Dev'ayna Masalları

[deva-i dert]

ABD endeksleri Cuma gününü tepki alımları ile S&P 500 % 0,98, NASDAQ Composite % 0,88, Russel 2000 ise % 2.80 artıda kapattı. Ancak üç endekste de 50 günlük hareketli ortalama altındaki seyir devam ediyor. Bugün ABD vadelileri an itibariyle yeşil, bir iki ülke hariç Avrupa vadelileri ve spot piyasalar da yeşil. Ukrayna-Rusya savaşını bitirmek için bir anlaşma-uzlaşma gelebilir iyimserliği fiyatlanıyor an itibariyle. Ben piyasa kadar iyimser değilim, umarım yanılan ben olurum.

[deva-i dert]

160 küsur yıllık dünya devi bir ilaç firması Bayer AG. Kötü ve riskli satın almalar, satın alınan şirketin süregelen davaları ve ödenen ve ödenmesi muhtemel büyük tazminatlar, beklenti altı gelen satışlar ve kazançlar, büyük borç yükü. İşler iyi gitmediği zaman nasıl dünya devi firmalar bile diplere çakılabiliyor. 2015'te görülen 106,22 euro zirvesinden yaklaşık % 71,23 iskonto ile şu anda yaklaşık 30,56 euro civarı bir fiyatla fiyatlanıyor. Bu biraz yükselmiş hali. Geçen yıl 18 euro civarı fiyatları da gördü.

Bu kadar hızlı değişen bir dünyada uzun vade masallarına hâlâ inananlar var. Diyecek fazla söz yok.

Yatırım tavsiyesi içermez.

[yelpaze]

Bayer'in durumu ilk olarak 2022'de, 50$'ın altındayken dikkatimi çekti ve bazı forum yazılarında adını kullandım.
Bayer'in ilaç bölümü kadar önemli bir tarım kimyasalları işi olduğunu hatırlatırım ve global çapta lider marka konumunda. Pek çok Avrupa firması gibi çalışan haklarını hissedar çıkarlarından üstün tutuyor olabilirler. Yaptıkları işin doğası gereği oluşan riskleri iyi yönetemedikleri de söylenebilir. İlaç sektörünün pek çok büyük oyuncusunda görülen bir performans kaybına paralel süreç de söz konusu ancak bu durum tek başına uzun vadeli yatırımın önemini gölgelemez bence. Zor olan şirketleri gerçek manada tanımak, işin kökenlerine inebilmek. Kullandığımız rasyoların açıklayamadığı pek çok faktör var, bu şirketler aslında yaşayan birer organizma. Çoğu olan bitenin farkında olduğu halde değişime dirençli veya çaresiz, sonuçta insani yeteneklere dayalı herşey. Konuyu Froto başlığında örneklendirebilirim bir ara. Uzun vadeli yatırım kararları kısa vadeliler gibi yüzeysel araştırmalarla verilirse sonuçları kısa vadeli yatırım zararlarının çok ötesinde yıkıcı olabilir.

[deva-i dert]

Bayer'in durumu ilk olarak 2022'de, 50$'ın altındayken dikkatimi çekti ve bazı forum yazılarında adını kullandım.
Bayer'in ilaç bölümü kadar önemli bir tarım kimyasalları işi olduğunu hatırlatırım ve global çapta lider marka konumunda. Pek çok Avrupa firması gibi çalışan haklarını hissedar çıkarlarından üstün tutuyor olabilirler. Yaptıkları işin doğası gereği oluşan riskleri iyi yönetemedikleri de söylenebilir. İlaç sektörünün pek çok büyük oyuncusunda görülen bir performans kaybına paralel süreç de söz konusu ancak bu durum tek başına uzun vadeli yatırımın önemini gölgelemez bence. Zor olan şirketleri gerçek manada tanımak, işin kökenlerine inebilmek. Kullandığımız rasyoların açıklayamadığı pek çok faktör var, bu şirketler aslında yaşayan birer organizma. Çoğu olan bitenin farkında olduğu halde değişime dirençli veya çaresiz, sonuçta insani yeteneklere dayalı herşey. Konuyu Froto başlığında örneklendirebilirim bir ara. Uzun vadeli yatırım kararları kısa vadeliler gibi yüzeysel araştırmalarla verilirse sonuçları kısa vadeli yatırım zararlarının çok ötesinde yıkıcı olabilir.

- Bayer çok uzun zamandır takip ettiğim şirketlerden birisi.
- Bayer'deki en önemli sıkıntılardan birisi Monsanto satın almasından ve onun muhatap olduğu davalardan kaynaklanıyor. Başka problemleri de var ama en çok öne çıkan ve fiyatlamayı da en çok etkileyen kısmı bu. Ayrıca Monsanto'nun pazarı olan tarım kimyasallarında beklenilen gelirleri de elde edebildiği pek söylenemez. Satın alınırken yapılan büyük borçlanmanın karşılığındaki beklentiler bu değildi. Yeni ilaç beklentileri de pek güçlü görünmüyor. Ayrıca patent süreleri dolan önemli ilaçlar var. Karşılığında nasıl bir strateji ile çıkılacak, bu konudaki belirsizlikler sürüyor.
- Şirket bu süreci bence hiç de iyi yönetemedi.
- Şirketin iyi niyeti ya da çalışanlarının haklarını koruyor olması hissedarlarının kayıplarını telafi etmesi bağlamında pek bir şey ifade etmiyor. Çalışanları açısından çok değerli bir şirket olması başka bir konu. Biz yatırımcı ya da trader olarak bizi ilgilendiren kısmı ile ilgilenmek durumundayız, çünkü işimiz (en azından benim işim) bu.
- Dünyanın en iyi şirketini de bulsanız bir süre sonrasında şirketin durumunun neler olabileceğini kestirmenin zor olduğu, her şeyin çok çabuk değiştiği dönemlerdeyiz. Uzun vade yatırımların ve sabırla beklemenin kazandırdığı, bir çok şeydeki değişimin yavaş olduğu dönemlerde değiliz. Ayrıca uzun vade yatırımların piri olanların dönemlerindeki bilgiye erişim kısıtları artık pek yok. O nedenle fiyat pek çok şeyin öncüsü olarak zaten problemlerin varlığını ya da iyi gelişmelerin varlığını önceden haber verebiliyor ve bunu bir şekilde içine dahil ediyor.
- Bu nedenle fiyattan ve fiyatın gidişatından bağımsız yapılan çoğu yatırımın sonu ciddi sermaye kayıpları ile sonlanıyor. Bunun kısa vadesi, uzun vadesi pek yok.
- Risk yönetimi uygulanmayan her yatırım ciddi anlamda problemli.

[deva-i dert]

- Bayer çok uzun zamandır takip ettiğim şirketlerden birisi.
- Bayer'deki en önemli sıkıntılardan birisi Monsanto satın almasından ve onun muhatap olduğu davalardan kaynaklanıyor. Başka problemleri de var ama en çok öne çıkan ve fiyatlamayı da en çok etkileyen kısmı bu. Ayrıca Monsanto'nun pazarı olan tarım kimyasallarında beklenilen gelirleri de elde edebildiği pek söylenemez. Satın alınırken yapılan büyük borçlanmanın karşılığındaki beklentiler bu değildi. Yeni ilaç beklentileri de pek güçlü görünmüyor. Ayrıca patent süreleri dolan öenmli ilaçlar var. karşılığında nasıl bir strateji ile çıkılacak, bu konudaki belirsizlikler sürüyor.
- Şirket bu süreci bence hiç de iyi yönetemedi.
- Şirketin iyi niyeti ya da çalışanlarının haklarını koruyor olması hissedarlarının kayıplarını telafi etmesi bağlamında pek bir şey ifade etmiyor. Çalışanları açısından çok değerli bir şirket olması başka bir konu. Biz yatırımcı ya da trader olarak bizi ilgilendiren kısmı ile ilgilenmek durumundayız, çünkü işimiz (en azından benim işim) bu.
- Dünyanın en iyi şirketini de bulsanız bir süre sonrasında şirketin durumunun neler olabileceğini kestirmenin zor olduğu, her şeyin çok çabuk değiştiği dönemlerdeyiz. Uzun vade yatırımların ve sabırla beklemenin kazandırdığı, bir çok şeydeki değişimin yavaş olduğu dönemlerde değiliz. Ayrıca uzun vade yatırımların piri olanların dönemlerindeki bilgiye erişim kısıtları artık pek yok. O nedenle fiyat pek çok şeyin öncüsü olarak zaten problemlerin varlığını ya da iyi gelişmelerin varlığını önceden haber verebiliyor ve bunu bir şekilde içine dahil ediyor.
- Bu nedenle fiyattan ve fiyatın gidişatından bağımsız yapılan çoğu yatırımın sonu ciddi sermaye kayıpları ile sonlanıyor. Bunun kısa vadesi, uzun vadesi pek yok.
- Risk yönetimi uygulanmayan her yatırım ciddi anlamda problemli.

Şunu da ekleyeyim: Burada eleştirdiğim husus Bayer değil, uzun vade yatırım kavramı. Bayer sadece bir örnek. Yüzlerce başka örnek de verilebilir. Bayer bugün çöküp yarın toparlayabilir de. Batma aşamasına gelip küllerinden yeniden doğan bir yığın şirket de var. Bir yıldız gibi parlayıp dipleri bulanlar da. Ancak zaman değerli, ve hiç bir yatırımın kaybı şirketlerin bir gün toparlayabileceği ümidiyle geri gelmiyor ve hiç bir yatırım fiyatın gidişatından bağımsız yapılmamalı.

[deva-i dert]

Yurtdışı piyasalarını takip edenler ve yurtdışı hisselere yatırım yapanlar ya da yapmayı planlayanlar için bir kaç şey söylemek istiyorum. Herkesin dikkati Nvidia, Apple, Alphabet, Google, Amazon, Microsoft, Tesla gibi teknoloji şirketlerinin üzerinde ve bunlarda bir fiyat balonu oluşup oluşmadığı üzerinde çok yoğunlaşılıyor. Ancak para sadece bu hisselere pozisyon açmakla (short pozisyonları da dahil) kazanılmıyor. Başka dikkat çekici gelişmeler de oluyor ancak bu pek bizim gündemimize düşmüyor.

Mesela Keurig Dr Pepper Inc (KDP)'in JDE Peet's'i satın alması süreci bunlardan birisi. Bence bu süreç iyi takip edildiğinde önemli kazanç potansiyelleri (giriş ve çıkış yerleri iyi belirlendiği müddetçe) taşıyor.

Bir ara vakit bulabilirsem bu konu üzerinde yazmak istiyorum. İlgilenen arkadaşlar kendi detaylı araştırmalarını, hem Keurig Dr Pepper, hem satın alacağı JDE Peet's, hem de bu işlem tamamlandıktan sonra şirketi Beverage Co (gazlı/alkolsüz içecekler odaklı şirket) ve Global Coffee Co (kahve ve kahve ürünleri odaklı şirket) adlarında 2 farklı şirkete bölüp o şekilde devam etme süreci bağlamında yapabilirler.

Bana göre bu önemli bir satın alma ve potansiyeli kadar ciddi riskleri de mevcut ve çok dikkatli analizler yapılmalı ve ve fiyat hareketlerinden bağımsız hiç bir karar alınmamalı.

[deva-i dert]

Sosyal medyada Vestel'in Çinli bir grupla olası bir satış ya da ortaklık görüşmeleri yaptığına dair fısıltılar dolaşıyordu. Bazı yatırımcılar bunu şirketten teyid etmek yerine bu haberlere inanmayı tercih etti. Finansalları oldukça kötü seyreden ve fısıltıların çıktığı zamanda nerdeyse defter değerinin çeyreğine inen fiyatı göz önüne alındığında bu tip fısıltıların çok rahat bir manipülasyon amacı ile kullanılabileceği aşikardı ve bir kaç gün içerisinde 29'lu fiyatlardan 36'lı fiyatlara çıkarılan hisse oralardan ciddi bir satış yedi ve bugün de satıcılı bir şekilde devam ediyor. Yatırımcı ilişkilieri bu haberlerin asılsız olduğunu ve şirketin resmi KAP açıklamalarına odaklanması gerektiğini söylüyor. Fısıltıları kimin hangi amaçla çıkardığı ise başka bir tartışma konusu.

Yatırım tavsiyesi içermez.