlar eleðin üzerinde kalan kiþilik özellikleri ve daha geniþ bir yelpazeden insanlar da dahil edilebilir.
iþin ilginç yaný gayet zeki ya da rasyonel düþünen insanlar da komplo teorilerine gayet inanabilirler. makaleye göre belirleyici faktör içinde bulunduklarý durum, sosyal çevre ve özdeþim kurduklarý topluluk. yani bazý insanlar düþünme biçimini; tehlike ve tehdit algýsýna, sezgilerine ve tuhaf tecrübe ya da inançlarýna, antagonistik bakýþ açýlarýna ve diðerlerinden üstün olduklarý inancýna göre ve kendilerini ait hissettikleri topluluða göre, yani psikolojik ve sosyolojik faktörlere göre ayarlýyor. bir kez o alana adým atýnca bir noktada neden-sonuç iliþkisi de anlamýný yitiriyordur elbette.
istatistiðe yüklendiði için okumasý sýkýcý ama içerik olarak ilginç bir makale:
https://www.apa.org/pubs/journals/re...bul0000392.pdf






Yer Ýmleri