Böcekler, ağaçlar, çiçekler bahara durdu; sıra bülbüllerde...
Bugün bülbüllerin ötme zamanı!
"Ezel bahar gelmeyince
Kırmızı gül bitmezimiş
Kırmızı gül bitmeyince
Garip bülbül ötmezimiş"
Âşık Veysel'in bu türküsüne konu olan Anadolu efsanesine göre gülün rengi eskiden kırmızı değilmiş. Bülbül ise güle âşıkmış. Gül, kendisi için yanıp tutuşan bülbüle hiç yüz vermiyormuş. Bu duruma dayanamayan bülbül gidip gülün dalına konuvermiş. Dikenler bülbülün gövdesine batınca akan kanlar gülün dibine dökülmüş ve kanlar gülün köklerinden, dikeninden damarlarına geçmiş. Gül, o günden sonra kırmızı açmaya başlamış.
Efsanenin ortaya çıkmasına neden olan bülbüllerin güllere düşkünlüğü ise, güllerin tomurcuk kısımlarında bulunan kurtçukları çok sevmelerinden kaynaklanıyor.
Bu efsane Âşık Veysel'inki gibi birçok türküye, öyküye de sirayet etmiş, genel olarak halk edebiyatında bülbül ve gül ikilisi aşkı, sevgiyi anlatmak için sembol olarak kullanılmıştır.
Peki bülbüllerin ötmeye başlaması ne demek oluyor? Bülbüller her zaman ötmüyor mu?
Bu sorunun yanıtını Güneşin Aydemir'in Yeşil Gazete'deki bir yazısından alıntılayalım:
"Bülbüller elbette her zaman ötüyorlar. Ancak burada kastedilen kırk nağmeli bülbül ötüşü.
Ötücü kuşların çok çeşitli ötüşleri bulunmakta. Bunlardan bir tanesi de erkek bireylerin üreme mevsiminde çıkardıkları eş bulmak için söyledikleri şarkılar. Nitekim buna da üreme şarkısı deniyor.
Bir erkek bülbül neden böyle güzel öter? İki sebebi var, biri sınırlarını belli etmek, “burası benim, yaklaşanı yakarım!” demek için. İkincisi de dişilere “bak ötüşüm ne güzel, hadi gel” demek için.
Bir de elbette bu bülbüller göçmen kuşlar. Bizim ülkemize de üreme dönemlerinde geliyorlar. Dolayısıyla bülbüller bizler için bu mevsimde öteye başlıyorlar.
Ufak bir hikaye buraya yakışır: Sivas’tan Zaralı Hacı Fatma Hanım (Allah rahmet eylesin), bu topraklarda bildiğimiz ilk kuş gözlemcisi. Zaralı Hacı Fatma Hanım, bahçesindeki vişne ağacına gelen kuşları gözler dururmuş. Malum bülbüller de gelirmiş. Fatma Hanım’ın bülbülleri anlatışı şöyle: “Ala sabah bülbül gelir vişnelere gaga atar. Akşama kadar o vişne tanesi sulanır, güneşin de etkisiyle şarap oluverir*. Akşamın garipler vakti denilen saatinde geri gelir. Yaptığı bu şaraptan bir iki damla alıverir, silkinir, kendinden geçer ve başlar şakımaya”…
Bol bülbül ötüşü dinlemeniz dileğiyle…"
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği
Originally Posted by denizci_
Yer İmleri