Türkiye Ekonomisi, Faiz, USD,BIST, Büyüme ve Makro Ekonomik Değerlendirmeler

[selka]

45 yaşında sisteme giren 10 yıl kalıp 56 yaş koşulunu da tamamlamış olunca ,devlet katkısını da alarak emekli oluyor.Bu da hükümet için cazip gelmemiştir zannımca.

Devlet beni 46 yaşında otomatik BES e dahil etmiyor, 45 yaşında dahil ediyorsa....

Bende 45 yaşında beni otomatik dahil eden sisteme inanmadan dahil olurum....

Ancak yaşı 25 olan için bilemem...

Değerli arkadaşlar;

Aslında bu tip şeyler ekonomilerde çok güzel işlerdir... Kooperatifçilik, Gün Düzenleme, Sandık, Vakıf gibi işler...

Lakin güzel yönetilirse... Yöneticileri tıpkı kendi paralarını yönetir gibi yönetirler ise bu tip FON lar, yani BES Kooperatifçilik, Gün Düzenleme, Sandık, Vakıf gibi işler inanılmaz devasa boyutlara ulaşırlar...

Lakin dediğim gibi 45 yaşındayım bu tip kuruluşları layığı ile yönetilen bir kaç dernek vakıf dışında hepsi fırıldak ve sonu hüsran olmuştur....

O sebeple BES'in kuruluş mantığı çok güzel. Lakin etrafta yıllardır bir tane özel emekli olan yani VAKIF emeklilikten emekli oldum, Koç Allianz dan emekli oldum şu kadar maaş şu kadar tazminat aldım diyen yok...

Duyan bilen varsa lütfen buraya yazsın; bizde bilelim....

Dediğim gibi bana daha önceki hüsranlardan yola çıkarak Türkiye'de ki mevcut BES sisteminin hüsran ile neticelenmemesi için hiçbir sebep yok...

[Miriel]

Sn.Miriel BES e olumlu bakmıyorum. Bu ülke bu tip olayları çok gördü. Memurlar için KEY adı altında milyonlarca TL topladılar. Bir tane memur bu KEY fonundan ev sahibi olmuş ise; işte buraya internete daha da yazmam...

Bu tip şeyler kısa sürede milleti söğüşlemek, fon yaratmak, bu kaynağı krizlerde kullanılmak üzere maliye politikalarında değerlendirilir...

Lakin BES sistemi 45 yaşından sonra katılımcı almıyormuş diye duydum... Eğer öyle ise bunu araştırmak gerekir. Demek ki FİYAT/FAYDA oranında BES te belki de 45 yaşında yani son anda trene binmek bir nebze daha araştırma koşulu ile mantıklı olabilir...

Ama %100 emin değilim.. Benim ki sadece RASYONEL GERÇEKCİ yaklaşım.. Etrafınıza bir bakın sorun.. 10,000 emekliye sorun.. Nerden nasıl emekli olmuşlar... Eğer içlerinde 1/10000 oranında BES emekli yoksa düşünmek gerekir...

Teşekkür ederim Sn Selka;

Finansal okur-yazarlığı oldukça kısıtlı olan ve tasarruf alışkanlığı pek de olmayan kişiler için aslında ben ilk etapta olumlu gibi düşünmüştüm; çünkü her ay düzenli kenara koyulacak 150,200 veya 500 lira kişinin seçimine göre farklı fonlarda değerlendirilebilecek ve üzerine bir de 25% devlet katkısı gelecekti.

Ancak geçmişte yaşananlara yaşım yetmiyor denilebilir, o nedenle bu kısım hakkında hiç bilgim yok malesef.

[human01]

arkadaşlar bes e geçeceğinize iş,oyak yada koç vb gurublardan hisse almak bence çok daha mantıklı...bist yüksek dersenizde bir miktar altın ve dolar pozisyonu almak mantıklı...bes de malesef emekli olan görmedim.devlet katısı %25 deslerde onunda bir üst limiti var galiba..emin değilim..Ama bes çok mantıllı gelmedi...
buraya bir bakın derim.
https://twitter.com/TEMELANALIZCI

[enis]

Bes te %25 devlet katkısıni emeklilik yaşınıza kadar beklerseniz alırsınız. 10 yıl öncesinde çıkarsanız katkı alamazsiniz değişiklik olmadı ise son zamanlarda. 2011 ve 2015 yılları arasında bes te bir miktar birikim yapmıştım. Çeyrek altın ve petkm hissesi ile kiyasladigimda o tarihte arada uçurum vardı. Kendiniz disiplinli davanın her ay belirli miktar ayılabiliyorsanız bir enstrümana daha karlı çıkarsınız.

[device_name] cihazımdan hisse.net mobile app kullanarak gönderildi.

[Miriel]

arkadaşlar bes e geçeceğinize iş,oyak yada koç vb gurublardan hisse almak bence çok daha mantıklı...bist yüksek dersenizde bir miktar altın ve dolar pozisyonu almak mantıklı...bes de malesef emekli olan görmedim.devlet katısı %25 deslerde onunda bir üst limiti var galiba..emin değilim..Ama bes çok mantıllı gelmedi...
buraya bir bakın derim.
https://twitter.com/TEMELANALIZCI

Sn Human; bence de bu dediğiniz çok mantıklı ancak burada 3 faktör var;

- Bahsettiğimiz kişinin finansal okur-yazarlığı yok.
- Yatırım yapılan hisseler Koç-Oyak-Sabancı dahi olsa günlük hareketler birçok insanı rahatsız ediyor ve kendini ekran başından uzak tutacak sabır ve bilgi herkes de yok. Ancak BES'te tam tersine görmüyorsunuz ve sizin adınıza profesyoneller belirlediğiniz fonda iş yapıyor mesela 70% Altın ve 30%Sürdürülebilirlik endeksi hisseleri.
- BES'te belirlediğniz tutarı düzenli olarak veriyorsunuz ancak bu serbestken yine işi bilmeyen biri için pek kolay değil.

Yani eğer bahsedilen kişi finans hakkında bilgisi olan ve düzenli olarak günlük hareketlerden uzak bir şekilde bu hisseleri almaya devam edebilecek biri ise sizin öneriniz çok makul, hiçbir itirazım yok ve hatta katılıyorum. Ancak ortalama bir insanı ele alırsak gerçekleştirmesi pek kolay değil sanırım.

Katılır mısınız bu dediklerime bilmiyorum?


"Yatırım tavsiyesi içermemektedir"

[human01]

Sn Human; bence de bu dediğiniz çok mantıklı ancak burada 3 faktör var;

- Bahsettiğimiz kişinin finansal okur-yazarlığı yok.
- Yatırım yapılan hisseler Koç-Oyak-Sabancı dahi olsa günlük hareketler birçok insanı rahatsız ediyor ve kendini ekran başından uzak tutacak sabır ve bilgi herkes de yok. Ancak BES'te tam tersine görmüyorsunuz ve sizin adınıza profesyoneller belirlediğiniz fonda iş yapıyor mesela 70% Altın ve 30%Sürdürülebilirlik endeksi hisseleri.
- BES'te belirlediğniz tutarı düzenli olarak veriyorsunuz ancak bu serbestken yine işi bilmeyen biri için pek kolay değil.

Yani eğer bahsedilen kişi finans hakkında bilgisi olan ve düzenli olarak günlük hareketlerden uzak bir şekilde bu hisseleri almaya devam edebilecek biri ise sizin öneriniz çok makul, hiçbir itirazım yok ve hatta katılıyorum. Ancak ortalama bir insanı ele alırsak gerçekleştirmesi pek kolay değil sanırım.

Katılır mısınız bu dediklerime bilmiyorum?


"Yatırım tavsiyesi içermemektedir"

Sn.Miriel değerli görüşleriniz için teşekkür ederim. İznizile birkaç konuya değineyim.


Bu tür yatırımlara başlamadan önce uzun vadeli yatırım kavramını iyi öğrenmek.muhtemel getirilerini iyi hesaplamak ve doğru enstrümana doğru kanaldan ulaşmak büyük önem arzediyor. Benim nacizane cahil kafamla size önerebileceğim bir kaç şey var.Herşeyden önce yatırımınız kesinlikle uzun avde olacak ise geçmiş veriler örnek alınarak geleceği yönelik beklentileri olan temettü verimi yüksek hisselere yatırım yapmak gerekir. BES de yatırım yapılan bazı hisse senedi ağırlıklı fonları incelediğimde bir çoğunun rahatlıkla kendim alabilirim diyebileceğim hisseler değil.Bu muhtemel bir getiriyi azaltacak bir etken. Örneğin BİST 25 temettü endeksi yada bist temettü endeksi hisselerinde temel değerleri nedeniyle yatırım yapmayacağım birçok hisse var.

Ama ben kendime 15 hisse belirlerim.bunlarda temettü oranı yüksek yada ürettikleri ürünler gereği gelecek vadeden hisseler.Bunlarda düzenli aylık alım yapılırsa mutlaka yüksek bir getirisi olacaktır diye düşünüyorum.Tabi çok absürb bir kriz durumu olmaz ise..

[human01]

Sn Human; bence de bu dediğiniz çok mantıklı ancak burada 3 faktör var;

- Bahsettiğimiz kişinin finansal okur-yazarlığı yok.
- Yatırım yapılan hisseler Koç-Oyak-Sabancı dahi olsa günlük hareketler birçok insanı rahatsız ediyor ve kendini ekran başından uzak tutacak sabır ve bilgi herkes de yok. Ancak BES'te tam tersine görmüyorsunuz ve sizin adınıza profesyoneller belirlediğiniz fonda iş yapıyor mesela 70% Altın ve 30%Sürdürülebilirlik endeksi hisseleri.
- BES'te belirlediğniz tutarı düzenli olarak veriyorsunuz ancak bu serbestken yine işi bilmeyen biri için pek kolay değil.

Yani eğer bahsedilen kişi finans hakkında bilgisi olan ve düzenli olarak günlük hareketlerden uzak bir şekilde bu hisseleri almaya devam edebilecek biri ise sizin öneriniz çok makul, hiçbir itirazım yok ve hatta katılıyorum. Ancak ortalama bir insanı ele alırsak gerçekleştirmesi pek kolay değil sanırım.

Katılır mısınız bu dediklerime bilmiyorum?


"Yatırım tavsiyesi içermemektedir"

Yatırımcı psikolojisine gelir isek:
1- ) Burda dikkat edilmesi gereken husus günlük ekran takibi yapamamak gerektiğidir.Eğer anlık ekran takibi yapılır ise insan beyninin bir bölümü alma yada satma yönünde bir eğilime giriyor.

2-) yatırımın uzun vadeli olması nedeniyle ve aylık düzenli alımlar yapılacak olması sebebiyle bir süre zararda olunabileceği durumunu kabullenmek gerekiyor.Düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirileceği düşünülmeli.

3- Mutlaka temeli sağlam hisseler almalı.Akşam yatağa başımızı koyduğumuzda huzurlu uyuyabilmeliyiz.

peki bu hisseler nasıl olmalı derseniz size acemice şunları söyleyebilirim.Yatırım tavsiyesi olmadığını sadece acemice bir çalışma olduğunu belirtmek isterim.

Borsada hisse senedi alırken aslında şirkete ortak olduğumuzun bilince olmalıyız. belki temsil açısından pek de birşey elimize geçmese de şirketin dolaylıda olsa karına ve zararına ortak olmaktayız. Bu nedenle bdoğru bir şirkete yatırım yapmak hayati önem taşır. Eğer hatırlarsanız Önceki yazımda borsada oymak değil yatırım yapma olgusuna sahip olmak gerekliliğinden bahsetmiştim. Daha anlaşılır bir şekilde bu konuyu anlatabilmek için aşağıda maddeler halinde sıralamayı uygun gördüm.

Şirket Seçiminde dikkat edilmesi gereken unsurları şu şekilde madde madde sıralayabiliriz.



1-Şirket herşeyden önce güvenilir bir yönetime sahip olmalıdır :

Borsada yatırım yapanların büyük bir kısmı malesef hüsrana uğramaktadırlar. Bu durumun temel nedeni yatırımcıların bir şirkete yeterince araştırmadan yatırım yapmalarıdır.Şirketin sahiplerinin ve yönetiminin o ana kadar ne tür işler yaptıklarını ve şirketi nasıl yönettiğini ayrıntılı olarak incelemek gerekmektedir.Borsadaki bazı şirket malesef sadece ve sadece yatırımcıları zarara uğratmayı amaç edinirler. Manipülatif işlemler ile yatırımcıya mal yıkmaya çalışırlar.Eğer borsada bu tür şirketlerin varlığını araştırırsanız hiç de az olmadığını hemen farkedeceksiniz. Örneğin ismi lazım değil ; bir şirketin hissesi 3 Tl ye kadar çıkartılıp sonra 0,14 kuruşa kadar düşürülmüştür. Şu anda da zaten tahtası kapalı bulunmaktadır. İşte bu nedenlerden ötürü şirketin sahibi ve yönetimi mutlaka iyice araştırılmalıdır.Sizlere önerim alacağınız hissenin sahipleri koç,oyak, iş bankası gurubu gibi olsun. Kendini kanıtlamış yönetimler her akşam başınızı yastığa daha rahat koymanızı sağlar.

2-Hisse en az 8 dönem üst üste net kar açıklamış olmalı. Karlarında ciddi bir gerileme yaşamamalı:

Yeterince kar etmeyen ve bu karını düzenli olarak artırmayan şirketler gelecek vadedemezler. Kendisine faydası olmayan bir şirketin yatırımcısına da faydası beklenemez.Bazı şirketlerin yüksek karlar elde ettiği görülmekle beraber bilançolarında karlarını saklamaya çalıştıkları ve şirketin karına göre oldukça yüksek genel yönetim gideri gösterdikleri görülür.Hala çok karlı gözükseler de bu tür şirketlerden uzak durmalı. Dürüstlük olmazsa olmaz bir gerekliliktir.

3-Şirketin net karı ile esas faaliyet karı parelel hareket etmeli :

Net kar elde eden şirketlerin karlarının büyük bir bölümünü esas faaliyetlerinden elde etmesi ve net karın esas faaliyet karı ile parelel hareket etmesi şirketin istikbali açısından çok önemlidir.Bu durum Şirketin ileri ki yıllarda da karını devam ettirebileceğinin bir göstergesidir. Dönemsel duran varlık satışı vs. tek kalemlik gelirler ve neticesinde yüksek karlar yanıltıcı olacaktır. uzun vadeli yatırımcı için önemli olan faaliyet karın sürdürülebilirliğidir.

4- Şirket net karını yatırımcısı ile paylaşmalıdır.

Kar eden şirket eğer bunun önemli bir oranını yatırımcısı ile paylaşıyorsa yani temettü veriyorsa yatırımcısına değer veriyor demektir.İlerisi içinde yüksek temettü verimi; yeni yatırımcıları bu hisseye çekecek bir cazibe durumu oluşturacaktır. Temettü hissedeki maliyetinizi düşürecek ve size yıllık gelir kapısı sağlayacaktır. Bunun tek bir istisnası olabilir. eğer şirket karını ileride daha stratejik ürünler ürütmek için ARGE çalışlmalarına yatırıyorsa düşük temettü verimi kabul edilebilir. Örneğin KORDSA ve ASELSAN gibi.

5-FK/Özsermaye karlılığı mutlaka 1,5 un üzerinde olmalıdır: (bu oranı diğer köyden totenkoph hocadan aldım.ve gerçekten iyi çalışıyor)

İçinzde oran analizini bilenler ne demek istediğimi anlayacaklardır. eğer şirket borsada sektörüne göre yüksek FK oranı ile fiyatlanıyorsa ne kadar iyi olursa olsun sizi bir süre zararda bekletebilir.Uzun vadeli yatırımcı için çok ta sorun olan bir durum olmasada iyi bir alım yeri sizin yatırımınıza daha çok motive olmanızı sağlayacaktir.

6-Şirketin borç durumu risk oluşturmamalıdır

Şirketlerin yeni yatırımları için alacağı borçlar sorun teşkil etmeyecek olsa da bu durum yakından takip edilmeli ve şirketin özsermayesinin ve aktiflerinin bu borcun ne kadarını karşıladığı gözlemlenmelidir.. Ayrıca cari oranın sektöre göre değişse de 1-1,5 dan yüksek olması tercih edilmelidir.

NOT: BU YAZI KENDİ BLOĞUMDAN ALINMIŞTIR.

[Miriel]

Yatırımcı psikolojisine gelir isek:
1- ) Burda dikkat edilmesi gereken husus günlük ekran takibi yapamamak gerektiğidir.Eğer anlık ekran takibi yapılır ise insan beyninin bir bölümü alma yada satma yönünde bir eğilime giriyor.

2-) yatırımın uzun vadeli olması nedeniyle ve aylık düzenli alımlar yapılacak olması sebebiyle bir süre zararda olunabileceği durumunu kabullenmek gerekiyor.Düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirileceği düşünülmeli.

3- Mutlaka temeli sağlam hisseler almalı.Akşam yatağa başımızı koyduğumuzda huzurlu uyuyabilmeliyiz.

peki bu hisseler nasıl olmalı derseniz size acemice şunları söyleyebilirim.Yatırım tavsiyesi olmadığını sadece acemice bir çalışma olduğunu belirtmek isterim.

Borsada hisse senedi alırken aslında şirkete ortak olduğumuzun bilince olmalıyız. belki temsil açısından pek de birşey elimize geçmese de şirketin dolaylıda olsa karına ve zararına ortak olmaktayız. Bu nedenle bdoğru bir şirkete yatırım yapmak hayati önem taşır. Eğer hatırlarsanız Önceki yazımda borsada oymak değil yatırım yapma olgusuna sahip olmak gerekliliğinden bahsetmiştim. Daha anlaşılır bir şekilde bu konuyu anlatabilmek için aşağıda maddeler halinde sıralamayı uygun gördüm.

Şirket Seçiminde dikkat edilmesi gereken unsurları şu şekilde madde madde sıralayabiliriz.



1-Şirket herşeyden önce güvenilir bir yönetime sahip olmalıdır :

Borsada yatırım yapanların büyük bir kısmı malesef hüsrana uğramaktadırlar. Bu durumun temel nedeni yatırımcıların bir şirkete yeterince araştırmadan yatırım yapmalarıdır.Şirketin sahiplerinin ve yönetiminin o ana kadar ne tür işler yaptıklarını ve şirketi nasıl yönettiğini ayrıntılı olarak incelemek gerekmektedir.Borsadaki bazı şirket malesef sadece ve sadece yatırımcıları zarara uğratmayı amaç edinirler. Manipülatif işlemler ile yatırımcıya mal yıkmaya çalışırlar.Eğer borsada bu tür şirketlerin varlığını araştırırsanız hiç de az olmadığını hemen farkedeceksiniz. Örneğin ismi lazım değil ; bir şirketin hissesi 3 Tl ye kadar çıkartılıp sonra 0,14 kuruşa kadar düşürülmüştür. Şu anda da zaten tahtası kapalı bulunmaktadır. İşte bu nedenlerden ötürü şirketin sahibi ve yönetimi mutlaka iyice araştırılmalıdır.Sizlere önerim alacağınız hissenin sahipleri koç,oyak, iş bankası gurubu gibi olsun. Kendini kanıtlamış yönetimler her akşam başınızı yastığa daha rahat koymanızı sağlar.

2-Hisse en az 8 dönem üst üste net kar açıklamış olmalı. Karlarında ciddi bir gerileme yaşamamalı:

Yeterince kar etmeyen ve bu karını düzenli olarak artırmayan şirketler gelecek vadedemezler. Kendisine faydası olmayan bir şirketin yatırımcısına da faydası beklenemez.Bazı şirketlerin yüksek karlar elde ettiği görülmekle beraber bilançolarında karlarını saklamaya çalıştıkları ve şirketin karına göre oldukça yüksek genel yönetim gideri gösterdikleri görülür.Hala çok karlı gözükseler de bu tür şirketlerden uzak durmalı. Dürüstlük olmazsa olmaz bir gerekliliktir.

3-Şirketin net karı ile esas faaliyet karı parelel hareket etmeli :

Net kar elde eden şirketlerin karlarının büyük bir bölümünü esas faaliyetlerinden elde etmesi ve net karın esas faaliyet karı ile parelel hareket etmesi şirketin istikbali açısından çok önemlidir.Bu durum Şirketin ileri ki yıllarda da karını devam ettirebileceğinin bir göstergesidir. Dönemsel duran varlık satışı vs. tek kalemlik gelirler ve neticesinde yüksek karlar yanıltıcı olacaktır. uzun vadeli yatırımcı için önemli olan faaliyet karın sürdürülebilirliğidir.

4- Şirket net karını yatırımcısı ile paylaşmalıdır.

Kar eden şirket eğer bunun önemli bir oranını yatırımcısı ile paylaşıyorsa yani temettü veriyorsa yatırımcısına değer veriyor demektir.İlerisi içinde yüksek temettü verimi; yeni yatırımcıları bu hisseye çekecek bir cazibe durumu oluşturacaktır. Temettü hissedeki maliyetinizi düşürecek ve size yıllık gelir kapısı sağlayacaktır. Bunun tek bir istisnası olabilir. eğer şirket karını ileride daha stratejik ürünler ürütmek için ARGE çalışlmalarına yatırıyorsa düşük temettü verimi kabul edilebilir. Örneğin KORDSA ve ASELSAN gibi.

5-FK/Özsermaye karlılığı mutlaka 1,5 un üzerinde olmalıdır:

İçinzde oran analizini bilenler ne demek istediğimi anlayacaklardır. eğer şirket borsada sektörüne göre yüksek FK oranı ile fiyatlanıyorsa ne kadar iyi olursa olsun sizi bir süre zararda bekletebilir.Uzun vadeli yatırımcı için çok ta sorun olan bir durum olmasada iyi bir alım yeri sizin yatırımınıza daha çok motive olmanızı sağlayacaktir.

6-Şirketin borç durumu risk oluşturmamalıdır

Şirketlerin yeni yatırımları için alacağı borçlar sorun teşkil etmeyecek olsa da bu durum yakından takip edilmeli ve şirketin özsermayesinin ve aktiflerinin bu borcun ne kadarını karşıladığı gözlemlenmelidir.. Ayrıca cari oranın sektöre göre değişse de 1-1,5 dan yüksek olması tercih edilmelidir.

NOT: BU YAZI KENDİ BLOĞUMDAN ALINMIŞTIR.

Sn. Human her iki mesajınız için de teşekkür ederim. Yazınızı blogdan daha önce okumuştum; bu soruyu aslında soran benim bir yakınım ve şu anki iş yoğunluğu ile zannedersem buna hiç vakit ayıramaz. O nedenle BES'i düşünüyor ve benden araştırmamı rica etti benim eğitim alanım da bu olduğu için. İlk etapta finansal okuryazarlığı olmayan biri için bana mantıklı gözükmüştü ama araştırmaya devam ediyoru bakalım..